Slajd 1

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości



W uproszczeniu →

problemy strukturalne

to takie,

które nie dają się rozwiązać w krótkim okresie
czasu i nie znikają np. wraz z poprawą koniunktury
gospodarczej. Wymagają natomiast długofalowych,
zaplanowanych i przemyślanych działań.



Polityka strukturalna obejmuje działania, które

mają

charakter regionalny

lub dotyczą całego

obszaru Unii Europejskiej.



Około 90% środków przeznaczonych przez UE na
politykę strukturalną jest adresowane

regionalnie,

dlatego często
pojęcia te są stosowane zamiennie.

Polityka Strukturalna

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Europejska Polityka Regionalna

- przyczyny/uwarunkowania -

UE po rozszerzeniu w 2004 r. → wciąż jeden z

najbardziej zamożnych regionów świata



różnice ponad szeciokrotne w PKB na mieszkańca

pomiędzy najbogatszymi a najbiedniejszymi krajami



w krajach członkowskich występują znaczne

różnice w poziomie rozwoju pomiędzy regionami



27 krajów Wspólnoty = prawie 270 regionów →

jeszcze wyraźniejsze rozpiętości (1:13 albo 1:8)



negatywne konsekwencje na płaszczyźnie

politycznej, społecznej i kulturowej.

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

MISJĄ

polityki regionalnej / strukturalnej UE jest

WZROST POZIOMU SPÓJNOŚCI WEWNĘTRZNEJ

(= polityka SPÓJNOŚCI UE

)



Spójność ekonomiczna oceniana jest za pomocą

PKB/ 1 mieszkańca, weryfikowanego parytetem siły
nabywczej.



Spójność społeczna charakteryzowana jest

zróżnicowaniami stopy bezrobocia.



Spójność przestrzenna (terytorialna) oceniana jest

najczęściej miernikiem dostępności (accessibility) →
ilości konsumentów osiąganych w danym czasie.

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Stopa bezrobocia w regionach, 2002

< 4.75

4.75 – 7.65

7.65 – 10.55

10.55 – 13.45

13.45

Brak danych

Index, EU-25 = 100

Second progrees

report on cohesion

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

KONKURENCYJNOŚĆ – Pojęcie KLUCZOWE

dla wyrównywania szans i różnic w poziomie rozwoju

regionów:

• w ekonomii

- zdolność do osiągania sukcesu w

gospodarczej rywalizacji,

• w dziedzinie rozwoju regionalnego

- zdolność regionów do

przystosowywania się do zmieniających się warunków, pod

kątem utrzymania się lub poprawy pozycji w toczącym się

również między regionami współzawodnictwie,

• w VI Raporcie Komisji Europejskiej

- „zdolność

przedsiębiorstw, przemysłu, regionów, krajów i

ponadnarodowych obszarów geograficznych, wystawionych

na konkurencję międzynarodową, do osiągania relatywnie

wysokiego poziomu dochodów i zatrudnienia”.

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

KAPITAŁ

LUDZKI

INNOWACYJNOŚĆ

INSTYTUCJE

KAPITAŁ SPOŁECZNY

INFRASTRUKTURA

PODSTAWOWA

MAŁE I ŚREDNIE

PRZEDSIĘBIORSTWA

INWESTYCJE

ZAGRANICZNE

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Ramy prawne polityki spójności UE – uwarunkowania

ogólne (1)

• Polityka spójności - obszar

współdziałania

Wspólnoty i

państw członkowskich, których działania mają się

wzajemnie wspierać i uzupełniać.

• Zasadniczo - na państwach członkowskich ciąży

odpowiedzialność za realizację działań strukturalnych,

zmierzających do rozwoju ich regionów, poprzez m.in.

wzmacnianie konkurencyjności i potencjału

innowacyjnego, lepsze wyposażenie w infrastrukturę,

rozwój zasobów ludzkich czy wspieranie sektora małych

i średnich przedsiębiorstw.

