Terapia Metodą
Terapia Metodą
Integracji Sensorycznej
Integracji Sensorycznej
mgr Monika
mgr Monika
Waśkowicz
Waśkowicz
fizjoterapeuta, terapeuta SI
fizjoterapeuta, terapeuta SI
Terapia Metodą
Terapia Metodą
Integracji Sensorycznej
Integracji Sensorycznej
mgr Monika
mgr Monika
Waśkowicz
Waśkowicz
fizjoterapeuta, terapeuta SI
fizjoterapeuta, terapeuta SI
Integracja sensoryczna
Integracja sensoryczna
(wg Jean Ayres)
(wg Jean Ayres)
to proces dzięki, któremu mózg
to proces dzięki, któremu mózg
otrzymuje informacje ze wszystkich
otrzymuje informacje ze wszystkich
zmysłów segregując, rozpoznając,
zmysłów segregując, rozpoznając,
interpretując i integrując ze sobą
interpretując i integrując ze sobą
i wcześniejszymi doświadczeniami
i wcześniejszymi doświadczeniami
odpowiada adekwatną reakcją,
odpowiada adekwatną reakcją,
inaczej mówiąc integracja
inaczej mówiąc integracja
sensoryczna jest taką organizacją
sensoryczna jest taką organizacją
wrażeń by mogły być użyte w
wrażeń by mogły być użyte w
celowym działaniu.
celowym działaniu.
Hipotetyczny model
Hipotetyczny model
przebiegu integracji
przebiegu integracji
sensorycznej
sensorycznej
Procesy integracji dokonują się
Procesy integracji dokonują się
w rdzeniu kręgowym, pniu mózgu,
w rdzeniu kręgowym, pniu mózgu,
głównie w jądrach
głównie w jądrach
przedsionkowych
przedsionkowych
i tworze siatkowatym, w móżdżku
i tworze siatkowatym, w móżdżku
i wreszcie półkulach mózgowych
i wreszcie półkulach mózgowych
Hipotetyczny model
Hipotetyczny model
przebiegu integracji
przebiegu integracji
sensorycznej
sensorycznej
Wszystkie wyższe procesy umysłowe
Wszystkie wyższe procesy umysłowe
a szczególnie te odpowiedzialne za
a szczególnie te odpowiedzialne za
uczenie się zależą od adekwatnej
uczenie się zależą od adekwatnej
organizacji wrażeń w pniu mózgu gdzie
organizacji wrażeń w pniu mózgu gdzie
mają swój początek wszystkie procesy
mają swój początek wszystkie procesy
integracyjne.
integracyjne.
Dopiero po przejściu pnia mózgu
Dopiero po przejściu pnia mózgu
następuje bardziej szczegółowe
następuje bardziej szczegółowe
opracowanie wrażeń
opracowanie wrażeń
w korze mózgowej i kojarzenie ich
w korze mózgowej i kojarzenie ich
z wcześniejszymi doświadczeniami.
z wcześniejszymi doświadczeniami.
Hipotetyczny model
Hipotetyczny model
przebiegu integracji
przebiegu integracji
sensorycznej
sensorycznej
Ten skomplikowany proces na
Ten skomplikowany proces na
wielu poziomach ośrodkowego
wielu poziomach ośrodkowego
układu nerwowego prowadzi do
układu nerwowego prowadzi do
rozwoju bardziej
rozwoju bardziej
skomplikowanych zachowań
skomplikowanych zachowań
w tym procesów uczenia się
w tym procesów uczenia się
Główne założenia integracji
Główne założenia integracji
sensorycznej
sensorycznej
Plastyczność neuronalna-
Plastyczność neuronalna-
zdolność systemu nerwowego do
zdolność systemu nerwowego do
zmian, modyfikacji.
zmian, modyfikacji.
Zależy
Zależy
to od:
to od:
Zaangażowania i motywacji
Zaangażowania i motywacji
Różnorodności doświadczeń
Różnorodności doświadczeń
Krytycznych okresów
Krytycznych okresów
rozwojowych dla poszczególnych
rozwojowych dla poszczególnych
funkcji i wieku
funkcji i wieku
Główne założenia integracji
Główne założenia integracji
sensorycznej
sensorycznej
Sekwencyjny rozwój procesów
Sekwencyjny rozwój procesów
integracji sensorycznej
integracji sensorycznej
Integralność systemu
Integralność systemu
nerwowego
nerwowego
Reakcje adaptacyjne wpływają
Reakcje adaptacyjne wpływają
na rozwój integracji
na rozwój integracji
sensorycznej
sensorycznej
Reakcja adaptacyjna
Reakcja adaptacyjna
Efektywne reagowanie odpowiednie
Efektywne reagowanie odpowiednie
do wymogów otoczenia.
do wymogów otoczenia.
