12 umiejętności
12 umiejętności
dobrego kierowcy
dobrego kierowcy
WORD Suwałki
2007
12 umiejętności
12 umiejętności
dobrego kierowcy
dobrego kierowcy
WORD Suwałki
2007
PLAN
PLAN
CZĘŚĆ I
CZĘŚĆ I
: 12 umiejętności dobrego
: 12 umiejętności dobrego
kierowcy – omówienie wybranych
kierowcy – omówienie wybranych
CZĘŚĆ II
CZĘŚĆ II
: Program „OBSERWATOR”
: Program „OBSERWATOR”
12 umiejętności dobrego
12 umiejętności dobrego
kierowcy
kierowcy
1.
1.
Koordynacja
Koordynacja
wzrokowo-manualna
wzrokowo-manualna
1.
1.
Stosowanie się do
Stosowanie się do
przepisów drogowych
przepisów drogowych
3.
3.
Czas reakcji
Czas reakcji
4.
4.
Unikanie ryzyka
Unikanie ryzyka
5.
5.
Szacowanie odległości,
Szacowanie odległości,
prędkości, czasu
prędkości, czasu
6.
6.
Podzielność uwagi
Podzielność uwagi
7.
7.
Koncentracja
Koncentracja
8.
8.
Szerokość pola
Szerokość pola
widzenia
widzenia
9.
9.
Pewność siebie
Pewność siebie
10.
10.
Spostrzegawczość
Spostrzegawczość
11.
11.
Zmiana planów
Zmiana planów
12.
12.
Pamięć krótkotrwała
Pamięć krótkotrwała
12 umiejętności dobrego
12 umiejętności dobrego
kierowcy
kierowcy
Czynniki osobowościowe
Czynniki osobowościowe
Procesy intelektualne
Procesy intelektualne
Procesy percepcyjne
Procesy percepcyjne
12 umiejętności dobrego
12 umiejętności dobrego
kierowcy
kierowcy
CZYNNIKI OSOBOWOŚCIOWE
CZYNNIKI OSOBOWOŚCIOWE
Koncetracja:
Koncetracja:
zdolność skupienia
zdolność skupienia
się na wybranym
się na wybranym
problemie
problemie
Pewność siebie:
Pewność siebie:
właściwa ocena
właściwa ocena
swoich
swoich
umiejętności
umiejętności
Zmiana planów:
Zmiana planów:
umiejętność podjęcia decyzji
umiejętność podjęcia decyzji
i działań innych niż
i działań innych niż
wcześniej zaplanowane
wcześniej zaplanowane
Stosowanie się do
Stosowanie się do
przepisów drogowych:
przepisów drogowych:
stosunek do zasady
stosunek do zasady
przestrzegania przepisów
przestrzegania przepisów
12 umiejętności dobrego
12 umiejętności dobrego
kierowcy
kierowcy
PROCESY INTELEKTUALNE
PROCESY INTELEKTUALNE
Pamięć
Pamięć
krótkotrwała:
krótkotrwała:
zdolność
zdolność
zapamiętywania
zapamiętywania
ważnych informacji
ważnych informacji
Czas reakcji:
Czas reakcji:
szybkość
szybkość
podejmowania
podejmowania
decyzji i wykonania
decyzji i wykonania
niezbędnych
niezbędnych
czynności
czynności
Szacowanie prędkości,
Szacowanie prędkości,
odległości, czasu:
odległości, czasu:
umiejętność
umiejętność
trafnej oceny elementów
trafnej oceny elementów
istotnych dla bezpiecznego
istotnych dla bezpiecznego
kierowania pojazdem
kierowania pojazdem
Unikanie ryzyka:
Unikanie ryzyka:
umiejętność unikania sytuacji
umiejętność unikania sytuacji
prowadzących do narażania
prowadzących do narażania
siebie i innych na
siebie i innych na
niebezpieczeństwo
niebezpieczeństwo
12 umiejętności dobrego
12 umiejętności dobrego
kierowcy
kierowcy
PROCESY PERCEPCYJNE
PROCESY PERCEPCYJNE
Szerokość pola
Szerokość pola
widzenia:
widzenia:
jednoczesne
jednoczesne
postrzeganie obiektów z
postrzeganie obiektów z
prawej i lewej strony oraz
prawej i lewej strony oraz
w środku pola widzenia
w środku pola widzenia
Spostrzegawczoś
Spostrzegawczoś
ć:
ć:
zdolność
zdolność
dostrzegania
dostrzegania
różnych obiektów
różnych obiektów
Podzielność uwagi:
Podzielność uwagi:
zdolność dostrzegania kilku
zdolność dostrzegania kilku
obiektów równocześnie
obiektów równocześnie
Koordynacja wzrokowo-
Koordynacja wzrokowo-
manualna:
manualna:
umiejętność
umiejętność
harmonijnego łączenia obserwacji
harmonijnego łączenia obserwacji
i jednocześnie wykonywanych
i jednocześnie wykonywanych
czynności manualnych, np.
czynności manualnych, np.
kręcenia kołem kierownicy
kręcenia kołem kierownicy
12 umiejętności dobrego
12 umiejętności dobrego
kierowcy
kierowcy
1.
1.
Koordynacja
Koordynacja
wzrokowo-manualna
wzrokowo-manualna
2.
2.
Stosowanie się do
Stosowanie się do
przepisów drogowych
przepisów drogowych
3.
3.
Czas reakcji
Czas reakcji
4.
4.
Unikanie ryzyka
Unikanie ryzyka
5.
5.
Szacowanie odległości,
Szacowanie odległości,
prędkości, czasu
prędkości, czasu
6.
6.
Podzielność uwagi
Podzielność uwagi
7.
7.
Koncentracja
Koncentracja
8.
8.
Szerokość pola
Szerokość pola
widzenia
widzenia
9.
9.
Pewność siebie
Pewność siebie
10.
10.
Spostrzegawczość
Spostrzegawczość
11.
11.
Zmiana planów
Zmiana planów
12.
12.