• Rola Wspólnot -

uzupełniająca i wspierająca

• Prawo europejskie - zawiera normy regulujące

zasady

korzystania z dodatkowych, uzupełniających

instrumentów wsparcia

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Ramy prawne polityki spójności UE - uwarunkowania

ogólne (2)

• Normy („twardego”) prawa wspólnotowego (traktaty i

rozporządzenia):

• a) odnoszą się do tych przedsięwzięć,

w których przewidziano

udział finansowy Wspólnoty

, (określają zasady na jakich państwa

członkowskie mogą korzystać z jej wsparcia);

• b) mają

charakter ramowy

(ogólny).

•
• Z kolei szereg aktów (dokumentów) zawierających postanowienia

szczegółowe – powstaje

w drodze dwustronnych negocjacji

• Ponadto, istotną rolę odgrywają

instrumenty prawne o charakterze

soft law

, takie jak wydawane m.in. przez Komisję wytyczne

(guidelines).

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Sens i uzasadnienie polityki

regionalnej/strukturalnej / spójności UE:

Artykuł 158 TWE

(w brzmieniu ustalonym przez Traktat

Amsterdamski (1997):

„

Celem wspierania swojego wszechstronnego,

harmonijnego rozwoju, Wspólnota rozwija i

kontynuuje działania prowadzące do wzmacniania

swojej

spójności

gospodarczej i społecznej.

W szczególności Wspólnota dąży do

zredukowania różnic w stopniach rozwoju

poszczególnych regionów i zmniejszenia

zacofania regionów najmniej

uprzywilejowanych, w tym terenów wiejskich”.

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości



Polityka regionalna Unii Europejskiej

programowana jest w horyzoncie

wieloletnim.



Okresy programowania funduszy

strukturalnych odpowiedają wieloletnim

perspektywom finansowym UE



Poprzednie okresy obejmowały lata 1989-
1993
oraz 1994-1999 i 2000-2006.



Obecny okres obejmuje lata 2007-2013.

Podstawowe regulacje prawne (rozporządzenia Rady i

Parlamentu oraz przepisy wykonawcze Komisji) –
przyjmowane na określony czas obowiązywania – j.w.

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Rozporządzenie ustanawiające ogólne

przepisy w sprawie

EFRR, EFS i Funduszu

Spójności

(tzw. rozporządzenie ogólne

)

Rozporządzenie w sprawie

EFRR

Rozporządzenie w sprawie

EFS

Rozporządzenie w sprawie

Funduszu Spójności

Jedno rozporządzenie wykonawcze
Komisji

Informacja, promocja, kontrola
finansowa oraz korekty finansowe, itd

Rada stanowi
jednomyślnie,
zgoda PE

EFRR, EFS:
procedura
współdecydowania;

Fundusz Spójności:
procedura
konsultacji

procedura
współdecydowania

Nowy układ podstaw prawnych – 2007-

2013

Rozporządzenie ustanawiające
   Europejskie Organizacje
   Współpracy
   Transgranicznej (EOWT)

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

•Rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006
r.
ustanawiające

przepisy ogólne

dotyczące Europejskiego

Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu
Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylające
rozporządzenie (WE) nr 1260/1999 –

ROZPORZĄDZENIE

OGÓLNE

•

Rozporządzenie Parlamentu i Rady (WE) nr 1080/2006 z dnia 5 lipca

2006 r.

w sprawie

Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego

uchylające rozporządzenie (WE) nr 1783/1999

•Rozporządzenie (WE) nr 1081/2006 Parlamentu Europejskiego
i Rady z dnia
5 lipca 2006 r.

w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego

•

Rozporządzenie Rady (WE) nr 1084/2006 z dnia 11 lipca 2006 r.

ustanawiające

Fundusz Spójności

i uchylające rozporządzenie (WE)

1164/1999

ROZPORZĄDZENIA

wspónotowe 2007-

2013

Określają – ZAKRES INTEREWNCJI każdego z Funduszy - dziedziny i typy

przedsięwzięć uprawnionych do finansowania w jego ramach.

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

• Każdy kraj członkowski sam definiuje niezbędne

w jego przypadku środki działania i tym samym
wybiera Fundusz, z którego będzie korzystał
(czy też

proporcje korzystania

z Funduszy), w

ramach puli przyznanych na dany kraj środków.