Może to być odpowiedź odruchowa,
Może to być odpowiedź odruchowa,
reakcja w formie wykonania
reakcja w formie wykonania
właściwego ruchu czy myślowa.
właściwego ruchu czy myślowa.
Reakcje te są wielopoziomowe - od
Reakcje te są wielopoziomowe - od
bardzo prostych po złożone, co
bardzo prostych po złożone, co
zależy od percepcyjnych procesów
zależy od percepcyjnych procesów
integracji sensorycznej u dziecka.
integracji sensorycznej u dziecka.
Wg Ayres podstawowe znaczenie
Wg Ayres podstawowe znaczenie
dla rozwoju integracji zmysłowej
dla rozwoju integracji zmysłowej
ma funkcjonowanie układów
ma funkcjonowanie układów
zmysłowych odbierających i
zmysłowych odbierających i
analizujących informacje związane
analizujących informacje związane
z ciałem.
z ciałem.
Są to:
Są to:
układ przedsionkowy
układ przedsionkowy
układ proprioceptywny
układ proprioceptywny
układ dotykowy
układ dotykowy
Układ przedsionkowy wpływa
Układ przedsionkowy wpływa
na:
na:
Bezpieczeństwo grawitacyjne
Bezpieczeństwo grawitacyjne
Ruchy oczu
Ruchy oczu
Napięcie mięśni
Napięcie mięśni
Reakcje posturalne
Reakcje posturalne
Układ przedsionkowy wpływa
Układ przedsionkowy wpływa
na:
na:
Zmysł przedsionkowy odbiera siłę
Zmysł przedsionkowy odbiera siłę
grawitacji, umożliwia
grawitacji, umożliwia
przeciwstawianie się jej i
przeciwstawianie się jej i
zachowanie równowagi przy
zachowanie równowagi przy
zmianach pozycji ciała
zmianach pozycji ciała
Układ przedsionkowy
Układ przedsionkowy
odpowiada za:
odpowiada za:
kontrolowanie ruchów związanych z
kontrolowanie ruchów związanych z
przyspieszeniami liniowymi i kątowymi
przyspieszeniami liniowymi i kątowymi
działającymi na organizm człowieka
działającymi na organizm człowieka
odbieranie informacji związanych z
odbieranie informacji związanych z
działaniem siły grawitacji
działaniem siły grawitacji
orientację w położeniu ciała w
orientację w położeniu ciała w
stosunku do powierzchni ziemi
stosunku do powierzchni ziemi
informowanie OUN o położeniu głowy
informowanie OUN o położeniu głowy
w relacji do szyi i reszty ciała oraz
w relacji do szyi i reszty ciała oraz
otaczającej przestrzeni
otaczającej przestrzeni
Układ przedsionkowy
Układ przedsionkowy
odpowiada za:
odpowiada za:
podtrzymywanie prawidłowego
podtrzymywanie prawidłowego
napięcia mięśniowego
napięcia mięśniowego
wyzwalanie odruchów niezbędnych do
wyzwalanie odruchów niezbędnych do
utrzymania pozycji ciała w spoczynku,
utrzymania pozycji ciała w spoczynku,
wyzwalanie odruchów ocznych i
wyzwalanie odruchów ocznych i
koordynacji pracy obu oczu
koordynacji pracy obu oczu
utrzymywanie stałego pola widzenia w
utrzymywanie stałego pola widzenia w
czasie ruchów głowy
czasie ruchów głowy
Układ przedsionkowy
Układ przedsionkowy
odpowiada za:
odpowiada za:
zabezpieczanie prawidłowej
zabezpieczanie prawidłowej
organizacji wokół środkowej linii
organizacji wokół środkowej linii
ciała
ciała
poczucie bezpieczeństwa
poczucie bezpieczeństwa
grawitacyjnego
grawitacyjnego
ma wpływ na rozwój mowy
ma wpływ na rozwój mowy
oraz na autonomiczny układ
oraz na autonomiczny układ
nerwowy (przewód pokarmowy,
nerwowy (przewód pokarmowy,
odruch wymiotny)
odruch wymiotny)
Funkcjonowanie systemu
Funkcjonowanie systemu
przedsionkowego ma więc wpływ
przedsionkowego ma więc wpływ
na utrzymywanie równowagi,
na utrzymywanie równowagi,
koordynację oraz płynności ruchów
koordynację oraz płynności ruchów
ciała i gałek ocznych. Ma to swoje
ciała i gałek ocznych. Ma to swoje
odzwierciedlenie w możliwościach
odzwierciedlenie w możliwościach
ruchowych dziecka (w zakresie
ruchowych dziecka (w zakresie
dużej i małej motoryki),
dużej i małej motoryki),
zachowaniu prawidłowej postawy
zachowaniu prawidłowej postawy
podczas ruchu ale i zabaw przy
podczas ruchu ale i zabaw przy
stole, także w lepszej koncentracji
stole, także w lepszej koncentracji
i mniejszej męczliwości.
