Czy chcemy być piękni?
J. Kośmider, K. Kozina, K. Kucharska, P. Łyszkiewicz, B. Łotys
Źródło: D. Doliński – Psychologiczne mechanizmy reklamy; A. Suchańska –
Podmiotowe i społeczno – kulturowe uwarunkowania anoreksji;
; www.google.pl
ANOREKSJA
PRZEBIEG
CHOROBY
OGRANICZENIE SPOŻYCIA
POKARMÓW
1.
OGRANICZENIE DO ZERA SPOŻYCIA
SŁODYCZY I WYSOKOKALORYCZNYCH
TŁUSTYCH POTRAW, ZAWIERAJĄCYCH
DUŻĄ ILOŚĆ WĘGLOWODANÓW AŻ W
KOŃCU ODMAWIAJĄ SPOŻYWANIA
PRODUKTÓW BIAŁKOWYCH.
2.
ZAPRZESTAJĄ JEDZENIA PIECZYWA,
NAJPIERW BIAŁEGO (TEGO BARDZIEJ
TUCZĄCEGO) A NASTĘPNIE
PIECZYWA CZARNEGO
3.
DALEJ ELIMINUJĄ Z DIETY CHLEB,
MAKARON, CHRUPKI, RYŻ, KASZĘ I
ZIEMNIAKI. BARDZO CZĘSTO
DOCHODZI DO ZUPEŁNEGO
OGRANICZENIA JEDZENIA.
ZDOLNE ANOREKTYCZKI
• Całkowita jednak głodówka nie jest wynikiem
braku apetytu, wręcz przeciwnie.
• Osoby chore lubią jeść i odczuwają głód bardzo
długo.
• Anorektyczki są bardzo zainteresowane kulinarią,
z przyjemnością przygotowują pokarmy,
doskonale wiedzą jak dobrać produkty, aby
spożywane przez nie jedzenie zawierało
minimalną ilość .
• Na pamięć znają wartości kalorii poszczególnych
produktów spożywczych.
PRZEBIEG CHOROBY
Początkowy etap choroby jest niemal niezauważalny.
Może być spowodowany stresem, konfliktowymi sytuacjami czy utratą osoby
bliskiej. Na wskutek tego typu okoliczności mogą rozpocząć się problemy z
jedzeniem. Taka dieta może przeradzać się w radykalne ograniczanie
spożywania pokarmów, czego efektem może być utrata wagi do 40-60% wagi
pierwotnej.
Cierpiące na anoreksję cechuje skrajny perfekcjonizm, są to osoby bardzo
systematyczne i pilne, które intensywnie wykonują ćwiczenia fizyczne.
Często rezygnują z przyjaźni i znajomości, stają się przewrażliwione i
zrzędne, ich samoocena jest bardzo niska, a dodatkowo popadają w stany
depresyjne..
U niektórych dziewcząt, cierpiących na anoreksję obserwuje się napady
apetytu, które kończą się jednorazowym obżarstwem, co doprowadza chore
do poczucia winy i uczucia utraty kontroli. W ramach zadość uczynienia
stosują różne środki przeczyszczające, wymioty, aby pozbyć się zjedzonego
pokarmu. Ciągłe stosowanie ubogiej w składniki odżywcze i witaminy diety
stopniowo prowadzi do osłabienia organizmu, a w końcu do jego skrajnego
wyniszczenia.
Osoby chore na jadłowstręt psychiczny energię oszczędzają na drodze
zatrzymania przyrostu masy ciała, zahamowania wzrostu i wykorzystywanie
magazynowanych w wątrobie, tkance tłuszczowej i tkance mięśniowej
substancji odżywczych ,które udostępniane są poprzez katabolizm glikogenu
Objawy somatyczne cz.1
• Objawem ogólnego wyniszczenia organizmu poprzez stosowanie ścisłej,
przewlekłej diety jest znaczące zbicie tkanki tłuszczowej i masy ciała,
obniżenie metabolizmu hormonów wydzielanych przez tarczycę,
nadwrażliwość na zimno. Problem także stanowi utrzymanie normalnej
temperatury ciała, która w wyniszczonym organizmie nie przekracza
36o C. Stopy chorej często przybierają siny odcień i dodatkowo
obserwuje się ich obrzęki.
• Dochodzi do stopniowego zaniku mięśnia sercowego, nazywany
'objawem małego serca', przedwcześnie dochodzi do skurczów
przedsionkowych i komorowych. Akcja serca ulega zwolnieniu do 60-ciu
uderzeń na minutę czemu towarzyszą pojawiające się szmery sercowe.
Dochodzi również do zawrotów głowy, spadku ciśnienia tętniczego we
krwi, utraty przytomności, a nawet do zastoinowej niewydolności serca.
