background image
background image

Leki pobudzające wydzielanie soku żołądkowego

Środki pobudzające zakończenia smakowe jamy ustnej

Gorycze

Używki aromatyczne

Środki działające bezpośrednio na błonę śluzową żołądka

Gastryna

Kwas solny

Leki hamujące wydzielanie soku żołądkowego:

Leki parasympatykolityczne (cholinolityczne)

Pirenzepina

Oksyfenonium

Oksyfencyklimina

Oksybutynina

Leki adrenergiczne

Leki przeciwhistaminowe

Cymetydyna

Ranitydyna

Famotydyna

Nizatydyna

Roksatydyna

Inhibitory pompy protonowej

Omeprazol

Pantoprazol

lansoprazol

Inne leki hamujące wydzielanie kwasu solnego

Środki zobojętniające kwas solny (antiacida)

Środki osłaniające

Wodorowęglan sodowy - soda oczyszczona

Węglan wapniowy

Związki glinu

Związki magnezu

background image

Leki pobudzające wydzielanie soku żołądkowego 

stosuje się w stanach zmniejszonego wydzielania i 

przy bezsoczności - ich skuteczność jest jednak w 

tych stanach wątpliwa. 

Klinicznie leki te mają znaczenie w diagnostycznym 

badaniu zdolności wydzielniczej żołądka. 

Leki te wzmagają równocześnie łaknienie (apetyt), 

które pośrednio zależy od czynności wydzielniczej i 

motorycznej żołądka.

Wydzielanie soku żołądkowego można zwiększyć 

przez pobudzenie zakończeń smakowych jamy 

ustnej lub działając bezpośrednio na błonę śluzową 

żołądka.

background image

Środki pobudzające zakończenia 
smakowe jamy ustnej

Środki działające bezpośrednio na 
błonę śluzową żołądka

background image

Gorycze

Używki aromatyczne

background image

Gorycze są to substancje o silnie gorzkim 
smaku, działające pobudzająco na zakończenia 
smakowe jamy ustnej. 

Wprowadzone bezpośrednio do żołądka (np. 
zgłębnikiem) nie wywierają żadnego wpływu 
na wydzielanie soku żołądkowego. 

Podane w postaci nalewek lub wyciągów z 
roślin zawierających substancje gorzkie mają 
wzmagać odruchowo wydzielanie soku 
żołądkowego. 

Ich wartość kliniczna jest wątpliwa.

background image

1. Tinctura Gentianae - nalewka z korzeni 

goryczki.

2. Tinctura Strychni - nalewka z nasion 

kulczyby.

3. Tinctura Cinchonae - nalewka chinowa i 

Tinctura Cinchonae composita 
nalewka chinowa złożona.

4. Tinctura amara - nalewka gorzka.
Preparaty te podaje się w ilości 20-30 kropli 

w łyżce wody 15-20 min przed jedzeniem.

background image

Wiele surowców roślinnych oprócz 
substancji gorzkich zawiera olejki 
eteryczne, mające silne działanie drażniące. 

Podane doustnie pobudzają zakończenia 
smakowe jamy ustnej oraz drażnią błonę 
śluzową żołądka, wzmagając wydzielanie 
soku żołądkowego. 

Przy dłuższym używaniu wywołują one 
jednak nieżyty żołądka, a ich kliniczna 
skuteczność jest wątpliwa.

background image

Używki aromatyczne rzadko są stosowane 
do celów leczniczych, częściej używa się ich 
jako przypraw kuchennych pobudzających 
łaknienie, ułatwiających trawienie i 
poprawiających smak potraw

Należą do nich: kminek, koperek, anyżek, 
chrzan, papryka, pieprz, czosnek, 
majeranek, cząber, cebula, cynamon, 
goździki i in.

background image

Gastryna

Kwas solny

background image

Gastryna jest polipeptydem składającym się z 17 
aminokwasów, wytwarzanym w błonie śluzowej 
żołądka. Jest ona naturalnym czynnikiem 
inicjującym i wzmagającym wydzielanie kwasu 
solnego w żołądku. Syntetyczny 5-
aminokwasowy peptyd - pentagastryna wywiera 
również podobne działanie.

