background image

Projektowanie elementów zginanych wg 

Eurokodu 2

Część 2 – Obliczenia według metody 

uproszczonej

WYKŁAD NR 3

PODSTAWY 

PROJEKTOWANIA 

KONSTRUKCJI 

ŻELBETOWYCH

Semestr V , r .ak. 2009/2010

Opracowanie - prof. dr hab. inż. Andrzej Łapko

background image

Podejścia przy określaniu nośności 

przekrojów 

w elementach zginanych

Podejścia przy analizie przekrojów zginanych

a) – ogólne, b) - uproszczone

Do sprawdzania SGN i wymiarowania żelbetowych 

przekrojów w elementach zginanych można 

wykorzystywać dwa podejścia: 

1. Ogólne, 2. Uproszczone

M

Rd

M

Rd

x

ef

x

z

c

z

c

Blok naprężeń w strefie ściskanej

background image

3

Metoda uproszczona – założenia

Na podstawie stanu odkształcenia przekroju ustala się 
wyłącznie graniczną 
wysokość strefy ściskanej, która wynika z przyjęcia 
granicznych odkształceń 

c

 = ε

cu3

 [‰] w betonie oraz odkształceń 

sy

 = w zbrojeniu 

rozciąganym.

Uproszczenie – wykres prostokątny naprężeń w strefie ściskanej 
o zasięgu efektywnym

x

x

ef

x

ef

 

=

 

z

c

background image

Metoda uproszczona – założenia wg PN-EN

Uproszczenie – dla betonów zwykłych zasięg strefy 
ściskanej
opisuje współczynnik λ, a stan naprężeń w skrajnym 
włóknie - η

x

ef

 

z

c

50MPa

f

      

dla

   

          

          

0,8

λ

ck

MPa

90

f

50

      

dla

     

400

50)

(f

-

0.8

λ

ck

ck

MPa

50

f

       

dla

    

          

          

1,0

η

ck

MPa

90

f

50

       

dla

         

200

50

f

-

1,0

 

η

ck

ck

Betony wszystkich klas

Betony zwykłe klas do C50/60

background image

5

Charakterystyka klas betonu według Eurokodu 2

background image

Graniczny zasięg strefy ściskanej w 

elemencie zginanym z betonu zwykłych klas 

d

x

x

d

x

sy

cu

cu

sy

cu

3

3

lim

lim

lim

3

lim

,

ef

x

x

lim

x

ef,li

m

d

x

x

x

sy

cu

cu

ef

ef

3

3

lim

,

lim

lim

,

W metodzie ogólnej

W metodzie uproszczonej
dla wszystkich betonów

W metodzie uproszczonej
dla betonów klas zwykłych

s

yd

ef

ef

E

f

d

x

x

x

/

0035

,

0

0035

,

0

8

,

0

8

.

0

lim

,

lim

lim

,

0035

,

0

,

8

,

0

3

cu

background image

7

Graniczny zasięg strefy ściskanej w betonach 

zwykłych klas 

UWAGA !

 

Przekroczenie w obliczeniach zasięgu ξ

eff,lim

 

oznacza belkę przezbrojoną, w której stal rozciągana nie 

osiąga granicy plastyczności (ε

< ε

sy

)

(jest to rozwiązanie nieekonomiczne).

lim

,

ef

x

Używamy zapisu w postaci bezwymiarowej  ξ

ef

 = x

ef

/d



s

yd

ef

ef

E

f

d

x

/

0035

,

0

0035

,

0

8

,

0

lim

,

lim

,

x

lim

x

ef,li

m

Zapis dla betonów zwykłych 

w postaci bezwymiarowej

  

ξ

ef,lim

 = x

eflimf

/d

Przykład: dla stali gat. 34GS – f

yd 

= 350 MPa, E

s

 = 200 000 MPa

 

ξ

eff,lim 

= 0,530

dla stali gat. RB 500 – f

yd 

= 420 MPa, E

s

 = 200 000 MPa

 

ξ

eff,lim 

= 0,500 

background image

8

Beton zwykły - założenia metody 

uproszczonej

Przekrój obciążony momentem zginającym obliczeniowym 
M

Sd

  pozostaje          w  równowadze  pod  działaniem 

następujących sił wewnętrznych:

•    wypadkowej  naprężeń  ściskających  w  betonie  F

c

 

obliczanej na
   podstawie prostokątnego wykresu naprężeń,
•  wypadkowej F

s1

 naprężeń w zbrojeniu rozciąganym,

•  wypadkowej  F

s2 

naprężeń w zbrojeniu umieszczonym w 

strefie
   ściskanej,
•    momentu  wewnętrznego  (nośności  na  zginanie)  M

Rd 

wynikającej 
    z działania pary sił: w strefie ściskanej i rozciąganej.

  

background image

9

Równania równowagi dowolnego 

przekroju zginanego, pojedynczo 

zbrojonego

0

0

0

1

1

c

s

Ed

c

c

Ed

s

c

z

F

M

z

F

M

F

F

Suma rzutów sił na oś 
podłużną

 Suma momentów względem osi zbrojenia 
rozciąganego

     Suma momentów względem środka ciężkości 
strefy ściskanej

gdzie:

cd

ef

cc

c

f

A

F

,

yd

s

s

f

A

F

1

1

A

cc,ef

f

cd

x

ef

F

s1

A

s1

background image

10

Przekrój prostokątny 

pojedynczo zbrojony

z betonów klas do C50/60

background image

11

Element pojedynczo zbrojony o przekroju prostokątnym 

Położenie osi obojętnej x

ef

 można wyrazić w sposób 

bezwymiarowy

d

x

ef

ef

 

d

x

ef

ef

background image

12

Element o przekroju prostokątnym pojedynczo zbrojonym

Pod działaniem momentu zginającego przekrój pozostaje 
w równowadze pod działaniem następujących sił wypadkowych

:

• Wypadkowej ciśnień w strefie ściskanej betonu F

c

cd

ef

c

f

b

x

• Wypadkowej naprężeń rozciągających w zbrojeniu

yd

s

s

f

A

F

1

1

 

cd

x

ef

c

f

b

d

F

ef

lub

background image

13

Przekrój prostokątny pojedynczo zbrojony

W przekroju prostokątnym o stałej szerokości wypadkowa 

bloku naprężeń w strefie ściskanej położona jest w środku 

ciężkości bryły naprężeń w odległości

2

2

d

x

a

ef

ef

c

Natomiast ramię sił wewnętrznych zapisane jest wzorem





2

1

2

ef

ef

c

d

x

d

z

   

background image

14

Nośność przekroju prostokątnego 

pojedynczo zbrojonego

Moment sił wewnętrznych wynikający z działania pary sił F

c 

i  F

s1

,  obliczony  względem  osi  zbrojenia  A

s

ma  postać. 

Moment oznacza nośność na zginanie

 

 



 

c

c

z

ef

F

cd

ef

Rd

x

d

bf

x

M





2

Moment sił wewnętrznych można też zapisać w postaci

cd

ef

cc

cd

S

c

ef

cc

cd

z

ef

A

ef

Rd

f

S

f

z

A

f

x

d

b

x

M

ef

cc

c

ef

cc





,

,

,

,

2



 

 

 

gdzie: S

cc,ef 

– moment statyczny powierzchni strefy ściskanej względem środka zbrojenia 

f

cd

background image

15

Równowaga przekroju prostokątnego 

pojedynczo zbrojonego w elemencie 

zginanym

f

cd

Warunek sumy rzutów sił na oś podłużną 
elementu

1

1

0

s

c

s

c

F

F

F

F

0

1

yd

s

cd

x

ef

f

A

bf

d

ef

0

1

,

yd

s

cd

A

ef

f

A

f

b

x

ef

cc

lub 

innej 

postaci 

Warunek równowagi momentów względem osi zbrojenia A

s1

 

c

c

Ed

Rd

Ed

z

F

M

M

M

0

0

0

0

1

1

c

s

Ed

c

c

Ed

s

c

z

F

M

z

F

M

F

F

background image

Nośność na zginanie przekroju 

prostokątnego 

pojedynczo zbrojonego

Moment sił wewnętrznych wynikający z działania pary sił F

c 

F

s1

, obliczony względem osi zbrojenia A

s

można zapisać w 

funkcji bezwymiarowej x

ef

 