Pamięć krótkotrwała
Pamięć krótkotrwała
Jak u kierującego pojazdem przejawia się brak
Jak u kierującego pojazdem przejawia się brak
dobrej koordynacji wzrokowo-manualnej?
dobrej koordynacji wzrokowo-manualnej?
Kierujący zjeżdża z toru ruchu przy
Kierujący zjeżdża z toru ruchu przy
wykonywaniu takich czynności, jak zmiana
wykonywaniu takich czynności, jak zmiana
biegów lub włączenie kierunkowskazu.
biegów lub włączenie kierunkowskazu.
Ruchy głowy lub oczu, związane z
Ruchy głowy lub oczu, związane z
obserwacją otoczenia, powodują
obserwacją otoczenia, powodują
niekontrolowany ruch kierownicą.
niekontrolowany ruch kierownicą.
Koordynacja
Koordynacja
wzrokowo
wzrokowo
–
–
manualna
manualna
Zadanie 1
Zadanie 1
Podczas wolnej jazdy prostą drogą poprosić Kandydata o
Podczas wolnej jazdy prostą drogą poprosić Kandydata o
włączanie kierunkowskazu, wyłączenie go, otwarcie okna itd.,
włączanie kierunkowskazu, wyłączenie go, otwarcie okna itd.,
bez odrywania wzroku od jezdni i bez zmiany toru jazdy.
bez odrywania wzroku od jezdni i bez zmiany toru jazdy.
Zadanie 2
Zadanie 2
Wyznaczyć trasę slalomu, a następnie polecić Kandydatowi
Wyznaczyć trasę slalomu, a następnie polecić Kandydatowi
kilkakrotne jej przejechanie. W czasie wykonywania slalomu
kilkakrotne jej przejechanie. W czasie wykonywania slalomu
poprosić Kandydata o włączenie kierunkowskazu, wyłączenie
poprosić Kandydata o włączenie kierunkowskazu, wyłączenie
go, uruchomienie wycieraczek, zatrzymanie ich itd., bez
go, uruchomienie wycieraczek, zatrzymanie ich itd., bez
zmiany toru jazdy.
zmiany toru jazdy.
Zadanie 3
Zadanie 3
W czasie przyspieszania na prawym pasie lub na pasie dla
W czasie przyspieszania na prawym pasie lub na pasie dla
włączających się do ruchu, polecić Kandydatowi, by spojrzał w
włączających się do ruchu, polecić Kandydatowi, by spojrzał w
lewo, nie zmieniając przy tym toru jazdy.
lewo, nie zmieniając przy tym toru jazdy.
Koordynacja wzrokowo –
Koordynacja wzrokowo –
manualna
manualna
12 umiejętności dobrego
12 umiejętności dobrego
kierowcy
kierowcy
1.
1.
Koordynacja
Koordynacja
wzrokowo-manualna
wzrokowo-manualna
2.
2.
Stosowanie się do
Stosowanie się do
przepisów drogowych
przepisów drogowych
3.
3.
Czas reakcji
Czas reakcji
4.
4.
Unikanie ryzyka
Unikanie ryzyka
5.
5.
Szacowanie odległości,
Szacowanie odległości,
prędkości, czasu
prędkości, czasu
6.
6.
Podzielność uwagi
Podzielność uwagi
7.
7.
Koncentracja
Koncentracja
8.
8.
Szerokość pola
Szerokość pola
widzenia
widzenia
9.
9.
Pewność siebie
Pewność siebie
10.
10.
Spostrzegawczość
Spostrzegawczość
11.
11.
Zmiana planów
Zmiana planów
12.
12.
Pamięć krótkotrwała
Pamięć krótkotrwała
STOSOWANIE SIĘ DO
STOSOWANIE SIĘ DO
PRZEPISÓW DROGOWYCH
PRZEPISÓW DROGOWYCH
W czym przejawia się niewłaściwy stosunek
W czym przejawia się niewłaściwy stosunek
kierującego pojazdem do przestrzegania
kierującego pojazdem do przestrzegania
przepisów (przykładowo)?
przepisów (przykładowo)?
Nie przestrzega ograniczeń prędkości
Nie przestrzega ograniczeń prędkości
Przekracza linie ciągłe
Przekracza linie ciągłe
Zwalnia, ale nie zatrzymuje pojazdu przed
Zwalnia, ale nie zatrzymuje pojazdu przed
znakiem „STOP”
znakiem „STOP”
Zadanie 1
Zadanie 1
Poprosić Kandydata o wyjaśnienie zasadności i
Poprosić Kandydata o wyjaśnienie zasadności i
celu ustanowienia konkretnych przepisów
celu ustanowienia konkretnych przepisów
kodeksu drogowego.
kodeksu drogowego.
Zadanie 2
Zadanie 2
Poprosić o wyjaśnienie zagrożeń i niedogodności
Poprosić o wyjaśnienie zagrożeń i niedogodności
wynikających z nieprzestrzegania przepisów
wynikających z nieprzestrzegania przepisów
ruchu drogowego.
ruchu drogowego.
STOSOWANIE SIĘ DO
STOSOWANIE SIĘ DO
PRZEPISÓW DROGOWYCH
PRZEPISÓW DROGOWYCH
12 umiejętności dobrego
12 umiejętności dobrego
kierowcy
kierowcy
1.
1.
Koordynacja
Koordynacja
wzrokowo-manualna
wzrokowo-manualna
2.
2.
Stosowanie się do
Stosowanie się do
przepisów drogowych
przepisów drogowych
3.
3.
Czas reakcji
Czas reakcji
4.
4.
Unikanie ryzyka
Unikanie ryzyka
5.
5.
Szacowanie odległości,
Szacowanie odległości,
prędkości, czasu
prędkości, czasu
6.
6.
Podzielność uwagi
Podzielność uwagi
7.
7.
Koncentracja
Koncentracja
8.
8.
Szerokość pola
Szerokość pola
widzenia
widzenia
9.
9.
Pewność siebie
Pewność siebie
10.
10.
Spostrzegawczość
Spostrzegawczość
11.
11.
