background image

 

 

Zasady 

resuscytacji dzieci i 

kobiet w ciąży.

background image

 

 

Mechanizmy zatrzymania 

czynności serca:

Zatrzymanie serca w mechanizmie 
częstoskurczu (hyperdynamiczne) – 
80%

-

migotanie / trzepotanie komór

-

częstoskurcz komorowy

   Dochodzi do zupełnej niewydolności 

hemodynamicznej serca i braku tętna.

background image

 

 

Mechanizmy zatrzymania 

czynności serca:

Zatrzymanie serca w mechanizmie 

rozkurczu (hypodynamiczne) – 20%

-

brak czynności elektrycznej komór 

(asystolia)

-

rozkojarzenie elektromechaniczne 

(„zespół umierającego serca”)

    Polega na zachowaniu czynności 

elektrycznej przy braku czynności 

mechanicznej serca.

background image

 

 

Patomechanizm 

zatrzymania czynności 

serca:

   

u dorosłych najczęściej pierwotną 

przyczynę stanowi patologia w 

układzie sercowo – naczyniowym, 

podczas gdy u dzieci zatrzymanie 

pracy serca jest na ogół zjawiskiem 

wtórnym do zaburzeń oddechowych.

background image

 

 

Sercowe: stanowią 

ponad 90%

Choroba wieńcowa (zawał lub 
niedokrwienie mięśnia sercowego) - 
80%  
Kardiomiopatie - 10% 
Zapalenie mięśnia sercowego
Wady serca

background image

 

 

Sercowe: 

Zatrucia - min. lekami
Zaburzenia elektrolitowe
Porażenie prądem
Tamponada serca
Inne: np. hipotermia

background image

 

 

 Oddechowe:

Zatkanie dróg oddechowych
Aspiracja ciała obcego
Ośrodkowe zaburzenia oddychania
Zatrucia 
Zaburzenia nerwowo – mięśniowe
Niedobór tlenu we wdychanym 
powietrzu (utonięcie, uduszenie)

background image

 

 

 Krążeniowe:

Choroba nadciśnieniowa
Wstrząs kardiogenny
Zator płuc

  Schyłkowy okres różnych 

chorób

background image

 

 

Mechanizmy doprowadzające 

do zatrzymania krążenia u 

dzieci:

Nieprawidłowości krążenia

-

niski rzut serca z przeciekiem prawo 
– lewym

-

 wstrząs

-

 zaburzenia rytmu 
Niedotlenienie

 

background image

 

 

Mechanizmy doprowadzające 

do zatrzymania krążenia u 

dzieci:

Urazy
Zatrucia
Utonięcie 
Choroby układowe
Zespół nagłej śmierci niemowlęcia 
SIDS

background image

 

 

U dzieci zaburzenia oddychania i 

niedotlenienie są wynikiem 

niedrożności dróg oddechowych 

w następstwie:

Utraty przytomności
Obecności ciała obcego lub 
zachłyśnięcia się wymiocinami
Stanów zapalnych (nagłośni, okolicy 
podgłośniowej)
Wad wrodzonych układu oddechowego
Urazów

 

background image

 

 

Przyczyny obniżonej 

żywotności noworodka:

Ze strony matki:

-

nadciśnienie tętnicze

-

cukrzyca

-

choroby serca

-

krwawienia w ciąży

background image

 

 

Przyczyny obniżonej 

żywotności noworodka:

-

patologie łożyska

-

konflikt Rh 

-

późna pierwiastka > 35 rż

-

leki: opioidy, nasenne, alkohol

background image

 

 

Przyczyny obniżonej 

żywotności noworodka:

Ze strony płodu:

-

wcześniactwo 

-

ciąża mnoga

-

ciąża przenoszona

-

wady wrodzone

background image

 

 

Przyczyny obniżonej 

żywotności noworodka:

Czynniki okołoporodowe:

-

nieprawidłowe ułożenie płodu

-

wypadnięcie pępowiny

-

przedłużony poród

-

nie planowany poród kleszczowy

-

powikłania znieczulenia

background image

 

 

Podstawy anatomiczne i 

fizjologiczne decydujące o 

wyborze postępowania 

resuscytacyjnego u dzieci i 

kobiet w ciąży.

background image

 

 

Dzieci – dorośli       

różnice:

anatomiczne

fizjologiczne

biochemiczne

psychologiczne

background image

 

 

Dzieci - układ 

oddechowy 

Względnie duża głowa

Względnie krótka szyja

Duży język

Wąskie drogi oddechowe

background image

 

 

Dzieci - układ 

oddechowy

Krtań 

-

w kształcie lejka

-

 wysoko położona

-

 okolica podgłośniowa - dużo luźnej, 
bogato unaczynionej tkanki łącznej

background image

 

 

Dzieci - układ 

oddechowy

Krótka tchawica
Mała średnica i wiotkie ściany 

oskrzeli i oskrzelików 
Oskrzela odchodzą od tchawicy 

pod kątem 55

o

Nie w pełni wykształcony 

odruch kaszlowy

background image

 