• Działania finansowane z poszczególnych FS w

zasadzie

nie pokrywają się ze sobą

– nie ma

niebezpieczeństwa kolizji

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

EFRR 2007-2013

•

Zakres Rozporządzenia:

–

Zakres pomocy

–

Priorytety

–

Kwalifikowalność wydatków

–

Przepisy szczególne dotyczące traktowania szczególnych

uwarunkowań terytorialnych

–

Przepisy szczególne dotyczące celu „Europejska współpraca

terytorialna”

•

Cel - wzmocnienie spójności gospodarczej i społecznej w drodze

korygowania podstawowych dysproporcji regionalnych, w tym:

–

przekształcenia upadających regionów przemysłowych i

regionów

opóźnionych rozwoju

–

wspieranie współpracy terytorialnej - transgranicznej,

transnarodowej i międzyregionalnej

•

W realizacji tego celu EFRR kieruje się potrzebą:

–

zwiększenia konkurencyjności i innowacyjności

–

utworzenia i ochrony trwałych miejsc pracy

–

Zapewnienia zrównoważonego rozwoju

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

EFRR - Zakres pomocy

(1)

•

Inwestycje produkcyjne

przyczyniające się do

tworzenia i ochrony trwałych miejsc pracy (głównie

bezpośrednie wspieranie inwestycji, zwłaszcza w MŚP)

•

Inwestycje w infrastrukturę

•

Rozwój potencjału endogenicznego

poprzez działania

wspierające rozwój regionalny i lokalny (m.in. wsparcie i

usługi dla MŚP, instrumenty finansowe dla MŚP, tworzenie

sieci, współpraca i wymiana doświadczeń między

regionami, miastami i podmiotami ze sfery społeczno-

gospodarczej)

•

Pomoc techniczna

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

EFRR 2007-2013: Zakres pomocy (2)

•

BRT, innowacyjność i przedsiębiorczość:

•

zwiększanie zdolności w zakresie BRT oraz ich włączenie do

Europejskiej Przestrzeni Badawczej,

•

pomoc na rzecz BRT (zwłaszcza w MŚP oraz na rzecz transferu

technologii),

•

poprawa powiązań między MŚP a szkolnictwem wyższym,

instytucjami badawczymi i centrami badawczo-technologicznymi,

•

sieci powiązań gospodarczych,

•

PPP,

•

klastry,

•

świadczenie usług dla biznesu i technologii grupom MŚP,

•

finansowanie przedsiębiorczości w MŚP za pomocą inżynierii

finansowej

•

Społeczeństwo informacyjne:

•

infrastruktura,

•

usługi i aplikacje na poziomie lokalnym,

•

bezpieczeństwo dostępności do publicznych usług on-line i ich

rozwój,

•

usługi na rzecz MŚP

•

Inicjatywy lokalne

w zakresie rozwoju oraz wsparcie dla struktur

świadczących usługi lokalne w tworzeniu nowych miejsc pracy – w

przypadku, gdy nie są objęte zakresem rozporządzenia o EFS

(1081/2006)

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

•

Środowisko:

•

zaopatrzenie w wodę,

•

gospodarka wodna,

•

gospodarka odpadami,

•

oczyszczanie ścieków,

•

jakość powietrza,

•

zapobieganie pustynnieniu i kontrola tego zjawiska,

•

minimalizacja skutków zmiany klimatu,

•

rekultywacja środowiska naturalnego,

•

różnorodność biologiczna i ochrona przyrody (w tym inwestycje

w obszary NATURA 2000),

•

wsparcie MŚP w zakresie ochrony środowiska

•

Zapobieganie zagrożeniom

– opracowanie i wdrożenie planów

zapobiegania i zwalczania zagrożeń naturalnych i

technologicznych

•

Turystyka:

•

promocja walorów przyrodniczych,

•

ochrona i poprawa jakości dziedzictwa przyrodniczego,

•

wprowadzanie nowych usług turystycznych o wyższej wartości

dodanej,

•

wspieranie nowych, zrównoważonych rodzajów turystyki

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

EFRR: Zakres pomocy (cd)

•

Inwestowanie w kulturę:

•

ochrona, promowanie i zachowanie dziedzictwa

kulturowego,

•

rozwój infrastruktury kulturalnej,

•

wprowadzanie nowych usług o wyższej wartości dodanej

•

Inwestycje transportowe:

•

sieci TEN i połączenia z siecią TEN,

•

zintegrowane strategie promocji transportu ekologicznego,

•

promocja systemów intermodalnych i ograniczanie wpływu

na środowisko

•

Inwestycje energetyczne

– poprawa sieci transeuropejskich

(poprawiających bezpieczeństwo dostaw, integrujących kwestie

środowiska, zwiększających efektywność energetyczną oraz

rozwój energetyki odnawialnej)

•

Inwestycje w edukację

– w tym kształcenie zawodowe

•

Inwestycje w infrastrukturę ochrony zdrowia i

infrastrukturę społeczną

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

EFRR - Kwalifikowalność

wydatków

NIE są kwalifikowane:

•

Odsetki

od zadłużenia

•

Zakup gruntów

powyżej 10% całkowitych

kosztów kwalifikujących się do wsparcia w ramach

danego projektu (WYJĄTEK: wyższy % może zostać

dozwolony przez IZ dla projektów z zakresu ochrony

środowiska)

•

Likwidacja elektrowni jądrowych

•

Podlegający zwrotowi podatek VAT

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

EFRR: Zakres pomocy (cd)

•

Wydatki na mieszkalnictwo

–

kwalifikują

się wyłącznie w

krajach, które przystąpiły do UE 1 maja

2004 r.

lub później, pod warunkiem, że:

–

Wydatki są programowane

w ramach projektu dotyczącego

zintegrowanego rozwoju obszarów miejskich

lub osi

priorytetowej

dla

obszarów dotkniętych lub zagrożonych

degradacją fizyczną i wykluczeniem społecznym

–

Środki przeznaczone na mieszkalnictwo wynoszą

nie

więcej niż 3%

alokacji

na dany program operacyjny lub

całkowitej alokacji EFRR

–

Wydatki ograniczone są do budownictwa

mieszkaniowego

wielorodzinnego,

budynków stanowiących

własność publiczną

lub własność podmiotów o celach

niezarobkowych

wykorzystywanych na cele

mieszkaniowe dla gospodarstw domowych o niskich

dochodach lub o szczególnych potrzebach

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Fundusz Spójności –

charakterystyka

ogólna

•

Cohesion Fund

• Wspomaga kraje członkowskie, których PKB jest mniejszy

niż 90 % średniej dla całej UE

• Pierwsza grupa państw-beneficjentów - Irlandia, Portugalia,

Hiszpania, Grecja (tzw. państwa kohezyjne)

Dotychczasowe (2000-2006) kierunki finansowania:

–

projekty

dotyczące środowiska

, a w szczególności projekty

zgodne z priorytetami polityki wspólnotowej w zakresie

ochrony środowiska (kanalizacja / odpady)

–

transportowe

projekty infrastrukturalne

zidentyfikowane w

ramach wytycznych dotyczących rozwoju transeuropejskiej

sieci transportowej

• Co do zasady wspiera projekty

o znaczeniu

ponadregionalnym

i o większej wartości finansowej - w tym

tzw. duże projekty – 50 mln euro (transport) lub 25 mln euro

(inne)

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

•

Zakres Rozporządzenia o Funduszu Spójności 2007-

2013:

–

Zakres pomocy

–

Wydatki kwalifikowalne

–

Warunki dostępności pomocy

•

Zakres pomocy:

–

Transeuropejskie sieci transportowe

w szczególności

projekty priorytetowe określone w decyzji 1692/96/WE

–

Środowisko

w ramach priorytetów wspólnotowej polityki

ochrony środowiska

–

Fundusz może udzielać wsparcia

w dziedzinach związanych ze

zrównoważonym rozwojem

które przekładają się na

wyraźne korzyści wymiarze środowiskowym, tj.:

•

Efektywność

energetyczna i energetyka odnawialna

•

Kolej

•

Transport rzeczny i morski

•

Intermodalne systemy transportowe i ich interoperacyjność

•

Zarządzanie ruchem drogowym, morskim, lotniczym

•

Ekologiczny

transport miejski i transport publiczny

NOW
E!