Zmiana planów
Zmiana planów
12.
12.
Pamięć krótkotrwała
Pamięć krótkotrwała
CZAS REAKCJI
CZAS REAKCJI
Jak przejawia się zbyt długi czas reakcji
Jak przejawia się zbyt długi czas reakcji
kierującego pojazdem?
kierującego pojazdem?
Kierujący pojazdem działa zbyt wolno, nie
Kierujący pojazdem działa zbyt wolno, nie
reagując natychmiast na wydarzenia
reagując natychmiast na wydarzenia
wymagające szybkiej decyzji, jak np.:
wymagające szybkiej decyzji, jak np.:
odgłosy pracy silnika (spadek mocy), zmiana
odgłosy pracy silnika (spadek mocy), zmiana
koloru świateł sygnalizacji drogowej,
koloru świateł sygnalizacji drogowej,
zapalenie się świateł STOP w samochodzie
zapalenie się świateł STOP w samochodzie
jadącym z przodu, itd.
jadącym z przodu, itd.
CZAS REAKCJI
CZAS REAKCJI
Czas reakcji
Czas reakcji
Kandydata może być zwolniony, gdyż:
Kandydata może być zwolniony, gdyż:
Zbyt późno dostrzega przeszkodę - kłopoty z
Zbyt późno dostrzega przeszkodę - kłopoty z
percepcją (??badania wzroku)
percepcją (??badania wzroku)
Ogólnie zazwyczaj potrzebuje dużo czasu na
Ogólnie zazwyczaj potrzebuje dużo czasu na
zinterpretowanie informacji
zinterpretowanie informacji
Z natury wykonuje czynności wolno lub
Z natury wykonuje czynności wolno lub
nieporadnie
nieporadnie
Zadanie 1
Zadanie 1
Poprosić Kandydata o zatrzymanie pojazdu we wskazanym
Poprosić Kandydata o zatrzymanie pojazdu we wskazanym
miejscu (coraz bliżej) w czasie wolnej jazdy po placu
miejscu (coraz bliżej) w czasie wolnej jazdy po placu
manewrowym lub po pustej drodze i polecić mu, by jak
manewrowym lub po pustej drodze i polecić mu, by jak
najszybciej wykonał jedną z trzech prostych komend, w
najszybciej wykonał jedną z trzech prostych komend, w
rodzaju „klakson” /”hamulec”/ „światła”.
rodzaju „klakson” /”hamulec”/ „światła”.
Zadanie 2
Zadanie 2
Poprosić Kandydata o zmianę pasa ruchu przy wskazanym
Poprosić Kandydata o zmianę pasa ruchu przy wskazanym
obiekcie (drzewo, zaparkowany pojazd itp.)
obiekcie (drzewo, zaparkowany pojazd itp.)
Zadanie 3
Zadanie 3
Poprosić Kandydata o zatrzymanie pojazdu lub zmianę pasa
Poprosić Kandydata o zatrzymanie pojazdu lub zmianę pasa
ruchu przy wskazanym obiekcie podczas przyspieszania lub
ruchu przy wskazanym obiekcie podczas przyspieszania lub
w warunkach nasilonego ruchu drogowego.
w warunkach nasilonego ruchu drogowego.
CZAS REAKCJI
CZAS REAKCJI
12 umiejętności dobrego
12 umiejętności dobrego
kierowcy
kierowcy
1.
1.
Koordynacja
Koordynacja
wzrokowo-manualna
wzrokowo-manualna
2.
2.
Stosowanie się do
Stosowanie się do
przepisów drogowych
przepisów drogowych
3.
3.
Czas reakcji
Czas reakcji
4.
4.
Unikanie ryzyka
Unikanie ryzyka
5.
5.
Szacowanie odległości,
Szacowanie odległości,
prędkości, czasu
prędkości, czasu
6.
6.
Podzielność uwagi
Podzielność uwagi
7.
7.
Koncentracja
Koncentracja
8.
8.
Szerokość pola
Szerokość pola
widzenia
widzenia
9.
9.
Pewność siebie
Pewność siebie
10.
10.
Spostrzegawczość
Spostrzegawczość
11.
11.
Zmiana planów
Zmiana planów
12.
12.
Pamięć krótkotrwała
Pamięć krótkotrwała
UNIKANIE RYZYKA
UNIKANIE RYZYKA
Jak u kierującego pojazdem przejawia się
Jak u kierującego pojazdem przejawia się
skłonność do podejmowania ryzyka?
skłonność do podejmowania ryzyka?
Niebezpiecznym wyprzedzaniem.
Niebezpiecznym wyprzedzaniem.
Dojeżdżaniem z dużą prędkością do
Dojeżdżaniem z dużą prędkością do
przejścia dla pieszych.
przejścia dla pieszych.
Pokonywaniem zakrętów z dużą prędkością.
Pokonywaniem zakrętów z dużą prędkością.
UNIKANIE RYZYKA
UNIKANIE RYZYKA
Zadania:
Zadania:
Pytania sprowadzające się do dokonywania
Pytania sprowadzające się do dokonywania
analizy swojego zachowania przez Kursanta i
analizy swojego zachowania przez Kursanta i
sprawdzające rozumienie przez niego
sprawdzające rozumienie przez niego
konsekwencji ryzykownych zachowań.
konsekwencji ryzykownych zachowań.
12 umiejętności dobrego
12 umiejętności dobrego
kierowcy
kierowcy
1.
1.
Koordynacja
Koordynacja
wzrokowo-manualna
wzrokowo-manualna
2.
2.
Stosowanie się do
Stosowanie się do
przepisów drogowych
przepisów drogowych
3.
3.
Czas reakcji
Czas reakcji
4.
4.
Unikanie ryzyka
Unikanie ryzyka
5.
5.
Szacowanie odległości,
Szacowanie odległości,
prędkości, czasu
prędkości, czasu
6.
6.
Podzielność uwagi
Podzielność uwagi
7.
7.
Koncentracja
Koncentracja
8.
8.
Szerokość pola
Szerokość pola
widzenia
widzenia
9.