• W układzie pokarmowym również dochodzi do szeregu zaburzeń
między innymi: mechanizmu opróżniania żołądka, stałe uczucie stanu
sytości, bóle brzucha, obstrukcji i wzdęć.
• W układzie rozrodczym dochodzi do wszelkich zaburzeń cyklu
miesięcznego zmian wielkości jajników, macicy oraz właściwości śluzu
pochwy.
Objawy somatyczne cz.2
• Na skórze obserwujemy przesuszenie, łuszczenie, tzw. 'brudna
skóra' charakteryzująca się małą elastycznością, niekiedy zanikają
zmiany trądzikowe, a na ciele pojawią się specyficzny meszek.
Występują również zmiany dotyczące włosów, które wypadają z pod
pach, okolic łonowych, ponadto stają kruche i podatne na łamanie.
• Przy ostrych stanach wyniszczenia dochodzi do uszkodzenia
struktury pnia mózgu i wyniszczenia korowego, których efektem są
psycho – organiczne objawy.
• Obserwuje się osteopenię (obniżenie masy kostnej stanowiącej
zagrożenie osteoporozą) i osteoporozę. Chora staje się nadwrażliwa
na różne infekcje, które dodatkowo wzmagają wyniszczenie organizmu
• Zaburzenia procesów biochemicznych objawiają się przez
podwyższone wskaźniki nerkowe, wzrost poziomu karotenu ,
cholesterolu, obniżony poziom pierwiastków takich jak cynk, fosfor,
magnez, wapń i potas. Z zaburzeń hematologicznych występuje
leukopenia (spadek ilości białych krwinek), anemia.
• Na wskutek wyniszczenia organizmu dochodzi do zmian
hormonalnych, które są związane z zaburzeniami obwodowego
metabolizmu. podwyższenie poziomu hormonu wzrostu, u kobiet
obserwuje się ponadto niski poziom progesteronu. Podniesiony
poziom testosteronu u kobiet.
Skutki anoreksji
• ogólne wyniszczenie
• zwolnienie tętna i czynności serca
• niskie ciśnienie krwi
• wzdęcia i zaparcia
• obrzęki dłoni i stóp
• sucha, łuszcząca się skóra
• meszek na twarzy i ciele
• wypadanie włosów
• zimne ręce
• potliwość stóp
• brak miesiączki lub bardzo
wydłużone okresy między
menstruacjami
• drażliwość
• dezorientacja,zakłopotanie
• poczucie beznadziejności
• niska samoocena
• izolowanie się od otoczenia
• bezsenność
• krótki, płytki oddech
• często występujące bóle głowy
Leczenie
• Zaburzenie psychosomatyczne
• Osobowość
• Środowisko i czynniki sytuacyjne
• Stres
Psychoterapia
• Akceptacja
choroby
• chęć jedzenia
• Chęć
wyzdrowienia
• Strata panowania
nad jedzeniem
• Utrata kontroli
wagi
• Lęki
Zwiększenie masy ciała
chorej
• Leczenie
szpitalne
• Diety kaloryczne
• Ukrywanie
pokarmu
• Picie wody przed
ważeniem
• Ciężarki
• Wymioty
Miesiączka
• Ukazanie zalet
• Możliwość bycia płodną
Zadowolenie z
braku miesiączki
Tłumione problemy
• Poczucie
wyższości
moralnej –
kontrola nad
własnym życiem
• Ucieczka od
problemów
• Częste wizyty u
specjalistów
• Wzbudzenie
zaufania u
pacjentki
Efekt trzeciej osoby
Tendencja
do
nie
doceniania
roli
zewnętrznych
wzorców
naszego
postępowania i dostrzeganie jej dopiero w
momencie, gdy oceniamy jej wpływ na
innych ludzi.
Badania: 47% amerykańskich nastolatek, oglądających magazyny
mody, wyraziło chęć schudnięcia i nisko oceniało swój wygląd. W
badaniach Kochan – Wójcik (2003) dziewczęta oglądając serie
zdjęć bardzo szczupłych modelek wyrażały niezadowolenie ze
swojego wyglądu a połowa z nich wstydziła się, że nie osiąga
pożądanego standardu urody
Twarzyzm
Twarzyzm (ang. facism) – zjawisko
polegające
na
eksponowaniu
w
środkach masowego przekazu głównie
sylwetek całego ciała w przypadku
kobiet i jedynie zbliżeń twarzy w
przypadku mężczyzn.
Badania: Badania eksperymentalne, w których manipulowano
wyrazistością zbliżeń twarzy, wykazały, że twarze, które były
pokazywane jako bardziej wyraziste oceniane były jako twarze
osób bardziej inteligentnych, ambitnych, a nawet ładniejszych.
Czy osoby atrakcyjne fizycznie
spostrzegane są przez innych
jako obdarzone także innymi
pozytywnymi cechami?