 

Czynniki te sprzyjają występowaniu 

powikłań oddechowych u dzieci 

i sprawiają trudności w 

utrzymaniu drożności dróg 

oddechowych w czasie sztucznej 

wentylacji.

background image

 

 

Fizjologia oddychania

Częstość oddechów / min

-

noworodek 38-42

-

6 mż 24-29

-

5 rż 18-22

-

15 rż 16-18
Płytki oddech 
Nieregularny, szybki oddech u noworodków

background image

 

 

Fizjologia oddychania

Bardzo wysoka podatność klatki 
piersiowej u noworodka
Wyższy opór dróg oddechowych
Wentylacja pęcherzykowa 
noworodka 2 x większa

background image

 

 

Fizjologia oddychania

Regulacja biochemiczna oddychania

 - niższe wartości PaO

2

 i PaCO

2

Reakcja na niedotlenienie  < 1 tyg. 
życia tylko w warunkach 
normotermii

background image

 

 

Fizjologia oddychania

mechanizmy kompensacyjne układu 

oddechowego są bardzo ograniczone 

wszelkie zaburzenia szczególnie u dzieci 

najmłodszych, w postaci zwolnienia lub 

spłycenia oddechu, doprowadzają szybko 

do hipoksji i hiperkapnii

background image

 

 

Układ krążenia

Centralizacja krążenia w trzewiach
Częstość pracy serca 

-

noworodek  70-190/min 

-

4 lata 80-120/min

-

14 lat 65-105/min
Niższe ciśnienie tętnicze krwi

background image

 

 

Układ krążenia i krew

Większa objętość minutowa serca w 

przeliczeniu na jednostkę masy ciała

Większa objętość krwi krążącej w 

przeliczeniu na jednostkę masy ciała

background image

 

 

Układ krążenia i krew

Hemoglobina– po urodzeniu 18-
22mg%
RKZ – u noworodków niższe pH 
krwi i stężenie dwuwęglanów w 
osoczu

background image

 

 

Niedojrzałe mechanizmy termoregulacji 
i szybka utrata ciepła
Niedostatecznie rozwinięta podskórna 
tkanka tłuszczowa
Wyższy poziom przemiany materii i 
energii – większe zapotrzebowanie na 
tlen
Niewielkie zapasy energii u noworodków

background image

 

 

Duża zawartość wody w organizmie u 
noworodków i małych dzieci – źle 
tolerowana utrata płynów, szybko 
prowadzi do odwodnienia

Ograniczona zdolność do zagęszczania 
i oszczędzania wody przez nerki

background image

 

 

Odrębności 

farmakologiczne

dawkowanie leków w 
przeliczeniu na jednostkę :

   - masy ciała
   - powierzchni ciała

odmienna dystrybucja leków 
w organizmie

dawkowanie leków w 
przeliczeniu na jednostkę :

   - masy ciała
   - powierzchni ciała

odmienna dystrybucja leków 
w organizmie

background image

 

 

Dystrybucja leków

-

zmniejszone wiązanie z białkami

-

przepuszczalność błon komórkowych
–u noworodków niedojrzała bariera 
krew - mózg

-

niedojrzałe szlaki metaboliczne 
wątroby

-

opóźnione wydalanie przez nerki

background image

 

 

Ciąża

Zmiany fizjologiczne:

-

układ oddechowy

-

układ krążenia

-

objętość i skład krwi

-

układ pokarmowy

-

fizjologiczna otyłość

-

przerost gruczołów piersiowych

background image

 

 

Układ oddechowy

  

Przekrwienie, rozpulchnienie, 

zaczerwienienie błony śluzowej jamy 

nosowo-gardłowej, krtani, tchawicy, 

oskrzeli
Uniesiona przepona (około 4 cm)
Zmiana toru oddechowego z żebrowego 

na przeponowy
Powiększenie wymiaru przednio-tylnego 

i poprzecznego klatki piersiowej

background image

 

 

Układ oddechowy

Zwiększenie zapasowej objętości 
wydechowej i objętości zalegającej 
daje wzrost czynnościowej 
pojemności zalegającej o ok. 20%
Zwiększone zużycie tlenu
Fizjologiczna hiperwentylacja

background image

 

 

Układ krążenia

Przyspieszona czynność serca o ok. 20 

uderzeń/min.
Zwiększona objętość wyrzutowa serca
Zwiększona objętość minutowa serca 

do 6 l/min. 
Zwiększone obciążenie wstępne serca, 

zmniejszone obciążenie następcze
Nieznacznie obniżone ciśnienie tętnicze 

krwi

background image

 

 

 Serce 

EKG – lewogram 
Zmiana położenia serca wskutek 
uniesienia przepony
RTG klatki piersiowej – 
powiększenie sylwetki serca

background image

 

 

Objętość i skład krwi

Zwiększona objętość osocza

Wzrost RBC - wolniejszy w stosunku do 
wzrostu objętości osocza –  pozorna 
niedokrwistość i obniżenie HTC, 
zmniejszona lepkość krwi