i mniejszej męczliwości.
Układ przedsionkowy rozwija się
Układ przedsionkowy rozwija się
w 10-11 tygodniu życia płodowego
w 10-11 tygodniu życia płodowego
a w 5 miesiącu życia podowego jest
a w 5 miesiącu życia podowego jest
całkowicie rozwinięty i wspólnie z
całkowicie rozwinięty i wspólnie z
układem czuciowym i
układem czuciowym i
wegetatywnym odbiera i prowadzi
wegetatywnym odbiera i prowadzi
prawie wszystkie impulsy do mózgu
prawie wszystkie impulsy do mózgu
Układ proprioceptywny
Układ proprioceptywny
czucie głębokie z mięśni i ścięgien
czucie głębokie z mięśni i ścięgien
czucie własnego ciała i jego
czucie własnego ciała i jego
ułożenia
ułożenia
Układ proprioceptywny
Układ proprioceptywny
odpowiada za:
odpowiada za:
poczucie cielesnej obecności ciała,
poczucie cielesnej obecności ciała,
odczuwanie ciężaru ciała i
odczuwanie ciężaru ciała i
poszczególnych jego części w
poszczególnych jego części w
przestrzeni
przestrzeni
wytwarzanie odruchów prostowania i
wytwarzanie odruchów prostowania i
równowagi, które służą prawidłowej
równowagi, które służą prawidłowej
motoryce i przyczyniają się do
motoryce i przyczyniają się do
przeciwdziałania sile grawitacji
przeciwdziałania sile grawitacji
poruszanie poszczególnymi częściami
poruszanie poszczególnymi częściami
ciała bez kontroli wzroku
ciała bez kontroli wzroku
Układ proprioceptywny
Układ proprioceptywny
odpowiada za:
odpowiada za:
swobodne wykonywanie ruchów
swobodne wykonywanie ruchów
precyzyjnych
precyzyjnych
percepcję kształtów drobnych
percepcję kształtów drobnych
przedmiotów
przedmiotów
percepcje położenia narządów
percepcje położenia narządów
jamy ustnej podczas mówienia
jamy ustnej podczas mówienia
tworzenie somatognozji
tworzenie somatognozji
(znajomość własnego ciała)
(znajomość własnego ciała)
tworzenie lateralizacji
tworzenie lateralizacji
Układ dotykowy:
Układ dotykowy:
Dotyk rozwija się z tego samego
Dotyk rozwija się z tego samego
listka zarodkowego, co Ośrodkowy
listka zarodkowego, co Ośrodkowy
Układ Nerwowy i dlatego poprzez
Układ Nerwowy i dlatego poprzez
ten zmysł możemy bezpośrednio
ten zmysł możemy bezpośrednio
wpływać na pobudzenie i
wpływać na pobudzenie i
hamowanie OUN
hamowanie OUN
Zmysł dotyku ma wpływ na:
Zmysł dotyku ma wpływ na:
poznawanie swojego ciała
poznawanie swojego ciała
wczesne poznawanie przedmiotów
wczesne poznawanie przedmiotów
rozpoznawanie przedmiotów bez
rozpoznawanie przedmiotów bez
pomocy wzroku
pomocy wzroku
różnicowanie bodźców dotykowych
różnicowanie bodźców dotykowych
rozwój emocjonalny
rozwój emocjonalny
DIAGNOZA ZABURZEŃ
DIAGNOZA ZABURZEŃ
INTEGRACJI SENSORYCZNEJ
INTEGRACJI SENSORYCZNEJ
Metody diagnozy:
Metody diagnozy:
Kliniczna obserwacja
Kliniczna obserwacja
Standaryzowane testy
Standaryzowane testy
Kliniczna Obserwacja:
Kliniczna Obserwacja:
•
napięcie mięśniowe
napięcie mięśniowe
•
przetrwałe odruchy
przetrwałe odruchy
•
ruchy gałek ocznych
ruchy gałek ocznych
•
planowanie ruchu
planowanie ruchu
•
reakcje posturalne
reakcje posturalne
Kliniczna Obserwacja:
Kliniczna Obserwacja:
•
kokontrakcję
kokontrakcję
•
lateralizację
lateralizację
•
choreoatetozy
choreoatetozy
•
reakcje równoważne
reakcje równoważne
•
