1
Wykład VII
Rynek usług spedycyjnych
1
Wykład VII
Rynek usług spedycyjnych
2
Cechy rynku usług
spedycyjnych (ogólne)
• Podaż występuje w postaci oferowanej
zdolności przewozowej;
• Usługobiorcy wybierają usługodawców a
nie same usługi;
• Niskie bariery wejścia na rynek
• Rynek użytkownika
• Znaczny stopień specjalizacji małych i
średnich firm
• Niski stopień standaryzacji usług
3
Cechy rynku usług
spedycyjnych
• specyficzny charakter marketingu, np.
mniejsze znaczenie konwencjonalnej
reklamy w stosunku do innych form
komunikacji i ceny;
• większe w stosunku do innych usług
oddzielenie procesu konsumpcji od
produkcji ze względu na niewielką
potrzebę osobistego kontaktu z klientem;
• możliwość zmechanizowania i
zautomatyzowania części operacji;
4
Cechy rynku usług
spedycyjnych
• stosunkowo mniejsze znaczenie lokalizacji, dostępności,
stanu zakładu produkcyjnego i jego wyposażenia;
• kanały dystrybucji są krótkie, a sprzedawcy usług są
jednocześnie ich wytwórcami;
• konieczne jest stałe podnoszenie kwalifikacji i
pogłębianie doświadczenia;
• spedytor ma większy kontakt z ładunkiem niż z klientem;
• koszty niewykorzystanego potencjału
w okresach wzmożonego popytu mogą wystąpić
trudności związane z ich zaspokojeniem
5
Popyt - charakterystyka
• Wtórny i komplementarny w
stosunku do popytu na usługi
przewozowe
• Zróżnicowanie
czas,
przestrzeń,
podatność transportowa
• Elastyczność popytu
6
Zróżnicowanie popytu
źródło nieracjonalności
7
Racjonalizacja popytu
• Strona popytowa – konsolidacja
ładunków w większe partie
przesyłek
• Strona podażowa - konsolidacja,
racjonalizacja dróg przewozu,
specjalizacja środków transportu
8
Rodzaje firm spedycji
międzynarodowej
• firmy spedycyjne typu operatorskiego
• firmy spedycyjne związane głównie z
jedną gałęzią transportu, z jednym
miejscem działania i wykonujące
określone tym czynności
• firmy spedycyjne typu konsultacyjno -
doradczego
9
Rynek TSL w Polsce
10
Do roku 1990
• Międzynarodowy trasnport
samochodowy – PEKAES SA
• Krajowy transport samochodowy –
PKS
• Międzynarodowy spedytor – C.
Hartwig
• Krajowy spedytor - PSK
11
Przyczyny zmniejszania się
popytu na usługi spedycyjne
firm polskich na początku lat
90 tych
• Zmniejszenie produkcji i konsumpcji.
• Pojawienie się konkurencji liberalizacja rynku,
• Wymienialność walut
• Klienci będą wybierali te porty, z którymi mają stałe, regularne
połączenia (słaba kondycja PŻM - mało przewozów, portów);
• Konkurencyjność firm polskich - słaby marketing;
• Gestia transportowa.
w imporcie - zachodni kontrahent oferuje kredyt kupiecki;
w eksporcie korzystniejsze jest Ex-work.
12
Przyczyny trudności w ustaleniu
wielkości rynku usług
spedycyjnych
• wykonywanie spedycji obok innych rodzajów
działalności
• faktyczne niezajmowanie się spedycją;
• spedycja własna, firm transportowych i innych;
usługa firmy spedycyjnej, która faktycznie jest usługą
przewozową;
• spedytor może być klientem innego spedytora;
przewoźnik może być dla spedytora zarówno
zleceniobiorcą jak i zleceniodawca (konsolidowanie
przesyłek);
13
Rynek usług spedycyjnych
Struktura
• Firmy małe – kilka osób
• Średnie – do 50 osób
• Duże – do 100
• Operatorzy – kilka tysięcy
Schenker – 11200
Danzas – 10300
Kuhne und Nagel – 8000
Panalpina - 6000
14
Rynek usług spedycyjnych
w Polsce -
– dane – lata 90
-te
• 70 tys. Zarejestrowanych firm
• 300 – 500 firmy odgrywające
znaczącą rolę w obrotach polskiego
handlu zagranicznego
• Ok. 80 % ładunków przewożonych jest
transportem drogowym.