 



 

c

c

z

ef

F

cd

ef

Rd

x

d

bf

x

M





2

cd

ef

ef

z

ef

F

cd

ef

Rd

bf

d

d

d

dbf

M

c

c

2

2

1

2









 

 



 

d

x

d

x

ef

ef

ef

ef

Wykorzystując równanie równowago momentów otrzymujemy

cd

ef

ef

Ed

Rd

bf

d

M

M

2

2

1



background image

17

 

Obliczanie zbrojenia przekroju 

prostokątnego pojedynczo 

zbrojonego

Przyjmujemy  wstępnie  wymiary  b  x  h  przekroju  zginanego 
momentem  o  wartości  obliczeniowej  M

ed.

  i  zakładamy  klasę 

betonu i  stali zbrojeniowej. 
Obliczenia  zbrojenia  można  być  przeprowadzone  analitycznie 
Przekształcając 

równanie 

równowagi 

momentów 

można 

obliczeniowo określić zasięg 

ef

 strefy ściskanej

ef

cd

Ed

ef

ef

f

bd

M

0

2

2

2

2

Po obliczeniu wartości 

ef

  potrzebne pole przekroju zbrojenia rozciąganego A

s1

można obliczyć z warunków równowagi sił na oś podłużną belki:

yd

cd

ef

s

f

f

db

A

1

stąd

cd

ef

ef

Ed

Rd

bf

d

M

M

2

2

1



1

1

0

s

c

s

c

F

F

F

F

0

1

yd

s

cd

ef

f

A

dbf

background image

18

 Obliczanie zbrojenia przekroju 

prostokątnego pojedynczo 

zbrojonego

Pole  zbrojenia  można  też  wyznaczyć  przekształcając  równanie 
równowagi momentów zewnętrznego i wewnętrznego

Pamiętając, że

stąd

yd

ef

Ed

s

f

d

M

A





2

1

1

yd

c

Ed

s

c

F

yd

s

Ed

f

z

M

A

z

f

A

M

s

1

1

0

1



 

d

z

ef

c





2

1

background image

19

Projektowanie przekroju prostokątnego 

pojedynczo zbrojonego przy użyciu tablic

Stabelaryzowane funkcje 

pomocnicze

eff

  = x

eff

/d,  

eff

 = f(

eff

)  

oraz

  

eff

 = 

f(

eff

). 

Ramię sił wewnętrznych z

c

d

d

z

ef

ef

c

ef







 

2

1

Moment sił wewnętrznych

cd

ef

cd

ef

ef

Rd

bf

d

bf

d

M

ef

2

2

2

1



 

 

f

cd

background image

20

Projektowanie zbrojenia przekroju 

prostokątnego pojedynczo zbrojonego przy 

użyciu tablic

Z równania równowagi momentów sił wewnętrznych

f

cd

0

Rd

Sd

M

M

Możemy wyznaczyć współczynnik pomocniczy 

eff

 

ef

ef

cd

Ed

ef

f

bd

M

lub

2

Pole przekroju zbrojenia rozciąganego wynosi

yd

cd

ef

s

f

f

db

A

1

lub

yd

ef

sd

s

f

d

M

A

1

cd

ef

cd

ef

ef

Rd

bf

d

bf

d

M

ef

2

2

2

1



 

 

background image

21

Tablice współczynników do projektowania elementu zginanego o przekroju prostokątnym

background image

22

Korekta wyniku obliczeń z uwagi 

na

minimalny stopień zbrojenia

bd

f

f

A

yk

ctm

s

26

,

0

min

,

1

bd

A

s

0013

,

0

min

,

1

gdzie:  b – średnia szerokość strefy rozciąganej w elemencie,

d – wysokość użyteczna przekroju,
f

ctm

 – średnia wytrzymałość betonu na rozciąganie 

f

yk

 – charakterystyczna granica plastyczności stali.

background image

 Sprawdzanie nośności przekroju 

zginanego

 

Nośność,  czyli  moment  sił  wewnętrznych  elementu  żelbetowego 
określamy  w  celu  sprawdzenia,  czy  stan  graniczny  nośności  na 
zginanie  nie  jest  przekroczony.  Znamy  wymiary  przekroju  b  x  
oraz  
pole  powierzchni  i  układ  zbrojenia  i  klasę  betonu  i  stali 
zbrojeniowej (wartości  f

cd 

oraz f

yd

). 