Peptydy te są stosowane w celach 
diagnostycznych (do kontroli zdolności 
wydzielniczej błony żołądka) podobnie jak 
histamina.

background image

Kwas solny jest naturalnym bodźcem 
wydzielniczym soku żołądkowego, 
podtrzymującym wydzielanie go w czasie 
trawienia pokarmów w żołądku. 

background image

Podobnie działają inne kwasy, zwłaszcza 
kwas węglowy stosowany w postaci wód 
mineralnych i napojów zawierających 
dwutlenek węgla oraz kwas glutaminowy.

Zamiast kwasu solnego można stosować 
chlorek betainy w postaci tabletek. 

W żołądku uwalnia się wówczas kwas solny.

background image

Acidum hydrochloricum dilutum

Bepepsin

Citropepsin

Pokarm

Kofeina

Histamina

Tolazolina

Pentagastryna

background image

10% roztwór kwasu solnego; stosuje się w 
dawkach 20-30 kropli na pół szklanki wody 
do zażywania przed jedzeniem lub w 
postaci 0,5-2% roztworu co 8 godz. po łyżce 
stołowej.

background image

Zawiera chlorek betainy i pepsynę. 

Stosuje się podczas jedzenia w ilości 2-4 
tabl. w 1/2 szklanki wody.

background image

pepsyna + fosforan sodowy jednozasadowy; 
płyn - co 8 godz. 15 ml (łyżka) przed 
jedzeniem.

background image

Wiadomo, że niektóre pokarmy zmniejszają 
łaknienie (np. cukry), inne natomiast 
znacznie je wzmagają. 

Do pokarmów wzmagających łaknienie na 
skutek wzmożonego wydzielania soku 
żołądkowego należą pokarmy kwaśne, np. 
kwaśne jabłka, kiszona kapusta, ogórki oraz 
białka, a zwłaszcza peptony zawarte np. w 
bulionie.

background image

Do środków pobudzających wydzielanie soku 

żołądkowego należy m.in. kofeina, która 

wzmaga łaknienie. 

Kofeinę stosowało się dawniej w celach 

diagnostycznych podczas tzw. śniadania 

kofeinowego. 

Obecnie w tym celu stosuje się pentagastrynę.

Pobudza wydzielanie soku żołądkowego również 

histamina tolazolina.

Histaminum dihydrochloricum - histamina, 

fiolka 0,001 g; stosuje się wydzielania soku 

żołądkowego 0,1 mg diagnostyce

background image

Zmniejszyć wydzielanie soku żołądkowego 
można przez porażenie nerwu 
wydzielniczego żołądka lekami 
parasympatykolitycznymi lub pobudzenie 
układu współczulnego lekami 
sympatykomimetycznymi, jak też 
zablokowanie receptorów histaminowych 
H

2

 

background image

Istotną rolę w wydzielaniu kwasu solnego 
żołądka odgrywa „pompa" protonowa.

Zablokowanie tej pompy powoduje 
szczególnie silne zahamowanie wydzielania 
kwasu solnego. 

Wydzielanie soku żołądkowego zmniejszają 
także środki zobojętniające kwas solny, 
który jest naturalnym czynnikiem 
podtrzymującym wydzielanie żołądka.

background image

Leki hamujące wydzielanie soku 
żołądkowego stosuje się w nadmiernym 
wydzielaniu i nadkwaśności, zgadze i 
odbijaniach kwaśnych,   w zapaleniach 
żołądka z nadkwaśnością i nadmiernym 
wydzielaniem, w chorobie wrzodowej 
żołądka oraz w kuracjach odchudzających 
(w celu zmniejszenia łaknienia). 

Najczęściej podaje się je 15-20 min przed 
jedzeniem.

background image

Leki parasympatykolityczne 
(cholinolityczne)

Leki adrenergiczne

Leki przeciwhistaminowe

Inhibitory pompy protonowej

Inne leki hamujące wydzielanie kwasu 
solnego

Środki zobojętniające kwas solny 
(antiacida)

Środki osłaniające

background image

Jest to grupa leków hamujących transport 
czynny jonu wodorowego do światła żołądka.