Wzrost WBC 

Nieznaczny wzrost PLT

background image

 

 

Objętość i skład krwi

Zwiększona krzepliwość – podwyższony 
poziom osoczowych czynników krzepnięcia

Zmniejszenie poziomu albumin (w związku z 
hemodilucją) – obniżenie ciśnienia 
koloidoosmotycznego i skłonność do 
obrzęków

Elektrolity w surowicy – dolna granica normy 

background image

 

 

Układ pokarmowy

Ucisk ciężarnej macicy na żołądek i 

jelita – zmiana ich położenia 
Rozciągnięcie przepony i wzrost 

ciśnienia śródbrzusznego – 

niedomoga zwieracza wpustu
Zmniejszone napięcie ścian i 

osłabienie motoryki żołądka
Spowolniona motoryka mięśniówki 

całego przewodu pokarmowego

background image

 

 

Zmiany w zakresie anatomii i 
funkcjonowania przewodu pokarmowego w 
ciąży stanowią potencjalne 
niebezpieczeństwo wystąpienia wymiotów 
lub biernego zaciekania treści żołądka do 
dróg oddechowych po wyłączeniu 
świadomości.

background image

 

 

Zespół żyły głównej 

dolnej

Nagłe utrudnienie powrotu 
żylnego spowodowane przez 
ucisk ciężarnej macicy na żyłę 
główną dolną.

background image

 

 

Zespół żyły głównej 

dolnej

Objawy początkowo 
niecharakterystyczne:

 - nudności, osłabienie, potliwość, 

duszność

 - następnie: nagły spadek ciśnienia 

tętniczego krwi, tachykardia, 
zblednięcie, utrata świadomości

background image

 

 

Zespół żyły głównej 

dolnej

Natychmiast ułożyć ciężarną 
na lewym boku lub pod 
prawym bokiem umieścić 
podpórkę.

background image

 

 

PODSTAWOWE ZABIEGI RATUJĄCE ŻYCIE 

(BLS) 

U DZIECI

 

W resuscytacji krążeniowo oddechowej dzieci 

najważniejsze jest usunięcie pierwotnej przyczyny NZK .

W zależności od wieku małego pacjenta różne są techniki 

prowadzenia BLS. 

background image

 

 

NOWOŚCI

Zniesiony podział na dzieci poniżej i 

powyżej 8-ego roku życia

Uproszczenie zasad resuscytacji i 

ujednolicenie ich z wytycznymi 

resuscytacji osób dorosłych

Technika uciskania klatki piersiowej

Rurki z mankietem wewnątrzszpitalnie 

w niektórych okolicznościach

Obecność rodziców w trakcie 

resuscytacji

background image

 

 

Noworodek odnosi się do dziecka od momentu urodzenia do 30 

dnia życia.

Niemowlę jest to dziecko od 30 dnia życia do 1 roku życia.

Dziecko to osoba w wieku od 1 r.ż. 

Nie jest ważne ścisłe określenie wieku 

dziecka, jeśli ratownik uważa, że 

poszkodowany jest dzieckiem, należy 

użyć algorytmów dla pacjentów 

pediatrycznych.

 

background image

 

 

background image

 

 

BLS wykonywany przez 

ratowników 

przedmedycznych

Po stwierdzeniu zatrzymania 
krążenia należy wykonać 5 
oddechów ratowniczych a 
następnie rozpocząć 
resuscytację w stosunku 30 
uciśnięć klatki piersiowej do 2 
oddechów ratowniczych.

background image

 

 

BLS wykonywany przez 

personel medyczny

W przypadku stwierdzenia NZK 
stosunek uciśnięć do 
wentylacji wynosi 15:2.

Samotny ratownik może 
prowadzić resuscytację 
używając 30:2.

background image

 

 

SEKWENCJA POSTĘPOWANIA
 
1. Zapewnić bezpieczeństwo ratownika i dziecka.
2. Sprawdzić reakcję dziecka
:
•  Delikatnie  poruszyć  dziecko  i  głośno  zapytać:  „Jak  się 

czujesz?”

•  Niemowląt  i  dzieci,  u  których  istnieje  podejrzenie 

uszkodzenia  szyjnego  odcinka  kręgosłupa,  nie  należy 
potrząsać.

3A. Jeśli dziecko odpowiada lub się poruszy:
•  Pozostawić  dziecko  w  pozycji,  w  której  je  zastano  (pod 

warunkiem, że nie zagraża to jego bezpieczeństwu).

• Ocenić jego stan i w razie potrzeby wezwać pomoc.
• Regularnie oceniać stan dziecka.

background image

 

 

3B. Jeśli dziecko n i e  r e a g u j e:
• Wołać głośno o pomoc.
•  Udrożnić  drogi  oddechowe  dziecka  przez  odgięcie  jego  głowy  i 

uniesienie żuchwy.

