background image

Ściany i narządy klatki piersiowej

Lek. Przemysław Gałązka

Katedra i Klinika Chirurgii Dziecięcej
CM UMK w Bydgoszczy

Kierownik: dr n med. Irena Daniluk-

Matraś

background image

Deformacje mostka i klatki piersiowej

I. Związane z przerostem żeber powodując zapadnięcie mostka (kl. 

lejkowata), lub wypchnięcie mostka do przodu (kl. kurza), lub wady 
mieszane.

II.   Związane z brakiem prawidłowego wykształcenia się (aplasia lub 

dysplasia): pośrodkowo- rozszczep mostka (czasem pentalgia 
Cantrella); aplazja jednej strony z brakiem żeber, mięśni piersiowych i 
gruczołu piersiowego (zespół Polanda).

III. Pourazowe, efekt ucisku- wskutek zbyt wczesnych, zbyt agresywnych 

resekcji żeber w operacjach klatki piersiowej lejkowatej- aquired 
asphyxiating chondrodystrophy.

Pamiętać o skoliozach, chorobach tkanki łącznej: zespół Marfana, zespół 

Ehlersa-Danlosa.

background image

Klatka piersiowa lejkowata

Pectus excavatum- (klatka piersiowa szewska), jest to zniekształcenie 
przedniej 
powierzchni klatki piersiowej polegające na wygięciu trzonu mostka ku 
tyłowi, 
a wyrostka mieczykowatego do przodu. Chrząstki żeber przylegające do 
mostka są 
wydłużone i zdeformowane.

Etiopatogeneza- bardzo prawdopodobne tło dziedziczne, nieprawidłowa 
dystrybucja kolagenu w chrząstkach żeber, charakterystyczna budowa 
ciała.

Chłopcy / dziewczynki – 4:1

Objawy kliniczne: 

-Postać wady (ciężka, średnia, lekka); depresja mostka (miseczka, 
spodek, „kanyon”)

- gorsza tolerancja wysiłku, bóle w klatce piersiowej, spadek 
wytrzymałości, brak tchu, objawy astmo-podobne, częste infekcje 
górnych dróg oddechowych, skoliozy)

background image

• rzadziej niż klatka lejkowata

• chłopcy / dziewczynki -  4 / 1

• wywiad rodzinny w 25%

• dotyczy rekojeści i / lub trzonu mostka

• objawy w późnym dzieciństwie , nasilają się w okresie dojrzewania

• brak objawów ucisku na serce lub płuca

• dolegliwości przy urazie lub podczas leżenia na brzuchu

• leczenie zachowawcze: aparat korekcyjny

• leczenie operacyjne: resekcja zniekształconych chrząstek żeber 
       i osteotomia mostka 

background image

Zespół Polanda

Brak wszystkich lub jednego z elementów:

• żebra

• m. piersiowy większy

• m. piersiowy mniejszy

• m. zębaty przedni

• m. prosty brzucha

• m. najszerszy grzbietu         

• amastia                                (Alfred Poland)

• mogą występować deformacje kończyny górnej (syndaktylia, brachydaktylia, 
    brak owłosienia, ścieńczała tkanka tłuszczowa)

Interwencja chirurgiczna wskazana gdy ubytek żeber jest tak duży, 
że istnieje zagrożenie uszkodzenia płuca lub serca.
Wskazane zabiegi rekonstrukcyjne piersi u dorastających dziewcząt.

background image

 Stan, w którym w jamie opłucnej dochodzi do nagromadzenia 

się powietrza

 Samoistna lub urazowa (wewnętrzna lub zewnętrzna); specyfika 

odmy prężnej

 U noworodków odma najczęściej w wyniku barotraumy

 U dzieci młodszych na podłożu wad rozwojowych płuc i oskrzeli, 

w zaawansowanych zmianach zapalnych miąższu płucnego lub 
po napadzie spastycznego kaszlu

 U dzieci starszych wiąże się z uszkodzeniem ścian pęcherzyków 

płucnych i powstawaniem podopłucnowo pęcherzy powietrznych 
(bulle rozedmowe)

background image

 Odma prężna - natychmiastowe odbarczenie

 Niewielka odma płaszczowa – leczenie zachowawcze

 Najczęściej drenaż jamy opłucnowej 

 Przy braku powodzenia – rozważyć interwencję operacyjną – 

zaopatrzenie miejsca przecieku

 W pierwotnej odmie samoistnej – nawrót odmy – wycięcie 

pęcherzy rozedmowych z częściową pleurodezą okolicy 
szczytu płuca

background image

 Definicja: nagromadzenie treści ropnej  jamie powstałej w wyniku 

martwicy i destrukcji tkanki płucnej

 Najczęstsze patogeny: tlenowe (Staphylococcus aureus, Streptococcus 

pn, Streptococcus pyogenes, Klebsiella pn, Escherichia coli, 
Pseudomonas aer), beztlenowe (Fusobacterium, Bacteroides, 
Peptococcus, Bacillus fragilis)