15
Rynek usług spedycyjnych
w Polsce – firmy
spedycyjne
• Czysta spedycja – mniejszość
• Spedycyjno – transportowe
(składowanie, przeładunek)
• Działalność – dodatkowa – agenci,
pośrednicy handlowi, biura podróży
16
Cechy rynku
spedycyjnego w Polsce
• rozdrobniony dominują firmy mające jeden środek
transportu;
• brak kapitału
• do PSiL należą spedytorzy międzynarodowi mający
siedzibę w portach;
• konkurencja cenowa;
• tylko kilka firm może być operatorami;
• niechęć do współdziałania i koncentracji
• Słaba organizacja świadczenia usług (brak oddziałów i
przedstawicielstw w UE)
• Brak wiedzy, strategicznego myślenia, przygotowania
do zmian
• podspedycja.
17
Problemy firm z branży
TSL
• Popyt na usługi
• Wysoki poziom konkurencji
• Kursy walutowe
• Koszty funkcjonowania firm
• Polityka transportowa
18
Zachowania
przedsiębiorstw
• Bierne oczekiwanie, walka cenowa
• Aktywna postawa – szukanie
możliwości obniżki kosztów,
wprowadzanie nowych usług,
metody nowoczesnego zarządzania
19
Rozwój rynku usług
spedycyjnych
20
Procesy mające wpływ
na rozwój spedycji
• koncentracja, kooperacja, specjalizacja,
stabilizacja ciągów ładunkowych, integracja,
• wzrost średniej wielkości jednostkowej partii
towarów, wzrost obrotów ładunkami
masowymi, wzrost znaczenia konteneryzacji,
• ujednolicanie i upraszczanie dokumentów,
ułatwienia formalności i procedury realizacji
międzynarodowej wymiany towarowej.
21
Tendencje na rynku usług
tr - sped.
• łączenie się dużych podmiotów
dotychczasowych konkurentów (BTL i Schenker);
• powstawanie korporacji międzynarodowych, w
których trudno określić pochodzenie kapitału
pozbywanie się „zbędnej działalności
(outsourcing);
• tworzenie łańcuchów logistycznych, w których
podmiotem zarządzania nie jest jedno
przedsiębiorstwo ale cały łańcuch;
22
Tendencje na rynku usług
tr - sped.
• powstawanie joint ventures o kapitale mieszanym oraz o
pełnym kapitale zagranicznym (Spedpol, Schenker, Danzas,
Kunhe und Nagel, Raben, DHL, UPS, TNT);
• rozszerzania działalności polskch przewoźników zarówno w
układzie terytorialnym, jak też szerokości asortymentu
świadczonych usług (Wtedy, gdy polskie przedsiębiorstwa
tworzą spółki, przedstawicielstwa lub wiążą się z firmami
zachodnimi - PSM Hartwig - częśc udziałów w C. Hartwig Gdańsk
wykupił podmiot zzagraniczny, PeKaes Group);
• tworzenia operatorów przewozów multimodalnych, najczęściej
w układzie szyna - droga (Operator Przewozów Kombinowanych
- Polkombi, współpracujący z operatorami zagranicznymi);
23
Tendencje
• Od początku lat 90 -tych działalność spedycyjna i
transportowa coraz bardziej się przenikają:
• zakup taboru przez firmy spedycyjne;
• Łączenie się firm
wyodrębnienie działalności spedycyjnej w firmach
transportowych.
