background image

 

 

Fizjologia

Część V

background image

 

 

Układ oddechowy

background image

 

 

ODDYCHANIE

Istotą procesu oddychania jest wyzwolenie 

energii zgromadzonej w organizmie poprze 

spalanie pewnych składników pokarmowych 

przy udziale tlenu atmosferycznego.

Oddychanie dzieli się na:

oddychanie zewnętrzne - polega na 

doprowadzeniu cząsteczek tlenu do 

atmosferycznego do wnętrza komórek;

oddychanie wewnętrzne (wewnątrzkomórkowe) 

- w czasie którego cząsteczki tlenu wchodzą w 

reakcje chemiczne;

background image

 

 

ODDYCHANIE 
ZEWNĘTRZNE

Proces złożony, w którym biorą udział:

a) układ oddechowy:

drogi oddechowe;

płuca;

b) m. poprzecznie prążkowane szkieletowe;

c) krew i układ sercowo-naczyniowy;

d) ośrodki nerwowe (sterują oddychaniem).

Istotą procesu jest doprowadzenie tlenu 

atmosferycznego do komórek zgodnie z 

gradientem ciśnienia parcjalnego

background image

 

 

ODDYCHANIE 
ZEWNĘTRZNE

Jednoczesne usuwanie z komórek 

dwutlenku węgla zgodnie z gradientem 

ciśnienia parcjalnego, (powstaje w 

wyniku utleniania komórkowego 

związków organicznych);

Droga gazów :

wentylację płuc;

dyfuzję gazów między powietrzem 

pęcherzykowym a krwią

transport gazów za pośrednictwem krwi;

dyfuzję gazów pomiędzy krwią i 

komórkami.

background image

 

 

Wentylacja płuc

a)  Fazy: wdech i wydech:

b) Pojemność płuc:

pojemność płuc całkowita (TLC) -jest objętością 

powietrza w płucach na szczycie maksymalnego 

wdechu, dzieli się na:

1. pojemność wdechową (IC) - stanowi powietrze 

wciągane do płuc w czasie najgłębszego wdechu 

po spokojnym wydechu, dzieli się na:

 objętość oddechową (TV) - wdychana i 

wydychana w czasie  swobodnego wdechu i 

wydechu;

objętość zapasową wdechową (IRV) - wciągana do 

płuc w czasie maksymalnego wdechu 

wykonywanego na szczycie swobodnego wdechu;

TV i IRV łącznie tworzą lC (pojemność wdechową).

background image

 

 

Wentylacja płuc

Pojemność zalegająca czynnościowa (FRC) - jest 

to powietrze pozostające w płucach po 

spokojnym wydechu, dzieli się na:

objętość zapasową wydechową (ERV) - po 

spokojnym wdechu można wykonać swobodny 

wydech usuwając z płuc właśnie ERV;

objętość zalegająca (RV) - zawsze pozostaje w 

płucach;

 ERV i RV łącznie tworzą FRC.

Pojemność życiowa (VC) - ilość powietrza, które 

można usunąć z płuc po maksymalnym wdechu 

w czasie maksymalnego wydechu; 

background image

 

 

Wentylacja płuc

Objętość zalegająca (RV) - obejmuje powietrze 

znajdujące się w pęcherzykach płucnych i 

przewodzikach pęcherzykowych (tam, gdzie istnieją 

anatomiczne warunki do wymiany gazów):

W czasie swobodnego wdechu wprowadzane jest do 

dróg oddechowych ok. 500 ml powietrza, które 

stanowi objętość oddechową (TV);

Do pęcherzyków płucnych dostaje się ok. 350 ml 

powietrza, pozostałe 150 ml wypełnia przestrzeń 

martwą anatomiczną 

przestrzeń martwą tworzą drogi oddechowe, w 

których nie ma warunków anatomicznych do 

wymiany gazów pomiędzy krwią a powietrzem 

jama nosowa, gardło, krtań, tchawica, oskrzela i 

oskrzeliki;

background image

 

 

Wentylacja płuc

W czasie spoczynku jest wdychane i wydychane 

ok. 8l. powietrza na minutę - 16 oddechów x 500 

ml powietrza objętości oddechowej; 