9.
Pewność siebie
Pewność siebie
10.
10.
Spostrzegawczość
Spostrzegawczość
11.
11.
Zmiana planów
Zmiana planów
12.
12.
Pamięć krótkotrwała
Pamięć krótkotrwała
SZACOWANIE
SZACOWANIE
ODLEGŁOŚCI
ODLEGŁOŚCI
Jak rozpoznać, że kierujący pojazdem ma
Jak rozpoznać, że kierujący pojazdem ma
problemy z właściwym ocienianiem odległości?
problemy z właściwym ocienianiem odległości?
Kierujący pojazdem, jadąc z dużą
Kierujący pojazdem, jadąc z dużą
prędkością, nie zachowuje bezpiecznego
prędkością, nie zachowuje bezpiecznego
dystansu do pojazdu jadącego przed nim.
dystansu do pojazdu jadącego przed nim.
Nie zachowując dystansu, przejeżdża zbyt
Nie zachowując dystansu, przejeżdża zbyt
blisko pojazdów zaparkowanych na
blisko pojazdów zaparkowanych na
chodniku.
chodniku.
Chce wjechać na skrzyżowanie zbyt blisko
Chce wjechać na skrzyżowanie zbyt blisko
pojazdu, który już się na nim znajduje.
pojazdu, który już się na nim znajduje.
Zadanie 1
Zadanie 1
Polecić Kandydatowi, żeby zatrzymał samochód w określonej odległości od
Polecić Kandydatowi, żeby zatrzymał samochód w określonej odległości od
chodnika.
chodnika.
W czasie postoju poprosić go o oszacowanie odległości między dwoma
W czasie postoju poprosić go o oszacowanie odległości między dwoma
pojazdami na wybranym odcinku i o wskazywanie tego, który jedzie najprędzej.
pojazdami na wybranym odcinku i o wskazywanie tego, który jedzie najprędzej.
Zadanie 2
Zadanie 2
Skierować Kandydata na wąską uliczkę jednokierunkową i polecić jechać tak,
Skierować Kandydata na wąską uliczkę jednokierunkową i polecić jechać tak,
aby odległość od krawężnika była po obu stronach taka sama.
aby odległość od krawężnika była po obu stronach taka sama.
Polecić Kandydatowi, żeby przez dłuższy czas utrzymywał tę samą odległość
Polecić Kandydatowi, żeby przez dłuższy czas utrzymywał tę samą odległość
od samochodu jadącego przed nim.
od samochodu jadącego przed nim.
Zadanie 3
Zadanie 3
Zwrócić uwagę, by w warunkach nasilonego ruchu Kandydat utrzymywał równą
Zwrócić uwagę, by w warunkach nasilonego ruchu Kandydat utrzymywał równą
odległość od jadącego przed nim pojazdu.
odległość od jadącego przed nim pojazdu.
Podczas jazdy poprosić go o oszacowanie odległości między obiektami (np.
Podczas jazdy poprosić go o oszacowanie odległości między obiektami (np.
między mijanym drzewem i zaparkowanym samochodem).
między mijanym drzewem i zaparkowanym samochodem).
SZACOWANIE
SZACOWANIE
ODLEGŁOŚCI
ODLEGŁOŚCI
SZACOWANIE PRĘDKOŚCI
SZACOWANIE PRĘDKOŚCI
I CZASU
I CZASU
Jak w czasie kierowania pojazdem przejawiają się
Jak w czasie kierowania pojazdem przejawiają się
trudności z właściwym oszacowaniem prędkości i
trudności z właściwym oszacowaniem prędkości i
czasu?
czasu?
Kierujący próbuje wyprzedzić inny pojazd,
Kierujący próbuje wyprzedzić inny pojazd,
chociaż różnica prędkości między nimi jest
chociaż różnica prędkości między nimi jest
stanowczo niewystarczająca.
stanowczo niewystarczająca.
Kierujący zamierza wjechać na skrzyżowanie,
Kierujący zamierza wjechać na skrzyżowanie,
chociaż widzi motocykl nadjeżdżający z dużą
chociaż widzi motocykl nadjeżdżający z dużą
prędkością.
prędkością.
Zadanie 1
Zadanie 1
Podczas postoju poprosić Kandydata, by ocenił po jakim czasie pojazd
Podczas postoju poprosić Kandydata, by ocenił po jakim czasie pojazd
nadjeżdżający z przeciwka zrówna się z wami.
nadjeżdżający z przeciwka zrówna się z wami.
Podczas postoju poprosić Kandydata, by oszacował, ile czasu zajmie
Podczas postoju poprosić Kandydata, by oszacował, ile czasu zajmie
wybranemu pojazdowi przejechanie z punktu A do punktu B.
wybranemu pojazdowi przejechanie z punktu A do punktu B.
Zadanie 2
Zadanie 2
Poprosić Kandydata o oszacowanie, ile czasu zajmie mu przejechanie z
Poprosić Kandydata o oszacowanie, ile czasu zajmie mu przejechanie z
jednego punktu do drugiego, a następnie, po wykonaniu zadania, poleć
jednego punktu do drugiego, a następnie, po wykonaniu zadania, poleć
mu zweryfikowanie tej oceny.
mu zweryfikowanie tej oceny.
Poprosić Kandydata, by jechał ze zmienną prędkością i jednocześnie
Poprosić Kandydata, by jechał ze zmienną prędkością i jednocześnie
szacował prędkość innych pojazdów.
szacował prędkość innych pojazdów.
Zadanie 3
Zadanie 3
Podczas jazdy poprosić Kandydata, by przyjrzał się dwóm pojazdom
Podczas jazdy poprosić Kandydata, by przyjrzał się dwóm pojazdom
nadjeżdżającym z przeciwka i oszacował, który z nich jedzie najszybciej.
nadjeżdżającym z przeciwka i oszacował, który z nich jedzie najszybciej.