Istota ich działania polega na nieodwracalnej 
inaktywacji H

+

/K

+

-ATP-azy. 

W wyniku tego dochodzi do 
proporcjonalnego do dawki zahamowania 
wydzielania soku żołądkowego (głównie 
kwasu solnego), bez zmniejszenia 
wydzielania pepsyny i objętości soku 
żołądkowego.

background image

Powrót normalnej kwasoty soku następuje 
dopiero po 4-5 dniach. 

Efektem niekorzystnym jest wyrównawcze 
wzmożenie wydzielania gastryny oraz (po 
dłuższym stosowaniu) przerost komórek 
okładzinowych błony śluzowej żołądka, 
wydzielających kwas solny. 

Nie zaleca się podawania inhibitorów 
pompy protonowej dłużej niż 8 tygodni!

background image

Omeprazol

Pantoprazol

Lansoprazol

background image

Silny inhibitor pompy protonowej. 

Wchłania się z przewodu pokarmowego, 
łączy się w 95% z białkami krwi i ulega 
stopniowo całkowitej metabolizacji w 
wątrobie.

Omeprazol jest stosowany w leczeniu 
choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy, 
w zespole Zollingera-Ellisona oraz w 
zapaleniu przełyku na tle refluksu 
żołądkowo-przełykowego.

background image

Lek jest dobrze tolerowany, choć niekiedy 
może wywoływać biegunkę, bóle i zawroty 
głowy, nudności, zaparcia, wzdęcia i 
nadwrażliwość na światło słoneczne 
(fotosensybilizacja).

background image

Omeprazolu nie należy stosować w 
owrzodzeniach na tle nowotworowym oraz 
u kobiet karmiących i w ciąży.

background image

1. Losec (Exter, Ortanol) - omeprazol, kapsułki 

0,02 g oraz ampułki 0,04 g/10 ml; stosuje się 
doustnie 0,02 g raz dziennie przez 4-8 tyg. (w 
zespole Zollingera-Ellisona 0,02-0,12 g/dobę w 
dwóch dawkach) oraz i.v. 0,01-0,02 g raz 
dziennie.

2. Controloc - pantoprazol, tabletki 0,04 g; stosuje 

się doustnie 1 tabletkę raz dziennie.

3. Lanzul - lansoprazol, kapsułki 0,03 g; stosuje 

się doustnie 1 kapsułkę raz na dobę (w eradykacji 
Helicobacter pylori 2 razy dziennie 1 kapsułkę).

background image

Leki cholinolityczne hamują wydzielanie soku 
żołądkowego. 

Atropina jednak zmniejsza wydzielanie pepsyny i 
śluzu nie zmniejszając wydzielania kwasu 
solnego, dlatego stosowanie samej atropiny nie 
jest korzystne w nadkwaśności żołądka (podaje 
się ją ewentualnie ze środkami zobojętniającymi i 
osłaniającymi). 

Skuteczniej w nadkwaśności działają syntetyczne 
leki parasympatykolityczne, jak np. Pirenzepina, 
Oksyfenonium,Oksyfencyklimina, Oksybutynina

background image

Jest to najskuteczniejszy lek z grupy 
parasympatykolityków stosowany w 
hamowaniu wydzielania żołądkowego. 

Jako wybiórczy antagonista receptorów 
muskarynowych M

1

 w większym stopniu 

hamuje wydzielanie kwasu solnego i 
pepsyny niż śluzu, nie działając 
parasympatykolitycznie na inne narządy. 

Zmniejsza również wydzielanie gastryny.

background image

Pirenzepina okazała się bardzo skuteczna w 
leczeniu ostrych stanów choroby 
wrzodowej (głównie dwunastnicy oraz w 
zespole Zollingera-Ellisona).

Może wywoływać wzrost łaknienia, 
zaburzenia akomodacji, suchość błony 
śluzowej jamy ustnej oraz zaburzenia rytmu 
wypróżnień. 

background image

Leku nie należy stosować w pierwszym 
trymestrze ciąży, u chorych na jaskrę, w 
przeroście gruczołu krokowego i w ciężkiej 
niewydolności nerek.