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Fundusz Spójności - Wydatki

kwalifikowane

NIE kwalifikują się:

NIE kwalifikują się:
•

Odsetki od zadłużenia

•

Zakup gruntów na kwotę przekraczającą 10%

całkowitych wydatków kwalifikowalnych w ramach

danego projektu

•

Mieszkalnictwo

•

Likwidacja elektrowni jądrowych

•

Podlegający zwrotowi podatek VAT

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

EFS 2007-2013 -

zakres pomocy (1)

• Zwiększenie zdolności adaptacyjnych

pracowników,

przedsiębiorstw i przedsiębiorców

w celu lepszego

przewidywania zmian gospodarczych i pozytywnego

zarządzania, w szczególności poprzez promowanie:

• Kształcenia ustawicznego oraz większego inwestowania w zasoby

ludzkie (m.in.. praktyki zawodowe, szkolenia dla pracowników o

niskich kwalifikacjach i starszych, rozwój kwalifikacji i kompetencji,

upowszechnianie technologii informacyjnych i komunikacyjnych, e-

kształcenie, promowanie przedsiębiorczości)

• Opracowywanie i rozpowszechnianie innowacyjnych i bardziej

wydajnych form organizacji pracy (poprawa BHP, identyfikacja

przyszłych wymogów związanych z zawodem itp..)

• Zwiększanie dostępu do zatrudnienia oraz trwała

integracja na rynku pracy

osób poszukujących pracy i

nieaktywnych zawodowo

, zapobieganie bezrobociu

(zwłaszcza

długoterminowemu

oraz

młodzieży

zachęcanie do aktywności osób starszych

• Zwiększanie integracji społecznej

osób znajdujących

się w niekorzystnej sytuacji

w celu ich trwałej

integracji na rynku pracy

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

EFS 2007-2013

– zakres pomocy (2)

• Wzmacnianie kapitału ludzkiego (m.in. poprzez

opracowywanie reform systemów edukacji i szkoleń, lepsze

dostosowywanie kształcenia ogólnego i zawodowego oraz

szkoleń do potrzeb rynku pracy, tworzenie sieci

obejmujących instytucje szkolnictwa wyższego, centra

badawczo-technologiczne oraz przedsiębiorstwa)

• Zwiększanie i poprawa inwestycji w kapitał ludzki

(m.in. realizacja reform systemów edukacji i szkoleń,

większe uczestnictwo w edukacji i szkoleniu przez całe

życie, rozwój potencjału ludzkiego w dziedzinie badań i

innowacji)

• Wzmacnianie

zdolności

instytucjonalnej

skuteczności administracji w celu przeprowadzenia

reform, lepszych uregulowań prawnych i dobrego

zarządzania,

zwłaszcza

dziedzinie

gospodarki,

zatrudnienia, edukacji, spraw społecznych

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Zintegrowany Pakiet Wytycznych (ZPW)

Strategiczne
Wytyczne
Wspólnoty
(SWW)

Strategiczne
Wytyczne UE dla
Polityki Rozwoju
Obszarów
Wiejskich

Strategiczne
Wytyczne dla
Zrównoważonego
Rozwoju Sektora
Rybołówstwa i
Nadbrzeżnych
Obszarów
Rybackich

Krajowy
Program
Reform

Narodowe
Strategiczne
Ramy
Odniesienia
(NSRO)

Narodowy Plan
Strategiczny dla
Rybołówstwa

Narodowa
Strategia Rozwoju
Obszarów
Wiejskich

"Nowa Strategia Lizbońska” a polityki: spójności,

Rolna i rybołówstwa 2007-2013

Rada Europejska

Komisja
Europejska

Rada

Polityka
Spójności

Wspólna Polityka

Rolna

Wspólna Polityka

Rybacka

państwa
członkowskie

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Fundusze Strukturalne 2007-2013

„Nowa polityka spójności” a rozwój obszarów wiejskicha

rybołowstwo



Europejski Fundusz

Orientacji i Gwarancji

Rolnych (EFOiGR)

Europejski Fundusz

Rolny Rozwoju

Obszarów Wiejskich

(EFROW)



Finansowy Instrument ds.