— Jeśli jest to możliwe w pozycji dziecka, w której je zastano, ułożyć 

rękę dziecka na jego czole i odgiąć mu głowę ku tyłowi;

— Równocześnie jeden lub dwa palce umieścić pod żuchwą dziecka i, 

unosząc  ją,  udrożnić  drogi  oddechowe.  Nie  wywierać  ucisku  na 
tkanki miękkie podbródka, gdyż może to zatkać drogi oddechowe;

 
Zrezygnować z odgięcia głowy, jeśli podejrzewa się obrażenia 

kręgosłupa szyjnego.

Gdy  istnieje  podejrzenie  obrażeń  w  obrębie  szyi,  do 

udrożnienia  dróg  oddechowych  posłużyć  się  metodą 
wysunięcia żuchwy.

Umieścić po dwa palce obu rąk na gałęziach żuchwy dziecka i 

wysunąć ją ku przodowi.

background image

 

 

4.  Utrzymując  drożność  dróg  oddechowych  — 

wzrokowo,  słuchowo  i  dotykiem  sprawdzać 
oddychanie
,  przybliżając  swój  policzek  do  twarzy 
dziecka, 

równocześnie 

obserwując 

klatkę 

piersiową:

• Wzrokowo oceniać ruchy oddechowe.
•  Wysłuchiwać  szmerów  oddechowych  przy  nosie  i  ustach 

dziecka.

• Wyczuwać policzkiem ruch powietrza.
•  Poświęcić  10  sekund  na  wzrokowe,  słuchowe  i  dotykowe 

poszukiwanie oznak spontanicznego oddechu.

5A. Jeśli dziecko oddycha:
• Ułożyć dziecko w pozycji bezpiecznej 
• Regularnie sprawdzać oddech.

background image

 

 

5B. Jeśli dziecko  n i e   o d d y c h a:
•  Dokładnie  usunąć  wszelkie  widoczne  przyczyny 

zatkania dróg oddechowych.

• Wykonać 5 oddechów ratowniczych tak, aby przy 

każdym klatka piersiowa unosiła się i opadała. W 
trakcie 

wykonywania 

sztucznej 

wentylacji 

zwracać  uwagę  na  krztuszenie  się  dziecka  lub 
odruchy  kaszlowe  w  reakcji  na  wdmuchiwanie 
powietrza. Występowanie tych odruchów lub ich 
brak składają się na ocenę „oznak zachowanego 
krążenia” krwi, o których będzie mowa niżej.

background image

 

 

U dziecka:
• Zapewnić odgięcie głowy i uniesienie żuchwy.
•  Zacisnąć  miękkie  części  nosa  dziecka  palcem  wskazującym  i 

kciukiem ręki ułożonej na jego czole.

• Lekko uchylić usta dziecka, nadal utrzymując uniesienie żuchwy.
•  Nabrać  powietrza  i  ułożyć  swe  wargi  wokół  ust  dziecka

zapewniając jak najlepszą szczelność.

• W sposób ciągły wdmuchiwać powietrze do ust dziecka przez 2 

sekundy,  równocześnie  obserwując  unoszenie  się  jego  klatki 
piersiowej.

•  Utrzymując  odgięcie  głowy  i  uniesienie  żuchwy,  odsunąć  usta 

od  twarzy  dziecka  i  sprawdzić,  czy  wraz  z wydobywaniem  się 
powietrza oddechowego opada klatka piersiowa.

Ponownie nabrać powietrza i powtarzać opisaną sekwencję 5-

krotnie. O skuteczności świadczy widoczne unoszenie się i 
opadanie klatki piersiowej w podobny sposób, jak to się dzieje 
przy prawidłowym oddychaniu. 

background image

 

 

U niemowlęcia:
•  Upewnić  się,  że  główka  niemowlęcia  znajduje  się  w  pozycji 

neutralnej, a żuchwa jest uniesiona.

• Nabrać powietrza i objąć swymi wargami usta i nos dziecka, 

zapewniając  jak  najlepszą  szczelność.  Jeśli  u  większego 

dziecka  niemożliwe  jest  jednoczesne  objęcie  wargami  ust  i 

nosa,  ratownik  może  próbować  zapewnić  szczelność  tylko 

wokół nosa lub tylko wokół ust (zaciskając wargi dziecka dla 

zapewnienia  szczelności,  gdy  wykonuje  się  wdech  przez 

nos).

•  W  sposób  ciągły  wdmuchiwać  powietrze  do  ust  i  nosa 

niemowlęcia  przez  2  sekundy,  dopóki  nie  nastąpi  widoczne 

uniesienie się klatki piersiowej.

• Utrzymując odgięcie głowy i uniesienie żuchwy, odsunąć usta 

od  twarzy  dziecka  i  sprawdzić,  czy  wraz  z  wydobywaniem 

się powietrza wydechowego opada klatka piersiowa.