Podczas jazdy w warunkach nasilonego ruchu poprosić go o oszacowanie,
Podczas jazdy w warunkach nasilonego ruchu poprosić go o oszacowanie,
ile czasu potrzebowałby na dojechanie do ruchliwego skrzyżowania.
ile czasu potrzebowałby na dojechanie do ruchliwego skrzyżowania.
Sprawdzić w praktyce dokładność jego szacunków!
Sprawdzić w praktyce dokładność jego szacunków!
SZACOWANIE PRĘDKOŚCI
SZACOWANIE PRĘDKOŚCI
I CZASU
I CZASU
12 umiejętności dobrego
12 umiejętności dobrego
kierowcy
kierowcy
1.
1.
Koordynacja
Koordynacja
wzrokowo-manualna
wzrokowo-manualna
2.
2.
Stosowanie się do
Stosowanie się do
przepisów drogowych
przepisów drogowych
3.
3.
Czas reakcji
Czas reakcji
4.
4.
Unikanie ryzyka
Unikanie ryzyka
5.
5.
Szacowanie odległości,
Szacowanie odległości,
prędkości, czasu
prędkości, czasu
6.
6.
Podzielność uwagi
Podzielność uwagi
7.
7.
Koncentracja
Koncentracja
8.
8.
Szerokość pola
Szerokość pola
widzenia
widzenia
9.
9.
Pewność siebie
Pewność siebie
10.
10.
Spostrzegawczość
Spostrzegawczość
11.
11.
Zmiana planów
Zmiana planów
12.
12.
Pamięć krótkotrwała
Pamięć krótkotrwała
PODZIELNOŚĆ UWAGI
PODZIELNOŚĆ UWAGI
Jakie są oznaki niedostatku podzielności uwagi u
Jakie są oznaki niedostatku podzielności uwagi u
kierującego pojazdem?
kierującego pojazdem?
Kierujący pojazdem ma trudności z
Kierujący pojazdem ma trudności z
wykonywaniem kilku czynności
wykonywaniem kilku czynności
jednocześnie, na przykład z rozpoznaniem
jednocześnie, na przykład z rozpoznaniem
zmieniającego się koloru sygnalizacji
zmieniającego się koloru sygnalizacji
świetlnej i patrzeniem w lusterko wsteczne,
świetlnej i patrzeniem w lusterko wsteczne,
zmniejszaniem prędkości i zmianą biegów,
zmniejszaniem prędkości i zmianą biegów,
itp.
itp.
Zadanie 1
Zadanie 1
Polecić Kandydatowi ruszyć na pochyłości i
Polecić Kandydatowi ruszyć na pochyłości i
jednocześnie otworzyć okno.
jednocześnie otworzyć okno.
Zadanie 2
Zadanie 2
Polecić Kandydatowi, by szukał określonego znaku,
Polecić Kandydatowi, by szukał określonego znaku,
prosząc go jednocześnie o częstą zmianę pasa
prosząc go jednocześnie o częstą zmianę pasa
ruchu.
ruchu.
Zadanie 3
Zadanie 3
Poprosić Kandydata, by w trakcie wyprzedzania
Poprosić Kandydata, by w trakcie wyprzedzania
odczytywał numery rejestracyjne jadących za nim
odczytywał numery rejestracyjne jadących za nim
pojazdów.
pojazdów.
PODZIELNOŚĆ UWAGI
PODZIELNOŚĆ UWAGI
12 umiejętności dobrego
12 umiejętności dobrego
kierowcy
kierowcy
1.
1.
Koordynacja
Koordynacja
wzrokowo-manualna
wzrokowo-manualna
2.
2.
Stosowanie się do
Stosowanie się do
przepisów drogowych
przepisów drogowych
3.
3.
Czas reakcji
Czas reakcji
4.
4.
Unikanie ryzyka
Unikanie ryzyka
5.
5.
Szacowanie odległości,
Szacowanie odległości,
prędkości, czasu
prędkości, czasu
6.
6.
Podzielność uwagi
Podzielność uwagi
7.
7.
Koncentracja
Koncentracja
8.
8.
Szerokość pola
Szerokość pola
widzenia
widzenia
9.
9.
Pewność siebie
Pewność siebie
10.
10.
Spostrzegawczość
Spostrzegawczość
11.
11.
Zmiana planów
Zmiana planów
12.
12.
Pamięć krótkotrwała
Pamięć krótkotrwała
KONCENTRACJA
KONCENTRACJA
Jak u kierującego pojazdem przejawia się niska
Jak u kierującego pojazdem przejawia się niska
zdolność skupienia uwagi?
zdolność skupienia uwagi?
Kierujący pojazdem ma trudności z
Kierujący pojazdem ma trudności z
przestrzeganiem przepisów ruchu
przestrzeganiem przepisów ruchu
drogowego, jeśli podczas jazdy w
drogowego, jeśli podczas jazdy w
samochodzie odbywa się rozmowa, gra radio
samochodzie odbywa się rozmowa, gra radio
lub instruktor wydaje polecenia.
lub instruktor wydaje polecenia.
Zadanie 1
Zadanie 1
Podczas jazdy na drodze wewnętrznej lub podczas
Podczas jazdy na drodze wewnętrznej lub podczas
postoju na parkingu polecić Kandydatowi
postoju na parkingu polecić Kandydatowi
zmienianie biegów przy włączonym radiu.
zmienianie biegów przy włączonym radiu.
Zadanie 2
Zadanie 2
Polecić Kandydatowi ćwiczenie jazdy w ruchu
Polecić Kandydatowi ćwiczenie jazdy w ruchu
okrężnym przy głośno nastawionym radiu.
okrężnym przy głośno nastawionym radiu.
Zadanie 3
Zadanie 3
Skierować Kandydata na skrzyżowanie o dużym
Skierować Kandydata na skrzyżowanie o dużym
nasileniu ruchu, cały czas rozmawiając z nim.
nasileniu ruchu, cały czas rozmawiając z nim.
KONCENTRACJA
KONCENTRACJA
12 umiejętności dobrego
12 umiejętności dobrego
kierowcy
kierowcy
1.
1.
Koordynacja
Koordynacja
wzrokowo-manualna
wzrokowo-manualna
2.
