background image

 

 

Bankowe Systemy 

Informatyczne

Prof. dr hab. Witold 

Chmielarz

background image

 

 

Bankowy system 
informatyczny

Jest to skomputeryzowany i wyposażony 

w  media  teleinformatyczne  system 

informacyjny,  realizujący  specyficzne 

funkcje  instytucji  bankowych  i  relacji 

pomiędzy  nimi,  w  celu  zapewnienia 

doskonalszej  obsługi  klienta  (w  miejscu 

funkcjonowania banku lub na odległość) 

oraz  usprawnieniu  funkcji  zarządzania 

bankiem.

background image

 

 

Geneza

 

i rozwój BSI

lata  60.  -  rozwój  dużych  komputerów  - 

transakcyjne przetwarzanie numeryczne,
lata 

70. 

utrwalenie 

pozycji 

dużych 

komputerów  i  rozwój  minikomputerów  - 

przetwarzanie  w  systemach  dedykowanych 

lub 

wyspecjalizowanych 

ośrodkach 

zewnętrznych,
lata 80. - mikrokomputery + sieci - skracanie 

czasu  przetwarzania  i  zwiększanie  zakresu 

obszarów obejmowanych komputeryzacją,
lata  90.  -  wszystkie  rodzaje  komputerów  - 

wprowadzanie 

zintegrowanych 

systemów 

zorientowanych  na  obsługę  klienta,  z  drugiej 

strony  rozwój  bankowości  elektronicznej  i 

internetowej.

background image

 

 

Fazy rozwoju informatyki

Faza  wczesna  przetwarzania  transakcyjnego  1960-

70 r.,
Faza burzliwego rozwoju informacyjnych systemów 

zarządzania w bankowości (MIS) - 1970-77 r.,
Faza  produktywna  informatycznych  systemów 

zarządzania w latach (DSS+ES) 1978-85 r.,
Faza 

zmian 

technologicznych 

systemów 

wspomagających decyzje - 1986-1990 r.,
Faza  zmiany  filozofii  i  systematyki  tworzenia 

systemów  informatycznych  rozwój  zintegrowanych 

systemów  informatycznych  zarządzania  –  od  1990 

r.,
Faza 

zdalnych 

systemów 

– 

bankowość 

elektroniczna od 1994 r.,
Faza 

systemów 

globalnych 

– 

bankowość 

internetowa od 1998 r.

background image

 

 

Faza wczesna przetwarzania 

transakcyjnego

1960-70

Duże, drogie, wolne komputery o 
awaryjności do 60% czasu pracy, w 
wyodrębnionych ośrodkach informatycznych,
Uciążliwe prace, nad przygotowaniem i 
wprowadzaniem danych,
Zakres dotyczy głównie automatyzacji 
obejmującej: 

Księgowość,

Prace administracyjne typu - kadry, płace,

Statystyki i raporty zewnętrzne.

background image

 

 

Faza burzliwego rozwoju 

informacyjnych systemów zarządzania 

w bankowości (MIS) 

1970-77

Koncentracja prac na obsłudze rachunków bankowych 

– systemy finansowo-księgowe,
Zapewnienie 

podstawowego 

wyposażenia 

informatycznego  –  duże  komputery,  drukarki,  taśmy, 

dyski stałe, czytniki taśm i kart perforowanych,
Realizacja 

systemów 

scentralizowanych 

typu 

wsadowego,
Rejestracja    danych  wejściowych  w  scentralizowanych 

ośrodkach przetwarzania (perforacja taśm i kart),
Prezentacja  danych  wyjściowych  głównie  w  postaci 

wydruków 

dostarczanie 

ich 

tej 

postaci 

użytkownikowi,
Ograniczona pojemność i szybkość działania sprzętu.

background image

 

 

Faza produktywna informatycznych 

systemów zarządzania w latach 

(DSS+ES) 1978-85

modernizacja działań poprzedniej fazy,
początek teleprzetwarzania (1988 - 45% TP),
dane rejestrowane są przez użytkownika końcowego,
systemy pozostają nadal scentralizowane,
przetwarzanie danych traktowane jest jako produkcja 

 zapewniająca:

masowe przetwarzanie,

prowadzenie  rachunków  bankowych  i  tradycyjnych 

oszczędności,

prowadzenie 

rachunkowości 

syntetycznej 

analitycznej,
aplikacje zorientowane na produkty,
konserwacja  wszelkich  systemów  tworzonych  w  tym 

czasie jest bardzo trudna,
prowadzone  są  wstępne  prace  dotyczące  planowania 

działalności bankowej,

background image

 

 