Jest to wentylacja płuc minutowa (może ona 

znacznie zwiększyć się podczas wykonywania 

szybkich i głębokich oddechów);

Maksymalna wentylacja płuc (MVV) może być od 

kilkunastu do dwudziestu kilku razy większa od 

wentylacji płuc minutowej w czasie spoczynku;

W celach diagnostycznych do badania sprawności 

ukł. oddechowego stosuje się pomiar objętości 

powietrza wydychanego w czasie pierwszej 

sekundy po najgłębszym wdechu, czyli natężonej 

objętości wydechowej w pierwszej sekundzie (FEV 

1.o);

background image

 

 

background image

 

 

Wentylacja pęcherzyków

Suche powietrze atmosferyczne, bez pary 

wodnej, wciągane do płuc zawiera 21% 0

2

. 78% 

N i 0.04% C0

2

powietrze wciągane do płuc, stanowiące 

objętość oddechową (TV) miesza się z 

powietrzem stanowiącym pojemność zalegąjącą 

czynnościową (FRC),

jednocześnie ogrzewa się i wysyca parą wodną

w czasie każdego wdechu do pęcherzyków 

płucnych dostaje się ok. 350 ml powietrza 

oddechowego, pozostała część wypełnia 

przestrzeń martwą anatomiczną

background image

 

 

Wentylacja pęcherzyków

Tak wymieszane powietrze styka się ze ścianą 

pęcherzyków płucnych i przewodzików 

pęcherzykowych, których łączna powierzchnia 

wynosi ok. 70 m

2

 i jest to powierzchnia, przez 

którą dyfundują gazy;

podczas wdechu napięcie powierzchniowe w 

pęcherzykach wzrasta, a w czasie wydechu 

maleje, zapobiega to zlepianiu się ścian 

pęcherzyków na szczycie wydechu;

napięcie powierzchniowe w pęcherzykach 

zmniejsza czynnik powierzchniowy (surfaktant), 

jest on wydzielany przez komórki pęcherzyka 

oddechowego duże (pneumocyty II rz.);

background image

 

 

Budowa ściany 
pęcherzyka płucnego

background image

 

 

Dyfuzja gazów w płucach

Wymiana gazowa zachodzi w pęcherzykach 

płucnych pomiędzy powietrzem i krwią stale 

przepływającą przez sieć naczyń otaczających te 

pęcherzyki;

W naczyniach tych znajduje się stałe ok. 100 ml 

krwi, przepływa ona przez naczynia włosowate w 

czasie ok. 0,8 s;

Podczas zwiększonej pojemności minutowej serca 

(np. podczas wysiłku), krew przepływa znacznie 

szybciej przez naczynia włosowate pęcherzyków 

płucnych;

Dyfuzja gazów przez ścianę pęcherzyków odbywa 

się zgodnie z gradientem prężności cząsteczek 

gazów;

background image

 

 

Dyfuzja gazów w 
pęcherzykach płucnych

Cząsteczki 0

2

, dyfundując do krwi, muszą 

pokonać ścianę pęcherzyka płucnego i ścianę 

naczynia włosowatego; grubość tej przegrody nie 

przekracza 1μm;

Cząsteczki 0

2

 po przejściu przez nią rozpuszczają 

się w osoczu wypełniającym naczynia włosowate 

(na zasadzie rozpuszczalności fizycznej);

Z osocza 0

2

 natychmiast dyfunduje do 

erytrocytów

Cząsteczki C0

2

 dyfundują z osocza krwi 

przepływającej przez naczynia włosowate do 

światła pęcherzyków   (w kierunku odwrotnym niż 

cząsteczki 0

2

)

background image

 

 

Transport tlenu

Cząsteczki 0

2

 rozpuszczone w osoczu dyfundują 

przez otoczkę do erytrocytów i wiążą się z 

hemolobiną, tworząc hemoglobinę utlenowaną 

(oksyhemoglobinę);

Dzięki występowaniu hemoglobiny zdolność 

krwi do transportu tlenu wzrasta ok. 70 razy;

Krew w zbiorniku żylnym płucnym ma prężność 

= 12,7 kPa i hemoglobina jest wysycona tlenem 

w 97%;