Orientacji Rybołówstwa

(FIOR)

= Europejski

Fundusz Rybacki (EFR)



Przestają być
zaliczane do grupy
funduszy
strukturalnych;



Są instrumentami
odrębnych polityk
UE – WPR oraz
WPRyb.;



Mają własne
zasady i podstawy
prawne;



Nie dotyczą ich
przepisy
Rozporzadzenia
Ogólnego

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Fundusze Strukturalne w okresie

2000-2006 oraz 2007-2013

- porównanie

2000-2007

EFRR

2) EFS

3) EFOGiR

4) FIOR

F. Spójności

2000-2013

1) EFRR

2) EFS

3) F. Spójności

EFRROW

WSPÓLNA

POLITYKA ROLNA (i obszarów
wiejskich )

EFR

WSPÓLNA

POLITYKA RYBACKA

POLITYKA
SPÓJNOŚCI

Rozp.
Ogólne

POLITYKA
SPÓJNOŚCI

Rozp.
Ogólne

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej (EFOiGR-

SG) /

Europejski Fundusz Rolny Rozwoju Obszarów Wiejskich

(EFROW)

Misja - “Wsparcie Wspólnej Polityki Rolnej oraz poprawa

struktur rolnych”

Tzw. działania towarzyszące WPR: przedsięwzięcia związane z

odpowiednim rozwojem struktury rolnictwa:

a) wspieranie poziomu dochodów z działalności rolniczej poprzez dotacje

wyrównawcze i tworzenie wspólnot rolniczych na obszarach górskich bądź o

niekorzystnych warunkach gospodarowania;

b) wcześniejsze emerytury rolnicze;
c) programy rolnośrodowiskowe i gospodarka leśna (programy zalesiania);
2.

Modernizacja i dywersyfikacja gospodarstwa rolnych:

a) inwestycje w gospodarstwach rolnych
b) konwersja, dywersyfikacja, reorientacja i poprawa jakości produktów rolnych
c) pomoc dla młodych rolników;
d) przetwórstwo i marketing produktów rolnych;
e) wsparcie dla tworzenia grup producenckich;

Rozwój i dywersyfikacja obszarów wiejskich:

a) rozwój infrastruktury wiejskiej i usług dla rolnictwa;
b) wsparcie inwestycji tworzących miejsca pracy poza sektorem rolnym

(agroturystyka);

d) inne przedsięwzięcia – np. zapobieganie klęskom żywiołowym, gospodarka

wodna, ochrona środowiska przyrodniczego, rewitalizacja wsi, ochrona

dziedzictwa wiejskiego, tworzenie miejsc pracy poza rolnictwem.

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Finansowy Instrument ds. Orientacji Rybołówstwa

(FIOR) /

Europejski Fundusz Rybacki (EFR)

Misja - “Zrównoważone zarządzanie zasobami oraz

konkurencyjne struktury”

1. Dostosowanie potencjału sektora rybołówstwa do stanu

zasobów (np. rekompensaty za złomowanie kutrów rybackich,
zaprzestanie działalności, emerytury);

2. Modernizacja i restrukturyzacja floty;
3. Rozwój gospodarstw rybnych; dofinansowanie łodziowych

połowów przybrzeżnych;

4. Ochrona środowiska naturalnego i niektórych obszarów

morskich / przybrzeżnych;

5. Inwestycje w infrastrukturę portów rybackich;
6. Obróbka, przetwarzanie i marketing produktów rybnych;
7. Promocja nowych produktów; promocja produktów na nowych

rynkach zbytu; tworzenie grup producenckich.

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

ZOBOWIĄZANIA

mld

EUR

(2004)

1a. Konkurencyjność na rzecz wzrostu i

zatrudnienia

72.1

8,4%

1b. Spójność na rzecz wzrostu i

zatrudnienia

307.6

35,7

2. Zachowanie i zarządzanie zasobami naturalnymi

371.2

43,1%

w tym wydatki rynkowe

293.1

34,0%

3. Obywatelstwo, wolność, bezpieczeństwo i

sprawiedliwość

10.3

1,2%

4. Unia Europejska jako globalny partner (z wył.

EFR)