 Mechanizm rozwoju ropnia – aspiracja wydzieliny z jamy nosowo-

gardłowej lub przewodu pokarmowego;  zaleganie wydzieliny ropnej w 
oskrzelikach; bakteriemia; szerzenie się przez ciągłość, powikłania 
innych chorób płucnych- zapalenia, rozstrzenie, torbiel)

 Ropnie pierwotne a ropnie wtórne.

 Ropień utrzymujący się powyżej 6 tygodni – ropień przewlekły.

background image

 Rozwijają się zazwyczaj w przebiegu gronkowcowego 

zapalenia płuc.

 Są to cienkościenne, wypełnione powietrzem przestrzenie 

powstające w wyniku destrukcji miąższu płucnego wskutek 
procesu ropnego i działania toksyn gronkowcowych. 

 Istotny jest mechanizm wentylowy – doprowadza do 

rozrywania uszkodzonych przegród międzypęcherzykowych. 

 Zmienność kształtu i położenia

 Powikłania: odma opłucnowa, przetoki oskrzelowo-

opłucnowe, ropień płuca, ropniak opłucnej.

background image

 Definicja: nagromadzenie się treści ropnej w obrębie jamy 

opłucnej

 W 70% dotyczy niemowląt i małych dzieci do 3 rż

 Pozaszpitalne: Gram + (pleuropneumonia), Szpitalne: Gram -

 Przyczyny powstania ropniaka opłucnej – szerzenie się infekcji 

przez ciągłość (pleuropneumonia); - pęknięcie ropnia płuca 
(często z przetoką oskrzelowo-opłucnową); - krwiopochodne 
wysiękowe ropne zapalenie opłucnej (bez infekcji płucnej); 
-szerzenie się zakażeń brzusznych; - ropniak pourazowy lub 
pooperacyjny  

 Powikłania ropniaka: ropne zapalenie śródpiersia, zapalenie 

kręgów i żeber, zakażenie uogólnione.

background image

Patologia śródpiersia i 

grasicy

background image

Wole 

Wole 

zamostkowe

zamostkowe

Guzy tarczycy

Guzy tarczycy

Grasicza

Grasicza

k

k

Torbiel 

Torbiel 

grasicy

grasicy

Potworni

Potworni

aki

aki

Guzy 

Guzy 

zarodkow

zarodkow

e

e

GUZY 

GUZY 

NEUROGENNE 

NEUROGENNE 

NEUROENDOKR

NEUROENDOKR

YNNE

YNNE

(APUDoma):

(APUDoma):

Neuroblastoma

Neuroblastoma

Ganglioblastom

Ganglioblastom

a

a

Neurilennoma

Neurilennoma

Neurofibroma

Neurofibroma

Schwannoma

Schwannoma

Węzły 

Węzły 

chłonne

chłonne

Chłoniaki

Chłoniaki

background image

Patologia śródpiersia 

Patologia śródpiersia 

przedniego: 

przedniego: 

<2 lat :  łagodny potworniak, 
hyperplasia grasicy, naczyniak 
limfatyczny

>2 lat :  złośliwy guz zarodkowy, 
grasiczak, chłoniak

background image

Patologia śródpiersia 

Patologia śródpiersia 

środkowego: 

środkowego: 

<2 lat :  torbiel bronchogenna

>2 lat :  chłoniak, ziarniniak

background image

Patologia śródpiersia 

Patologia śródpiersia 

tylnego: 

tylnego: 

<2 lat :  neuroblastoma, torbiel 
enterogenna

>2 lat :  ganglioneuroma, mięsak

background image

Patologia przełyku

background image

Atrezja przełyku:

Atrezja przełyku:

 1:3000-1:4500 porodów; M:K – 3:2

 najczęściej sporadycznie

 teorie powstania wady: zaburzenie 

tworzenia przegrody oddzielającej układ 
oddechowy od pokarmowego; zaburzenia 
rekanalizacji przełyku; zaburzenia drogi 
sygnałowej zależnej od genu homeoboxu: 
Sonic hedgehog (atrezja przełyku, atrezja 
odbytu, wady nerek, wady kręgów i inne)

background image

Atrezja przełyku- wady 

Atrezja przełyku- wady 

towarzyszące:

towarzyszące:

 nawet do 50-80% 

 20-70% układu kostno-szkieletowego

 20-50% układu sercowo-naczyniowego (kolejno: 

VSD, ASD, FT, CoA)

 15-25% układu moczowo-płciowego

 15-25% układu pokarmowego (ARM, DA, 

malrotation, intestinal atresia)

 5-10% anomalie chromosomowe

background image

Atrezja przełyku- wady 

Atrezja przełyku- wady 

towarzyszące:

towarzyszące:

Akronimy asocjacji (składowe u 20% pacjentów, 2 
cechy u <50%):

 VATER (vertebral anomaly, anal atresia, 

tracheoesophageal fistula, esophageal atresia, 
renal anomaly)

 VACTERL (dodatkowo: cardiac anomaly, limb 

malformation)

background image

Atrezja przełyku- wady 

Atrezja przełyku- wady 

towarzyszące:

towarzyszące:

Akronimy asocjacji (składowe u 20% pacjentów, 2 
cechy u <50%):

 VATER (vertebral anomaly, anal atresia, 

tracheoesophageal fistula, esophageal atresia, 
renal anomaly)

 VACTERL (dodatkowo: cardiac anomaly, limb 

malformation)

background image

Atrezja przełyku:

 Postępowanie pooperacyjne

 Powikłania wczesne (nieszczelność 

zespolenia, zwężenie zespolenia, 
tracheomalacja)

 Powikłania późne (GER, zaburzenia 

perystaltyki dolnego odcinka przełyku) 

background image

Atrezja przełyku 

skale rokownicze:

Waterstone

Przeżycie (%)

m.ur.>2500g

A

100

m.ur.2000-2500g lub

więcej z średnio 

nasiloną pneumonią, 

średnio-ciężkie wady 

serca

B

85

m.ur.<2000g lub więcej 

z ciężką pneumonią, 

ciężkimi wadami serca

C

65

background image

Atrezja przełyku 

skale rokownicze:

Spitz

Przeżycie (%)

m.ur.>1500g

I

97

m.ur.<1500g

lub

ciężka wada serca

II

59

m.ur.<1500g 

oraz

ciężka wada serca

III

22

background image

Relaksacja przepony

Relaksacja przepony

background image

Rozedma i niedodma 

płucna

background image

Wrodzona rozedma płatowa płuca

background image

Wrodzona rozedma płatowa płuca

background image

Congenital Cysto-Adenomatoid Malformation of the lung – 
                                                               - malformatio adenocystica 
pulmonum

• 25% wszystkich wad wrodzonych układu oddechowego

• śmiertelność w jej przebiegu 25 – 30 %

• powstaje w pierwszym trymestrze ciąży – nadmierny wzrost ślepo 
   zakończonych kanalików, w których gromadzi się śluz

• ucisk na zdrowy miąższ, śródpiersie – ostra niewydolność oddechowa

• u 20% pacjentów z CCAM współistniejące wady rozwojowe (nerek i 
serca) 

• 3 typy: 1-szy pojedyńcza dominująca torbiel, 3-ci: uogólniona 
gruczolakowatość

• Objawy: bezobjawowe, niewydolność oddechowa, dysfagia, zakażenie

• Leczenie: operacyjne – zakres resekcji w zależności od rozmiarów i  
   umiejscowienia

background image

Torbiele bronchogenne

Torbiele bronchogenne

• wada powstająca na etapie odszczepiania się zawiązka 
układu oddechowego od prajelita

• grubościenne, zwykle związane z tchawicą lub oskrzelami, 
doniesienia o ektopowym umiejscowieniu

• zwykle bez połączenia ze światłem dróg oddechowych

• rozpoznanie: rtg, CT lub MR

• asymptomatyczne, lub objawy ucisku na drogi oddechowe 
lub   
        śródpiersie

• u starszych dzieci często objawy zakażenia torbieli

• leczenie: chirurgiczne bez uszkodzenia ważnych dla życia 
organów

• usunięcie w całości lub częściowo z usunięciem całej błony 
         śluzowej

• konieczny follow-up, bardzo dobre wyniki końcowe

background image

Koniec…


Document Outline