Krew zawierająca hemoglobinę wysyconą 

tienem odpływa z płuc, kierując się przez 

zbiornik żylny płucny, lewy przedsionek serca, 

lewą komorę serca, trafia do krążenia dużego

background image

 

 

Transport dwutlenku 
węgla

C0

2

 dyfundujący z tkanek do krwi 

przepływającej przez naczynia włosowate jest 

transportowany do płuc:

• ok. 6% w postaci C0

2

 rozpuszczonego na 

zasadzie rozpuszczalności fizycznej w osoczu i 

w cytoplazmie

• ok. 88% w postaci jonów HC0

3

 związanych 

przez wodorowęglanowy układ buforowy osocza 

i erytrocytów;

• ok. 6% w postaci karbaminianów, C0

2

 

związanego z wolnymi grupami aminowymi 

białek osocza i hemoglobiny

background image

 

 

REGULACJA ODDYCHANIA

Ośrodek oddechowy:

za jego pośrednictwem odbywa się regulacja 
oddychania (czyli częstotliwość i głębokość 
oddechów);

 znajduję się on w rdzeniu przedłużonym

W jego skład wchodzą dwa rodzaje ośrodków 
neuronów tworzące dwa ośrodki o przeciwnej 
funkcji;

ośrodek wdechu

ośrodek wydechu 

Ośrodek wydechu pobudza zaś neurony ruchowe 
unerwiające m. wydechowe

Ośrodek wdechu wysyła impulsy nerwowe do 
neuronów ruchowych unerwiających m. wdechowe,

background image

 

 

REGULACJA ODDYCHANIA

Neurony ośrodka wdechu stanowią 

rozrusznik dla czynności 

oddechowej; średnio 16 razy na 

minutę, neurony ośrodka wdechu 

pobudzają się i wysyłają salwę 

impulsów nerwowych;

Rytmiczność oddechów związana 

jest z występującymi po sobie 

kolejno okresami pobudzania i 

hamowania ośrodka wdechu.

background image

 

 

Układ krążenia

background image

 

 

Układ krążenia

1. Krew wypełniająca łożysko 
krwionośne

2. Serce i układ naczyniowy

Krew - tkanka płynna, 
odgraniczona od innych tkanek co 
najmniej jedną warstwą komórek 
(śródbłonkiem naczyniowym.

l/20 - l/13 masy ciała

background image

 

 

Krew

Skład krwi

1. Elementy upostaciowane (<50%) 
erytrocyty, leukocyty, trombocyty

2. Składniki nieupostaciowane: np. 
białka, w tym czynniki krzepnięcia, 
elektrolity, hormony, lipidy, glukoza, 
woda

Hematokryt: iloraz składników 
upostaciowanych do całkowitej objętości 
krwi.

background image

 

 

Rola krwi w organizmie

 utrzymanie stałości środowiska 

wewnętrznego

• transport tlenu do tkanek

• transport dwutlenku węgla do płuc

transport składników odżywczych i 

budulcowych

• transport produktów materii do nerek

• transport hormonów i witamin

• magazyn hormonów tarczycowych i 

nadnerczowych

background image

 

 

Rola krwi w organizmie 
(c.d.)

• wyrównywanie ciśnienia osmotycznego

• wyrównywanie stężeń jonów 

wodorowych we wszystkich tkankach

• wyrównywanie temperatury pomiędzy 

narządami

• udział w krzepnięciu krwi

• zapora przed inwazją drobnoustrojów 

(przeciwciała)

• eliminacja substancji obcych np. toksyn 

bakteryjnych

background image

 

 

Czynność tkanek 
krwiotwórczych

1. Centralne tkanki krwiotwórcze 
(hematopoetyczne)

• Szpik kostny i grasica

2. Obwodowe tkanki 
krwiotwórcze

• węzły chłonne, grudki chłonne 
w błonach śluzowych i śledzionie

background image

 

 

Szpik kostny

Jest zasadniczym narządem 

krwiotwórczym w życiu pozapłodowym. 

Stanowi 5% masy ciała, a połowa z tego 

to szpik czerwony, w którym powstają 

elementy morfotyczne krwi.