50.0

5,8%

5. Koszty administracyjne

50.3

5,8%

6. Kompensacje BG/RO

0.8

0,1%

Całość zobowiązań

862.4

W % UE-27 DNB

1.045%

Perspektywa finansowa UE 2007-2013

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Polityka spójności UE

Polityka Spójności UE 2007-2013

2000-2006

Cel 1. Wspieranie rozwoju i

dostosowania regionów

opóźnionych w rozwoju

• Cel 2. Wspieranie

gospodarczej i społecznej

konwersji obszarów

stojących w obliczu

problemów

strukturalnych

• Cel 3. Dostosowanie i

unowocześnianie

systemów oświaty,

szkolenia i zatrudnienia

2007-2013

• Cel „Konwergencja” –

wspieranie wzrostu i

tworzenie nowych

miejsc pracy w

państwach i regionach

najbiedniejszych

• Cel „Konkurencyjność i

zatrudnienie” –

wzmocnienie

atrakcyjności i

konkurencyjności

regionów

• Cel „Europejska

współpraca terytorialna”

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

CEL 1

CEL 2

CEL 3

EQUAL

F. Spójności

URBAN II

LEADER +

INTERREG III

KONWERGENCJA

KONKURENCYJNOŚĆ

I ZATRUDNIENIE

W REGIONACH

EUROPEJSKA

WSPÓŁPRACA

TERYTORIALNA

Reforma polityki spójności

2000-2006

2007-2013

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Cele, Fundusze Strukturalne i zakresy

interwencji w okresie 2007-2013

EFRR

EFS

Fundusz

Spójności

Konwergencja

Regionalna konkurencyjność

i zatrudnienie

Europejska współpraca

terytorialna

EFRR

EFS

infrastruktura,

innowacyjność,

inwestycje,

etc.

szkolenia

zawodowe,

pomoc w

zatrudnieniu, etc.

Kraje człnk. z PKB

na głowę < 90%

infrastruktura

transportowa

i środowiskowa,

energia odnawialna

wszystkie państwa człnk.

i regiony

CELE

FUNDUSZE STRUKTURALNE

I ICH ZAKRESY

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Budżet polityki spójności w latach
2007-2013

Cel

Alokacja

procento

Alokacja

finansow

Konwergencja

81,7 %

251,3

mld.

Konkurencyjność i

zatrudnienie

15,9 % 48,9 mld.

Europejska Współpraca

Terytorialna

2,42 %

7,5 mld.

RAZEM

100%

307,6

mld

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Środki UE dla Polski na politykę

spójności

2004-2006

2007-

2013

94%

Polska

80,7%

Polska

19,3%

Unia Europejska (2000-2006) – 213,0 mld

EUR

Polska – 12,8

mld EUR

Unia Europejska – 307,6 mld EUR

Polska – 59,6 mld EUR (

mld euro

po indeksacji

)

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Geograficzny zasięg Celu „Konwergencja” 2007-2013

Pojemne zdefiniowanie obszarów Celu „Konwergencja”:

Regiony biedne (PKB < 75% średniej UE)

Regiony efektu statystycznego

Regiony wygasającej pomocy przejściowej

Regiony ultra peryferyjne

* Cała Polska pozostaje obszarem Celu 1 (dotychczas

obowiązujące kryteria na poziomie NUTS 2 – 16

regionów)

* Polska uczestniczy także w alokacjach Celu 2 i Celu 3,

chociaż w ograniczonym zakresie

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Polityka

spójności

2007-

2013

3 Cele

307,6

mld EUR

(0,37%

DNB UE)

Programy i

instrumenty

Kwalifikowalność

Priorytety

Alokacja

środków

Cel: Konwergencja

81,7%

(251,33 miliardy euro)

Programy regionalne
i krajowe
EFRR
EFS

Fundusz Spójności
wraz z phasing-out

Regiony o PKB/

mieszkańca <75%

średniej dla UE25

Efekt statystyczny:

Regiony o PKB/mieszkań

Ca <75% dla UE15

i >75% dla UE25

Państwa Członkowskie o

DNB/mieszkańca <90%

średniej dla UE25

•innowacja;

•środowisko naturalne/

•zapobieganie ryzyku;

•dostępność;

•infrastruktura;

•zasoby ludzkie;

•potencjał administracyjny

•transport (TEN);

•zrównoważony transport;

•środowisko;

•energia odnawialna.

57,6%

177,29 mld euro

4,1%

12,52 mld euro

20,0%

61,42 mld euro

Cel: Konkurencyjność i zatrudnienie w regionach

15,8%

(48,9 miliardów euro.)