orientacja w przestrzeni
orientacja w przestrzeni
•
adiadochokinezę
adiadochokinezę
Standaryzowane testy:
Standaryzowane testy:
percepcji wzrokowej
percepcji wzrokowej
różnicowanie figura-tło
różnicowanie figura-tło
pozycja w przestrzeni
pozycja w przestrzeni
kopiowanie wzorów
kopiowanie wzorów
Standaryzowane testy:
Standaryzowane testy:
somatosensoryczne
somatosensoryczne
kinestezja
kinestezja
manualna percepcja form
manualna percepcja form
identyfikacja palców
identyfikacja palców
grafestezja
grafestezja
lokalizacja bodźca dotykowego
lokalizacja bodźca dotykowego
Standaryzowane testy:
Standaryzowane testy:
motoryczne
motoryczne
precyzja ruchów
precyzja ruchów
imitacja pozycji
imitacja pozycji
przekraczanie linii środkowej ciała
przekraczanie linii środkowej ciała
obustronna koordynacja-ruchowa
obustronna koordynacja-ruchowa
różnicowanie prawo-lewo
różnicowanie prawo-lewo
równowaga w pozycji stojącej:
równowaga w pozycji stojącej:
oczy otwarte-zamknięte
oczy otwarte-zamknięte
oczopląs porotacyjny
oczopląs porotacyjny
Efektem prawidłowej
Efektem prawidłowej
integracji wrażeń
integracji wrażeń
przedsionkowych i
przedsionkowych i
czuciowych są:
czuciowych są:
znajomość schematu ciała
znajomość schematu ciała
(prawidłowa somatognozja)
(prawidłowa somatognozja)
koordynacja, obu stron ciała
koordynacja, obu stron ciała
właściwe planowanie motoryczne
właściwe planowanie motoryczne
odpowiedni poziom aktywności
odpowiedni poziom aktywności
prawidłowa
prawidłowa
koordynacja oko – ręka
koordynacja oko – ręka
Efektem prawidłowej
Efektem prawidłowej
integracji wrażeń
integracji wrażeń
przedsionkowych
przedsionkowych
i czuciowych są:
i czuciowych są:
prawidłowe wzorce ruchowe
prawidłowe wzorce ruchowe
prawidłowy rozwój percepcji
prawidłowy rozwój percepcji
wzrokowo – przestrzennej
wzrokowo – przestrzennej
rozwój mowy
rozwój mowy
prawidłowa koncentracja uwagi
prawidłowa koncentracja uwagi
stabilność emocjonalna
stabilność emocjonalna
ZABURZENIA SENSORYCZNEJ
ZABURZENIA SENSORYCZNEJ
INTEGRACJI
INTEGRACJI
Objawy zauważane przez
Objawy zauważane przez
rodziców lub nauczycieli:
rodziców lub nauczycieli:
hiperaktywność
hiperaktywność
hipoaktywność
hipoaktywność
problemy z koncentracją uwagi
problemy z koncentracją uwagi
nadpobudliwość emocjonalna
nadpobudliwość emocjonalna
obniżony poziom koordynacji
obniżony poziom koordynacji
wzrokowo - ruchowej
wzrokowo - ruchowej
ZABURZENIA SENSORYCZNEJ
ZABURZENIA SENSORYCZNEJ
INTEGRACJI
INTEGRACJI
zaburzenia praksji
zaburzenia praksji
zaburzenia poczucia kierunku
zaburzenia poczucia kierunku
słaba organizacja zachowania
słaba organizacja zachowania
zaburzenia mowy
zaburzenia mowy
problemy w obcowaniu z innymi
problemy w obcowaniu z innymi
dziećmi
dziećmi
problemy z czytaniem, pisaniem
problemy z czytaniem, pisaniem
niska samoocena
niska samoocena
Objawy widoczne w
Objawy widoczne w
obserwacji klinicznej:
obserwacji klinicznej:
obniżone podstawowe napięcie
obniżone podstawowe napięcie
mięśniowe
mięśniowe
obecność tonicznych odruchów
obecność tonicznych odruchów
postawy we wzorcach ruchowych
postawy we wzorcach ruchowych
(słaba ich integracja)
(słaba ich integracja)
brak poczucia środkowej linii ciała
