SANACJA PRZEDSIĘBIORSTWA wykład II

Warunki sukcesu

restrukturyzacji



poprawna ocena

(zwymiarowanie) potencjału
motorycznego firmy



dostosowanie do oczekiwań

kontrahentów



ocena produktów i usług



uwzględnienie zachowania

konkurencji



akceptacja przez pracowników

Ocena potencjału

motorycznego

- płaszczyzny



Techniczna



Kadrowa



Organizacyjna



Ekonomiczna

Modelowanie potencjału

produkcyjnego powinno następować

w oparciu o analizę scenariuszy

 np. utrata przychodów o 25%, 40%,

60% itp.

Ocena potencjału

motorycznego

- płaszczyzny



Techniczna

◦

określenie potencjału produkcyjnego,

◦

możliwości jego dalszego zwiększania,

◦

zagrożenia (często będące przyczyną

restrukturyzacji)



Kadrowa

◦

analiza stanu zatrudnienia

◦

ocena celowości zatrudnienia

◦

poziom wykorzystania

np. „fotografia dnia”

Ocena potencjału

motorycznego

- płaszczyzny



Organizacyjna

◦

ocena istniejącej i przyszłej struktury

◦

analiza jej dopasowania do nowych
zadań i możliwości firmy



Ekonomiczna

◦

pozwala na określenie niezbędnego
zakresu zmian

Warunki sukcesu

restrukturyzacji



poprawna ocena

(zwymiarowanie) potencjału
motorycznego firmy



dostosowanie do oczekiwań

kontrahentów



ocena produktów i usług



uwzględnienie zachowania

konkurencji



akceptacja przez pracowników

Orientacja na rynek



To klient jest ostatecznym

weryfikatorem dokonanych zmian



„Operacja się udała, ale pacjent

zmarł”



„Restrukturyzacja się powiodła,

ale firma zbankrutowała”

Warunki sukcesu

restrukturyzacji



poprawna ocena

(zwymiarowanie) potencjału
motorycznego firmy



dostosowanie do oczekiwań

kontrahentów



ocena produktów i usług



uwzględnienie zachowania

konkurencji



akceptacja przez pracowników

Ocena konkurencji



Uzyskanie danych finansowych – np.

Monitor B, prasa fachowa, oficjalne dane,

internet ( „biały wywiad”)



Ocena możliwych ruchów konkurencji

(zwłaszcza gdy konkurenci są ekspansywni)



Zebranie nieoficjalnych informacji o

sposobie działania zarządu konkurencji (w

tym reakcji na zmiany w otoczeniu)



Ocena mocnych stron rywali



Ocena zasad moralnych konkurencji (czy

działa w ramach prawa, czy wykorzystuje

luki prawne, jaki ma poziom obsługi

prawnej, jak postrzega interes własny)

Warunki sukcesu

restrukturyzacji



poprawna ocena (zwymiarowanie)

potencjału motorycznego firmy



dostosowanie do oczekiwań

kontrahentów



ocena produktów i usług



uwzględnienie zachowania

konkurencji



akceptacja przez pracowników

Akceptacja pracowników

- przesłanki



Związki zawodowe mają inny punkt

widzenia niż zarząd 

uwzględnienie czynnika społecznego



Związki zawodowe muszą być

informowane o podejmowanych

działaniach (zgodnie z prawem)



Wprowadzanie zmian jest łatwiejsze

w porozumieniu i przy akceptacji

załogi (niż wbrew)



Poprzez związki zawodowe można

informować załogę o zmianach, ich

przyczynach, planowanych efektach

(kanał informacyjny)

Najczęstsze przyczyny

niepowodzenia

restrukturyzacji



zbyt późne rozpoczęcie



zbyt długi czas realizacji



brak determinacji



nieprzygotowanie od strony

ekonomicznej (zbyt
optymistyczne rachunki i
założenia  zbyt płytki zakres

zmian)