2.
Stosowanie się do
Stosowanie się do
przepisów drogowych
przepisów drogowych
3.
3.
Czas reakcji
Czas reakcji
4.
4.
Unikanie ryzyka
Unikanie ryzyka
5.
5.
Szacowanie odległości,
Szacowanie odległości,
prędkości, czasu
prędkości, czasu
6.
6.
Podzielność uwagi
Podzielność uwagi
7.
7.
Koncentracja
Koncentracja
8.
8.
Szerokość pola
Szerokość pola
widzenia
widzenia
9.
9.
Pewność siebie
Pewność siebie
10.
10.
Spostrzegawczość
Spostrzegawczość
11.
11.
Zmiana planów
Zmiana planów
12.
12.
Pamięć krótkotrwała
Pamięć krótkotrwała
SZEROKOŚĆ POLA WIDZENIA
SZEROKOŚĆ POLA WIDZENIA
Jakie zachowania świadczą o ograniczeniu pola
Jakie zachowania świadczą o ograniczeniu pola
widzenia u kierującego pojazdem?
widzenia u kierującego pojazdem?
Kierujący nie dostrzega obiektów znajdujących
Kierujący nie dostrzega obiektów znajdujących
się na poboczach drogi, na przykład znaków
się na poboczach drogi, na przykład znaków
drogowych, pieszych czy zdarzeń mających
drogowych, pieszych czy zdarzeń mających
tam miejsce, jak np. otwieranie drzwi
tam miejsce, jak np. otwieranie drzwi
parkującego obok samochodu.
parkującego obok samochodu.
Sprawia mu trudność jazda z utrzymaniem
Sprawia mu trudność jazda z utrzymaniem
jednakowych odległości od linii rozdzielających
jednakowych odległości od linii rozdzielających
pasy ruchu.
pasy ruchu.
Zadanie 1
Zadanie 1
Podczas postoju pojazdu poprosić Kandydata, żeby patrząc
Podczas postoju pojazdu poprosić Kandydata, żeby patrząc
przed siebie, wymienił jak najwięcej obiektów dostrzeżonych
przed siebie, wymienił jak najwięcej obiektów dostrzeżonych
z obu stron samochodu.
z obu stron samochodu.
Zadanie 2
Zadanie 2
Podczas jazdy poprosić Kandydata, żeby patrząc przed
Podczas jazdy poprosić Kandydata, żeby patrząc przed
siebie, wymienił jak najwięcej obiektów dostrzeżonych po
siebie, wymienił jak najwięcej obiektów dostrzeżonych po
obu stronach samochodu.
obu stronach samochodu.
Zadanie 3
Zadanie 3
Podczas jazdy w warunkach nasilonego ruchu drogowego
Podczas jazdy w warunkach nasilonego ruchu drogowego
poprosić Kandydata, żeby patrząc przed siebie, wymienił jak
poprosić Kandydata, żeby patrząc przed siebie, wymienił jak
największą ilość obiektów dostrzeżonych po obu stronach
największą ilość obiektów dostrzeżonych po obu stronach
samochodu.
samochodu.
SZEROKOŚĆ POLA WIDZENIA
SZEROKOŚĆ POLA WIDZENIA
12 umiejętności dobrego
12 umiejętności dobrego
kierowcy
kierowcy
1.
1.
Koordynacja
Koordynacja
wzrokowo-manualna
wzrokowo-manualna
2.
2.
Stosowanie się do
Stosowanie się do
przepisów drogowych
przepisów drogowych
3.
3.
Czas reakcji
Czas reakcji
4.
4.
Unikanie ryzyka
Unikanie ryzyka
5.
5.
Szacowanie odległości,
Szacowanie odległości,
prędkości, czasu
prędkości, czasu
6.
6.
Podzielność uwagi
Podzielność uwagi
7.
7.
Koncentracja
Koncentracja
8.
8.
Szerokość pola
Szerokość pola
widzenia
widzenia
9.
9.
Pewność siebie
Pewność siebie
10.
10.
Spostrzegawczość
Spostrzegawczość
11.
11.
Zmiana planów
Zmiana planów
12.
12.
Pamięć krótkotrwała
Pamięć krótkotrwała
PEWNOŚĆ SIEBIE
PEWNOŚĆ SIEBIE
Jak u kierującego pojazdem przejawia się nadmierne
Jak u kierującego pojazdem przejawia się nadmierne
lub zaniżone poczucie pewności siebie?
lub zaniżone poczucie pewności siebie?
Kierujący pojazdem jest przekonany, że
Kierujący pojazdem jest przekonany, że
podejmuje słuszne decyzje, nawet wtedy, gdy są
podejmuje słuszne decyzje, nawet wtedy, gdy są
one błędne.
one błędne.
Podjeżdża zbyt blisko do pojazdu znajdującego się
Podjeżdża zbyt blisko do pojazdu znajdującego się
przed nim i zapewnia, że w razie potrzeby zdąży
przed nim i zapewnia, że w razie potrzeby zdąży
zahamować.
zahamować.
Próbuje przeciąć skrzyżowanie, mimo że widzi
Próbuje przeciąć skrzyżowanie, mimo że widzi
nadjeżdżający szybko samochód.
nadjeżdżający szybko samochód.
Egzaminatorowi, który wcisnął hamulec
Egzaminatorowi, który wcisnął hamulec
odpowiada, że na pewno zdążyłby przejechać.
odpowiada, że na pewno zdążyłby przejechać.
Waha się z podjęciem działania, bojąc się porażki.
Waha się z podjęciem działania, bojąc się porażki.
Zaczyna zwalniać na długo przed światłami, z
Zaczyna zwalniać na długo przed światłami, z
obawy, że w porę nie zdąży zatrzymać pojazdu.
obawy, że w porę nie zdąży zatrzymać pojazdu.
