Wpływ czynników fizykalnych na ustrój człowieka.Czynniki termiczne.

Wpływ czynników fizykalnych

na ustrój człowieka. Czynniki

termiczne.

CZYNNIKI FIZYKALNE NATURALNE



promienie słoneczne



ciepło



zimno



wyładowanie elektryczne



Ciśnienie

CZYNNIKI FIZYKALNE SZTUCZNE



Wytworzone przez generatory

Leczniczy wpływ czynników
fizykalnych:

cele ogólne

- usunięcie procesów chorobowych lub ich następstw

- zapobieganie postępom choroby

- usuwanie dolegliwości (jonoforeza)

- uzyskanie zdrowia i jego utrwalenie

cele główne

- zwalczanie bólu

- zwalczanie stanów zapalnych

- zwiększenie odporności ogólnej ustroju, zapobieganie zakażeniom

- usprawnienie mechanizmów regulujących układ krążenia,

oddychania, przemiany materii

- termoregulacji oraz ukrwienia skóry

- poprawa i utrzymanie wydolności ogólnej ustroju

- normalizacja wegetatywnych procesów życiowych (niezależnych

od woli)

- usprawnienie czynności poszczególnych narządów i całego

organizmu

- profilaktyka skutków dezadaptacji organizmu od środków

termicznych (hartowanie)



Medycyna fizykalna zajmuje się

zastosowaniem metod fizycznych w

celach leczniczych, zapobiegawczych i

diagnostycznych. Pozostaje ona w ścisłej

łączności z teoretycznymi i klinicznymi

dyscyplinami medycyny oraz wieloma

dziedzinami fizyki, techniki i nauk

przyrodniczych.

W zakres medycyny

fizykalnej

wchodzą:

fizykoterapia

-fizjoprofilaktyka

-fizykalne metody

diagnostyczne

Dział fizjoprofilaktyki obecnie rozwija się

dynamicznie wraz z narastającą technizacją

życia i związanym z tym powiększaniem się

liczby tzw. chorób cywilizacyjnych. Przyczyna ich

występowania jest zaburzenie naturalnego

stanu równowagi między organizmem ludzkim a

otoczeniem. W celu zapobiegania tym chorobom

obserwuje się obecnie w lecznictwie dążność od

wykorzystania czynników fizykalnych,

pozwalających zwiększyć odporność organizmu

oraz usprawnić procesy adaptacyjne.

Szczególnie duże możliwości stwarza w tej

dziedzinie stosowanie promieni nadfioletowych,

wodolecznictwa oraz lecznictwa

uzdrowiskowego.



Czynniki fizykalne mogą być

naturalne lub sztuczne

, wytworzone

przez odpowiednie generatory.

naturalnych czynników fizykalnych

należą:

czynniki fizyczne biosfery,

czyli sfery, w której rozwija się życie

zwierzęce i roślinne.

Należą do nich:

oddziałujące na ustrój ludzki czynniki

termiczne, promieniowanie słoneczne,

elektryczność, ciśnienie atmosferyczne

oraz ruchy i wilgotność powietrza.

Różne postacie energii, będące czynnikami fizykalnymi, można

w zależności od ich właściwości podzielić w następujący

sposób



Czynniki termiczne -

Odgrywają kluczową

role w fizykoterapii, wiele zabiegów z różnych jej

działów bazuje na oddziaływaniu tych właśnie

czynników. Chodzi tu o działanie ciepła oraz zimna.

Bodźcem dla organizmu jest energia cieplna, która

może być przekazana drogą przewodzenia,

przenoszenia i promieniowania lub wytworzona w

tkankach w wyniku przepływu prądu o wielkiej

częstotliwości, oddziaływaniu na nie pól elektrycznych,

magnetycznych lub elektromagnetycznych o wielkiej

częstotliwości. Ciepło powstaje również w tkankach

pod wpływem drgań mechanicznych o częstotliwości

przewyższającej granicę słyszalności ucha ludzkiego,

czyli ultradźwięków.



Czynnik fotochemiczny-

czynnik ten zależy od

reakcji fotochemicznych zachodzących w tkankach

pod wpływem promieni nadfioletowych.



Czynnik elektrokinetyczny-

różnego rodzaju

prądy impulsowe powodują pobudzenie tkanki

nerwowej i mięśniowej. Wynikiem tego pobudzenia

są skurcze mięśni.