Najczęstsze przyczyny

niepowodzenia

restrukturyzacji



brak wiarygodnych informacji o

sytuacji ekonomicznej oraz o

zagrożeniach



ryzyko nieidentyfikowania się z

działaniami ze strony pracowników

oraz zerwania więzi z załogą



brak przygotowania od strony

społecznej  podział na „my” i

„oni”, często pojawające się

pomówienia, obniżenie dyscypliny

pracy

Przed przystąpieniem do

planu restrukturyzacji

należy:



opracować misję oraz strategię firmy

(bliższą i dalszą)



pozwala to na wyznaczenie zasadniczych

(przyszłych) kierunków przebudowy



są one punktem odniesienia na etapie

realizacji

Przed przystąpieniem do

planu restrukturyzacji

należy:



dążyć do uzyskania pełnego obrazu

sytuacji firmy (wg analizy otoczenia)



pozwala to na uświadomienie jak firma

jest postrzegana na zewnątrz



im prędzej, tym lepiej (konkurencja nie

śpi)

Plan restrukturyzacji

(L. Dorozik)

Dokument prezentujący



stan przedsiębiorstwa,



jego sfery działania (produkcyjną,

organizacyjną, marketingową,
finansową i technologiczną), oraz



możliwości poprawy funkcjonowania

poprzez czynności mające na celu
przywrócenie trwałej
konkurencyjności podmiotu
gospodarczego na rynku

Plan restrukturyzacji

- zasady



Na początku nie ograniczać

hipotetycznego zakresu zmian



Uwzględnianie informacji

płynących „od góry” i „od dołu”

Punkt wyjścia:



Określenie i zdefiniowanie

obszaru podlegającego zmianom

 w praktyce często

niewykonalne na początku

procesu

Plan restrukturyzacji

- tok prac

Ustalenie bieżącej sytuacji

ekonomiczno-finansowej (zwłaszcza

pod kątem zagrożenia utraty

płynności)

Realna ocena potencjalnej zdolności

produkcyjnej (określenie możliwej do

osiągnięcia produkcji)

Oszacowanie zdolności produkcyjnej

(wielkości produkcji) możliwej do

ulokowania na dodatkowych rynkach

Oszacowanie innych działań, które

mogą być wykonywane przez podmiot

Plan restrukturyzacji

- tok prac

Oszacowanie efektywnego rynku na

własne produkty/usługi

Oszacowanie kosztów restrukturyzacji

Ocena skutków wyłączenia danej części

produkcji, utraty części kontraktów lub

części dotychczasowych rynków

Określenie progu rentowności wg nowych

wielkości produkcji (przy założeniu, że

koszty zmienne nie ulegną zmianie)

Oszacowanie niezbędnych oszczędności

kosztów (w oparciu o analizę break-even

point)

10)

Optymalizacja kosztów stałych i

zmiennych działalności

Procedura restrukturyzacji

- elementy

Określenie:



wykonawcy danego zadania



czasu, w jakim ma być ono wykonane



celów stawianych przed wykonawcami



środków technicznych do dyspozycji



ograniczeń wewnętrznych (np.
możliwości finansowania danego
rozwiązania)



poziomu społecznego przyzwolenia

Procedura restrukturyzacji

- elementy

Określenie:



sposobów osiągnięcia społecznego

przyzwolenia



ograniczeń zewnętrznych (np.

prawne, postęp techniczny, działania

konkurencji)



możliwości finansowania

restrukturyzacji (źródła własne i obce)



możliwości obniżki kosztów

działalności



ocena ryzyka finansowania obcego

oraz zmiany struktury kapitału

Zespół ds. restrukturyzacji

1) Zewnętrzni fachowcy

ryzyko, że opracowany program
będzie miał charakter jedynie
teoretyczno-poznawczy

trudności z akceptacją w firmie

Zespół ds. restrukturyzacji

2) Zespół wewnętrzny

obrona „własnych poletek”

dążenie do prowadzenia jak najwęższych

działań restrukturyzacyjnych (np.

jedynie obszar administracyjno-biurowy)

ryzyko subiektywizmu ocen

trudności z wykazaniem negatywnych

tendencji i zmian

Zespół ds. restrukturyzacji

3) Zewnętrzni fachowcy + zespół

wewnętrzny

możlliwość opracowania programu

praktycznego i użytecznego

+ znajomość procesów technologicznych w

firmie, sposobu działania konkurencji itp.

+ kompetencje w zakresie restrukturyzacji,

świeżość spojrzenia, obiektywizm

spojrzenia

Struktura planu

restrukturyzacji

Charakterystyka przedsiębiorstwa

II.