• Specjalizacja kierunkowa i towarowa połączona z
dywersyfikacją.
• Odchodzenie od spedycji krajowej na rzecz
międzynarodowej
• Dalsza racjonalizacja, eliminowanie usługodawców
nie potrafiących obsłużyć dużej masy towarowej
24
Rynek TSL w Polsce -
2006
25
Sytuacja firm tradycyjnej
spedycji
• Duża konkurencja
• Wysoki stopień powiązania z
sytuacją makroekonomiczną
26
Przyszły kształt rynku
• Firmy kurierskie
• Duże firmy spedycyjne świadczące
usługi systemowe i logistyczne
• Średnie i małe firmy spedycyjne,
niszowe
• Spedytorzy graniczni
• Agencje celne
27
28
Wielkość sprzedaży podstawowej osiąganej przez firmy sektora TSL w
2006 r.
Miejsc
e w
rankin
gu
Nazwa przedsiębiorstwa
Przychody
ze
sprzedaży
[tys. zl]
Dynamika
przychodó
w
2005/2006
[%]
Zatrudn
ienie
Dynamika
zatrudnienia
2005/2006
[%]
2
Grupa CTL PEKAES
864 345
101,18
2191 99,46
6
446 094
106,22
1448 91,7
7
Grupa Equus
368 926
141,54
98 175
14
JAS-FBG
252 451
102,98
784 101,55
16
Cargosped sp. z o.o.
226 764
142,31
95 90,48
17
Przedsiębiorstwo Transportu
Kolejowego Holding SA
215 408
96,42
1530 252,48
Omega Pilzno International
22
Transport & Spedition
173 156
129,7
110 180,33
Godawski & Godawski sp. z o.o.
24
Róhlig Poland sp. z o.o.
168 742
134,27
332 148,21
28
Euro-Truck sp. z o.o.
126 770
136,38
104 92,04
29
Partnersopl Group
121 857
130,12
464 134,1
30
Mexem sp. z o.o.
120 671 128,6
217 103,86
35
Link sp. z o.o.
100 467
114,95
300 81,01
38
PPT PKS Gdańsk-Oliwa SA
85 089
121,18
76 116,92
39
Trans-Południe sp. z o.o.
84 002
157,45
83 360,87
42
SM Logistic sp. z o.o.
72 743
119,65
410 253,09
29
Trade Trans Sp. z o.o.
spedycja
kol, mas.
Grupa Raben
Logistyka
sam. drob.
DHLExpress*
kurierskie
sam. drob.
Spedpol Sp. z o.o.
Logistyka
sam. drob.
Pekaes Multi-Spedytor Sp. z o.o.
spedycja
sam. mas.
Pol-Miedź Trans Sp. z o.o.
transport
sam. mas.
Kuehne und Nagel Sp. z o.o.
Logistyka
sam. drob.
C.Hartwig Gdynia S.A.
spedycja
morski
inne/ładunki
Schenker Sp. z o.o.
spedycja
sam. przes.
celne
Przedsiębiorstwo Transportu
Kolejowego i Gospodarki Kamieniem
Sp. z o.o.
transport
kol, mas.
Znaczący udział tradycyjnych spedytorów
30
JAS-FBG
m
spedycja
sam. mas.
FM Logistic
k
Logistyka
sam. drob.
JK Energy & Logistics Sp. z
o.o.B
k
transport
kol, mas.
Messenger Service Stolica
SA
k
kurierskie
sam kur.
Vos Logistics Polska Sp. z o.o. m
transport
sam inne
wysokoprzetw.
Delta Trans
m
transport
sam. przes.
celne
M&M Militzer & Munch Polska
Sp. z o.o.
m
spedycja
sam. drob.
Wincanton Trans European
Polska Sp. z o.o.
k
Logistyka
sam. drob.
Grupa Frans Maas Polska
m
spedycja
sam. drob.