Czynniki elektrochemiczne-

istotą działania tych

czynników jest przepływ przez tkanki stałego prądu

elektrycznego. Ponieważ zaródź komórek oraz płyn

pozakomórkowy stanowią roztwór elektrolitów,

przepływ prądu powoduje przemieszczenie jonów i

zmiany w ich stężeniu, co wpływa z kolei na

chemizm tkanek. Czynnik ten stanowi również istotę

jontoforezy, która polega na wprowadzeniu do

tkanek jonów działających leczniczo.



Czynniki mechaniczne i kinetyczne -

są wytwarzane oddziaływaniem

mechanicznym. Przykładem może być

ciśnienie hydrostatyczne wody w czasie

kąpieli, uderzenie strumienia wody o

ciało w zabiegach wodoleczniczych,

masaż oraz nacieranie. Czynnik

kinetyczny oddziałuje na organizm w

przypadkach wykonywania ćwiczeń

ruchowych biernych, wspomaganych i

czynnych.

Odczyn występujący w tkance w wyniku zadziałania

na nią określonej postaci energii zależy od:

-ilości energii

-czasu działania energii

-właściwości tkanki



Jeśli natężenie danego czynnika

fizykalnego jest małe, a czas jego działania

krótki, to

odczyn

jest minimalny

lub nie

występuje wcale. W celu uzyskania, zatem

odczynu konieczne jest dostarczenie do

tkanki określonej ilości energii o której

decyduje jej natężenie i czas działania.

Najmniejszy stwierdzalny odczyn nazywa

się

odczynem progowym

. Zwiększanie

natężenia danego czynnika lub wydłużanie

czasu jego oddziaływania nasila oczywiście

odczyn tkanki. Stopień odczynu zależy od

wrażliwości tkanki na daną postać energii.

Wyróżnia się odczyny :



nieodwracalne

, powstałe w wyniku uszkodzenia

tkanek, oraz odczyny odwracalne, które ustępują

po upływie pewnego czasu. W pierwszym

przypadku w zależności od nasilenia bodźca,

dochodzi do uszkodzenia tkanki, czyli upośledzenia

lub zniesienia jej czynności, oraz zaburzenia lub

zniszczenia jej struktury. Rodzaj i stopień odczynu

zależy również od stanu czynnościowego tkanki.

Tkanki wykazujące prawidłowe czynności regulują

w określony sposób, który można przewidywać.

Odczyn taki nazywa się

odczynem normalnym

W przypadkach, gdy tkanki są zmienione

chorobowo lub zaburzone są mechanizmy

ustrojowe decydujące o odczynie, może wystąpić

skutek odmienny od spodziewanego. Odczyn taki

nazywa się

odczynem paradoksalnym.

Odczyn ustroju na bodźce cieplne może

być miejscowy i ogólny



Jednym z podstawowych odczynów organizmu na

ciepło jest odczyn ze strony naczyń krwionośnych.

Zachowanie się naczyń krwionośnych pod wpływem

ciepła określa prawo Dastre-Morata.



Odczyn miejscowy-

w przypadku promieniowania

podczerwonego, występuje w miejscu

napromieniowania, obejmując jednak swym zasięgiem

sąsiadujące z nim okolice. Polega on na rozszerzeniu

naczyń krwionośnych skóry, powodując jej

zaczerwienienie; stąd odczyn ten nazywa się

rumieniem cieplnym. Odczyn miejscowy powstaje w

wyniku podniesienia temperatury tkanek, powodując

zwiększony przepływ krwi, co ma znaczenie w leczeniu

stanów zapalnych. Niezależnie od wpływu na naczynia

krwionośne ciepło działa uśmierzająco na ból i

powoduje zmniejszenie napięcia mięśniowego.



Odczyn ogólny-

jeśli organizmowi

dostarczy się dużą ilość ciepła w warunkach

utrudniających jego oddawanie, to odczyn

wyrazi się znacznym podniesieniem

temperatury ciała, czyli jego przegrzaniem.

Stan taki powoduje zmiany w wielu

układach i narządach ustroju. Przegrzanie

uruchamia mechanizm termoregulacyjny,

związany głównie z wydzielaniem potu.

Wydalanie z potem dużej ilości wody,

chlorku sodowego i innych substancji

mineralnych wpływa na gospodarkę wodną i

mineralną ustroju i może doprowadzić do

odwodnienia tkanek oraz nadmiernego

zmniejszenia stężenia chlorku sodowego we

krwi.

Document Outline