background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

1

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

 Definicja:
 Wstrząs to zmniejszone dostarczanie tlenu 

do tkanek i komórek w stosunku do 
zapotrzebowania tych tkanek na tlen 
spowodowane niewydolnością mięśnia 
sercowego jako pompy.

2

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

 Przyczyny wstrząsu kardiogennego:

I.

Złe napełnianie komór:

   1. Tachyarytmie

   2. Tamponada osierdzia 

   3. Zwężenie ujść żylnych

   4. Ciała obce

II.

Niewydolny wyrzut

   1. Choroby mięśnia sercowego

       A. Ostra niewydolność wieńcowa i zawał

       B. Zapalenia

       C. Kardiomiopatia przerostowa

       D. Przeciek międzykomorowy

       E. Leki kardiodepresyjne ( inotropowo-ujemne )

3

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

     2. Choroby zastawek 
         A. Zwężenia ujść tętniczych
         B. Niedomykalność ujść żylnych
     3. Choroby naczyń
         A. Zator tętnicy płucnej
         B. Nagły wzrost oporu obwodowego    

             

             ( nadciśnienie )  
     4. Zaburzenia rytmu ( bradyarytmie )
III. Postacie mieszane.

4

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

 1. - Nadkomorowe ( AF z szybką czynnością 

komór, częstoskurcz nadkomorowy )

     - Komorowe ( VF, częstoskurcz komorowy z 

tętnem lub bez )

     - bloki serca ( p-k II i III st.)
     w.wym. zaburzenia rytmu serca mogą być 

spowodowane bardzo wieloma przyczynami ( 

od zaburzeń elektrolitowych, przez 

niedokrwienie mieśnia sercowego, przerost 

mięśnia, powiększenie jam serca…)

5

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

 2. Zaburzenia kurczliwości są najczęściej 

wywołane niedokrwieniem mięśnia 
sercowego ( OZW, zawał ), ale mogą być 
spowodowane również zaburzeniami 
elektrolitowymi 

6

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

 3. Inne – tamponada worka osierdziowego- 

duża ilość płynu w worku ( pow. 200 ml ) 
płyn – krew, wysięk, przesięk .

7

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

Klasyfikacja 

Forrester’a 

CI
                       
          NORMA

2,2 

OBRZĘK  
PŁUC 

 WSTRZĄS  
HIPOWOLEMI

CZNY

WSTRZĄS
KARDIOGENNY
+ OBRZĘK 

PŁUC

18         

PCWP 

8

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

Klasyfikacja 

Forrester’a  
śmiertelność

 2,2 %

10 % 

22,2 %

55,5 % 

9

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

Klasyfikacja 

Forrester’a 
leczenie 

NIE 

LECZYMY 

 

Diuretyki , 

NTG , 

Nipride , 

Tlen , 
IPPV 

 

Płynoetrapi

agresywna

 

NTG , 

inotropow
e (+), 

IABP , 

IPPV , 

biopompa 

10

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

 Rozpoznanie
 Chory jest w ciężkim stanie, mogą występować 

zaburzenia świadomości, przytomności, skóra jest 

szaro-ziemista pokryta lepkim, zimnym potem. 

Powrót włośniczkowy jest wydłużony > 2 sek., RR 

jest obniżone ( pon. 90 mmHg sk. lub o 30 mmHg 

od wartości średnich RR sk. ), HR najczęściej jest 

przyśpieszone pow. 100/min. Poza tym diureza jest 

skąpa lub w ogóle jej nie ma. Mogą występować 

inne objawy towarzyszące związane z chorobą 

podstawową lub przyczyną wywołującą ( ból w 

klatce piersiowej, duszność, kołatania serca, itp. ).

11

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

 Różnicowanie:
 Z innymi rodzajami wstrząsu 
 Poszukujemy przyczyn wystąpienia 

wstrząsu jednocześnie różnicując np. 
(szukamy krwawienia, zakażenia, 
przyczyn odwodnienia, objawów 
uczulenia, itp.)