brak poczucia środkowej linii ciała
oraz trudności z jej
oraz trudności z jej
przekraczaniem
przekraczaniem
Objawy widoczne w
Objawy widoczne w
obserwacji klinicznej:
obserwacji klinicznej:
obecność współruchów, trudności w
obecność współruchów, trudności w
utrzymaniu równowagi szczególnie
utrzymaniu równowagi szczególnie
w pozycjach statycznych
w pozycjach statycznych
zaburzenia somatognozji
zaburzenia somatognozji
( zaburzenia percepcji schematu
( zaburzenia percepcji schematu
ciała, zaburzania lateralizacji)
ciała, zaburzania lateralizacji)
zaburzenia koordynacji wzrokowej i
zaburzenia koordynacji wzrokowej i
wzrokowo – ruchowej
wzrokowo – ruchowej
zaburzenia praksji oralnej
zaburzenia praksji oralnej
Objawy widoczne w
Objawy widoczne w
obserwacji klinicznej:
obserwacji klinicznej:
dyspraksja (obniżone zdolności
dyspraksja (obniżone zdolności
planowania i wykonywania
planowania i wykonywania
czynności ruchowych)
czynności ruchowych)
trudności w wykonywaniu zadań
trudności w wykonywaniu zadań
ruchowych na polecenie słowne
ruchowych na polecenie słowne
nieadekwatne stosowanie siły i
nieadekwatne stosowanie siły i
nieprawidłowa ocena odległości
nieprawidłowa ocena odległości
podczas wykonywanych czynności
podczas wykonywanych czynności
Problemy związane z
Problemy związane z
percepcją słuchową, mową i
percepcją słuchową, mową i
językiem
językiem
1.
1.
Ścisły związek pomiędzy rozwojem
Ścisły związek pomiędzy rozwojem
percepcji słuchowej a funkcjonowaniem
percepcji słuchowej a funkcjonowaniem
układu przedsionkowego:
układu przedsionkowego:
Zależności anatomiczne (lokalizacja w
Zależności anatomiczne (lokalizacja w
uchu środkowym bodźce przesyłane są
uchu środkowym bodźce przesyłane są
do oun VIII nerwem czaszkowym
do oun VIII nerwem czaszkowym
Hierarchia rozwoju systemów
Hierarchia rozwoju systemów
zmysłowych (system młodszy –
zmysłowych (system młodszy –
słuchowy zależny jest od starszego –
słuchowy zależny jest od starszego –
przedsionkowego z którego ewoluował
przedsionkowego z którego ewoluował
Zdaniem J. Ayers jeśli układ
Zdaniem J. Ayers jeśli układ
przedsionkowy nie pracuje
przedsionkowy nie pracuje
prawidłowo to i układ słuchowy może
prawidłowo to i układ słuchowy może
mieć trudności z rozwijaniem się i
mieć trudności z rozwijaniem się i
dobrym funkcjonowaniem
dobrym funkcjonowaniem
2.
2.
Poziom percepcji słuchowej główne jej
Poziom percepcji słuchowej główne jej
piętra to pień mózgu i półkule mózgowe
piętra to pień mózgu i półkule mózgowe
W pniu mózgu znajdują się jądra
W pniu mózgu znajdują się jądra
słuchowe- największe centra odbioru
słuchowe- największe centra odbioru
bodźców słuchowych i kojarzenia ich z
bodźców słuchowych i kojarzenia ich z
informacjami płynącymi z narządu
informacjami płynącymi z narządu
przedsionkowego oraz bodźcami
przedsionkowego oraz bodźcami
dotykowymi proprioceptywnymi
dotykowymi proprioceptywnymi
a szczególnie wibracyjnymi. Nieco poniżej
a szczególnie wibracyjnymi. Nieco poniżej
zlokalizowane są jądra przedsionkowe
zlokalizowane są jądra przedsionkowe
odbierające oprócz bodźców swojej
odbierające oprócz bodźców swojej
modalności także informację słuchową.
modalności także informację słuchową.
