Planowanie i podejmowanie

decyzji

Dr inż. Iwona Wosik

Przyjmowanie założeń dotyczących

przyszłości, które mogą być wykorzystane w
planowaniu i podejmowaniu decyzji

Planowanie...

Oct. 2007

F. Pasquier



ABS: Anti-Lock Braking System



ASC+T : Anti-Slip Control + Traction



Monitoruje prędkość tylnich kół
kontroluje hamowanie i obroty silnika



DBC : Dynamic Brake Control



Zwiększa siłę hamowania w niebezpiecznych
sytuacjach



EDC : Electronic Damper Control



AFS : Active Front Steering



Redukuje biegi zależnie od prędkości

ASC+
T



Trzy punktowy radar



Wykrywa samochody jadące przed pojazdem



Oblicza dystans dzielący samochody, prędkość
i trajektorię



Dopasowuje prędkość



(nowość) 16-punktowy LIDAR



Większa precyzja w wykrywaniu i obliczaniu
trajektorii

Pierwszy samochód
Forda



Jakie będą dalsze kierunki rozwoju technologii
samochodowych?

Prognozowanie sprzedaży

(dochodu)



Nie odpowiesz na pytani:



Ile wyrobów wyprodukować w danym czasie;



Ile pieniędzy wydać na badania i rozwój, na
próbna sprzedaż nowych wyrobów



Kiedy i w jakim zakresie inwestować



Jaką wprowadzić podwyżkę



Bez wyobrażenia o przyszłych przychodach

Podstawa prognozowania

sprzedaży



Dane o wcześniejszej sprzedaży



Oczekiwane tendencje (wzrost )



Wskaźniki gospodarcze



Postęp techniczny



Strategii rynkowych



Dane o konkurencji

Analiza szeregów czasowych



Technika prognostyczna, która przenosi
informacje o przeszłości na przyszłość poprzez
wyznaczenie linii najlepszego dopasowania

Modelowanie przyczynowe



Techniki, które określają związki przyczynowe pomiędzy
różnymi zmiennymi:



Model regresji – do przewidywania jednej zmiennej,
na podstawie znanych lub zakładanych wartości
innych zmiennych



Model ekonometryczny – prognozuje poważne zmiany
gospodarcze i ich wpływ na organizację



Wskaźniki ekonomiczne – statystyki odzwierciedlające
dobrobyt ekonomiczny społeczeństwa

d

cx

bx

ax

y









3

2

1

zależal

zmienna

y

niezale

żie

zmienne

x

x

x



3

2

1

,

,

wagi

c

b

a



,

,

stałt

d 

Jakościowe techniki prognostyczne



Opierają się na ocenie indywidualnej lub grupowej



Opinia ławy ekspertów



Metoda personelu sprzedaży



Technika oceny klienta

Techniki planistyczne



Programowanie liniowe



Analiza punktu krytycznego



symulacje

Programowanie liniowe



Wyznacza optymalną kombinację zasobów i czynności

Przykład: Firma elektroniczna wytwarza dwa produkty:



Tuner telewizji kablowej



Odbiornik do wychwytywania dźwięku i odtwarzania go przez
wzmacniacz stereofoniczny

Wyznaczyć optymalną kombinację tunerów i odbiorników w celu

zmaksymalizowania zysków i lepszego wykorzystania czasu pracy
w obu działach.

Wydział

Czas produkcji [h]

Zdolności

produkcyjne

[h]

Tunery (T)

Odbiorniki

(R)

Produkcji (PR)

Kontroli i testowania

(IT)

16

4

8

8

160

80

Marża zysku [$]

30

20

Analiza progu rentowności



Proces identyfikowania punktu, w którym dochody
zaczynają pokrywać koszty.

Koszt

zakupu

surowców
niezbędnych

do

wytworzenia

1

butelki

soku

pomidorowego
wynosi 0,50 zł – taki
jest

więc

jednostkowy

koszt

zmienny. Jeśli firma
wytwarza

2000

butelek owego soku
dziennie,

dzienna

suma jej kosztów
zmiennych

wynosi

1000 zł.

Gdy

jedna

butelka

sprzedawana jest po
2,00

zł,

marża

bezwzględna wynosi….
W

przypadku

kiedy

koszty stałe wytwórni
są 3000 zł dziennie,
sprzedaż nawet dwustu
butelek doprowadzi do
pokrycia ich tylko w
jednej

dziesiątej,

bowiem 200 x 1,50 zł =
300 zł.

całkowit
e

Przykład

Marża bezwzględna ze sprzedaży jednej butelki soku

pomidorowego wynosi 1,50 zł, a dzienne koszty stałe

wytwórni tego produktu = 3000 zł.

BP- 3000 zł : (2,00 zł - 1,50 zł) = 2000 butelek dziennie.