Atrakcyjność fizyczna w
reklamie
Piękne panie i przystojni panowie
występują w wielu reklamach biżuterii,
ubrań butów czy kosmetyków, ale są
takie sytuacje w świecie reklamy kiedy
duża atrakcyjność może przeszkadzać?
Atrakcyjność fizyczna w
reklamie
• Brak wiarygodności osoby atrakcyjnej
w sytuacjach, z którymi taka osoba się
nie kojarzy
• Im poważniejszy zakup, tym mniejsze
znaczenie ma atrakcyjność osoby,
która go reklamuje
• Odciąganie uwagi od reklamowanego
produktu przez osobę atrakcyjną
Atrakcyjność fizyczna w
reklamie
Badania: Eksperyment Marka Andersona
• Próba podzielona losowo na dwie grupy
• Wyświetlano 30 min. film przyrodniczy 5 – cio
krotnie przerywany 15 sekundowymi
reklamami
• W pierwszej grupie produkt był reklamowany
przez bardzo atrakcyjną blondynkę
• W drugiej grupie produkt był reklamowany
przez dziewczynę o przeciętnej urodzie
Atrakcyjność fizyczna w
reklamie
Wyniki: Badani z grupy, w której
produkt był reklamowany przez
przeciętnie atrakcyjną dziewczynę
lepiej zapamiętywali nazwę produktu
niż badani z drugiej grupy
Atrakcyjność w reklamie
Drugi wariant badania Andersona:
• Próba podzielona losowo na dwie grupy
• Kobiety, które reklamowały produkt
równocześnie wypowiadały jego nazwę
Wyniki: Badani z grupy, w której produkt
był
reklamowany
przez
kobietę
atrakcyjną lepiej zapamiętywali nazwę
produktu
Osoby atrakcyjne w kontaktach
bezpośrednich
• Gotowość do spełniania próśb osób
atrakcyjnych
• Udzielanie pomocy przez osoby
atrakcyjne
Atrakcyjność fizyczna vs.
Trwałość związków
• Bardziej dopasowane pod względem
atrakcyjności są pary małżeńskie niż
pary zakochanych
• Satysfakcjonujące i trwałe związki
łatwiej tworzą partnerzy dobrani pod
względem atrakcyjności
•
Samospełniające się proroctwo to zjawisko obiektywnego potwierdzania się błędnych
przekonań pod wpływem zmiany zachowania, które wynika z owego błędnego
przekonania.
•
Przykład Osobom atrakcyjnym przypisuje się pozytywne cechy wewnętrzne, w wyniku
czego podczas spotkania często jest się wobec tych osób milszymi i bardziej
rozluźnionymi, okazuje się im sympatię. To sprawia, że osoby atrakcyjne odpowiadają
również sympatycznym zachowaniem, potwierdzającym zwrotnie nasze przekonania o
ich dobrych "z natury" cechach.
•
Eksperyment. Młodych mężczyzn proszono, aby rozmawiali przez telefon z kobietą.
Badacze manipulowali jej wyglądem, dostarczając mężczyznom bądź zdjęcie ładnej,
bądź nieatrakcyjnej rozmówczyni. Okazało się, że ci, którzy rozmawiali z rzekomo
brzydkimi kobietami, byli przekonani, iż są one przeciętne pod względem różnych cech
osobowości (towarzyskość, poczucie humoru, otwartość itp.) i nie wykazywali chęci
spotkania jej twarzą w twarz. Mężczyźni przekonani, że rozmawiają z pięknymi
kobietami twierdzili, że dobrze się im rozmawiało, przypisywali kobietom cechy
zwyczajowo związane z urodą (większa towarzyskość, inteligencja itd.) oraz byli
zainteresowani realnym spotkaniem
•
W badaniu uzyskano także dodatkowy wynik. Rozmowy między kobietą i mężczyzną
nagrywano, a następnie odtwarzano grupom innych ludzi z prośbą o ocenienie cech
kobiety. Okazało się, że słuchacze mieli bardzo podobne wyobrażenie na jej temat, co
mężczyźni prowadzący rozmowę telefoniczną. Oznacza to, że jeśli mężczyzna rozmawia
z piękną kobietą, to tak prowadzi rozmowę, że pomaga jej pokazać się z najlepszej
strony, tworząc akceptujący i miły klimat konwersacji. Podobnie mężczyźni, którzy byli
przekonani że rozmawiają z brzydką kobietą zakładali, że jest ona mało interesująca. W
związku z tym nieco inaczej zadawali pytania, inaczej odpowiadali – tworzył się klimat
utrudniający rozmówczyni ujawnienie swoich najlepszych stron.
•
Samospełniające się proroctwo istotnie wpływa na przebieg rozmów kwalifikacyjnych w
trakcie przyjmowania do pracy. Błąd pierwszego rzutu oka, który jest mocno uzależniony
od wyglądu kandydata, staje się początkiem samospełniającego się proroctwa.