Pirengast (Gastrozepin, Pirenzepin-
ratiopharm) 
- tabletki 0,025 i 0,05 g, fiolki 
0,01 g/2 ml; 

stosuje się doustnie co 12 godz. 0,025-0,05 g 
oraz i.m. lub i.v. 1 amp. co 12 godz. (w 
zespole Zollingera-Ellisona stosuje się dawki 
2-krotnie większe).

background image

Działa parasympatykolitycznie, zwłaszcza w 
obrębie przewodu pokarmowego.

Silnie hamuje motorykę przewodu 
pokarmowego jelita grubego

Hamuje wydzielanie soku żołądkowego

background image

Farmakokinetyka

Leki przeciwhistaminowe działające 
antagonistycznie na receptory histaminowe 
H

2

 hamują względnie wybiórczo wydzielanie 

soku żołądkowego (kwasu solnego, pepsyny) 
i działają leczniczo w chorobie wrzodowej 
żołądka i dwunastnicy, w dawkach 
wywołujących względnie niewiele działań 
niepożądanych (nieznaczny wpływ na 
perystaltykę jelit, wydzielanie śliny i in.).

background image

Działa antagonistycznie na receptory 
histaminowe H

2

 (hamuje wydzielanie soku 

żołądkowego) w stężeniach nie 
powodujących rozszerzenia naczyń 
krwionośnych i zwężenia oskrzeli.

background image

Dostępność biologiczna - ok. 30% (pokarm 
opóźnia wchłanianie). Przenika łatwo przez 
łożysko i przez barierę krew-mózg, w 
związku z tym blokuje również ośrodkowe 
receptory H

2

, w wyniku czego występują 

objawy zahamowania OUN (przytłumienie 
psychiczne, dezorientacja). T

0,5 

- około 2 

godz.

Wydalanie - w postaci nie zmienionej z 
moczem (częściowo kanalikowo).

background image

Choroba wrzodowa żołądka i dwunastnicy.

Choroba refluksowa.

Krwotoki żołądkowe.

Zaburzenia trawienia w niewydolności 
wydzielniczej trzustki.

background image

Cymetydyna jest silnym inhibitorem enzymów 

mikrosomalnych, w następstwie czego powoduje 

nasilenie i przedłużenie działania wielu leków, jak 

m.in. antywitamin K, niektórych benzodiazepin, 

fenytoiny, propranololu i in.

Powoduje ponadto zaburzenia wydzielania 

hormonów płciowych, prowadząc m.in. do 

ginekomastii. 

Ponieważ zmniejsza przepływ krwi przez wątrobę, 

wobec tego zmniejsza klirens niektórych leków 

wydalanych z żółcią, jak np. lidokainy. W związku z 

tym jest zastępowana lekami 

przeciwhistaminowymi o większej skuteczności i o 

mniejszym działaniu niepożądanym.

background image

zaburzenia czynności nerek i wątroby, 

w ciąży oraz w okresie laktacji.

background image

Cimetidinum (Altramet, Cimetidine, 
Histodil, Tagamet)    

tabletki 0,2, 0,4 i 0,8 g oraz ampułki 0,2 g/2 
ml; stosuje się doustnie co 8 godz. 0,2 g, a 
następnie 0,4 g przed snem oraz i.m. lub 
i.v. 0,2 g co 6-8 godz.

background image

Posiada silne właściwości hamowania 
receptorów H

2

, działa 3-5 razy silniej niż 

cymetydyna, nie wywiera działania 
niepożądanego na układ wydzielania 
wewnętrznego i wątrobę

background image

Ranigast (Ranisan, Ranital, Zantac, 
Ranigasan, Raniberi) 
- tabletki 0,15 i 0,3 
g oraz ampułki 0,05 g/2 ml i flakony 0,05 
g/100 ml; stosuje się doustnie 0,15 g co 12 
godz. lub 0,3 g raz dziennie oraz i.m. lub 
i.v. 0,05 g co 6-8 godz

background image

Hamuje wydzielanie soku żołądkowego 150 
razy silniej niż cymetydyna. 