Faza zmian technologicznych 
systemów wspomagających 
decyzje - 1986-1990

radykalne  zmiany  w  technologii  informatycznej 
(sieci, relacyjne bazy danych itp.)
rozpoczęcie  decentralizacji  systemów,  zmiany 
architektury systemów,
dane i procesy przetwarzania stają się niezależne,
integracja 

systemów 

produktowych 

problemowych 

systemy 

informacyjne 

kierownictwa,  powstanie  pierwszych  systemów  w 
pełni zintegrowanych,
pełne 

włączenie 

użytkownika 

proces 

projektowania systemów,

background image

 

 

Faza  zmiany  filozofii  i  systematyki 
tworzenia  systemów  informatycznych 
rozwój 

zintegrowanych 

systemów 

informatycznych zarządzania – od 1990

zmiana metod tworzenia systemów 

informatycznych,
automatyzacja zintegrowanego stanowiska pracy,
przewaga w stosowaniu relacyjnych baz danych,
administrowanie połączonymi bazami danych,
stosowanie bezpośredniego dostępu do 

rozproszonych baz danych,
system informatyczny zapewnia:

wzrost produktywności stanowiska pracy,

racjonalizuje przepływ danych,

zwiększa trafność decyzji,

zapewnia zgodność usług  z oczekiwaniami 

klientów.

background image

 

 

Faza zdalnych systemów – 

bankowość elektroniczna od 

1994

Zmiana 

filozofii 

działania 

banku 

– 

automatyzacja  front  office,  powszechność 

kart płatniczych,
Do 40% usług zdalnych w tym zakresie,
Rozwój 

systemów 

elektronicznych 

rozliczeń międzybankowych,
Początki  elektronicznego  pieniądza  i  jego 

praktycznej implementacji,
Upowszechnianie 

standardów 

elektronicznej 

wymiany 

dokumentacji 

bankowej SWIFT, EDIFACT

background image

 

 

Faza systemów globalnych – 

bankowość internetowa od 1998

Rozwój systemów kart płatniczych – karty 
inteligentne
Bankowość internetowa,
Przesyłanie standardów danych przez 
Internet,
Rozwój handlu elektronicznego i 
związanych z nim płatności elektronicznych 
przez Internet,
Usługi bankowe przez telefon phone-
banking i m-banking
Rozwój systemów zabezpieczeń bankowych.

background image

 

 

Wybrane fakty rozwoju BSI w 
Polsce

Początek  -  przekazanie  pierwszego  komputera  do  przetwarzania 

danych bankowych - NCR-315 - 1965 r.,
Pierwszym  systemem,  który  został  uruchomiony  na  tym  komputerze 

był  system  ewidencji  i  księgowości  dla  książeczek  a'vista  (później 

znany jako KSERO),
Pół roku później uruchomiono system SOB,
W  latach  70.  systemy  bankowe  przetwarzano  we  własnych  ośrodkach 

informatycznych  i  w  ośrodkach  zewnętrznych  –  wojewódzkiej  sieci 

ZETO.  Były  to  systemy  na  maszyny  duże  -    serii  ODRA    (ICL  1900), 

później maszyny systemu RIAD lub IBM 360/370. 
Informacje  do  przetworzenia  dostarczane  były  poprzez  zwykłe  środki 

transportu  mediami  typu:  taśma,  dyskietka,  karta  perforowana.  Z 

powrotem - głównie w postaci wydruków.
Od  1976  r.  kryzys  informatyki  -  brak  dewiz  na  zakup  sprzętu 

zachodniego,  ustaleń  rządowych  (w  ramach  RWPG).  W  Polsce 

produkowano  maszyny  typu  RIAD  i  minikomputery  SM  na  poziomie 

późnych lat 60. 
Systemy z tych lat to pojedyncze systemy dziedzinowe. Przetwarzanie 

w  tych  systemach  oparte  na  danych  aktualnych,  nie  historycznych  - 

brak możliwości  analiz i prognoz. 

background image

 

 

Wybrane fakty rozwoju BSI w 
Polsce cd.

W  1979  r.  pierwszy  w  polskiej  bankowości  system  on-line. 

Jako  system  dedykowany  określonej  maszynie  nie  ma 

możliwości  wejścia  do  szerokiej  eksploatacji  i  jego  wpływ  na 

zmiany jakościowe systemów był niewielki .
Lata  1985-86  to  początek  fascynacji  mikrokomputerami. 

Wydaje  się,  że  zainstalowanie  ich  dużej  ilości  pozwoli  w 

dowolnej płaszczyźnie zinformatyzować nawet bank.
Odegrały one pozytywną rolę w podniesieniu ogólnej kultury 

technicznej, 

nauczenie 

podejścia 

do 

aplikacji 

komputerowych,    automatyzacja  prostych  funkcji  obsługi 

biurowej oddziałów i central banków.

 

Koniec  lat  osiemdziesiątych  zaczynają  powstawać  polskie 

zespoły  projektowe  systemów  bankowych  i  pierwsze  systemy 

bankowe samodzielne lub uzupełniające SOB. Większość jest 

usytuowana  przy  bankach,  ale  są  to  też  firmy  Rezultatem 

pracy  tych  zespołów  będą  w  przyszłości  zintegrowane 

systemy bankowe.