Analiza rynku

III.

Aktualna sytuacja przedsiębiorstwa

IV.

Planowane działania

restrukturyzacyjne

Harmonogram działań

restrukturyzacyjnych

VI.

Projekcje wyników finansowych

VII.

Opis sytuacji przedsiębiorstwa po

zakończeniu restrukturyzacji

Struktura planu

restrukturyzacji

Charakterystyka przedsiębiorstwa

II.

Analiza rynku

III.

Aktualna sytuacja przedsiębiorstwa

IV.

Planowane działania

restrukturyzacyjne

Harmonogram działań

restrukturyzacyjnych

VI.

Projekcje wyników finansowych

VII.

Opis sytuacji przedsiębiorstwa po

zakończeniu restrukturyzacji

I. Charakterystyka

przedsiębiorstwa

Stan prawny i własnościowy

•

pełna nazwa, siedziba

•

forma prawna

•

struktura kapitałowa (przy spółkach)

•

określenie podmiotów posiadających >25% głosów na WZA (lub

zgromadzeniu wspólników)

•

oznaczenie działalności wg Polskiej Klasyfikacji Działalności (PKD)

Struktura organizacyjna i zatrudnienie

•

schemat struktury organizacyjnej

•

lokalizacja wszystkich zakładów i stan zatrudnienia dla każdego z

nich

•

schemat struktury organizacyjnej grupy kapitałowej

•

określenie czy podmiot jest małym, średnim, czy dużym

przedsiębiorcą

Charakterystyka techniczno-technologiczna

Informacja o wszczętym postępowaniu układowym lub

upadłościowym (ewentualnie)

Struktura planu

restrukturyzacji

Charakterystyka przedsiębiorstwa

II.

Analiza rynku

III.

Aktualna sytuacja przedsiębiorstwa

IV.

Planowane działania

restrukturyzacyjne

Harmonogram działań

restrukturyzacyjnych

VI.

Projekcje wyników finansowych

VII.

Opis sytuacji przedsiębiorstwa po

zakończeniu restrukturyzacji

II. Analiza rynku

Charakterystyka wytwarzanych produktów

(świadczonych usług)

Określenie rynku właściwego (wg art. 4 pkt 8 ustawy

z 15.12.2000r. o ochronie konkurencji i konsumentów)

Struktura sprzedaży produktów (usług), w tym udział

w segmentach rynku krajowego podmiotu oraz jego

konkurentów

Struktura sprzedaży produktów (usług), w tym udział

w segmentach rynków zagranicznych podmiotu oraz

jego konkurentów

Wykaz głównych konkurentów i ich charakterystyka (z

uwzględnieniem przewagi technologicznej i rynkowej)

Ocena konkurencyjności produkcji i działalności

rynkowej

Określenie wielkości zdolności produkcyjnych i

stopnia ich wykorzystania

Opis systemu dystrybucji i sprzedaży

Struktura planu

restrukturyzacji

Charakterystyka przedsiębiorstwa

II.

Analiza rynku

III.

Aktualna sytuacja przedsiębiorstwa

IV.

Planowane działania

restrukturyzacyjne

Harmonogram działań

restrukturyzacyjnych

VI.

Projekcje wyników finansowych

VII.

Opis sytuacji przedsiębiorstwa po

zakończeniu restrukturyzacji

III. Aktualna sytuacja

przedsiębiorstwa

Opis sytuacji ekonomiczno-finansowej i

podjętych do tej pory działań

Szczegółowy opis wraz z określeniem

ewentualnych problemów w obszarach:

•

produktu wraz z otoczeniem rynkowym (wg grup

produktów)

•

wyposażenia technicznego, procesów

technologicznych

•

zaopatrzenia

•

poziomu i struktury sprzedaży

•

organizacji sprzedaży i marketingu

•

finansów przedsiębiorstwa

•

zatrudnienia

•

organizacji

•

oddziaływania na środowisko

Analiza SWOT

Struktura planu

restrukturyzacji

Charakterystyka przedsiębiorstwa

II.

Analiza rynku

III.

Aktualna sytuacja przedsiębiorstwa

IV.

Planowane działania

restrukturyzacyjne

Harmonogram działań

restrukturyzacyjnych

VI.