Equus Sp. z o.o.
m
transport
sam. mas.
31
Operatorzy logistyczni
• Kilkunastu znaczących
operatorów logistycznych o
zasięgu krajowym i
międzynarodowym
• Kilkudziesięciu o zasięgu
lokalnym
32
Operatorzy logistyczni
• Kapitał zagraniczny – największa
dynamika sprzedaży
• Mieszany
• Większość – polski
• Ewoluowali z: firm transportowych,
spedycyjnych, ale są też i
operatorzy, którzy zostali od
początku powołani do świadczenia
usług logistycznych
33
Tendencje i cechy rynku
• Poszerza się zainteresowanie świadczeniem
innych usług logistycznych takich jak:
doradztwo logistyczne, dostawa door – to door,
konfekcjonowanie, czy dostawy Just-in-Time
• Średnia dynamika sprzedaży w 2006 dla
pierwszej 10-tki – 19,9%
• Ponaddwukrotna przewaga nad wzrostem PKB
• Dobrą koniunkturę zapewnia lokowanie w
krajach Europy Środkowej i Wschodniej dużych
koncernów motoryzacyjnych i producentów
high-tech
34
Analiza rynku TSL
• Transport i spedycja kolejowa
• Transport i spedycja drogowa
• Usługi kurierskie
• Magazynowanie
• Spedycja lotnicza i inna działalność
• Operatorzy logistyczni
35
Rynek TSL a integracja z
UE
36
Odprawy celne przed
integracją
37
Zagrożenia
• 18% dotychczasowego obrotu z
zagranicą będzie podlegało
standardowym odprawom celnym
• Administracja rządowa stoi na
stanowisku, że jest to problem
przedsiębiorstw
• UE uważa, że jest to problem
wewnętrzny państw kandydujących
38
Badania – European
Organization for
Forwarding and Logistics
CLECAT
Po poszerzeniu Unii o 10
państw pracę straci 22 tys.
Osób
2 tys. – UE
10 – 13 tys. W Polsce
39
Przeciwdziałanie
• CLECAT - Fundusze unijne- 30 mln
• PISiL – program reorientacji
zawodowej agentów celnych i
spedytorów
• Pomysły własne firm na
„zagospodarowanie” swoich
agentów celnych
40
Konkurencyjność polskich
firm TSL
• Niższe stawki
• Niskie obroty w handlu
zagranicznym
• Konkurencyjność firm z krajów
sąsiednich (odprawy celne, VAT)
41
Odprawy celne po integracji z
UE - porównanie
• Niska efektywność administracji
• Regulacje wspólnotowe są bardziej liberalne,
administracja wspiera przedsiębiorców
• Podatek VAT – od razu gdy uiszczany jest dług
celny (w Niemczech i Holandii w deklaracji
podatkowej np. po miesiącu)
• Podatek akcyzowy – ustalany na poziomie
Wspólnoty, ale są odstępstwa w
poszczególnych krajach, z czego chętnie
korzysta Polska
42
Administracja w krajach
EU
• W Polsce bardzo dokładna – weryfikacja
• W Niemczech tylko poprawność
wypełniania zgłoszeń
• Litwa – bardzo duży liberalizm (np.
zmiana dokumentów)
• Konkurencja między administracjami
• Kontrola postimportowa w EU rzadko, w
Polsce bardzo dotkliwa (do 3 lat)
43
Przyczyny zmniejszania się
popytu na usługi spedycyjne
firm polskich
Agencje celne
Integracja z Unią Europejską –
możliwość odpraw celnych w innych
krajach (np. Niemcy, Litwa)
44
Czynniki efektywności firm
branży TSL
• Koszty eksploatacyjne
• Kursy walut
• Koszty dostosowania do regulacji
UE
• Ceny
45
Po integracji Polski z UE ceny
spadły o ok. 30 %
46
Efekty pozytywne czy
negatywne?