Z tablicy ustalamy wartość współczynnika 

ef

,i określamy nośność na zginanie 

Stan graniczny nośności sprawdzamy z warunku SGN:

Na podstawie równania równowagi sił określamy współczynnik tablicowy ξ

ef

cd

yd

s

ef

f

f

bd

A

1

0

1

yd

s

cd

ef

f

A

dbf

cd

ef

Rd

bf

d

M

2

Rd

Ed

M

M

background image

24

background image

Tablica doboru prętów zbrojenia

background image

26

Korekta wyniku obliczeń 

zbrojenia z uwagi na minimalny 

stopień zbrojenia

bd

f

f

A

yk

ctm

s

26

,

0

min

,

1

bd

A

s

0013

,

0

min

,

1

gdzie:  b – średnia szerokość strefy rozciąganej w elemencie,

d – wysokość użyteczna przekroju,
f

ctm

 – średnia wytrzymałość betonu na rozciąganie 

f

yk

 – charakterystyczna granica plastyczności stali.

background image

27

Element zginany o przekrój 

prostokątnym 

podwójnie zbrojonym – betony 

zwykłe

Zbrojenie w strefie ściskanej

background image

28

Przekrój prostokątny podwójnie 

zbrojony

Przypadki zastosowania podwójnego zbrojenia:

1. Nośność strefy ściskanej nie jest wystarczająca, tzn. 

lim

,

ef

ef

 2.

 

Na belkę działają momenty różnych znaków, tzn. +M

Ed 

i - M

Ed

3. Belka wymaga zbrojenia ze względów konstrukcyjnych

background image

29

Przekrój prostokątny podwójnie zbrojony 

   

Równanie równowagi sił poziomych na oś podłużną elementu 

0

1

2

yd

s

yd

s

cd

ef

f

A

f

A

f

b

x

Równowaga momentów względem osi zbrojenia rozciąganego

 

2

2

a

d

f

A

z

F

M

M

yd

s

c

c

Rd

Ed

lim

,

ef

ef

 

jeżeli

0

1

2

s

s

c

F

F

F

0

1

2

lim

,

yd

s

yd

s

cd

ef

f

A

f

A

f

b

x

jeżeli

lim

,

ef

ef

background image

30

Nośność elementu prostokątnego podwójnie zbrojonego 

   

Z równania równowagi sił poziomych wyznaczamy zasięg strefy ściskanej

0

1

2

yd

s

yd

s

cd

ef

f

A

f

A

f

db

cd

yd

s

yd

s

ef

f

db

f

A

f

A

1

2

2

2

2

5

,

0

1

a

d

f

A

bf

d

M

yd

s

cd

ef

ef

Rd

Jeżeli

lim

,

ef

ef

Jeżeli

lim

,

ef

ef

2

2

2

lim

,

lim

,

5

,

0

1

a

d

f

A

bf

d

M

yd

s

cd

ef

ef

Rd

background image

31

Nośność elementu prostokątnego podwójnie zbrojonego
                            - przypadek szczególny 

2

1

1

a

d

f

A

z

F

M

yd

s

c

s

Rd

Jeżeli

d

a

a

x

ef

ef

2

2

2

czyli

2

Nośność na zginanie wyznacza się zakładając, 
że zasięg strefy ściskanej wynosi

d

a

a

x

ef

ef

2

2

2

czyli

2

Zatem nośność na ściskanie wynosi

background image

32

background image

Obliczanie zbrojenia w przekroju 

prostokątnym wymagającym 

dozbrojenia w strefie ściskanej

Dla  zadanych  wymiarów  b  x  h  przekroju  prostokątnego 
zginanego  momentem  o  wartości  obliczeniowej  M

Ed

,  zakładamy 

klasę betonu i  stali zbrojeniowej. 