Jest dobrze tolerowana.

background image

Ulfamid (Famotidine, Quamatel, 
Famogast) 
- tabletki powlekane 0,02 i 0,04 
g; stosuje się w dawce jednorazowej 0,04 g 
na noc lub 0,02 g 2 razy dziennie. 

background image

Mają one bardzo dużą siłę hamowania 
wydzielania soku żołądkowego

background image

Mizoprostol

Syntetyczny analog prostaglandyny 

działaniu hamującym wydzielanie kwasu 
solnego i soku żołądkowego 
spowodowanego zwłaszcza działaniem 
czynników wrzodotwórczych (alkohol, 
nikotyna, niesteroidowe leki 
przeciwzapalne). Wzmaga regenerację i 
ułatwia gojenie się śluzówki.

background image

Efekty lecznicze uzyskuje się u 75% 
pacjetnów.

Jego wadą jest to, że w początkowej fazie 
leczenia nie hamuje bólów występujących w 
chorobie wrzodowej.

background image

Profilaktyka i leczenie choroby wrzodowej 
żołądka i dwunastnicy, zwłaszcza 
wywołanej przez niesteroidowe leki 
przeciwzapalne.

Może powodować nudności, wymioty, 
biegunkę, a u kobiet krwawienia 
menstruacyjne i przedłużone krwawienia 
miesięczne. 

Jest przeciwwskazany w ciąży.

background image

Cytotec - tabletki 0,2 mg; stosuje się 0,8 
mg/dobę w 2-4 dawkach podzielonych przez 
4-8 tyg

background image

Pochodna kwasu glutaminowego hamująca 
wydzielanie kwasu solnego stymulowane 
pentagastryną i częściowo histaminą.

Przyspiesza gojenie się nadżerek.

Milid tabletki 0,2 g oraz ampułki 0,4 g/5 
ml; stosuje się doustnie 0,4 g/dobę w dwóch 
dawkach podzielonych oraz im. lub i.v. 0,4 
g. 

background image

Wodorowęglan sodowy - soda oczyszczona

Węglan wapniowy

Związki glinu

Związki magnezu

background image

Podany doustnie zobojętnia kwas solny 

wydzielany w żołądku, wytwarzając chlorek 

sodowy i gazowy dwutlenek węgla. 

Dwutlenek węgla gromadząc się w żołądku 

wypełnia go i drażni błonę śluzową żołądka, 

wzmagając wtórnie jego czynność wydzielniczą. 

Wodorowęglan sodowy, pomimo że doraźnie 

przynosi ulgę, np. w zgadze (pyrosis), nie jest 

dobrym środkiem przeciw nadkwaśności i 

nadmiernemu wydzielaniu soku żołądkowego.

Natrium bicarbonicum - proszek; stosuje się 

go doustnie 1,0-5,0 g. 

background image

Działa zobojętniająco, przeciwzapalnie i 
zapierająco. 

Niebezpieczeństwem przy jego stosowaniu 
jest możliwość wystąpienia hiperkalcemii.

Calcium carbonicum praecipitatum 
proszek; stosuje się go doustnie 0,5-2,0 g.

background image

Związki glinu neutralizują w żołądku kwas 
solny, tworząc przy tym galaretowatą masę 
chlorku glinowego, która działa ściągająco i 
pokrywa ochronną warstwą izolacyjną 
błonę śluzową żołądka oraz adsorbuje 
wysięk zapalny.

Związki glinu działają zapierająco, często 
wywołują uciążliwe zaparcia, a stosowane 
w dużych dawkach zmniejszają wchłanianie 
fosforanów.

background image

Ze związków glinu stosuje się koloidalny wodorotlenek 

glinowy, monoglicynian glinowy fosforan oraz węglan 

glinowy.

1. Alusal (Alusal S) - wodorotlenek glinu, tabletki 0,5 g 

oraz tabletki do ssania 0,5 g; stosuje się doustnie 1-2 tabl. 

