Foliogram 1
Kompleksowa polityka
zapobiegania zagrożeniom,
obejmująca technikę, organizację
pracy
i pracowników zintegrowana z
wszelką działalnością
przedsiębiorstwa
TOL
Foliogram 1
Kompleksowa polityka
zapobiegania zagrożeniom,
obejmująca technikę, organizację
pracy
i pracowników zintegrowana z
wszelką działalnością
przedsiębiorstwa
TOL
Foliogram 2
Prospektywna
i retrospektywna analiza
zagrożeń
Prospektywnej analizy okoliczności
powstawania zagrożeń wypadkowych w pracy
Retrospektywnej analizy okoliczności
i przyczyn wypadków
TOL
Poziom bezpieczeństwa pracy oraz
wielkość natężenia ryzyka zagrożeń
można oceniać za pomocą dwóch metod:
Foliogram 3
Prospektywna analiza
zagrożeń
Jest to analiza całokształtu zjawisk
techniczno – organizacyjnych oraz
związanych z czynnościami i
zachowaniem się człowieka - jako
ważnego elementu pracy – pod kątem
przewidywania ryzyka wypadków,
czyli określania potencjalnych
zagrożeń wypadkowych.
TOL
Foliogram 4
Retrospektywna analiza
zagrożeń
Jest to tak zwana odtwarzająca analiza
okoliczności i przyczyn, które już
doprowadziły do zdarzeń potencjalnie
wypadkowych lub do urazowego
wypadku przy pracy. Stanowi określanie
ryzyka zagrożeń wypadkowych na
podstawie analizy okoliczności i przyczyn
już zaistniałych wypadków przy pracy.
TOL
Foliogram 5
Bezpieczeństwo
na stanowisku pracy
O bezpieczeństwie na stanowisku
pracy decydują techniczne
zabezpieczenia przed wypadkami,
bezpieczne metody organizacji pracy
oraz zgodne z przepisami
i zasadami bezpieczeństwa pracy
działania oraz reakcje pracowników i
dozoru.
TOL
Foliogram 6
Zagrożenia na stanowisku
pracy mogą występować w
obszarach:
zagrożenia wypadkowe, mające przyczyny
w czynnikach materialno – technicznych,
energetycznych i siłach przyrody (
T
),
zagrożenia wypadkowe, mające przyczyny
w ogólnie pojmowanej organizacji pracy (
O
),
zagrożenia wypadkowe, mające przyczyny
w nieprawidłowym reagowaniu i niewłaściwej
postawie ludzi (
L
).
TOL
Foliogram 7
Zagrożenia wypadkowe, mające
przyczyny w czynnikach materialno –
technicznych, energetycznych i siłach
przyrody (
T
). (1)
stosowanie ruchomych maszyn i ich części oraz pojazdów,
w tym transportu wewnątrzzakładowego, drogowego,
urządzeń dźwignicowych, drabin, śliskich posadzek;
brak bezpiecznych rozwiązań technicznych, który prowadzi
do nieprawidłowego zachowania się człowieka, powoduje
konieczność przebywania w strefie bezpośredniego
zagrożenia,
wadliwe projektowanie i eksploatacja dróg publicznych
i transportowych, zła ich nawierzchnia, brak właściwego
oznakowania, zaniechanie stosowania automatycznych
rozwiązań ostrzegawczych,
zła konstrukcja środków technicznych małej mechanizacji
do podnoszenia i przemieszczania ciężarów np. przy
ręcznym podnoszeniu ciężarów,
TOL
Foliogram 8
Zagrożenia wypadkowe, mające
przyczyny w czynnikach materialno –
technicznych, energetycznych i siłach
przyrody (
T
). (2)
zagrożenia urazowe krawędziami, ostrymi elementami
tnącymi, szkłem (np. w narzędziach i maszynach do obróbki
metali),
zły stan urządzeń technicznych (np. niedrożność zaworów
bezpieczeństwa, korozja ścian zbiornika lub przewodu pod
dużym ciśnieniem, zużycie lin nośnych, dźwigni),
ryzyko porażenia prądem elektrycznym, pożaru i wybuchu
pyłu, gazu lub substancji, napromieniowania jonizującego,
uduszenia, ostrego zatrucia, chemicznego oparzenia itp.,
zagrożenie zbyt dużą lub zbyt niską temperaturą substancji lub
przedmiotów,
brak automatyki zamkniętych procesów chemicznych od strony
bezpieczeństwa wybuchowego,
TOL
Foliogram 9
Zagrożenia wypadkowe, mające
przyczyny w czynnikach materialno –
technicznych, energetycznych i siłach
przyrody (
T
). (3)
Brak automatycznych rozwiązań w dziedzinie techniki
bezpieczeństwa wypadkowego (brak sprzężenia ruchu
maszyny z działaniem urządzenia ochronnego, np.