Znajduje się w istocie gąbczastej kości 

płaskich, mostku, żebrach, kości 

biodrowej, trzonach kości kręgowych 

oraz jamach szpikowych w przynasadach 

kości długich.

Pozostałą część - szpik żółty.

background image

 

 

background image

 

 

Elementy szpiku

Komórki hematopoetyczne, o różnym stopniu 

zróżnicowania, 

zrąb łącznotkankowy, komórki ścian zatok i 

komórki bariery.

W skład zręby wchodzą komórki siateczki, 

tworzące sieć, w której zawieszone są inne 

komórki.

Wszystkie elementy szpikowe pochodzą od 

komórki pluripotencjalnej hematopoetycznej które 

pod wpływem czynników hematopoetycznych 

CSF-G  i  interleukin (1,6,7,10,11,12) różnicuje się 

na komórki macierzyste nieukierunkowane (CFU-

GEMM) oraz progenitorowe komórki limfoidalne.

background image

 

 

Elementy szpiku (c.d.)

Komórki macierzyste nieukierunkowane (CFU-

GEMM) przekształcają się w:

Komórki ukierunkowane linii erytrocytów - 

komórki tworzące kolonie rozsadzające 

eytroidalne (BFU-E), a nastepnie komórki 

macierzyste linii erytrocytów (CFU-E)

Komórki ukierunkowane granulocytów i 

makrofagów (CGU-GM)

Komórki macierzyste linii eozynofilów (CFU- Eos)

Komórki macierzyste linii bazofilów (CFU- Baso)

Komórki ukierunkowane linii megakariocytów - 

(BFU-Mk), a następnie komórki macierzyste 

megakariocytów ukierunkowane (CFU-Mk)

background image

 

 

Elementy szpiku (c.d.)

Komórki ukierunkowane granulocytów i 

makrofagów (CFU-GM) przekształcają się

następnie w komórki macierzyste linii 

neutrofilów (CFU-G) i linie macierzyste i 

makrofagów (CFU-M.)

Różnicowanie stymulują wymienione 

czynniki wzrostowe

Progenitowowe komórki limfoidalne w 

szpiku przekształcają się w 

limfocyty pre B, i pre T

limfocyty naturalni niszczyciele (NK)

background image

 

 

background image

 

 

Erytropoeza

Z komórek macierzystych linii erytrocytów 

(CFU-E)powstają kolejno:

Proerytroblast, 

Erytroblast zasadochłonny I i II, 

Erytroblast polichromatoflny - zaczynają 

wypełniać się hemoglobiną

Erytroblast ortochromatyczny - przenikając do 

zatok szpikowych pozostawia w jamie 

szpikowej piknotyczne jądro, pożerane przez k-

ki siateczki.

Retikulocyt -pula rezerwy szpikowej.

Cykl ten trwa 5 dni.

background image

 

 

Erytropoeza

Erytropoetyna (EPO) - czynnik wzrostowy, 

pobudzający erytropoezę . Białko powstające w 

nerkach (85%) i wątrobie (15%). Czynnik 

zwiększający wydzielanie EPO - zmniejszenie 

prężności tlenu w nerkach.

Żelazo

Transferyna dostarcza - Fe - do erytroblastów. 

(synteza Hb). Stężenie Fe 23 μmol/l = 130

μg/dl (M.) i 19 μmol/l = 110 μg/dl (K). 

Zapotrzebowanie 10 mg/d (M.) i 18 mg/d (K)

Na erytroblastach są receptory transferynowe, 

najwięcej na E. zasadochłonnych (najbardziej 

intensywna synteza Hb)

background image

 

 

background image

 

 

Gronulocytopoeza
i  trombocytopoeza

Z odpowiednich komórek macierzystych szpiku 

powstają odpowiednie linie

Mieloblasty - mielocyty granolocyty 

obojętnochłonne, kwasochłonne (eozynofile) i 

zasadochłonne (bazofine)

Komórka macierzysta megakariocytów (CFU-Mk) 

dzieli się na promegakarioblasty

Meakarioblasty 

Megakariocyty - powiększa się cytoplazma

Płytki krwi (trombocyty) - krążące we krwi 

fragmenty cytoplazmy megakariocytów

background image

 

