TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA

BUDOWA TOMOGRAFU:

Tomograf komputerowy składa

się ze:



Stołu na którym leży pacjent



Gantry w której znajduje się

lampa rtg wraz z detektorami

oraz generator WN



Konsoli na której programuje

się i ogląda badania. Zawiera

ona:

Panel sterowania

Klawiatura systemowa

Monitor

Komputer sterujący

rekonstrukcją i przetwarzaniem

obrazu

Jak działa tomograf ?

Krążąca wokół lampa

rentgenowska aparatu TK

emituje wiązki

promieniowania X, które

przechodzą przez pacjenta

pod różnymi kątami

ulegając osłabianiu i

następnie padają na

detektory. Na podstawie

pomiarów gęstości

osłabiania promieniowania

komputer tworzy obrazy

poprzecznych przekrojów

ciała pacjenta

uwidaczniające z dużą

dokładnością tkanki

organizmu i strukturę

narządów. Poddane dalszej

obróbce komputerowej

przekroje poprzeczne mogą

być źródłem obrazów

trójwymiarowych.



1. LAMPA RENTGENOWSKA



2. DETEKTORY

PRZEBIEG BADANIA:

Pacjent leżący na stole zostaje wsunięty do

gantry. W tym czasie odbywa się ekspozycja -

wysyłane są wiązki promieniowania

rentgenowskiego i następuje akwizycja

danych. Podczas badania lekarz radiolog

może zadecydować o dożylnym podaniu

kontrastu w celu uzyskania lepszych obrazów.

PRZYGOTOWANIE DO

BADANIA:

Pacjent zgłasza się do badania na czczo lub

przynajmniej po 6h od ostatniego posiłku.

W stanach nagłych chorzy badani są bez

przygotowania. Wszelkie przedmioty

metalowe, jakie znajdują się przy pacjencie,

znacznie obniżają jakość badania, dlatego

po porozumieniu z lekarzem należy je

usunąć (szyny unieruchamiające zaciski

chirurgiczne). Zawsze należy wyjaśnić

pacjentowi jaki jest cel badania i jak będzie

ono przebiegało oraz pouczyć go jak ma się

zachowywać w czasie badania.

Wskazania do wykonania

badania TK w trybie

natychmiastowym:

•

Podejrzenie krwawienia

doczaszkowego.

•

Podejrzenie kliniczne ropnia mózgu.

•

Uraz głowy i kanału kręgowego.

Pozostałe wskazania



Drobne rozsiane zwapnienia w ścianach naczyń

(miażdżyca), w trzustce, w nerkach i nadnerczach



torbiele, nowotwory z rozpadem, ropnie, krwiaki,

płyn w opłucnej, otrzewnej i osierdziu



uwidocznienie dużych narządów miąszowych

jamy brzusznej, narządów śródpiersia



uwidocznienie nowotworów, ogniska obrzęku,

niektórych nacieków zapalnych, szczególnie po

dożylnym podanie środka cieniującego



uwidocznienie światła naczyń

Przed badaniem należy

zgłosić:

•

Rozpoznaną wcześniej alergia lub wystąpienie

w przeszłości jakichkolwiek reakcji

uczuleniowych na leki lub środki kontrastowe.

•

Wyniki wszystkich poprzedzających badań.

•

Skłonność do krwawień (skaza krwotoczna)

•

w przypadku stosowania dożylnych środków

kontrastowych.

•

Ciąża.

W trakcie badania:

Pomimo zamknięcia w hermetycznym

pomieszczeniu pacjent ma ciągłą możliwość

kontaktu z badającymi i powinien natychmiast

zgłaszać:

•

Wszelkie nagłe dolegliwości (np. uczucie

klaustrofobii).

•

Jakiekolwiek objawy po podaniu dożylnego

środka cieniującego (duszność, zawroty głowy,

nudności).

CZAS TRWANIA



Badanie nie powinno trwać dłużej niż

15-30 minut. Czas badania różni się

w zależności od pacjenta i rodzaju

badania.

Tomografia spiralna

Wiązki promieniowania

rentgenowskiego nie są

wysyłane oddzielnie dla

każdej warstwy jak w

klasycznym TK tylko

wysyłana jest jedna wiązka w

całości pokrywająca badany

odcinek ciała podczas

przesuwu stołu, a komputer

wtórnie rekonstruuje dane na

odpowiednie warstwy. W

badaniu klasycznym lampa

porusza się po okręgu

oddzielnie dla każdej

warstwy, a w badaniu

spiralnym zakreśla elipsę

jedynie raz podczas każdego

badania.

PROGRAMY WTÓRNEJ

REKONSTRUKCJI:

1. Prezentacja trójwymiarowa –

chirurgia szczękowa,

urazowa kości, ortopedia

2. MIP (Maximum intensity projection) –

odzwierciedla

jedynie te piksele, które w czasie dwuwymiarowej

projekcji prezentują najsilniejszy stopień osłabienia

promieniowania X – badanie układu naczyniowego

3. SSD (Shaded surface display) –

odzwierciedla struktury

anatomiczne, których współczynnik osłabienia jest

większy od wybranej przez operatora wartości – układ

naczyniowy

4. Volume rendering –

odzwierciedla obszary słabiej

pochłaniające promieniowanie nawet wówczas, gdy

położone są one poza obszarami o silnym pochłanianiu

5. Endoskopia wirtualna –

obraz powstaje dzięki dużym

różnicom w pochłanianiu promieni X, np. przez gaz

wypełniający jelito lub krew po dożylnym podaniu

środka cieniującego – odzwierciedlenie światła jelita

grubego, tchawicy i oskrzeli, a także wielu naczyń

Document Outline