Zniesienie odpraw
celnych
Otwarcie rynków
usług
transportowych
Lepsze
wykorzystanie
zasobów
Niższe
koszty
Niższe stawki
Większa
podaż
Większa
konkurencyjność
47
Ocena (2006) skutków
integracji
• Sprawdziły się prognozy wzrostu obrotów
handlowych, zwiększenia udziału transportu
samochodowego (niezależnie od zakładanego
spadku transportochłonności)
• W transporcie samochodowym – przejście od
rozwoju ilościowego w jakościowy
• Większa konkurencja w przewozach
międzynarodowych
• Przyspieszenie procesu porządkowania branży
• Zagrożenie polskiego rynku okazało się
wyolbrzymione
• Obniżyła się rentowność, ostrzejsza walka
konkurencyjna
48
Najwięksi operatorzy pochodzenia
europejskiego – 2005 r.
49
DHL Express & DHL
Logistics
Przychody
[mln EUR]
26 222
Zatrudnienie
280 022
Główne źródło
przychodów
Usługi KEP i TSL
Obszar
działalności
Zasięg globalny, jednak ponad
połowa przychodów w
Europie
50
DB Transport und Logistik
Przychody
[mln EUR]
12 422
Zatrudnienie
63 698
Główne źródło
przychodów
Usługi TSL
Obszar
działalności
Zasięg globalny, jednak
większość przychodów w
Europie
51
DB Transport und Logistik
• 49 % przychodów DB
• 3 grupy spółek:
Railion – przewozy kolejowe
Schenker – usługi TSL
Stinnes – trasnport ładunków masowych
i przewozy kombinowane
52
TNT Express +
TNT Freight Management
& TNT Logistics
Przychody
[mln EUR]
9 679
Zatrudnienie
50 860 (bez TNT Logistics)
Główne źródło
przychodów
Usługi KEP i TSL
Obszar
działalności
Zasięg globalny, jednak
większość przychodów w
Europie
53
Kuehne + Nagel Group
Przychody
[mln EUR]
7 165,4
Zatrudnienie
25 607
Główne źródło
przychodów
Fracht morski i lotniczy
Obszar
działalności
Zasięg globalny, jednak
większość przychodów w
Europie
54
Panalpina
Przychody
[mln EUR]
4 489
Zatrudnienie
13 583
Główne źródło
przychodów
Fracht morski i lotniczy
Obszar
działalności
Zasięg globalny
55
Gefco Group
Przychody
[mln EUR]
3 000
Zatrudnienie
9 372
Główne źródło
przychodów
Logistyka branży
motoryzacyjnej
Obszar
działalności
Regiony kluczowe: Europa,
Azja, Ameryka Płd.
56
Dachser
Przychody
[mln EUR]
2 800
Zatrudnienie
13 400
Główne źródło
przychodów
Transport i logistyka
Obszar
działalności
Zasięg europejski, jednak
większość przychodów w
Niemczech
57
Wincanton
Przychody
[mln EUR]
2 645
Zatrudnienie
27 450
Główne źródło
przychodów
Logistyka kontraktowa
Obszar
działalności
Zasięg europejski
58
Hellman Worldwide
Logistics
Przychody
[mln EUR]
2 491
Zatrudnienie
6 543
Główne źródło
przychodów
Transport i spedycja
Obszar
działalności
Zasięg globalny, jednak
większość przychodów w
Europie i Afryce
59
Groupe Cat
Przychody
[mln EUR]
1 182
Zatrudnienie
2 600
Główne źródło
przychodów
Logistyka branży
motoryzacyjnej
Obszar
działalności
Zasięg globalny, jednak
większość przychodów w
Europie i Ameryka Łacińska
60
Fraans Maas Groep
Przychody
[mln EUR]
1 103
Zatrudnienie
7 600
Główne źródło
przychodów
Spedycja i logistyka
Obszar
działalności
Transport i logistyka: zasięg
europejski
Spedycja: zasięg globalny