• Ponownie nabrać powietrza i powtarzać opisaną sekwencję 5-

krotnie.

background image

 

 

Jeśli natrafia się na trudności wykonania skutecznego wdechu, 

przyczyną  może  być  zatkanie  dróg  oddechowych  — 

wówczas:

•  Otworzyć  usta  dziecka  i  usunąć  wszelkie  widoczne 

przyczyny  zatkania  dróg  oddechowych.  Nie  wykonywać 

oczyszczania jamy ustnej palcem na ślepo.

•  Upewnić  się  o  odgięciu  głowy  i  uniesieniu  żuchwy,  ale  też 

skorygować nadmierne odgięcie głowy.

• Jeśli odgięcie głowy i uniesienie żuchwy nie doprowadziło do 

udrożnienia  dróg  oddechowych,  podjąć  próbę  wysunięcia 

żuchwy.

• Wykonać 5 oddechów ratowniczych.
•  Jeśli  się  to  nie  udaje,  postępować  zgodnie  z  protokołem 

zatkania dróg oddechowych.

background image

 

 

6. Ocena stanu krążenia krwi u dziecka:
• Przeznaczyć nie więcej niż 10 sekund na poszukiwanie 

oznak  zachowanego  krążenia  krwi.  Należą  do  nich 
wszelkie  ruchy  dziecka,  kaszel  lub  prawidłowe 
oddychanie  (ale  nie  agonalne  westchnięcia:  te  można 
rozpoznać jako oddechy rzadkie i nieregularne).

•  Sprawdzanie  tętna  (dotyczy  to  tylko  ratowników 

medycznych).

U dziecka — poszukuje się tętna na tętnicach szyjnych
U niemowlęcia — poszukuje się tętna na tętnicy 

ramiennej na wewnętrznej powierzchni ramienia. 

background image

 

 

background image

 

 

7A.  Jeśli    i  s  t  n  i  e  j  e    p  e  w  n  o  ś  ć,  że  w  ciągu  10 

sekund  udało  się  stwierdzić  oznaki  zachowanego 
krążenia:

•  W  miarę  potrzeby  kontynuować  oddechy  ratownicze,  dopóki 

dziecko nie podejmie własnego skutecznego oddychania.

•  Ułożyć  dziecko  w  pozycji  bezpiecznej,  jeśli  jest  nadal 

nieprzytomne.

• Regularnie oceniać stan dziecka.
7B. Jeśli n i e m a  o z n a k  z a c h o w a n e g o  k r ą ż 

e  n  i  a,  nie  wyczuwa  się  tętna  lub  jest  ono  wolne 
(poniżej  60/min  przy  jednoczesnym  pogorszeniu 
perfuzji) albo gdy nie ma się pewności:

• Rozpocząć uciśnięcia klatki piersiowej.

background image

 

 

U dziecka powyżej 1 roku życia:
•  Zlokalizować  dolną  połowę  mostka  i  umieścić  tam 

nadgarstek  jednej  ręki;  nie  uciskać  na  wyrostek 
mieczykowaty ani poniżej.

• Unieść palce, by nie wywierać ucisku na żebra.
• Ustawić się pionowo ponad klatką piersiową ratowanego, 

wyprostować  kończyny  górne  w  łokciach  i  ucisnąć 
mostek  na  głębokość  1/3  do  1/2  głębokości  klatki 
piersiowej dziecka.

background image

 

 

• Zwolnić ucisk i powtarzać to z częstością około 100 

razy na minutę.

• Natychmiast ponownie ułożyć dłoń w odpowiedniej 

pozycji na mostku i podjąć pośredni masaż serca.

• Kontynuować uciśnięcia klatki piersiowej i oddechy 

ratownicze w stosunku 30:2.

UWAGA:  Mimo  że  uciskanie  wykonuje  się  100  razy 

na  minutę,  rzeczywista  liczba  uciśnięć  w  ciągu 

minuty  będzie  mniejsza  z  uwagi  na  przerwy 

poświęcone na oddychanie.

background image

 

 

U  dzieci  starszych  może  się  okazać  konieczne  stosowanie 

„dorosłej”  metody  pośredniego  masażu  serca  dwoma 

rękami, by uzyskać dostateczną głębokość ucisku.

Należy wtedy:
•  Wykonac 5 oddechów ratowniczych
•  Zlokalizować  połowę  klatki  piersiowej  i  umieścić  tam  nadgarstek 

jednej ręki, a na nim ułożyć drugi.

•  Spleść  palce  obu  rąk  i  unieść  je,  by  nie  wywierać  nacisku  na  żebra 

dziecka.

•  Ustawić  się  pionowo  ponad  klatką  piersiową  ratowanego, 

wyprostować kończyny górne w łokciach i uciskać mostek z taką siłą, 

by  zagłębiał  się  on  w  przybliżeniu  o  1/3  do  1/2  głębokości  klatki 

piersiowej dziecka.

• Zwolnić ucisk i powtarzać go z częstością około 100 razy na minutę.
•  Po  30  uciśnięciach  odgiąć  głowę  dziecka,  unieść  jego  żuchwę  i 

wykonać 2 skuteczne oddechy.