 

Limfocytopoeza

Zachodzi w tkankach limfoidalnych centralnych 

(szpik, grasica) i obwodowych (węzły chłonne, 

grudki chłonne w błonach śluzowych, śledziona

W szpiku z komórki macierzystej limfoidalnej 

powstają komórki, z których część dojrzewa

w szpiku (limfocyty pre-B), a część wychodzi ze 

szpiku i krąży we krwi docierając do grasicy

i tam dojrzewa (limfocyty pre T). część krąży 

nadal we krwi (limfocyty NK).

Limfocyty preB przekształcają się w limfocyty B 

produkujące immunoglobuliny

background image

 

 

Limfocytopoeza
(c.d.)

Limfocyty pre-T po przejściu w grasicy poza 

naczynia przekształcają się w tymocyty 

wędrujące do części rdzennej. 

Otoczone są przez komórki zrębu.

Komórki zrębu grasicy oddziałują na 

dojrzewanie limfocytów T poprzez wydzielanie 

tymozyny i innych czynników grasiczych

Limfocyty T i B wędrują do krwi i przechodzą do 

węzłów chłonnych, gdzie dzielą się na komórki 

potomne, mające taki sam charakter. 

Następnie część z nich przechodzi do krwi i do 

chłonki i pozostaje w recyrkulacji.

background image

 

 

Węzły chłonne i 
śledziona

Węzły chłonne i grudki chłonne

Są elementem obwodowej tkanki limfoidalnej, w 

których osadzają się recyrkulujące limfocyty T i B. 

Miazgę białą tworzą grudki chłonne należące do 

obwodowego układu chłonnego

Miazga czerwona - filtr zatrzymujący trombocyty, 

erytrocyty, granulocyty, monocyty, limfocyty. Ma 

wpływ na liczbę tych elementów we krwi.

W śledzionie zachodzi

wytwarzanie limfocytów niszczenie trombocytów

rozpad starych erytrocytów przez komórki 

należące do układu siateczkowo - 

śródbłonkowego.

background image

 

 

Erytrocyty i hemoglobina

W życiu pozapłodowym wytwarzane są przez 

szpik kostny.

Krążą we krwi około 120 dni. 

Podstawowa rola - transport tle do tkanek i CO

2

 

do płuc.

Hemoglobina

Hem + globina. Globina - 4 łańcuchy 

polipeptydowe

HbA

1

-97%

2 łańcuchy alfa + 2 łańcuchy beta 

HbA

2

-2,5%

2 łańcuchy alfa + 2 łańcuchy delta

HbF - 0,5% - płodowa (po 6 mies. życia) 

2łańcuchy alfa + 2 łańcuchy gamma

background image

 

 

background image

 

 

MetHb, COHb 

Związki utleniające żelazo dwuwartościowe do 

trójwartościowego tworzą methemoglobinę, 

która nie ma zdolności do przenoszenia tlenu i 

jego uwalniania.

CO na 200x większe powinowactwo do Hb niż 

tlen - powstaje karboksyhemoglobina. 

Po około 120 dniach erytrocyt rozkłada się w 

układzie siateczkowo - śródbłonkowym 

śledziony i wątroby. Hem po odszczepieniu Fe 

przemienia się w biliwerdynę przekształałcającą 

się w bilirubinę.

background image

 

 

Grupy krwi

Antygeny grupowe ABO występują w otoczkach 

erytrocytów. Antygeny te są cząsteczkami 

polisacharydów. 

W osoczu występują odpowiednie przeciwciała w 

stosunku do antygenów nieobecnych w 

krwinkach

Antygeny układu Rh Cc D, Ee

Najważniejszy antygen D. Obecny jest u ludzi Rh 

dod., a nie występuje u Rh ujemnych

U matek Rh ujemnych w ciąży może dojść do 

immunizacji gdy płód jest Rh dod.