12

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

 Leczenie
 Natychmiastowe
 Najlepiej przyczynowe
 Podtrzymujące podstawowe funkcje 

życiowe

13

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

 1. tlen – donosowo, maska lub intubacja i 

wentylacja mechaniczna

 2. Leki inotropowo + działające na serce
 3. Wlew płynów ( uważać z objętością, 

ponieważ niewydolne serce źle reaguje na 
przeciążenie płynowe – toczymy po 250 ml 
koloidów lub krystaloidów i obserwujemy 
efekt – postępujemy tak do momentu aż 
wzrośnie CVP pow. 12 cm H2O ).  

14

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

 4. Jeżeli są problemy z utrzymaniem RR na 

odpowiednim poziomie – śr. Pow. 75 
mmHg to włączamy do leczenia 
wazopresory.

 5. Jeżeli powyższe metody nie przynoszą 

efektu to włączamy do leczenia metody 
me4chaniczne wspomagania krążenia- 
IABP, LVAD, hemopompa.

15

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

 6. Najlepszą i najbardziej skuteczną metodą 

leczenia jest leczenie przyczynowe czyli- 
zaburzenia rytmu serca- kardiowersja 
elektryczna lub defibrylacja, zaburzenia 
elektrolitowe- wyrównujemy stan K+, Ca 
2+, Mg2+…, zawał m. sercowego- 
koronarografia, plastyka, CABG, ostra 
niedomykalność mitralna- IABP oraz MVR, 
ostra niedomykalność aortalna- AVR.

16

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

 Monitorowanie: 
 - ekg
 - RR ( krwawe )
 - CVP
 - temperatura
 - diureza godzinowa
 - SpO2
 - dodatkowo CO, CI, SVR, PCWP, PVR

17

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

 Badania laboratoryjne:
 - morfologia
 - APTT, INR
 - AspAT, AlAT, 
 - jonogram
 - mocznik, kreatynina
 - CPK, CK-MB mass, Troponina I
 - BNP, NT-pro-BNP
 - RKZ 

18

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

 Badania dodatkowe:
 - rtg klatki piersiowej
 - echo serca

19

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

 Każdy chory musi mieć założoną kaniulę 

do tętnicy, oraz cewnik do żyły głównej 
górnej ( do pomiaru CVP, podawania 
leków wazoaktywnych oraz inotropowo 
+ ). 

20

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

Zespół małego 
rzutu serca ( niski 
CO , CI , mały 
przepływ tkankowy 
):

Wysok
i SVR 

Wysok
ie BP

Ntg, 
nitrop

rusyd

ek 

sodu

wysok

i  SVR

Norm

alne 

BP

DTX + 

NTG 

Wysok

i SVR 

Niskie 

BP

Dopa

mina, 

IABP, 

mała 

NTG 

21

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

Zespół małego rzutu 

serca ( niski CO , 
CI , mały przepływ 
tkankowy ):

Przyczyn

RAP=C
VP 

PCWP 

PAEDP 

Niewydol
ność LV 

Norma 

wysoki

wysoki

wysokie 

Niewydol
ność RV 

wysoki
e

Norma

Norma

Nadciśni

enie 
płucne

wysoki

e

Norma

Wyższe 

od 
PCWP

Zator 
tętnicy 

płucnej

wysoki
e

Norma

Wyższe 
od 

PCWP

Tampona
da serca

wysoki
e

wysoki
e

wysokie

22

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

 Leki inotropowo +:
 - dobutamina
 - dopamina
 - epinefryna
 - amrinon
 - milrinon
 - levosimendan
 - Ca 
 

23

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

 Wazopresory:
 - norepinefryna
 - dopamina w dużych dawkach
 - phenylephryna ( nie jest w Polsce 

zarejestrowana )