• Natychmiast ponownie ułożyć ręce w odpowiedniej pozycji na mostku 

i wykonać kolejne 30 uciśnięć.

• Kontynuować masaż i sztuczną wentylację w stosunku 30 : 2.

background image

 

 

U niemowlęcia:
Gdy  resuscytację  prowadzą  ratownicy  niemedyczni  lub  jeden 

ratownik medyczny — stosować metodę dwupalcową:

•  Zlokalizować  mostek  i  umieścić  opuszki  dwóch  palców  w  dolnej 

części  mostka niemowlęcia.

•  Opuszkami  obu  palców  ucisnąć  mostek  na  głębokość  1/3  do  1/2 

głębokości klatki piersiowej niemowlęcia.

• Zwolnić ucisk i powtarzać go z częstością około 100 razy na minutę.
•  Po  5  uciśnięciach  odgiąć  głowę  dziecka,  unieść  jego  żuchwę  i 

wykonać jeden skuteczny oddech.

•  Natychmiast  ponownie  ułożyć  palce  w  odpowiedniej  pozycji  na 

mostku  i  wykonać  kolejne  5  uciśnięć.  Przy  pewnej  wprawie 

ratownik 

może 

utrzymać 

drożność 

dróg 

oddechowych 

niemowlęcia,  używając  wolnej  ręki,  którą  trzeba  delikatnie 

uchwycić głowę niemowlęcia po obu stronach czoła.

background image

 

 

background image

 

 

Dzięki  temu  skraca  się  czas  na  ponowne  udrażnianie  dróg 

oddechowych  i  układanie  palców  podczas  naprzemiennej 
sztucznej wentylacji i uciskania mostka.

Gdy  resuscytację  prowadzi  więcej  niż  jeden  ratownik  medyczny  — 

stosować metodę dwóch kciuków:

• Zlokalizować mostek i płasko ułożyć obok siebie obydwa kciuki na 

dolnej części mostka tak, by ich końce były skierowane ku głowie 
niemowlęcia. Kciuki powinny się znajdować o szerokość jednego 
palca  poniżej  linii  międzysutkowej  niemowlęcia.  Pozostałymi 
złączonymi  palcami  należy  objąć  dolną  część  klatki  piersiowej 
niemowlęcia tak, by końce palców podpierały jego plecy.

• Obydwoma kciukami ucisnąć mostek na głębokość w przybliżeniu 

1/3 do 1/2 głębokości klatki piersiowej niemowlęcia.

•  Zwolnić  ucisk  i  powtarzać  go  z  częstością  około  100  razy  na 

minutę.

• Kontynuować masaż i sztuczną wentylację w stosunku 5:1.

background image

 

 

Wyjątek:
Dotyczy noworodków (na oddziałach położniczych) 

background image

 

 

8. Prowadzić resuscytację do czasu:
— Powrotu spontanicznego oddechu/krążenia;
— Nadejścia kwalifikowanej pomocy i przejęcia przez 

nią resuscytacji;

— Fizycznego wyczerpania ratownika.

background image

 

 

Kiedy wzywać pomocy:
Zasadnicze  znaczenie  ma  wezwanie  pomocy  przez  ratowników 

natychmiast, gdy tylko dziecko straci przytomność.

•  W  sytuacji  gdy  jest  dwóch  lub  więcej  ratowników,  jeden  z  nich 

powinien rozpocząć resuscytację, a drugi udać się po pomoc.

•  Gdy  ratownik  jest  sam,  powinien  prowadzić  resuscytację  przez 

około  1  minutę,  zanim  uda  się  po  pomoc.  Można  zabrać 

niemowlę  lub  małe  dziecko  ze  sobą  i  kontynuować  uciskanie 

mostka i sztuczną wentylację w trakcie poszukiwania pomocy.

•  Jedynym  wyjątkiem  od  zasady  jednominutowych  BLS  przed 

udaniem  się  po  pomoc  jest  sytuacja,  kiedy  do  nagłej  utraty 

przytomności  dochodzi  u  dziecka,  które  cierpi  na  rozpoznaną 

już  wcześniej  wadę  serca.  W  takiej  sytuacji  zatrzymanie 

krążenia  jest  prawdopodobnie  spowodowane  zaburzeniami 

rytmu  serca  i  dziecko  będzie  wymagało  zastosowania 

defibrylacji.  Wtedy  specjalistyczna  pomoc  powinna  być 

wezwana od razu.

background image

 

 

POZYCJA BEZPIECZNA
Nieprzytomne  dziecko,  u  którego  nie  stwierdza  się  zatkania  dróg 

oddechowych  i  które  samodzielnie  oddycha,  należy  ułożyć  w 

pozycji  bezpiecznej.  Zapobiega  to  zapadaniu  się  języka,  który 

mógłby  zatkać  drogi  oddechowe,  zmniejsza  też  groźbę 

zachłyśnięcia  się  treścią  żołądkową.  Istnieje  wiele  odmian  pozycji 

bezpiecznej,  z  których  każda  ma  swych  zwolenników.  Trzeba  się 

jednak stosować do następujących podstawowych zasad:

•  Należy  starać  się  o  ułożenie  dziecka  na  boku  tak,  by  usta  znalazły 

się  jak  najniżej,  umożliwiając  w  ten  sposób  swobodny  wypływ 

wydzieliny.