Inne układy MNSs, keli, Jk mają mniejsze 

znaczenie w transfuzjologii.

background image

 

 

background image

 

 

background image

 

 

Granulocyty 
obojętnochłonne

Obojętnochłonne - neutrofile, zawierają od 1 do 5 

segmentów w jądrze 

Pod wpływem bodźców np., toksyn bakteryjnych 

część neutrofili przesuwa się z rezerw szpikowych 

do krwi. 

Neutrofile fagocytują bakterie i uszkodzone 

komórki.

Po dotarciu do ognisk zapalnych zachodzi 

degranulacja - uwolnienie w procesie egzocytozy 

ziarnistości zawierających enzymy i inne aktywne 

substancje.

Dla niszczenia drobnoustrojów neutrofine 

wytwarzają wolne rodniki tlenowe, nadtlenek 

wodoru.

background image

 

 

Eozynofile.

Mają również zdolność do diapedezy, 

chemotaksji i fagocytozy.

W warunkach fizjologicznych wydzielają 

substancje inaktywujące proces zapalny. 

Ale jeżeli dojdzie do zapalenia to wydzielają 

substancje nasilające zapalenie. 

Reagują na pasożyty tak jak neutrofine na 

bakterie

Czynniki chemotaktyczne aktywizujące 

eozynofile IL-4, IL-5, czynnik aktywizujący 

trombocyty (PAF), histamina. 

Aktywne eozynofile wydzielają leukotrieny LTB4, 

LTC4 i czynniki wzrostowe TGF i TGFβ

background image

 

 

Bazofile

Biorą udział w reakcjach anafilaktycznych 

i związanych z bezpośrednią 

nadwrażliwością. 

IgE wyzwala degranulację bazofilów.

Uwalnia się heparyna i histamina, 

uwalnia się również LTC4

Stwierdzono podobieństwo bazofilów do 

komórek tucznych. 

Przypuszczalnie bazofile po przejściu z 

krwi do tkanek spełniają rolę k-k 

tucznych.

background image

 

 

Limfocyty T

Dzielą się na T helper, pomocnicze) 40% CD4+) 

T cytotoksyczne (T cytotoxic) — 30% 

Ts (supresorowe, hamujące) (CD8+)

Limfocyty Th pod wpływem swoistych 

immunogenów i nieswoistych mitogenów 

wydzielają polipeptydowe przekaźniki 

humoralne (cytokiny) które z kolei aktywują 

limfocyty B i inne limfocyty (Interleuliny — 1L2, 

IL-4, IL-5, IL-6, IL-1O, INF, TNF,

Limfocyty Ts hamują aktywację limfocytów B 

wywołaną przez Th

background image

 

 

Limfocyty B i NK

Odpowiadają za reakcje obronne 

humoralne 

W węzłach przekształcają się w komórki 

plazmatyczne, produkujące 

immunoglobuliny.

Limfocyty NK wykazują aktywność 

cytotoksyczną (niszczą komórki 

zawierające wirusy, komórki 

nowotworowe)

Wytwarzają białko perforynę uszkadzające 

błonę komórkową atakowanej komórki. 

background image

 

 

Monocyty

Pochodzą ze szpiku czerwonego. Po wyjściu ze 

szpiku utrzymują się we krwi 8 — 72 godz.

3x więcej jest monocytów przyściennych niż 

swobodnie krążących

Po przejściu z krwi do tkanek przekształcąią się 

w: 

 makrofagi tkankowe (makrofagi pęcherzykowe 

w płucach),

osteoklasty w kości, komórki gwiaździste usś w 

wątrobie, makrofągi jamy otrzewnowej i 

torebek stawowych.

Wszystkie należą do układu siateczkowo — 

śródbłonkowego (usś)

background image

 

 

Trombocyty

Norma 140—440x i09

We krwi utrzymują się do 8-10 dni (czas 

połowicznego rozpadu 4-5 dni)

Rozpad w śledzionie

Biorą udział w hemostazie.

W miejscu uszkodzenia śródbłonka 

naczyniowego płytki krwi przylepiają się 

do białek warstwy podśródbłonkowej, 

agregują ze sobą tworząc czop.