 - wazopresyna

 Wazomimetyki:
 - NTG
 - NPS
 - Ebrantil

24

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

Dopamina – w zależności od dawki działa na receptory 

                    D1 , D2    - 2-3 mcg/kg/min
                    1 , 2     - 5-7 mcg/kg/min –ino , chrono,       

                                         dromo, batmo – tropowo (+)
                    1 , 2     - 10-20 mcg/kg/min-  SVR i  BP

Dobutamina – działa na receptor 1 ,2  -2,5-20   

                            mcg/kg/min- ino , chrono, dromo, 

batmo –  

                            tropowo (+) oraz   SVR  co może  

                            powodować  lub  BP 

25

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

-          

Epinefryna - działa na 1 , 2 i 1, 2 – 0,01-0,5 mcg/kg/min- ino , 

chrono, dromo, batmo – tropowo (+) oraz   SVR i BP

Wazopresyna- działa na receptory V1R-w naczyniach –skurcz naczyń- 
działa za pośrednictwem fosfolipazy C

                                                       V2R-antydiuretycznie
                                                       V3R – w przysadce – działanie centralne
                                                       Powoduje  SVR ale  PVR ; W małym 

stopniu obkurcza naczynia  

                                                       wieńcowe i mózgowe i rozszerza płucne 

oraz trzewne ( działa  

                                                       odwrotnie do norepinefryny , która bardzo 

silnie kurczy                          

                                                       wszystkie w/wym. naczynia) .

26

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

Inhibitory fosfodiesterazy ( amrinon , milrinon, aminofilina )- 
działają ino , chrono, dromo, batmo – tropowo (+) oraz  SVR 

przez co mogą powodować  BP.

Nowym lekiem , który ma unikatowy mechanizm działania to 
Levosimendan ( Simdax ) . wrażliwość troponiny I na Ca 2+ i 

wiązanie się włókien miozyny z aktomiozyną . Poza tym  SVR , 

podajemy go we wlewie ciągłym przez 24 godz. Metabolit  działa 
3-4 doby . Dawka to 18 mcg/kg bolus i 0,3 mcg/kg wlew iv. W 
kilku  

      badaniach wieloośrodkowych okazało się ,że efekt działania jest 

dużo lepszy od 

      dobutrexu .

Calcium chloratum – zwiększa kurczliwość mięśnia sercowego , 
ale zwiększa również SVR i PVR.

27

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

Norepinefryna - działa na 1 , 2 –1-20 

mcg/min -  SVR i BP

Fenylefryna - działa na 1 , 2- 

początkowo 150-200mcg/min po 

wyrównaniu hipotonii 40-80 mcg/min – 

powoduje  SVR i BP oraz może 

powodować znaczną bradykardię do NZK 

włącznie ( w USA jest zarejestrowana  do 

leczenia SVT ) 

28

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

 

Nitrogliceryna – w małych dawkach zmniejsza preload , w 

dużych zmniejsza afterload . Działa przez NO i bezpośredni 

wpływ na mięśniówkę gładką naczyń . Dawki od 10 

mcg/min do 400 mcg/min . 

     Przy dłuższym podawaniu rozwija się zjawisko 

tachyfilaksji . Trzeba wtedy zrobić przerwę podczas 

podawania . Zjawisko jest związane z wyczerpaniem się 

środków redukujących w śródbłonku 

     naczyń , ale podanie środków redukujących nie powoduje 

przywrócenia reaktywności na lek .Uwaga – NTG ulega 

adsorpcji na przewodach z PCW ( powinna być podawana 

przez przewody z polietylenu ) , oraz rozkłada się pod 

wpływem światła . NTG powoduje wzrost przepływu w 

krążeniu mózgowym co jest niepożądane przy 

podwyższonym ICP i jest

 