Impulsy zarówno z jąder przedsionkowych,
Impulsy zarówno z jąder przedsionkowych,
jak i słuchowych płyną do półkul
jak i słuchowych płyną do półkul
mózgowych tym samym nerwem
mózgowych tym samym nerwem
2.
2.
Poziom percepcji słuchowej
Poziom percepcji słuchowej
główne jej piętra to pień mózgu
główne jej piętra to pień mózgu
i półkule mózgowe
i półkule mózgowe
Zintegrowana informacja
Zintegrowana informacja
sensoryczna wykorzystywana jest
sensoryczna wykorzystywana jest
przez struktury korowe pierwszo-,
przez struktury korowe pierwszo-,
drugo-
drugo-
i trzeciorzędowe pola kojarzeniowe
i trzeciorzędowe pola kojarzeniowe
do rozwoju słuchu fonematycznego,
do rozwoju słuchu fonematycznego,
analizy – syntezy słuchowej,
analizy – syntezy słuchowej,
zdolności językowych
zdolności językowych
3.
3.
Praksje oralne – mówienie a
Praksje oralne – mówienie a
szczególnie nauka mówienia wymaga
szczególnie nauka mówienia wymaga
bardzo złożonego planowania
bardzo złożonego planowania
motorycznego. Dla wyartykułowania
motorycznego. Dla wyartykułowania
dźwięku tworzącego wyraz człowiek
dźwięku tworzącego wyraz człowiek
musi samodzielnie zaaranżować
musi samodzielnie zaaranżować
odpowiednią sekwencję ruchów w
odpowiednią sekwencję ruchów w
obrębie aparatu artykulacyjnego.
obrębie aparatu artykulacyjnego.
Częste jest współwystępowanie
Częste jest współwystępowanie
problemów w mowie czynnej i
problemów w mowie czynnej i
dyspraksji. Jeżeli trudności dotyczą
dyspraksji. Jeżeli trudności dotyczą
przede wszystkim planowania w
przede wszystkim planowania w
obrębie aparatu artykulacyjnego-
obrębie aparatu artykulacyjnego-
mówimy o praksji oralnej
mówimy o praksji oralnej
Występowanie dysfunkcji
Występowanie dysfunkcji
integracji sensorycznej
integracji sensorycznej
Dzieci z trudnościami w
Dzieci z trudnościami w
uczeniu
uczeniu
Obejmują zaburzenia w rejestracji
Obejmują zaburzenia w rejestracji
i przetwarzaniu bodźców w
i przetwarzaniu bodźców w
obrębie podstawowych systemów
obrębie podstawowych systemów
sensorycznych: przedsionkowego,
sensorycznych: przedsionkowego,
proprioceptywego i dotykowego.
proprioceptywego i dotykowego.