•  Pozycja  powinna  być  stabilna.  U  niemowlęcia,  dla  utrzymania 

właściwej pozycji, czasem konieczne jest podparcie małą poduszką 

lub zrolowanym kocem podłożonym za plecami.

•  Trzeba  unikać  jakiegokolwiek  ucisku  na  klatkę  piersiową,  który 

mógłby utrudniać oddychanie.

•  Powinno  się  zachować  możliwość  łatwego  i  bezpiecznego 

odwracania  dziecka  na wznak i  z  powrotem, zwracając szczególną 

uwagę  na  ochronę  kręgosłupa  szyjnego  przy  podejrzeniu  istnienia 

jego obrażeń.

•  Powinna  być  możliwość  dobrej  obserwacji  i  dostępu  do  dróg 

oddechowych.

background image

 

 

Zatkanie dróg oddechowych:
Jeśli  natrafia  się  na  trudności  w  wykonaniu  skutecznego 

oddechu:

• Ponownie skontrolować jamę ustną dziecka i usunąć wszelkie 

dostrzeżone przeszkody.

•  Ponownie  sprawdzić  właściwe  odgięcie  głowy  i  uniesienie 

żuchwy,  ale  stwierdzić  też,  czy  głowa  nie  jest  nadmiernie 

odgięta. Spróbować wysunąć żuchwę.

• Wykonać pięć oddechów ratowniczych.
• W przypadku niepowodzenia zastosować procedurę usuwania 

ciała obcego z dróg oddechowych.

Istnieje  wiele  odmian  sekwencji  postępowania  ratowników 

medycznych w zatkaniu dróg oddechowych przez ciało obce, 

z których każda ma swych zwolenników. Trzeba się stosować 

do następujących zasad podstawowych:

background image

 

 

•  Jeśli  dziecko  oddycha  spontanicznie,  należy  je 

zachęcać  do  efektywnego  kaszlu.  Interwencja  jest 

konieczna  tylko  wówczas,  gdy  próby  kaszlu  są 

zdecydowanie nieskuteczne, a oddech niewydolny.

•  Nie  wykonywać  na  ślepo  oczyszczania  jamy  ustnej  lub 

górnych  dróg  oddechowych  palcem,  gdyż  może  to 

doprowadzić  do  przesunięcia  ciała  obcego  głębiej  lub 

uszkodzenia tkanek miękkich.

•  Zastosować  sposoby  wytworzenia  nagłego  wzrostu 

ciśnienia w klatce piersiowej:

—  U  dzieci  stosuje  się  uderzenia  w  plecy,  ucisk  klatki 

piersiowej  i  ucisk  nadbrzusza.  U  niemowląt  można 

wykonywać  tylko  uderzenia  w  plecy  i  ucisk  klatki 

piersiowej.

background image

 

 

1. Wykonać maksymalnie 5 uderzeń w plecy:
•  Trzymać  dziecko  na  swojej  ręce  brzuchem  do  dołu  i 

próbować  pochylić  je  tak,  aby  głowa  znajdowała  się 
poniżej poziomu klatki piersiowej.

• Wykonać 5 uderzeń między łopatkami.
•  Jeśli  nie  powoduje  to  usunięcia  ciała  obcego,  przejść  do 

uciśnięć klatki piersiowej.

background image

 

 

2. 

Wykonać 

maksymalnie 

uciśnięć 

klatki 

piersiowej:

•  Odwrócić  dziecko  na  plecy,  utrzymując  jego  głowę 

poniżej poziomu klatki piersiowej.

• Wykonać 5 uciśnięć mostka.
Miejsce  wykonania  tych  uciśnięć  jest  takie  samo  jak  przy 

pośrednim masażu serca.

Uciśnięcia  klatki  piersiowej  winny  być  silniejsze  i  bardziej 

energiczne  niż  w  trakcie  pośredniego  masażu  serca  i 
wykonywane w tempie około 20 na minutę.

background image

 

 

3. Skontrolować jamę ustną:
Po 5 uderzeniach w plecy i 5 uciśnięciach klatki piersiowej 

skontrolować jamę ustną.

Dokładnie usunąć wszelkie widoczne ciała obce.
4. Udrożnić drogi oddechowe:
Udrożnić  drogi  oddechowe  odginając  głowę  i  unosząc 

żuchwę (lub wysuwając żuchwę).

Ponownie ocenić oddychanie.

background image

 

 

5A. Jeśli dziecko oddycha:
Ułożyć dziecko w pozycji bezpiecznej.
Regularnie sprawdzać oddychanie.
5B. Jeśli dziecko nie oddycha:
Podjąć  próbę  maksymalnie  5  oddechów  ratowniczych  aż  do 

uzyskania  2  oddechów  skutecznych,  powodujących 

unoszenie się i opadanie klatki piersiowej.