Próg rentowności (BP) = KS : (CENA – KZ)

Kierownictwo uważa, iż przy cenie sprzedaży 2,00 zł za butelkę

dzienny popyt nie przekroczyłby 1800szt, nie byłoby więc

realne osiągnięcie progu rentowności firmy wynoszącego 2000

szt. Zaproponowano zatem rozważenie wyższej ceny sprzedaży

równej 2,50 zł za butelkę. Przy tej cenie popyt spadłaby do

3000 zł : (2,50 zł - 0,50 zł) = 1500. Dział marketingu wytwórni

ocenił, że wtedy znalazłoby się dziennie tylko 1150 nabywców.

Uznano ostatecznie konieczność zachowania ceny sprzedaży =

2,00 zł, przy jednoczesnym dokonaniu redukcji kosztów stałych

do 2400 zł .

Jak wynika ze wzoru na próg rentowności,

ta sama jego wielkość może być osiągana z
różnymi kombinacjami wartości KS, CENA i
KZ. Powstaje więc pytanie: czy – przy tych
samych progach rentowności - lepiej mieć
wyższe, czy niższe KS?

Po

redukcji

kosztów

stałych

dla

osiągnięcia

progu

rentowności

wystarczyłoby sprzedać 2400 zł : (2,00 zł
– 0,50 zł) = 1600 butelek. Różnica
pomiędzy

odpowiadającym

cenie

sprzedaży popytem 1800 butelek i
progiem

rentowności

1600

butelek

stanowi zysk wytwórni, równy przy
pokryciu kosztów stałych 200 x (2,00 zł –
0,50 zł) = 300 zł dziennie.

Każda czynność jest średnią ważoną

PERT

6

4

n

n

n

en

b

m

a

t







Rozkład beta szacowanego czasu wykonania czynności

Rozkład beta szacowanego czasu wykonania czynności

dłużej

krócej

wysokie

niskie

P

ra

w

d

o

p

o

d

o

b

ie

ń

s

tw

o

w

y

s

tą

p

ie

n

ia

z

d

a

rz

e

n

ia

Przewidywany czas trwania

b -

pesymistyczny

b -

pesymistyczny

a -

optymistyczny

a -

optymistyczny

m – najbardziej

prawdopodobny

m – najbardziej

prawdopodobny

t

en

- oczekiwany

t

en

- oczekiwany

Określa prawdopodobieństwo zakończenia projektu w
określonym terminie

z - liczba odchyleń standardowych między
czasem żądanym a oczekiwanym czasem
realizacji projektu

PERT

e

e

ż

T

T

T

dardowe

s

odchylenie

oczekiwany

czas

żądany

czas

z











tan

.

.

.

Te

czas

Tż

z



Te

prawdopodobieństwo

Zakłócenia czasu wykonania zadania

Rozkład normalny dystrybuanty

Rozkład normalny dystrybuanty

Zadanie



Jakie jest prawdopodobieństwo, że
przedsięwzięcie zostanie zakończone w terminie
do 30 tyg.?

Zdarzen

ie

początk

owe

Zdarzeni

e

końcowe

Czas [tyg.]

Czas

oczekiw

any

waria

ncja

Optymis

ty-czny

Naj. Praw-

dopodobny

Pesymist

y-czny

1

2

1

2

3

1

3

3

5

7

1

4

1

4

7

2

5

2

3

4

2

7

1

5

9

3

5

3

6

9

4

5

5

10

15

5

6

2

8

14

5

7

1

2

3

6

7

6

6

6

6

8

4

5

6

7

8

4

4

4

Narzędzia podejmowania decyzji



Macierze wypłat – określają prawdopodobną
wartość różnych wariantów decyzji w zależności
od różnych możliwych wyników związanych z
każdym z nich.



Drzewa decyzji – rozszerzona koncepcja macierzy
wypłat o kolejność decyzji

Przykład macierzy wypłat

Wariant inwestycji

Wysoka

inflacja

(prawdopo

dobieństw

o 0,3)

Niska

inflacja

(prawdopo

dobieństw

o 0,7)

Wartość

oczekiwan

a

inwestycji

1

Firma

artykułów

sportowo-

turystycznyc

h

- 10 000

+50 000

32 000

2

Firma

energetyczn

a

+90 000

-15 000

16 500

3

Firma

przetwórstw

a żywności

+30 000

+25 000

26 500

Właściciel

kopalni

poszukuje

możliwości

zainwestowania 20 000 $ w nową działalność.

Przykład drzewa decyzyjnego



Firma chce podjąć eksport swoich wyrobów na
rynki zagraniczne, ograniczony potencjał nie
pozwala jej myśleć o rynku wielu krajów.

20
mln
$

3
mln
$

6
mln
$

25
mln
$