Stosujemy zasadę superpozycji schematów I i II

 

W schemacie I obliczamy maksymalny moment M

Rd,lim

 przyjmując

cd

ef

ef

Rd

f

b

d

M

2

lim

,

lim

,

lim

,

2

1





lim

,

ef

ef

lim

,

ef

ef

Jeżeli

background image

34

Obliczanie zbrojenia w przekroju 

prostokątnym wymagającym 

dozbrojenia w strefie ściskanej

Stosujemy zasadę superpozycji schematów I i II

 

cd

ef

ef

Rd

Ed

f

b

d

M

M

2

lim

,

lim

,

lim

,

*

2

1



yd

cd

ef

s

f

f

db

A

lim

,

*

1

Schemat I

Pole przekroju zbrojenia rozciąganego

Równowaga momentów

M

*

Ed

ΔM

Ed

background image

35

Obliczanie zbrojenia w przekroju 

prostokątnym wymagającym 

dozbrojenia w strefie ściskanej

Schemat II

Nadwyżka momentu sił wewnętrznych

lim

,

Rd

Ed

Ed

M

M

M

*

*

1

2

2

s

yd

Ed

s

A

a

d

f

M

A

Pole przekroju zbrojenia ściskanego 
A

s2

równe zbrojeniu rozciąganemu w 
schemacie II

Ostatecznie pole zbrojenia wynosi 

*

*

1

*

1

1

s

s

s

A

A

A

ΔM

Ed

M

*

Ed

background image

36

Element zginany pojedynczo 

zbrojony

 o przekroju teowym

background image

37

Przekroje o kształcie teowym

Zasady idealizacji 
konstrukcji

Efektywną szerokość b

ef

 półki w belkach teowych można przyjmować 

jako stałą na długości jednego przęsła. Szerokość tę wyznaczać należy 

- w belkach teowych przy dwustronnym wysięgu płyty

 

2

1

0

5

b

b

b

l

b

b

w

w

ef

gdzie   l

0

 - odległość między punktami wyznaczającymi miejsca zerowych 

                  momentów na długości przęsła elementu.

background image

38

Przekroje o kształcie teowym

Zasady idealizacji 
konstrukcji

l

0

 - odległość między punktami wyznaczającymi miejsca zerowych 

                  momentów na długości przęsła elementu.

Odcinek l

0 

wyznaczający strefę zasięgu naprężeń ściskających 

w płycie 
współpracującej ze środnikiem zależy od kształtu wykresu 
momentów 
zginających na elemencie. Długość tę można określić ze 
schematu belki ciągłej.

background image

39

Elementy zginane o przekroju w 

kształcie teowym

Dwa przypadki pracy przekroju teowego

a) – przekrój pozornie teowy,       b) – przekrój rzeczywiście teowy

f

ef

h

lub

d

h

f

ef

f

ef

h

d

h

f

ef

lub

background image

40

Ustalenie przypadku pracy belki o 

kształcie teowym

Określa się moment graniczny M

Rdp,ef

,

  

obliczony  względem 

osi zbrojenia rozciąganego przy 

ef

  = 

 . 

cd

ef

ef

Rdp

f

b

d

M

2

,

5

,

0

1

 

Przekrój jest pozornie teowy, jeżeli spełniony jest warunek

 

ef

Rdp

Ed

M

M

,

W przeciwnym przypadku występuje przekrój 
rzeczywiście teowy. 