Dzieci z trudnościami w
Dzieci z trudnościami w
uczeniu
uczeniu
Przejawiają się dysfunkcjami w zakresie:
Przejawiają się dysfunkcjami w zakresie:
reakcji posturalnych (obronnych,
reakcji posturalnych (obronnych,
równoważnych, i posturalnych w tle)
równoważnych, i posturalnych w tle)
funkcji oko-ruchowych
funkcji oko-ruchowych
napięcia mięśniowego
napięcia mięśniowego
nieprawidłowym schematem ciała
nieprawidłowym schematem ciała
trudnościami w planowaniu ruchu
trudnościami w planowaniu ruchu
dysfunkcjami w obustronnej
dysfunkcjami w obustronnej
koordynacji ruchowej
koordynacji ruchowej
sekwencyjności
sekwencyjności
Zaburzenia te skutkują:
Zaburzenia te skutkują:
Trudnościami w nauce czytania i pisania
Trudnościami w nauce czytania i pisania
Obniżonym poziomem grafomotorycznym
Obniżonym poziomem grafomotorycznym
Błędami podczas pisania liter
Błędami podczas pisania liter
podobnych /b-d , p-b/
podobnych /b-d , p-b/
Trudności w przepisywaniu z tablicy
Trudności w przepisywaniu z tablicy
Kłopotami w różnicowaniu prawo - lewo
Kłopotami w różnicowaniu prawo - lewo
Słabej obustronnej koordynacji ruchowej
Słabej obustronnej koordynacji ruchowej
Zaburzenia emocjonalne, trudności w
Zaburzenia emocjonalne, trudności w
koncentracji uwagi nadpobudliwość
koncentracji uwagi nadpobudliwość
psychoruchowa
psychoruchowa
Mózgowe Porażenie
Mózgowe Porażenie
Dziecięce:
Dziecięce:
Przyczyny zaburzeń SI:
Przyczyny zaburzeń SI:
Pierwotne – występowanie
Pierwotne – występowanie
nieprawidłowości w
nieprawidłowości w
funkcjonowaniu struktur
funkcjonowaniu struktur
ośrodkowego układu nerwowego
ośrodkowego układu nerwowego
Wtórne – nieprawidłowy rozwój
Wtórne – nieprawidłowy rozwój
ruchowy dziecka powoduje
ruchowy dziecka powoduje
nieprawidłowe przetwarzanie
nieprawidłowe przetwarzanie
informacji zwrotnych
informacji zwrotnych
Zespół Downa
Zespół Downa
Zaburzenia rejestracji, modulacji i
Zaburzenia rejestracji, modulacji i
przetwarzania bodźców
przetwarzania bodźców
przedsionkowych, dotykowych,
przedsionkowych, dotykowych,
proprioceptywnych, wzrokowych i
proprioceptywnych, wzrokowych i
słuchowych.
słuchowych.
Deficyty te wpływają na dysfunkcje
Deficyty te wpływają na dysfunkcje
zachowania, uwagi, zdolności
zachowania, uwagi, zdolności
ruchowych
ruchowych
i procesów uczenia się.
i procesów uczenia się.
Dysfunkcja układu przedsionkowego:
Dysfunkcja układu przedsionkowego:
hipotonia
hipotonia
nieprawidłowe przystosowanie posturalne
nieprawidłowe przystosowanie posturalne
słabe reakcje posturalne
słabe reakcje posturalne
Dysfunkcja systemu proprioceptywnego:
Dysfunkcja systemu proprioceptywnego:
obniżone napięcie mięśniowe
obniżone napięcie mięśniowe
wiotkość stawów
wiotkość stawów
zakłócenie czucia położenia ciała
zakłócenie czucia położenia ciała
zakłócenie rejestracji ruchu
zakłócenie rejestracji ruchu
Dysfunkcja systemu dotykowego:
Dysfunkcja systemu dotykowego:
słabe planowanie ruchu
słabe planowanie ruchu
słaba percepcja ciała
słaba percepcja ciała
ograniczenie dotykowej eksploracji
ograniczenie dotykowej eksploracji
otoczenia
otoczenia
słaba zdolność do reagowania na
słaba zdolność do reagowania na
bodźce dotykowe
bodźce dotykowe
Zaburzenia percepcji wzrokowej:
Zaburzenia percepcji wzrokowej:
obniżony rozwój przetwarzania
obniżony rozwój przetwarzania
wzrokowego (słaba uwaga wzrokowa)
wzrokowego (słaba uwaga wzrokowa)
ograniczona eksploracja wzrokowa
ograniczona eksploracja wzrokowa
otocznia
otocznia
Zaburzenia systemu słuchowego:
Zaburzenia systemu słuchowego:
opóźnienie w rozwoju mowy
opóźnienie w rozwoju mowy
wolniejsze przetwarzanie
wolniejsze przetwarzanie
informacji słuchowych
informacji słuchowych
słaba pamięć słuchowa
słaba pamięć słuchowa
trudności z naśladowaniem
trudności z naśladowaniem
dźwięków
dźwięków
Autyzm
Autyzm
1.
1.
Zaburzenia rejestracji bodźców
Zaburzenia rejestracji bodźców
sensorycznych: wzrokowych
sensorycznych: wzrokowych
i słuchowych czasami węchowych,
i słuchowych czasami węchowych,
smakowych, przedsionkowych
smakowych, przedsionkowych
i dotykowych
i dotykowych
2.
2.
Zaburzenia modulacji impulsów
Zaburzenia modulacji impulsów
sensorycznych: głównie
sensorycznych: głównie
przedsionkowych i dotykowych
przedsionkowych i dotykowych