Projekcje wyników finansowych

VII.

Opis sytuacji przedsiębiorstwa po

zakończeniu restrukturyzacji

IV. Planowane działania

restrukturyzacyjne

Działania mające na celu rozwiązanie wszystkich

zdefiniowanych uprzednio problemów (opis koniecznych

działań), np.

◦

restrukturyzacja produktowa

◦

zmiany poziomu produkcji i sprzedaży (np. redukcja)

◦

restrukturyzacja techniczno-technologiczna (np. inwestycje)

◦

restrukturyzacja zatrudnienia

◦

restrukturyzacja organizacyjna i majątkowa

◦

restrukturyzacja finansowa (np. umorzenia, rozłożenia na raty,

odroczenia terminów)

2. Źródła finansowania restrukturyzacji



w sposób szczegółowy i przejrzysty



zestawienie środków własnych z przeznaczeniem na pokrycie

kosztów restrukturyzacji (np. nadwyżka finansowa, kredyty)



zestawienie planowanej pomocy niezbędnej do zakończenia

procesu restrukturyzacji

Struktura planu

restrukturyzacji

Charakterystyka przedsiębiorstwa

II.

Analiza rynku

III.

Aktualna sytuacja przedsiębiorstwa

IV.

Planowane działania

restrukturyzacyjne

Harmonogram działań

restrukturyzacyjnych

VI.

Projekcje wyników finansowych

VII.

Opis sytuacji przedsiębiorstwa po

zakończeniu restrukturyzacji

V. Harmonogram działań

restrukturyzacyjnych

Opis

działani

Termin

realizac

(zakoń-

czenia)

Wpływ działania na

odpowiednią pozycję

rachunku zysków i strat

Wpływ działania

na wynik

finansowy netto

Dział /

osoby

odpowi

dzialne

Pozycja

Wartość w tys. zł

półrocz

e 2009

Koniec

roku

2009

półrocz

e 2010

Koniec

roku

2010

Struktura planu

restrukturyzacji

Charakterystyka przedsiębiorstwa

II.

Analiza rynku

III.

Aktualna sytuacja przedsiębiorstwa

IV.

Planowane działania

restrukturyzacyjne

Harmonogram działań

restrukturyzacyjnych

VI.

Projekcje wyników finansowych

VII.

Opis sytuacji przedsiębiorstwa po

zakończeniu restrukturyzacji

VI. Projekcje wyników

finansowych

Przyjęte założenia (wielkość

sprzedaży, ceny, inflacja, kontrahenci

itp.)

2. Projekcje w formie dokumentów

finansowych za każdy rok

restrukturyzacji (zgodnie z

założeniami oraz konsekwencjami

finansowymi podejmowanych działań)

3. (Ewentualnie) Prognozy finansowe dla

różnych wariantów procesu

restrukturyzacyjnego

Załączniki do planu

restrukturyzacji



Rachunek zysków i strat za 3 lata



Bilans za 3 lata



Rachunek przepływów pieniężnych za 3
lata



Zestawienie zadłużenia



Opis problemów do rozwiązania i
działania naprawcze

Opis problemów do

rozwiązania i działania

naprawcze

Problem

rozwiązan

Działania

naprawcz

Nakłady

Efekty

Termin

realizacji

Załączniki do planu

restrukturyzacji



Rachunek zysków i strat za 3 lata



Bilans za 3 lata



Rachunek przepływów pieniężnych za 3
lata



Zestawienie zadłużenia



Opis problemów do rozwiązania i
działania naprawcze



Koszty restrukturyzacji i źródła ich
finansowania

Koszty restrukturyzacji i

źródła ich finansowania

Opis

działani

Termin

rozpoczęc

Termin

zakończeni

Szacunkow

y koszt

Źródło

finansowania

Załączniki do planu

restrukturyzacji



Rachunek zysków i strat za 3 lata



Bilans za 3 lata



Rachunek przepływów pieniężnych za 3

lata



Zestawienie zadłużenia



Opis problemów do rozwiązania i działania

naprawcze



Koszty restrukturyzacji i źródła ich

finansowania



Harmonogram działań

restrukturyzacyjnych i ich wpływ na wynik

finansowy

Document Outline