Programy regionalne
(EFRR)
i krajowe (EFS)

Państwa Członkowskie

proponują listę

regionów

(NUTS1 lub NUTS2)

Stopniowe wycofywanie"

Regiony objęte celem 1

w latach 2000-06

i nie objęte celem

„Konwergencja”

•innowacja;

•środowisko naturalne/
zapobieganie ryzyku;

•dostępność;

•Europejska Strategia
Zatrudnienia.

15,5%

38,4 mld euro

3,4%

10,38 mld euro

Cel: Europejska Współpraca Terytorialna -

2.4% (7,5 miliarda euro)

programy transgraniczne

i ponadnarodowe

oraz budowanie
sieci współpracy

(EFRR)

Regiony przygraniczne

i większe regiony

uczestniczące we

współpracy

ponadnarodowej

•innowacja;

•środowisko naturalne/
zapobieganie ryzyku;

•dostępność;

•kultura, edukacja

z których:

77.6% wsp. transnarodowa

18.5% wsp. transgraniczna

3.9% sieci współpracy

+ Europejski Instrument

Sąsiedztwa i Partnerstwa

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

ZASADY

FUNDUSZY STRUKTURALNYCH*

współfinansowanie

zgodność

zrównoważony rozwój

równouprawnienie

koncentracja

partnerstwo

dodatkowość

subsydiarność

Na podstawie Rozporządzenia Ogólnego w sprawie Funduszy

Strukturalnych

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Zróżnicowanie stawek współfinansowania 2007-
2013

•pierwsza stawka dot. regionów kwalifikowalnych do celu Konwergencja, druga dot.
tych z celu: Regionalna Konkurencyjność i Zatrudnienie
**jeśli dotyczy

(1) Kraje człnk. z PKB na mieszkańca
poniżej 85% w latach 2001-03

CZ, EE, GR, CY,

LV,LT, HU, MT, PL,

PT, SI, SK, BG, RO

85%

Kryteria

Kraje człnk,

regiony

EFRR,

EFS

Fundusz

Spójności

(2) Kraje człnk. inne niż (1)
Kwalifikowalne do Funduszu Spójności

80%/50%*

85%

(3) Kraje człnk. inne niż (1) i (2)

AT, BE, DK, DE,

FR, IR, IT, LU,

NL, SE, SF,UK

75%/50%*

(4) Regiony najbardziej oddalone,
wymienione w art. 299 (2) Traktatu

Regiony

w ES, FR, PT

85%

85%**

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Postanowienia Traktatowe wymagają,
aby instrumenty finansowe stosowane
w UE były ukierunkowane na
zagadnienia:

•

wzrostu gospodarczego;

•

spójności społecznej;

•

ochrony środowiska

ZASADA (horyzontalna)

ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU

ROZWÓJ

ZRÓWNOWAŻON

ró

oł

wzrost gospodarczy

śr

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

Czyli:

 równości szans kobiet i mężczyzn

 niedyskryminacji

Przestrzeganie tej zasady w realizacji każdego programu będzie

zapewnione dzięki:

–

zaplanowaniu działań na rzecz promocji równouprawnienia

–

uwzględnieniu, już na etapie planowania, wpływu przewidywanych

działań na sytuację kobiet i mężczyzn

Państwa członkowskie i Komisja podejmują odpowiednie kroki w celu

zapobiegania wszelkiej dyskryminacji

ze względu na płeć, rasę lub

pochodzenie etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność,

wiek lub orientację seksualną

na poszczególnych etapach

wdrażania funduszy a, w szczególności, w dostępie do nich.

ZASADA (horyzontalna)

RÓWNOUPRAWNIENIA

Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego realizowany pod
nadzorem

Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości

ZASADA PROGRAMOWANIA

Programowanie

Proces organizowania, podejmowania

decyzji i finansowania

 prowadzony na kilku etapach
 w celu wdrażania
 na bazie wieloletniej współpracy
 wspólnych działań Wspólnoty i państw członkowskich
 dla osiągnięcia Celów wsparcia Wspólnoty

Programy operacyjne

- określają cele i kierunki

(przeznaczenie) wydatkowania środków UE i
innych

zaangażowanych

funduszy,

zawierają

budżet,

posiadają

określony

harmonogram

realizacji, wskazują odpowiedzialne instytucje,
procedury przepływów finansowych, wskaźniki
monitoringu, zasady nadzoru i kontroli

Document Outline