Z ziarnistości cytoplazmatycznych 

uwalniają czynniki sprzyjające agregacji.

background image

 

 

Osocze

Składniki nieorganiczne

Kationy - Na, K, Ca, Mg,

Aniony Cl, HCO3, P04

Mikroelementy - Fe, Zn, Cu, Se

Składniki organiczne

Białka

Enzymy

Składniki pozabiałkowe - glukoza, 

bilirubina, mocznik, kreatynina

Lipidy

background image

 

 

Składniki krwi

background image

 

 

Równowaga kwasowo - 
zasadowa

Kwasy powstają w wyniku przemian (węglowy, 
mlekowy, moczowy itp.), wydzielania kw.solnego, 
dostarczane z pożywieniem (siarczany)

Kwas węglowy usuwany jest z wydychanym 
powietrzem, a nielotne - z moczem

Białka osocza
Krwinki czerwone

background image

 

 

Proteinogram

Albuminy

background image

 

 

background image

 

 

Białka krwi

Albuminy syntezowane w wątrobie

Rola utrzymanie ciśnienia koloidoosmotycznego

Nośnik dla związków drobnocząsteczkowych np. 

hormonów

Globuliny

Mukoproteidy i glikoproteidy

Lipoproteidy

Globuliny wiążące się z metalami np. transferyna 

z żelazem, ceruloplazmina - z miedzią

W skład gamma globulin wchodzą 

immunoglobuliny IgG, IgA, IgM, IgD, IgE 

Gamma globuliny powstają głównie w 

plazmocytach, a pozostałe białka w 

wątrobie

background image

 

 

Składniki organiczne 
pozabiałkowe

Węglowodany i produkty ich przemiany

Produkty przemiany białkowej

Produkty przemiany hemu

Inne produkty organiczne przemiany 

wewnątrzkomorkowej

Glukoza 3,9- 6,2 mmol/l. 

Kwas mlekowy jest produktem glikolizy 

neztienowej, a stężenie jest odbiciem pracy mięśni 

0,4 - 1,7 mmol/l

Amoniak 23,6 - 41,3 mmol/l. Powstaje w tkankach i 

jelicie jako produkt dezaminacji aminokwasów

Wątroba syntezuje mocznik przechodzący do krwi i 

wydalany z moczem

Produkty rozpadu hemu -bilirubina 0,7 - 6,8 μmol/l

background image

 

 

Składniki organiczne 
pozabiałkowe

Kwas moczowy jest końcowym produktem 

katabolizmu kwasów nukleinowych 

Kreatynina powstaje z kreatyny mięśniowej

Lipidy osocza

Całkowita zawartość 5 - 8 g/l

Skład lipidów

Cholesterol (3,9 mmol/l)

Fosfolipidy (3 g/l)

Triacylglicerole (1,5 g/l)

Witaminy rozpuszczalne w tłuszczach (ADEK)

Hormony steroidowe

Wolne kwasy tłuszczowe

background image

 

 

Hemostaza

Utrzymanie krwi w łożysku 

krwionośnym - hemostaza

Hemostaza zależy od:

Właściwości naczyń krwionośnych 

(uszkodzenie błony mięśniowej - 

obkurczenia ściany i zamknięcie światła

Obecności trombocytów i tworzenie 

czopu płytkowego

Czynników osoczowych powodujących 

zamianę fibrynogenu w fibrynę, która z 

czopem płytkowym, erytrocytami i 

leukocytami tworzy skrzep.

background image

 

 

Krzepnięcie krwi

Krzepnięcie ma 3 fazy:

1. Aktywacja wszystkich czynników aż 

do aktywacji czynnika II

2. Aktywacja protrombiny w aktywną 

trombinę

3. fibrynogen przechodzi w fibrynę 

Fibryna stabilna podlega fibrynolizie 

(rozpadowi proteolitycznemu).

Enzymem fibrynoliotycznym jest 

plazmina, powstająca z plazminogenu.

background image

 

 

background image

 

 

background image

 

 

Chłonka

Część osocza przefiltrowana do tkanek 
przez ściany naczyń włosowatych 

wraca w postaci chłonki do krwi żylnej 
przez przewód piersiowy i przewód 
chłonny prawy.

Skład chłonki zależy od opływanego 
narządu, np. jelit.

Przez naczynia chłonne wracają 
również recyrkulujące limfocyty.


Document Outline