szlifierka, niesprawność urządzeń metanometrii, pras do
słomy w rolnictwie, brak ogranicznika udźwigu w
suwnicy lub dźwigu, brak sygnalizatora przy
zbliżaniu się do pola elektromagnetycznego linii elektrycznej
pod napięciem w wysięgniku żurawia,
Brak lub zły stan techniczny urządzeń do hermetyzacji
lub usuwania czynników niebezpiecznych i szkodliwych
materialnego środowiska pracy – palnych, wybuchowych,
silnie toksycznych itp.
TOL
Foliogram 10
Zagrożenia wypadkowe,
mające przyczyny w ogólnie
pojmowanej organizacji pracy (
O
). (1)
Niewłaściwa ogólna organizacja pracy:
nieprawidłowy podział pracy lub rozplanowanie zadań,
niewłaściwe polecenia przełożonych,
brak nadzoru,
niewłaściwa koordynacja prac zbiorowych,
wykonywanie z polecenia nadzoru prac nie wchodzących w
zakres obowiązków pracownika,
brak instrukcji posługiwania się czynnikiem materialnym,
dopuszczenie do pracy czynnika materialnego bez
wymaganych kontroli, przeglądów,
tolerowanie przez nadzór odstępstw od zasad
bezpieczeństwa pracy,
TOL
Foliogram 11
Zagrożenia wypadkowe,
mające przyczyny w ogólnie
pojmowanej organizacji pracy (
O
). (2)
Niewłaściwa ogólna organizacja pracy:
niedostateczne przygotowanie zawodowe pracownika,
brak lub niewłaściwe przeszkolenie w zakresie bezpieczeństwa
pracy i ergonomii,
tolerowanie przez nadzór stosowania niewłaściwej technologii,
dopuszczenie do pracy człowieka z przeciwwskazaniami
lekarskimi lub bez badań lekarskich,
wykonywanie pracy w zbyt małej obsadzie osobowej,
wykonywanie prac pomimo niewłaściwego zaopatrzenia
w narzędzia, surowce,
inne niewłaściwości związane z ogólną organizacją pracy.
TOL
Foliogram 12
Zagrożenia wypadkowe,
mające przyczyny w ogólnie
pojmowanej organizacji pracy (
O
). (3)
Niewłaściwa organizacja stanowiska pracy:
niewłaściwe usytuowanie urządzeń na stanowisku pracy,
nieodpowiednie przejścia i dojścia,
nieodpowiednie rozmieszczenie i składowanie przedmiotów
pracy (surowców, półproduktów, produktów itp.),
nie usunięcie zbędnych przedmiotów, substancji lub energii
(np. odpadów, opakowań, resztek substancji, nie
wyłączenie zasilania itp.),
brak ochron osobistych,
niewłaściwy dobór ochron osobistych,
inne niewłaściwości organizacji stanowiska pracy.
TOL
Foliogram 13
Zagrożenia wypadkowe, mające
przyczyny w nieprawidłowym
reagowaniu i niewłaściwej postawie
ludzi (
L
). (1)
Niewłaściwe zachowanie się pracownika:
nieprawidłowe zachowanie się spowodowane motywacją
ekonomiczną, brak urządzeń niezbędnych do bezpiecznego
wykonywania pracy,
świadome wykonywanie niebezpiecznych czynności bez niezbędnego
zabezpieczenia w przekonaniu, że uda się uniknąć wypadku,
niezdawanie sobie sprawy z zagrożenia i działania w strefie
bezpośredniego zagrożenia,
niewłaściwe reagowanie wskutek nadmiernego zmęczenia (częsta
praco w godzinach nadliczbowych) lub stanu zdrowia (choroba,
nietrzeźwość, działanie leków),
nieprawidłowe zachowanie wynikające z żartów, zabaw, chęci
dokuczenia i inne oznaki zachowań spowodowanych stanem
emocjonalnym osłabieniem dyscypliny przestrzegania przepisów
i zasad obowiązujących przy pracy.