 

 

 

 

c

c

z

f

F

cd

f

ef

c

c

ef

Rdp

h

d

f

h

b

z

F

M

5

,

0

,

background image

41

 Obliczanie zbrojenia przekroju 

pozornie teowego pojedynczo 

zbrojonego

W przypadku przekroju pozornie teowego zadanie 
sprowadza się
 do obliczenia zbrojenia w przekroju o kształcie 
prostokątnym 
 polu powierzchni strefy ściskanej A

cc,ef

  =  x

ef 

 b

ef

 .

background image

42

 Obliczanie zbrojenia przekroju 

pozornie teowego pojedynczo 

zbrojonego

Można wykorzystać tablice. Należy wstępnie obliczyć współczynnik wejściowy 

ef

ef

ef

ef

cd

Ed

ef

d

b

f

M

,

2

Pole przekroju zbrojenia rozciąganego można obliczyć na dwa sposoby:

yd

cd

ef

ef

s

f

f

db

A

1

lub

yd

ef

sd

s

f

d

M

A

1

ef

lub

ef

background image

43

Tablice współczynników do projektowania elementu zginanego o przekroju prostokątnym

background image

44

Schemat 
wyjściowy

Schemat 
1

Schemat 
2

 Obliczanie zbrojenia przekroju rzeczywiście teowego

Stosuje się zasadę superpozycji schematów 1 i 2 

background image

45

Nośność graniczną przekroju  w schemacie „1” zapisujemy

 

 

 

1

1

5

,

0

1

1

,

c

c

z

f

F

cd

w

ef

f

Rd

h

f

b

b

h

M

Zbrojenie A

s1

 w schemacie „1” obliczamy z równania sumy rzutów wypadkowych

 sił F

c

F

s1,1 

na oś podłużną belki. 

yd

cd

w

ef

f

s

f

f

b

b

h

A

1

,

1

 Obliczanie zbrojenia przekroju 

rzeczywiście teowego

cd

f

w

ef

yd

s

c

s

f

h

b

b

f

A

F

F

1

,

1

1

1

,

1

background image

46

W schemacie „2” przekrój teowy jest obciążony różnicą momentów – zewnętrznego
 i odpowiadającego nośności przekroju w schemacie „1”

1

,

Rd

Ed

M

M

M

Na podstawie współczynnika wejściowego 

ef

 znajdujemy efektywny zasięg 

strefy ściskanej 

ef  

oraz współczynnik pomocniczy 

ef

ef

ef

tablicy

z

cd

w

ef

f

d

b

M

,

2

Schemat 2

 
 
 

 
 
 

 
 
 

  
 

  
 

background image

47

Przekrój rzeczywiście teowy oblicza się jako pojedynczo zbrojony, jeżeli

lim

,

ef

ef

yd

cd

w

ef

s

f

f

db

A

2

,

1

Pole przekroju zbrojenia w schemacie 2 obliczymy
 jak dla przekroju prostokątnego o szerokości b

w

yd

ef

Ed

s

df

M

A

2

,

1

lub

2

,

1

1

,

1

1

s

s

s

A

A

A

Ostatecznie pole zbrojenia rozciąganego otrzymujemy

Przekrój oblicza się jako podwójnie zbrojony, jeżeli

lim

,

ef

ef

background image

48

Wstępnie można założyć, że
przekrój jest pozornie teowy

d

h

h

x

f

ef

f

ef

czyli

Na podstawie równania równowagi sił podłużnych otrzymamy zasięg 
strefy ściskanej

yd

s

cd

ef

ef

f

A

f

db

1

Wyznaczanie nośności przekroju teowego

cd

yd

ef

s

ef

f

f

d

b

A

1

to nośność strefy ściskanej 
wynosi

cd

ef

ef

ef

Rd

f

b

d

M

2

5

,

0

1

Jeżel

ef

background image

49

Oznacza to, że założenie było błędne 
i przekrój 
jest rzeczywiście teowy

Zasięg strefy ściskanej trzeba wyznaczyć 
ponownie

0

1

yd

s

cd

ef

cd

w

ef

f

A

df

f

b

b

d

Wyznaczanie nośności przekroju teowego

w

w

ef

cd

ef

yd

s

ef

b

b

b

df

b

f

A

1

Nośność strefy ściskanej z 
zasady superpozycji 
schematów 1 i 2 wynosi

2

1

Rd

Rd

Rd

M

M

M

Jeżel

ef

cd

w

ef

Rd

f

d

b

b

M

2

1

5

,

0

1

cd

w

ef

ef

Rd

f

d

b

M

2

2

5

,

0

1

background image

50

Koniec wykładu 3


Document Outline