1/2 godziny przed posiłkiem zazwyczaj co 8 godz.

2. Aluphos (Gelatum Aluminii phosphorici) - fosforan 

glinowy, tabletki 0,5 g oraz płyn 250 ml; stosuje się 

doustnie 1-2 tabl. lub 10-15 ml płynu między posiłkami co 

4-5 godz.

3. Kompensan - zasadowy węglan glinu, tabletki 0,34 g oraz 

płyn 200 ml; stosuje się doustnie 1-2 tabl. (ssać) lub 5-10 ml 

zawiesiny między posiłkami co 6 godz.

4. Alugastrin (Gastrinal) - węglan dwuhydroksoglinowo-

sodowy, zawiesina 250 ml i tabletki 0,34 g; stosuje się 

doustnie 1-2 tabl. lub 10-20 ml zawiesiny między posiłkami, 

zwykle co 6-8 godz.

background image

Działają silniej neutralizująco od związków 
glinu. 

Powstające w żołądku i jelitach sole 
magnezu, powodują, że związki magnezu 
działają przeczyszczająco (siarczan) i 
przeciwgnilnie (nadtlenek).

Jon magnezowy wchłania się lepiej niż jon 
glinowy, dlatego w niewydolności nerek 
istnieje niebezpieczeństwo powstania 
hipermagnezemii.

background image

Ze związków magnezu stosuje się 
wodorotlenek tlenek magnezowy, węglan 
oraz trójkrzemian magnezowy.

1. Magnosil - trójkrzemian magnezowy, tabletki 

0,5 g, tabletki do ssania 0,75 g; stosuje się 
dawkowanie        doustnie 1-2 tabl. co 6-8 
godz. po jedzeniu.

2. Milk of Magnesia - wodorotlenek 

magnezowy, zawiesina 0,415 g/5 ml oraz 
tabletki 0,5 g; stosuje się doustnie 5-10 ml 
zawiesiny lub 2-4 tabl. na dobę.

background image

Częściej stosuje się preparaty złożone, zawierające związki 

glinowe i magnezowe, niekiedy w połączeniu z preparatami 

roślinnymi, które nie wywołują ani zaparć, ani biegunek.

1. Alumag (Maalox) - wodorotlenek glinu + wodorotlenek 

magnezu - zawiesina 250 ml, tabletki; stosuje się doustnie 

10-20 ml zawiesiny lub 3-6 tabl. między posiłkami co 6-8 

godz.

2. Gastrin - zasadowy azotan bizmutawy + wodorowęglan 

sodowy + kora kruszyny + kłącze tataraku, tabletki; stosuje 

się doustnie 2 tabl. między posiłkami zazwyczaj co 6-8 godz.

3. Gealcid - kwas aloinowy + wodorowęglan sodowy + 

wodorotlenek glinowy, tabletki; stosuje się doustnie co 8 

godz. 2 tabl. między posiłkami.

4. Regla pH forte suspension - wodorotlenek glinowy + 

wodorotlenek magnezu, zawiesina; stosuje się doustnie 10-

20 ml godzinę po posiłku oraz przed snem.

5. Proacid - zasadowy glicynian glinowy + węglan 

magnezowy, tabletki; stosuje sie doustnie co 8 godz. 2 tabl. 

między posiłkami.

background image

6. Simet-AI (Manti) - wodorotlenek magnezu + wodorotlenek glinowy 

+ simetikon, tabletki do ssania i zawiesina; stosuje się doustnie 4 

tabl. 4 razy dziennie po posiłku lub 1 łyżkę stołową między posiłkami. 

7. Tri-Om żel - glinokrzemian wapniowo-magnezowy, saszetki 10,0 g; 

stosuje się doustnie 3 saszetki dziennie między posiłkami.

8. Wikalina - zasadowy węglan magnezowy + zasadowy azotan 

bizmutawy + wodorowęglan sodowy + kora kruszyny + kłącze 

tataraku + kelina + rutyna; tabletki; stosuje się doustnie 2 tabl. 

między posiłkami, zazwyczaj co 6 godz.

