Podstawy zarządzania

dr Andrzej Stańda

Część II

Proces zarządzania – funkcjonalne

i podmiotowe ujęcie zarządzania

Zarządzanie to kierowanie ludźmi w procesie

gospodarowania zasobami organizacji dla

realizacji jej celów w sposób zgodny z zasadą

racjonalnego gospodarowania

• Układ funkcjonalny procesu zarządzania

> planowanie (cele, kierunki i struktura działania, zasoby,

mierniki realizacji)

> organizowanie (struktura organizacyjna w układzie

statycznym i dynamicznym, strukturyzacja elementów i
działań)

> motywowanie (pobudzanie do działań, stan gotowości

do działań na rzecz organizacji)

> kontrolowanie (sprawdzanie stanu zrealizowanego z

zamierzonym, sprzężenie zwrotne)

• Rozkład szczeblowy funkcji zarządzania

Układ funkcjonalny procesu zarządzania

planowanie

motywowanie

kontrolowanie

organizowani
e

realizacja

Zarządzanie to działalność lub proces

polegające na stałej koordynacji i integracji

użytkowanych zasobów dla osiągnięcia

celów organizacyjnych, przy zachowaniu

zasady racjonalnego gospodarowania

Podmiotowe ujęcie zarządzania (elementy i relacje)

• podmiot zarządzający wyposażony we władzę oraz

niezbędne umiejętności, spełniający określone role
organizacyjne, stosujący odpowiedni styl kierowania,
dysponujący wiedzą z zakresu metod i technik
zarządzania, posiadający określone potrzeby i dążący do
zamierzonych celów; całość oddziaływań zarządczych
determinowana

jest

logiką

rozwoju

organizacji

i

zamierzeniami strategicznymi

• podmiot

zarządzany

okazujący

przyzwolenie

do

sprawowania

władzy,

dysponujący

odpowiednimi

umiejętnościami,

spełniający

określone

role

organizacyjne, odczuwający określone potrzeby, dążący
do określonych celów

Nie ma przedsiębiorstw efektywnych czy

nieefektywnych, są tylko firmy lepiej lub

gorzej zarządzane

(P.Drucker)

• Informacyjno-decyzyjne sprzężenie zwrotne w relacji

podmiot zarządzający-podmiot zarządzany, polegające
na wzajemnie zdeterminowanej, dwustronnej wymianie
informacji i jednostronnym podejmowaniu decyzji;
oddziaływanie

zarządcze

wymaga

umiejętności

prowadzenie negocjacji

Ponadto

• Silny jest kontekst kultury organizacyjnej i działania

grup nieformalnych

• Całość procesu nastawiona jest na realizację celów w

jak

najsprawniejszy

sposób

(skuteczność

i

ekonomiczność działań)

Podmiotowy układ zarządzania

Podmiot zarządzający

• Władza
• Umiejętności

kierownicze

• Role organizacyjne
• Metody i techniki

zarządzania

• Style kierowania
• Potrzeby
• Cele indywidualne

Misja, wizja, strategia,

cele strategiczne

Podmiot zarządzany

• Przyzwolenie do

sprawowania władzy

• Umiejętności
• Role organizacyjne
• Potrzeby
• Cele indywidualne

Grupy nieformalne,

kultura organizacyjna

Umiejętności menedżera

• Umiejętności techniczne; znajomość rzeczy i zdolność

zastosowania wiedzy i metod teoretycznych w
konkretnym indywidualnym przypadku

• Umiejętności

społeczne;

zdolność

efektywnej

współpracy z innymi ludźmi, zarówno jako członek,
jak i kierownik grupy; zdolność rozumienia innych
uczestników organizacji

• Umiejętności koncepcyjne; zdolność rozpoznawania

problemów i szans oraz ich związków; zdolność do
działania kategoriami synergii organizacyjnej

Problem szczeblowego rozkładu umiejętności

kierowniczych

Role organizacyjne

Role organizacyjna jest wyznaczona

oczekiwanym przez organizację sposobem

zachowania się

Rola organizacyjna jest zorganizowanym

zbiorem zachowań

•

Role informacyjne (odbiornik, nadajnik, rzecznik)

•

Role decyzyjne (innowator, rozwiązujący

problemy, przydzielający zasoby, prowadzący

rokowania)

•

Role międzyludzkie (reprezentant, przełożony,

organizator)