Dziecko  może  mieć  drożne  drogi  oddechowe,  ale  być  w 

bezdechu  lub  też  jego  drogi  oddechowe  mogą  być 

udrożnione  tylko  częściowo.  W  obu  tych  sytuacjach 

ratownik  powinien  podjąć  próby  zapewnienia  skutecznej 

wentylacji.

Jeśli drogi oddechowe są nadal niedrożne, powtarza się całą 

sekwencję działań. 

background image

 

 

U dziecka powyżej 1 roku życia:
•  Powtórzyć  cykl  (punkty  1–5  powyżej),  zastępując  jednak  5 

uciśnięć klatki piersiowej 5 uciśnięciami nadbrzusza.

• Uciśnięcia nadbrzusza wykonuje się w postaci 5 silnych uciśnięć 

skierowanych ku górze w stronę przepony.

•  Jeśli  dziecko  jest  przytomne,  zabieg  wykonuje  się  w  pozycji 

siedzącej.  Trzeba  uklęknąć  za  dzieckiem  lub  umieścić  je  na 

krześle, jeśli krzesło jest w pobliżu.

•  Dziecko  nieprzytomne  układa  się  na  wznak  i  umieszcza 

nadgarstek jednej ręki w środku nadbrzusza. Wspomagając się 

drugą rękąwykonuje się silne uciśnięcie skierowane ku górze 

i do tyłu, jak gdyby do środka klatki piersiowej.

•  Naprzemiennie  wykonuje  się  cykle  uciśnięć  klatki  piersiowej  i 

uciśnięć nadbrzusza.

•  Powtarza  się  te  cykle  aż  do  oczyszczenia  dróg  oddechowych  i 

możliwości skutecznego oddechu ratowniczego lub do podjęcia 

przez dziecko samoistnego oddychania.

background image

 

 

U niemowlęcia:
•  U  niemowląt  nie  zaleca  się  uciśnięć  nadbrzusza,  gdyż 

grozi to uszkodzeniem narządów jamy brzusznej.

•  Wykonuje  się  tylko  cykl  5  uderzeń  w  plecy  i  5  uciśnięć 

klatki  piersiowej.  Trzeba  ułożyć  głowę  niemowlęcia 
poniżej  klatki  piersiowej  tak,  by  ciało  obce  mogło  w 
czasie tej próby wypaść na zewnątrz.

• Powtarza się te cykle aż do oczyszczenia dróg 

oddechowych i możliwości wykonania skutecznej 
sztucznej wentylacji lub do podjęcia przez niemowlę 
samoistnego oddychania.

background image

 

 

Algorytm postępowania w 

zadławieniu

background image

 

 

MASAŻ POŚREDNI SERCA  U KOBIETY  W   CIĄŻY

Jest utrudniony ze względu na wysokie ustawienie przepony,
otyłość , przerost gruczołów sutkowych.
Przy ułożeniu na wznak występuje ucisk żyły głównej dolnej 

przez ciężarną macicę , w efekcie upośledzenie powrotu 
żylnego oraz spadek pojemności minutowej ( gdy nie 
zapobiegniemy uciskowi to działania resuscytacyjne 
okażą się nieefektywne). 

Może być konieczne wyższe niż normalne ułożenie rąk na 

mostku w związku z uniesieniem przepony i narządów 
jamy brzusznej przez powiększoną macicę.

background image

 

 

Ucisk żyły głównej dolnej znosimy poprzez:
        ułożenie pacjentki na lewym boku co najmniej pod 

kątem 15 stopni  (klin typu Cardiff  do resuscytacji 
ciężarnych)

       uniesienie kończyn dolnych ponad poziom głowy
        próba ręcznego przemieszczenia ciężarnej macicy  -  

odsuwamy  macicę od żyły głównej dolnej przemieszczając 
ją oburącz w lewo i w kierunku głowy pacjentki.

 

Poza tym w przypadku zatrzymania krążenia mają 

zastosowanie wszystkie zasady podstawowych 

zabiegów resuscytacyjnych.

background image

 

 

background image

 

 

Utrudnienia:

Zwiększone zapotrzebowanie na tlen, zmniejszona 

podatność klatki piersiowej, utrudniona obserwacja 
unoszenia się i opadania klatki piersiowej , pośredni 
masaż serca utrudniony- ciążowe ustawienie żeber, 
wysokie ustawienie przepony, otyłość pacjentki, 
uciskania przez ciężarną macicę żyły głównej dolnej, 
gdy leży na wznak.

background image

 

 

Najczęstsze przyczyny zgonów matek w ciąży

Krwotok maciczno-łożyskowy, tętniak, jatrogenne, udar 

krwotoczny, zator tętnicy płucnej, wodami płodowymi

Sercowe- niedokrwienie, wady wrodzone, anafilaksja, 

hypoksja, stan padaczkowy, zespół ostrej niewydolności 
oddechowej.


Document Outline