Zadanie 1
Zadanie 1
Poprosić Kandydata, żeby wystawił sobie ocenę za
Poprosić Kandydata, żeby wystawił sobie ocenę za
wykonywanie poszczególnych czynności (na przykład za
wykonywanie poszczególnych czynności (na przykład za
manewr zmiany kierunku ruchu). Następnie samemu ocenić
manewr zmiany kierunku ruchu). Następnie samemu ocenić
jego umiejętności.
jego umiejętności.
Zadanie 2
Zadanie 2
Polecić Kandydatowi wykonanie złożonego manewru (na
Polecić Kandydatowi wykonanie złożonego manewru (na
przykład wyprzedzania). Poprosić go, by wymienił czynności,
przykład wyprzedzania). Poprosić go, by wymienił czynności,
które wykonał dobrze.
które wykonał dobrze.
Zadanie 3
Zadanie 3
Polecić Kandydatowi wykonanie złożonego manewru (na
Polecić Kandydatowi wykonanie złożonego manewru (na
przykład wyprzedzania). Poprosić go, by wymienił czynności,
przykład wyprzedzania). Poprosić go, by wymienił czynności,
które wykonał źle.
które wykonał źle.
PEWNOŚĆ SIEBIE
PEWNOŚĆ SIEBIE
12 umiejętności dobrego
12 umiejętności dobrego
kierowcy
kierowcy
1.
1.
Koordynacja
Koordynacja
wzrokowo-manualna
wzrokowo-manualna
2.
2.
Stosowanie się do
Stosowanie się do
przepisów drogowych
przepisów drogowych
3.
3.
Czas reakcji
Czas reakcji
4.
4.
Unikanie ryzyka
Unikanie ryzyka
5.
5.
Szacowanie odległości,
Szacowanie odległości,
prędkości, czasu
prędkości, czasu
6.
6.
Podzielność uwagi
Podzielność uwagi
7.
7.
Koncentracja
Koncentracja
8.
8.
Szerokość pola
Szerokość pola
widzenia
widzenia
9.
9.
Pewność siebie
Pewność siebie
10.
10.
Spostrzegawczość
Spostrzegawczość
11.
11.
Zmiana planów
Zmiana planów
12.
12.
Pamięć krótkotrwała
Pamięć krótkotrwała
SPOSTRZEGAWCZOŚĆ
SPOSTRZEGAWCZOŚĆ
Jakie zachowania kierującego świadczą o braku
Jakie zachowania kierującego świadczą o braku
spostrzegawczości?
spostrzegawczości?
Kierujący nie dostrzega innych uczestników
Kierujący nie dostrzega innych uczestników
ruchu drogowego i obiektów mających
ruchu drogowego i obiektów mających
znaczenie podczas kierowania pojazdem.
znaczenie podczas kierowania pojazdem.
Reaguje na ich obecność z opóźnieniem lub
Reaguje na ich obecność z opóźnieniem lub
w ogóle nie bierze ich pod uwagę.
w ogóle nie bierze ich pod uwagę.
Sytuacje na drodze zaskakują kierującego
Sytuacje na drodze zaskakują kierującego
pojazdem.
pojazdem.
SPOSTRZEGAWCZOŚĆ
SPOSTRZEGAWCZOŚĆ
Zadanie 1
Zadanie 1
Podczas postoju na poboczu poprosić Kandydata, żeby
Podczas postoju na poboczu poprosić Kandydata, żeby
wymienił jak najwięcej obiektów i zdarzeń dostrzeżonych na
wymienił jak najwięcej obiektów i zdarzeń dostrzeżonych na
drodze i wokół niej.
drodze i wokół niej.
Zadanie 2
Zadanie 2
Podczas jazdy poprosić Kandydata, żeby w czasie 5 sekund
Podczas jazdy poprosić Kandydata, żeby w czasie 5 sekund
wymienił jak największą liczbę obiektów dostrzeżonych
wymienił jak największą liczbę obiektów dostrzeżonych
przed i za samochodem
przed i za samochodem
Zadanie 3
Zadanie 3
Poprosić Kandydata, by wykonując manewr w warunkach
Poprosić Kandydata, by wykonując manewr w warunkach
nasilonego ruchu drogowego, wymienił jak najwięcej
nasilonego ruchu drogowego, wymienił jak najwięcej
obiektów dostrzeżonych przed i za samochodem i krótko
obiektów dostrzeżonych przed i za samochodem i krótko
opisał ich zachowanie.
opisał ich zachowanie.
12 umiejętności dobrego
12 umiejętności dobrego
kierowcy
kierowcy
1.
1.
Koordynacja
Koordynacja
wzrokowo-manualna
wzrokowo-manualna
2.
2.
Stosowanie się do
Stosowanie się do
przepisów drogowych
przepisów drogowych
3.
3.
Czas reakcji
Czas reakcji
4.
4.
Unikanie ryzyka
Unikanie ryzyka
5.
5.
Szacowanie odległości,
Szacowanie odległości,
prędkości, czasu
prędkości, czasu
6.
6.
Podzielność uwagi
Podzielność uwagi
7.
7.
Koncentracja
Koncentracja
8.
8.
Szerokość pola
Szerokość pola
widzenia
widzenia
9.
9.
Pewność siebie
Pewność siebie
10.
10.
Spostrzegawczość
Spostrzegawczość
11.
11.
Zmiana planów
Zmiana planów
12.
12.
Pamięć krótkotrwała
Pamięć krótkotrwała
ZMIANA PLANÓW
ZMIANA PLANÓW
Jak rozpoznać u kierującego trudności ze zmianą planów?
Jak rozpoznać u kierującego trudności ze zmianą planów?
Kierujący pojazdem nie potrafi przerwać raz
Kierujący pojazdem nie potrafi przerwać raz
podjętego działania.
podjętego działania.
Nie wie, co zrobić, kiedy wykonywanie zadania
Nie wie, co zrobić, kiedy wykonywanie zadania
zostanie zakłócone przez nieoczekiwane
zostanie zakłócone przez nieoczekiwane
wydarzenie.
wydarzenie.