TOL
Foliogram 14
Zagrożenia wypadkowe, mające
przyczyny w nieprawidłowym
reagowaniu i niewłaściwej postawie
ludzi (
L
). (2)
Niewłaściwe zachowanie się dozoru:
brak zakładowego systemu nadzoru i kontroli nad
bezpieczeństwem pracy, powiązanego z kierowaniem i
zarządzaniem, sprawowanego przez dyrektora przedsiębiorstwa,
kierowników wydziałów i odpowiednie służby, mistrzów i
brygadzistów w celu określenia i okresowego rozliczania z
wykonania zadań,
złe przygotowanie do wykonywania prac i czynności,
w których występuje szczególne ryzyko wypadku i
niedostateczny nadzór przy ich wykonywaniu,
świadome skierowanie do pracy lub dopuszczenie do niej
w warunkach zagrożenia wypadkowego możliwego do usunięcia
lub ograniczenia, liczenie na szczęśliwy zbieg okoliczności,
a gdy doszło do wypadku, twierdzenie, że pracownik był
przeszkolony i samowolnie pracował nieprawidłowo,
TOL
Foliogram 15
Zagrożenia wypadkowe, mające
przyczyny w nieprawidłowym
reagowaniu i niewłaściwej postawie
ludzi (
L
). (3)
Niewłaściwe zachowanie się dozoru:
brak działań ograniczających ryzyko wypadku, które wzrasta
proporcjonalnie do zwiększenia tempa pracy i wzrostu produkcji
oraz dekapitalizacji urządzeń bezpieczeństwa ruchu,
brak kontroli stanu technicznego maszyn, urządzeń produkcyjnych
oraz narzędzi ręcznych, a także działań w celu konserwacji środków
produkcji, urządzeń sygnalizacyjnych,
polecenie wykonania czynności w warunkach sprzecznych z
przepisami i zasadami bezpieczeństwa lub tolerowanie zagrożeń
wypadkowych na powierzonym odcinku pracy,
brak inicjatyw na rzecz profilaktyki przeciwwypadkowej,
brak zainteresowania wiedzą i umiejętnościami praktycznymi
podległych pracowników w zakresie bezpieczeństwa i metod pracy,
a także jakością szkolenia i instruktażu, którym podlegają
pracownicy w tym zakresie.
TOL
Foliogram 16
Zagrożenia wypadkowe, mające
przyczyny w nieprawidłowym
reagowaniu i niewłaściwej postawie
ludzi (
L
). (4)
Błędy projektowania, konstruowania i inne:
Błędy projektowania i błędy konstrukcyjne wynikające
z nieprawidłowych założeń technologicznych,
planistyczno – organizacyjnych i innych, które stanowią
pierwotne źródło zagrożeń wypadkowych.
TOL
Foliogram 17
Wnioskowanie profilaktyczne
musi być prowadzone w trzech
kierunkach
wprowadzania takich rozwiązań technologicznych
i konstrukcyjnych, które eliminowałyby (ograniczały)
źródła zagrożeń urazowych (poprzez wdrażanie bezpiecznej
techniki lub stosowanie lub stosowanie różnorodnych
środków techniki bezpieczeństwa pracy),
stosowania bezpiecznej organizacji pracy, w celu usunięcia
zatrudnionych ze strefy bezpośrednich zagrożeń, „narzucenia”
stosowania bezpiecznych metod pracy i stwarzania warunków
do bezpiecznego wykonywania czynności roboczych,
dokonywania odpowiedniego do wymagań danej pracy doboru
pracowników pod względem kwalifikacji zawodowych,
sprawności psychofizycznych i zdrowotnych oraz stwarzania
pozytywnych motywacji bezpiecznego zachowania i działania.
TOL