Anatomia  Układu Nerwowego

 

 

Podział układu nerwowego

• układ nerwowy ośrodkowy
   - dolna mniejsza część tworzy rdzeń kręgowy leżący w kanale 
      kręgowym
   - większa część mózgowie znajduje się w jamie czaszki,
      wyróżniamy parzyste półkule mózgu o pofałdowanej powierzchni,
      przykryty przez nie móżdżek oraz pień mózgowia
   - cały układ nerwowy ośrodkowy jest objęty błonami 
     łącznotkankowymi, które noszą nazwę opon

• układ nerwowy obwodowy
   - utworzony przez nerwy i związane z nimi zwoje
   - w zależności czy nerwy łączą się z mózgowiem czy z rdzeniem 
     kręgowym nazywamy je rdzeniowymi lub czaszkowymi
   - nerwów rdzeniowych jest 31 par, nerwów czaszkowych jest 12 par

 

 

• układ nerwowy autonomiczny
 - w istocie stanowi część dwu poprzednich układów,
 - omawiany oddzielnie ze względu na różnice morfologiczne 
   i czynnościowe
- zaopatruje mm. Gładkie, m. sercowy i gruczoły, których czynność
  zasadniczo jest niezależna od woli
- określany jako układ wegetatywny - nazwa podkreśla jego rolę
  w utrzymywaniu organizmu przy życiu, pozostałą część układu
  nerwowego określa się jako układ somatyczny
- charakterystyczne struktury dla tego układu to:
   pień współczulny, leżący po obu stronach kręgosłupa
   oraz sploty nerwowe autonomiczne, szczególnie obfite dookoła
   naczyń krwionośnych

 

 

• tkanki układu nerwowego

• tkanka nerwowa
  - komórka nerwowa składa się z ciała zawierającego jądro
    i dwóch rodzajów wypustek: dendrytów i aksonu 
  - dendryty noszą nazwę wypustek protoplazmatycznych,
     w zależności od ich liczby wyróżniamy komórki:
     jedno-, dwu- i wielobiegunowe
  - komórki wielobiegunowe są najliczniejsze w ośrodkowym
    układzie nerwowym

• synapsy
  - komórki nerwowe nie są ze sobą zespolone lecz stykają się
    w miejscach zwanych synapsami
  - w każdej synapsie wyróżnia się część presynaptyczną,
    postsynaptyczną i szczelinę synaptyczną 

• tkanka glejowa

 

 

• rozwój osobniczy ośrodkowego układu nerwowego
  - powstaje z ektodermy
  - 3 tydzień życia zarodka
  - okres ten nazywamy neurolacją
  - płytka nerwowa
  - rynienka nerwowa - w przednim odcinku szersza 
  - cewa nerwowa z e swoim światłem kanałem nerwowym
    szersza część przednia mózgowiowa, część tylna rdzeniowa
  - rozrastająca się część mózgowiowa dzieli się na trzy pęcherzyki
    pierwotne (przodomózgowie, śródmózgowie, tyłomózgowie)
  

 

 

 - przodomózgowie (prosencephalon) dzieli się na:
        - kresomózgowie (telencephalon)
        - międzymózgowie (diencephalon)
 - tyłomózgowie pierwotne (rhombencephalon) dzieli się na:
        - tyłomózgowie wtórne (metencephalon)
        - rdzeniomózgowie (myelencephalon)
 - tak więc wyróżniamy pięć pęcherzyków wtórnych

 

 

  - w pierwszym miesiącu powstaje zagięcie głowowe
  - następnie zagięcie szyjne
  - później zagięcie mostowe

 

 

• komory mózgowia
  -u płodu wewnątrz pęcherzyków mózgowych znajdują się
   obszerne przestrzenie, które przekształcają się w  układ
   komór połączony węższymi odcinkami

 

 

Mózgowie

 

 

- mózgowie (encephalon) niemal całkowicie wypełnia 
  jamę czaszki
- kształt podobny do czaszki
- powierzchnia brzuszna, płaska, mniejsza (podstawna)
- powierzchnia górno-boczna, większa, zwrócona
  do sklepienia czaszki

 

 

• powierzchnia górno-boczna mózgowia
  - tworzą ją półkule mózgu pokryte istotą szarą - kora mózgu
  - bruzdy, między nimi fałdy noszące nazwę zakrętów
  - widoczne cztery płaty: czołowy, ciemieniowy, skroniowy
    i potyliczny
  - bruzda środkowa - oddziela płat czołowy od ciemieniowego
  - bruzda boczna - czołowy od skroniowego
  - bruzda ciemieniowo-potyliczna

 

 

• powierzchnia podstawna mózgowia
  - odpowiada powierzchni wewnętrznej podstawy czaszki
  - w części tylnej leży rdzeń przedłużony
     na jego powierzchni widać piramidę i bocznie oliwkę
  - powyżej widzimy most