29

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

     to przeciwwskazanie do podawania NTG . Wzrost 

przepływu płucnego może zwiększać „ shunt” i 

spadek utlenowania na  zasadzie wzrostu przepływu 

przez mało wentylowane obszary płuc . W wyniku 

przemian metabolicznych powstają azotyny ,  które 

powodują utlenianie Fe II do Fe III i powstaje 

methemoglobina . Stężenia powyżej 3% są  

nieprawidłowe. Stężenia powyżej 30% są 

     przyczyną hipoksji tkankowej , a stężenia powyżej 

70 % prowadzą do śmierci . przy braku 

niedotlenienia tkanek wystarczy przerwać wlew NTG 

. Przy wystąpieniu kwasicy mleczanowej 

( niedotlenienie tkanek ) trzeba podać odtrutkę – 

błękit metylenowy w dawce 2 mg/kg i.v. przez 10 

min. 

30

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

     Nitroprusydek sodu – działa tylko na tętnice czyli 

zmniejsza afterload , ma bardzo krótki okres półtrwania 

.Działanie polega na uwolnieniu bezpośrednio z cząsteczki 

NO.Długość podawania jest ograniczona przez 

powstawanie toksycznych cyjanków . Są to trucizny 

komórkowe , które blokują łańcuch oddechowy w 

cytochromach i nie pozwalają komórkom na wykorzystanie 

tlenu –komórki duszą się . dochodzi do kwasicy 

metabolicznej na poziomie 

komórkowym , a w konsekwencji do śmierci organizmu 

jako całości .  Jedna cząsteczka nitroprusydku zawiera 5 

jonów cyjankowych . Wolny jon cyjankowy łączy się z 

atomem siarki donora i powstaje tiocyjanek , który jest 

bezpiecznie wydalony przez nerki . Do strzykawki ,w której 

znajduje się nitroprusydek należy dodać tiosiarczan sodu – 

na każde 50 mg nitroprusydku 500 mg

31

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

tiosiarczanu  . Szybkość wlewu to 0,2 mcg/kg/min do 

10mcg/kg/min podawane nie dłużej niż 10 min. Objawy 

zatrucia cyjankami to zmiany w zachowaniu się , 

zmniejszenie różnicy Sao2-Svo2 , 

     tachyfilaksja na nitroprusydek , śpiączka , drgawki , Svo2 

85% , kwasica mleczanowa . Stężenie toksyczne cyjanków 

to > 0,5 mcg/ml . Leczenie to  : przerwanie wlewu 

nitroprusydku , podanie 

hydroksykobalaminy – 100 ml 5% roztworu w ciągu 15 min 

i.v.; azotyn amylu w inhalacji lub azotyn sodu 10 ml ( 300 

mg ) i.v. przez 15 min oraz tiosiarczan sodu 50 ml (12,5 g ) 

i.v. przez

15 min. Odrębny problem stanowi zatrucie tiocyjankami – 

mogą się kumulować przy niewydolności nerek . Objawy to 

: niepokój , splątanie , zwężenie źrenic , szumy w uszach 

,omamy i drgawki . Leczymy hemodializą .

32

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

 Urapidyl ( Ebrantil ) – mechanizm działania to : 

zmniejszenie 

napięcia układu współczulnego przez 

           pobudzenie receptorów serotoninowych 

5HT1A w  mózgu oraz obwodową blokadę receptorów        

         

postsynaptycznych 1.  proload i  afterload 

oraz  

zapotrzebowanie mięśnia sercowego na tlen .

             Dawki to : 2mg/min , po ustabilizowaniu RR 9 mg / 

godz.

  

             Przy leczeniu wazodilatatorami  podajemy najwyższe 

tolerowane przez pacjenta dawki . 

             Przy podawaniu NTG trzeba się liczyć z możliwością 

wystąpienia tachyfilaksji .

             Przy podawaniu nitroprusydku trzeba pamiętać o 

zatruciu 

cyjankami lub tiocyjankami . 

33

background image

WSTRZĄS KARDIOGENNY

Wstrząs kardiogenny  ( pomiar cewnikiem 
Swan-Ganza ):

Wysokie CVP
Niski  CI
Wysoki  SVRI
Niskie Vo2

34


Document Outline