Wypadki 

komunikacyjne

zdarzenia w ruchu drogowym, w których 

uczestniczą pojazdy, kończące się ofiarami

Złamanie kości czaszki

• Włamanie – uszkodzenie kości sklepienia czaszki poprzez ich odłamanie, 

wbicie. Narzędziem urazu jest wąskie i tępokrawędziste, a cios był silny.

• Pęknięcie – występują najczęściej w miejscach najmniej odpornych lub 

wzdłuż linii promieniście rozchodzących się od miejsca urazu. Mogą 

powstać złamania wskutek wgięcia blaszki wewnętrznej do środka w 

momencie spłaszczenia kości. Narzędziem urazu jest szerokie.

• Złamania zawiasowe – przebiegają w poprzek podstawy czaszki i dzielą 

się na części. Są skutkiem przeważnie uderzenia w bok głowy, rzadziej w 

podbródek.

• Złamania okrężne – otaczają otwór wielki czaszki. Mogą być 

spowodowane uderzeniem w podbródek, szczyt czaszki (głowa jest 

„nabijana” na kręgosłup).

• Złamania przechodzące – mogą wystąpić u bardzo małych dzieci i 

niemowląt, kiedy masywny obrzęk mózgu może spowodować rozejście 

się szwów.

• Złamania typu contr-coup – powstają po przeciwnej stronie od miejsca 

uderzenia.

Stłuczenia kości czaszki

• Stłuczenia powstałe po stronie uderzenia – nie 

występują zbyt często i są spowodowane odkształceniem 

kości czaszki

• Gliding Contusions – ogniska krwotoczne w korze mózgowej 

i leżącej poniżej istocie białej zlokalizowane w grzbietowych 

obszarach półkul.

• Stłuczenia typu contr-coup – obrażenia są mniejsze po 

stronie urazu, za to o wiele wyraźniejsze są po przeciwległej 

stronie na osi działania siły. Spowodowane są siłami 

rozciągającymi, powstającymi w czaszce w chwili urazu co 

powoduje wytworzenie się podciśnienia w szczelinie 

miedzyoponowej po stronie przeciwnej w chwili powrotu 

mózgu na właściwe miejsce.

Krwiak nadtwardówkowy – zawsze jest wynikiem urazów 
i bardzo często towarzyszy złamaniom kości. Uderzenie 
powoduje oderwanie opony od kości czaszki.

Krwiak podtwardówkowy – krwotok wypełnia przestrzeń 
miedzyoponową, a pochodzi z naczyń żylnych opon. Może 
powstać po nie zbyt silnym urazie.

Krwiak podpajęczynówkowy – obejmuje warstwy opon 
miękkich, wnikając w przestrzeń pomiędzy oponą pajęczą i 
naczyniówką. Może być spowodowany urazem tętnic 
szyjnych, kręgowych i podstawnych. 

Wstrząśnienie mózgu lub pnia mózgu – powstaje na 
skutek urazu lub gwałtownego szarpnięcia.

Zderzenia czołowe

Kiedy dwa obiekty zderzają się ze sobą pomimo zatrzymania już 

pojazdu

obecne w nim osoby kontynuują ruch do przodu.

Kiedy kierowca ma zapięte pasy: 

– kolana -> deska rozdzielcza
– głowa jest doginana do przodu

Kiedy kierowca nie ma zapiętych pasów:

– klatka piersiowa -> kierownica
– głowa -> szyba
– kolana - > deska rozdzielcza

Typowym śladem uderzenia głową o szybę są pionowe otarcia 

naskórka

oraz rany cięte twarzy, nosa oraz czoła. 

Typowe urazy po uderzenia klatką piersiową o kierownicę: 
• poprzeczne złamanie mostka
• złamanie żeber i przebicie płuc
• pęknięcie serca (a także zaburzenia jego rytmu)
• rozerwanie wątroby i śledziony
• przerwanie ciągłości aorty

W wyniku uderzenia kolanami o deskę rozdzielczą dojść może 

do:

• złamania kości udowej
• pęknięcia rzepki
• złamania szyjki kości udowej
• zwichnięcia w stawie biodrowym

Zderzenia boczne

• Przy uderzeniu w bok pojazdu głowa może przebić boczną 

szybę – urazy czaszki (jak wyżej).

• Może tu dojść do urazu nerek.

Przyczyny urazów głowy u dzieci w zależności od 

wieku 

Wiek 

(lata)

Najczęstsza 

przyczyna 

urazu

Najczęstsza 

przyczyna 

ciężkiego urazu

Uwagi

=<2

Upadki

wypadki 

komunikacyjne

dzieci nieodpowiednio 

zabezpieczone w czasie 

transportu

2-5

Upadki 

wypadki 

komunikacyjne

większość to nieodpowiednio 

zabezpieczone w czasie 

transportu dzieci, ale zwiększa 

się częstość potrąceń pieszych 

6-12

Upadki 

wypadki 

komunikacyjne

potrącenia pieszych 

młod

ociani

Wypadki 

komunikacyj

ne

wypadki 

komunikacyjne

kierowcy, znacznie częściej 

mieszkańcy biednych dzielnic 

miast 

kierowcy pojazdów  rowery, motorowery, pojazdy 

terenowe, deskorolki, 

łyżworolki