EKONOMIA
EKONOMIA
Rynek i jego cechy
Wykład
Opracowanie: Dr Dariusz Prokopowicz
WARSZAWA
2006
© Copyright by Dariusz Prokopowicz
EKONOMIA
EKONOMIA
Rynek i jego cechy
Wykład
Opracowanie: Dr Dariusz Prokopowicz
WARSZAWA
2006
© Copyright by Dariusz Prokopowicz
2
Pojęcie rynku
Rodzaje rynku
Cechy rynku
Zagadnienia tematu
3
Rynek
podstawowy mechanizm gospodarki rynkowej
miejsce na którym dokonuje się wymiana
Całokształt procesów odbywających się między jego uczestnikami, czyli podmiotami
gospodarującymi
Na rynku zachodzą transakcje – proces gdzie spotykają się dwie strony
4
C
en
a
ró
w
n
o
w
ag
i
Popyt = podaż
Rynek
jest to miejsce gdzie spotyka się popyt i podaż dokonywane są
transakcje kupna i sprzedaży
oraz kształtuje się cena.
Rynek
jest miejscem, zorganizowanym zazwyczaj w sensie
instytucjonalnym
, gdzie dokonują się
akty kupna i sprzedaży czynników produkcji oraz wytworzonych dóbr (produktów i usług).
5
5
Pojęcie rynku
Pojęcie rynku
Współczesny
Współczesny
rynek
rynek
jest często bardzo
jest często bardzo
skomplikowany i działanie na nim
skomplikowany i działanie na nim
wymaga specjalistycznej wiedzy.
wymaga specjalistycznej wiedzy.
Rynkiem są wydzielone obszary targowisk miejskich,
Rynkiem są wydzielone obszary targowisk miejskich,
hurtownie produktów spożywczych i przemysłowych,
hurtownie produktów spożywczych i przemysłowych,
państwowe i prywatne biura pośrednictwa pracy.
państwowe i prywatne biura pośrednictwa pracy.
Podobnie formą rynku są działy ogłoszeń prasowych w gazetach i
Podobnie formą rynku są działy ogłoszeń prasowych w gazetach i
czasopismach o kupnie i sprzedaży różnych dóbr oraz oferty pracy.
czasopismach o kupnie i sprzedaży różnych dóbr oraz oferty pracy.
Rynkiem są banki, giełdy papierów wartościowych
Rynkiem są banki, giełdy papierów wartościowych.
6
6
Kryterium przestrzenne
Kryterium przestrzenne
Przyjmując za podstawę podziału
Przyjmując za podstawę podziału
przestrzenne wymiary
przestrzenne wymiary
rynku
rynku
, wyróżnia się rynki o znaczeniu:
, wyróżnia się rynki o znaczeniu:
lokalnym
lokalnym
regionalnym
regionalnym
krajowym
krajowym
międzynarodowym
międzynarodowym
światowym
światowym
7
7
Na rynkach sformalizowanych zawarcie transakcji regulowane jest przez
Na rynkach sformalizowanych zawarcie transakcji regulowane jest przez
stosowane przepisy określające zasady i formy uczestnictwa w wymianie.
stosowane przepisy określające zasady i formy uczestnictwa w wymianie.
Kryterium zorganizowania
Kryterium zorganizowania
Uwzględniając kryterium stopnia
Uwzględniając kryterium stopnia
zorganizowania działalności służącej
zorganizowania działalności służącej
wymianie rynki dzielone są na:
wymianie rynki dzielone są na:
Rodzaje rynku
Rodzaje rynku
8
odpłatność
odpłatność
dobrowolność
dobrowolność
ekwiwalentność
ekwiwalentność
konkurencja
konkurencja
Cechy rynku
Cechy rynku
9
odpłatność
- aby doszło do transakcji musi ustalić się cena, na którą
zgodzą się obydwie strony transakcji
Odpłatność i dobrowolność
Odpłatność i dobrowolność
dobrowolność
- swoboda dokonywania transakcji, nie ma ograniczeń co
do towaru, jego ilości, swoboda wyboru kupującego i sprzedającego
10
następuje wymiana równych wartości, różniący się jedynie wartością użytkową.
następuje wymiana równych wartości, różniący się jedynie wartością użytkową.
to proces w którym podmioty uczestniczące na rynku, chcąc osiągnąć własne cele, próbują przedstawić drugiej stronie
to proces w którym podmioty uczestniczące na rynku, chcąc osiągnąć własne cele, próbują przedstawić drugiej stronie
transakcji korzystniejsze od innych podmiotów oferty dotyczące ceny oraz innych cech wpływających na decyzję o
transakcji korzystniejsze od innych podmiotów oferty dotyczące ceny oraz innych cech wpływających na decyzję o
zawarciu transakcji.
zawarciu transakcji.