Przykłady:
Przykłady:
ma trudności ze zmianą pasa ruchu, gdy na pasie
ma trudności ze zmianą pasa ruchu, gdy na pasie
docelowym pojawił się inny pojazd. Na skutek zmiany
docelowym pojawił się inny pojazd. Na skutek zmiany
warunków zwalnia lub rezygnuje z próby zmiany pasa;
warunków zwalnia lub rezygnuje z próby zmiany pasa;
zwalnia w trakcie wyprzedzania, ponieważ nagle spostrzegł
zwalnia w trakcie wyprzedzania, ponieważ nagle spostrzegł
nadjeżdżający z przeciwka samochód;
nadjeżdżający z przeciwka samochód;
zatrzymuje się na widok pojazdu włączającego się do
zatrzymuje się na widok pojazdu włączającego się do
ruchu.
ruchu.
Zadanie 1
Zadanie 1
Polecić Kandydatowi, by zatrzymał samochód w
Polecić Kandydatowi, by zatrzymał samochód w
konkretnym miejscu, a następnie zmienić decyzję
konkretnym miejscu, a następnie zmienić decyzję
odnośnie miejsca postoju.
odnośnie miejsca postoju.
Zadanie 2
Zadanie 2
Polecić Kandydatowi, by przygotował się do zmiany
Polecić Kandydatowi, by przygotował się do zmiany
pasa ruchu, po czym, w chwili rozpoczęcia przez
pasa ruchu, po czym, w chwili rozpoczęcia przez
ucznia manewru, zmienić zadanie.
ucznia manewru, zmienić zadanie.
Zadanie 3
Zadanie 3
Poprosić Kandydata, by do umówionego miejsca
Poprosić Kandydata, by do umówionego miejsca
dojechał określoną drogą. Chwilę po rozpoczęciu
dojechał określoną drogą. Chwilę po rozpoczęciu
jazdy poinformować go o zmianie trasy przejazdu.
jazdy poinformować go o zmianie trasy przejazdu.
ZMIANA PLANÓW
ZMIANA PLANÓW
12 umiejętności dobrego
12 umiejętności dobrego
kierowcy
kierowcy
1.
1.
Koordynacja
Koordynacja
wzrokowo-manualna
wzrokowo-manualna
2.
2.
Stosowanie się do
Stosowanie się do
przepisów drogowych
przepisów drogowych
3.
3.
Czas reakcji
Czas reakcji
4.
4.
Unikanie ryzyka
Unikanie ryzyka
5.
5.
Szacowanie odległości,
Szacowanie odległości,
prędkości, czasu
prędkości, czasu
6.
6.
Podzielność uwagi
Podzielność uwagi
7.
7.
Koncentracja
Koncentracja
8.
8.
Szerokość pola
Szerokość pola
widzenia
widzenia
9.
9.
Pewność siebie
Pewność siebie
10.
10.
Spostrzegawczość
Spostrzegawczość
11.
11.
Zmiana planów
Zmiana planów
12.
12.
Pamięć krótkotrwała
Pamięć krótkotrwała
PAMIĘĆ KRÓTKOTRWAŁA
PAMIĘĆ KRÓTKOTRWAŁA
Jak w czasie jazdy przejawiają się u kierującego
Jak w czasie jazdy przejawiają się u kierującego
pojazdem trudności z zapamiętywaniem?
pojazdem trudności z zapamiętywaniem?
Po zamknięciu oczu uczeń nie potrafi opisać
Po zamknięciu oczu uczeń nie potrafi opisać
miejsca, w którym się właśnie znajduje.
miejsca, w którym się właśnie znajduje.
Nie umie wyobrazić sobie, jak wygląda z
Nie umie wyobrazić sobie, jak wygląda z
zewnątrz prowadzony przez niego samochód.
zewnątrz prowadzony przez niego samochód.
Sprawia mu trudność zapamiętanie czynności
Sprawia mu trudność zapamiętanie czynności
niezbędnych do wykonania manewru.
niezbędnych do wykonania manewru.
Ma duży problem z przytoczeniem zasady
Ma duży problem z przytoczeniem zasady
ruchu drogowego, o której mówi wskazany
ruchu drogowego, o której mówi wskazany
znak drogowy.
znak drogowy.
Zadanie 1
Zadanie 1
Poprosić Kandydata o wykonanie po kolei czynności związanych z
Poprosić Kandydata o wykonanie po kolei czynności związanych z
zajmowaniem miejsca za kierownicą.
zajmowaniem miejsca za kierownicą.
Poprosić go o powtarzanie serii czynności umożliwiających uruchomienie
Poprosić go o powtarzanie serii czynności umożliwiających uruchomienie
pojazdu stojącego na pochyłości.
pojazdu stojącego na pochyłości.
Zadanie 2
Zadanie 2
Poprosić Kandydata, by dokładnie powtórzył operacje, które wykonał
Poprosić Kandydata, by dokładnie powtórzył operacje, które wykonał
prowadząc samochód na odcinku ostatniego kilometra.
prowadząc samochód na odcinku ostatniego kilometra.
Poprosić go o powtórne przejechanie ostatniego fragmentu przemierzanej
Poprosić go o powtórne przejechanie ostatniego fragmentu przemierzanej
przez niego trasy.
przez niego trasy.
Zadanie 3
Zadanie 3
Poprosić Kandydata, by na odcinku 1 kilometra policzył znaki „STOP” oraz o
Poprosić Kandydata, by na odcinku 1 kilometra policzył znaki „STOP” oraz o
opisanie, gdzie są umieszczone.
opisanie, gdzie są umieszczone.
Przed ruchliwym skrzyżowaniem polecić mu, by zapamiętał siedem stojących
Przed ruchliwym skrzyżowaniem polecić mu, by zapamiętał siedem stojących
przed nim pojazdów. Po przejechaniu skrzyżowania poprosić go o wymienienie
przed nim pojazdów. Po przejechaniu skrzyżowania poprosić go o wymienienie
zapamiętanych marek samochodów.
zapamiętanych marek samochodów.
PAMIĘĆ KRÓTKOTRWAŁA
PAMIĘĆ KRÓTKOTRWAŁA
Dziękuję za uwagę
Dziękuję za uwagę