9. Malugastrin - hydroksysiarczan magnezowo-glinowy, tabletki do 

ssania 0,4 g; stosuje się doustnie 1-2 tabl. 1-2 godz. po posiłkach.

10. Andrews - wodorowęglan sodowy + kwas cytrynowy + siarczan 

magnezowy + sacharoza, proszek musujący i saszetki; stosuje się 

doustnie 4 razy dziennie 1 saszetkę lub 2 łyżeczki do herbaty proszku 

w szklance wody.

11. Rennie - papaina + węglan magnezowy + pankreatyna + węglan 

wapnia + olejek mięty pieprzowej + sacharoza, tabletki; stosuje się 

doustnie kilka razy dziennie 1-2 tabl.

12. Actal - aleksytol (sól sodowa węglanu hydroksyglinowego + 

heksytol), tabletki 0,36 g; stosuje doustnie 1-2 tabl. między 

posiłkami.

13. Antacidum Rennie - węglan wapnia + węglan magnezu, tabletki 

do ssania; stosuje się doustnie 1-2 tabletki między posiłkami.

14. Ulcetal - hydrotalcyt (węglan wodorotlenku glinowo-

magnezowego), tabletki do ssania; stosuje się doustnie 2 tabletki 1-2 

godzin po posiłku.

background image

Jako środki osłaniające, zwłaszcza w 
nieżycie żołądka, podaje się substancje 
koloidalne, proszki adsorpcyjne i środki 
ściągające. 

Stosuje się je 15-20 min. przed jedzeniem.

background image

Substancje koloidalne

Proszki adsorpcyjne

Środki ściągające

background image

Substancje koloidalne pokrywają błonę 
śluzową żołądka warstwą izolacyjną, która 
ochrania ją przed drażniącymi bodźcami i 
hamuje jej wydzielanie. 

Jako substancje koloidalne stosuje się śluzy 
roślinne w postaci 2-10% odwarów z 
surowców roślinnych oraz kleiki ze skrobi.

background image

Łyżkę siemienia lnianego zalewa się 
szklanką wody i pozostawia pod 
przykryciem w ciepłym miejscu przez ok. 
0,5 godz. 

Otrzymany śluzowaty kleik po odcedzeniu 
wypija się w ciągu dnia przed jedzeniem.

background image

Skrobia pszenna, ryżowa i ziemniaczana. 

Są używane powszechnie w postaci kleików 
w nieżytach żołądka i jelit.

background image

Proszki adsorpcyjne pokrywają i osłaniają 
mechanicznie błonę śluzową, adsorbując 
poza tym wydzielinę zapalną, bakterie i ich 
toksyny.

Podaje się te środki, podobnie jak śluzy, 15-
20 min przed jedzeniem, w dawkach 1,0-3,0 
g, w postaci proszków i tabletek.

background image

Syntetyczny polimer nie wchłaniający się z 
przewodu pokarmowego, o silnych 
właściwościach adsorpcyjnych.

Adsorbuje m.in. zarówno toksyny 
bakteryjne i trucizny, jak też kwas solny w 
żołądku.

background image

Stosuje się go w zapaleniach żołądka i jelit, 
chorobie wrzodowej żołądka i jelit, 
biegunkach (w biegunkach bakteryjnych 
wspomaga działanie leków 
chemioterapeutycznych), zapaleniach 
spastycznych jelita grubego, w zatruciach 
oraz w bębnicy.

Bolinian - tabletki 2,0 g; stosuje się 
doustnie 1 tabl. co 6 godz.

background image

Środki ściągające działają skutecznie 
przeciwzapalnie, wywołując denaturację 
powierzchniowych warstw śluzu i tworząc 
ochronną błonę. 

Kurczą przy tym naczynia i zmniejszają 
przepuszczalność śródbłonków. 

Mają one również działanie miejscowo 
znieczulające i bakteriobójcze. 

Jako środki ściągające w nieżytach żołądka są 
używane oprócz soli glinu również sole bizmutu, 
w postaci proszków i tabletek w dawce 0,5 g.


Document Outline