 

Początek  lat  90.  tworzenie  systemów  zintegrowanych 

(ZORBA, Bankier, Sezam itp.)
Od  1994  r.  –  elektronicznej  i  internetowej  bankowości  (KIR, 

karty płatnicze, telebanking, m-bank itd.)

background image

 

 

Wpływ SI na rozwój bankowości

Relatywne 

zmniejszenie 

liczby 

pracowników 

obsługujących 

bezpośrednio klientów i wykonujących operacje oraz zwiększenie liczby 
pracowników i komórek zaplecza.
Wzrosła  rola  komórek  zajmujących  się  ewidencją,  analizą,  badaniami, 
zaopatrzeniem 

stanowisk 

operacyjnych 

rozwiązywaniem 

ich 

problemów  (np.  oddzielenie  od  stanowisk  wykonujących  operacje, 
jednostek  badających  reklamacje  klientów).  To  pozwala  stanowiskom 
operacyjnym  skupić  się  na  obsłudze  otrzymywanych  zleceń,  co 
zwiększa ich wydajność. 
Skraca  się  czas  wykonywania  poszczególnych  operacji,  co  służy 
zarówno wygodzie klienta jak i podniesieniu efektywności pracy banku.
Automatyzacja  pozwala  na  szybkie  załatwienie  spraw  klientów. 
Zwiększa  wydajność  pracowników,  zmniejsza  liczbę  pracowników 
zajmujących  się  bezpośrednią  obsługą.  Efekt  ten  jest  niwelowany 
wzrostem zespołu informatyków. 
Malejący  udział  pracowników  wykonawczych,  wzrost  funkcjonalnych  o 
wysokich kwalifikacjach. Wzrost wymagań angażowanych pracowników, 
  jednocześnie  duże  zapotrzebowanie  na  specjalistów  o  różnych 
profilach.
Zmiany 

obiegów 

dokumentacyjnych, 

odchodzenie 

od 

mediów 

papierowych.
Oddzielenie  miejsca  funkcjonowania  banku  i  miejsca  dokonywania 
transakcji.

background image

 

 

Specyfika informatycznych 

systemów bankowości 

Zorientowanie na klienta 
Różnorodność i dynamika zmian produktów
Scentralizowany charakter przetwarzania 
rozproszonych danych
Specyfika operacji księgowych
Integracja kompleksowych rozwiązań
System obsługi wielu walut i relacje pomiędzy 
nimi
Obsługa w czasie rzeczywistym operacji 
klienckich

Ze strony funkcji 
bankowych:

background image

 

 

Specyfika informatycznych 
systemów bankowości

Bezpieczeństwo systemu
Elastyczność  i  otwartość  na  różne  formy 
bankowości, w tym bankowości elektronicznej
Możliwość multimedialności danych
Wieloformatowość baz danych, wykorzystanie 
repozytoriów  danych,  data-miningu,  martów 
itp.
Łatwość 

opanowania 

interfejsów 

użytkownikiem
Przyjazność systemu

Ze strony funkcji 
technicznych:

background image

 

 

Zorientowanie na klienta

Utrzymywanie  wspólnej  bazy  danych  o  klientach, 
jednolitej w całym systemie i całym banku,
Tworzenie  hurtowni  marketingowo-klientowskich,  dla 
analiz – segmentacji klientów,
Użycie  elastycznych    technik  definiowania  produktów 
dostosowanych do potrzeb klienta,
Rozszerzenie 

kanałów 

dystrybucji 

produktów 

na 

rozwiązania elektronicznej bankowości,
Prowadzenie 

wieloproduktowych 

stanowisk 

dysponenckich  eliminujących  potrzebę  stania  w  kilku 
kolejkach,
Możliwości indywidualnego negocjonowania kontraktów 
dla każdego z klientów,
Doradztwo bankowe dla klientów indywidualnych,
Otrzymywanie  informacji  o  pozycji  klienta  w  trybie  on-
line,

background image

 

 

Różnorodność i dynamika zmian 

produktów

Wdrażanie 

„gotowych” 

pakietów 

zawierających 

skumulowaną  i  zweryfikowaną  wiedzę  ekspertów  i 

poprzednich użytkowników,
Wysoka 

modyfikowalność 

rozwiązań 

„gotowych”, 

parametryzacja oraz nadmiarowość,  z której wybierane 

są moduły potrzebne użytkownikowi,
Parametryzacja  –  definiowanie  różnych  produktów  i 

transakcji,  planów  kont  i  księgowań  automatycznych, 

rodzajów użytkowników i transakcji im przypisanych,
Generowanie  ekranów,  różnych  przekrojów  raportów, 

nagłówków, 

zawartości 

katalogów, 

odwzorowań 

graficznych itp.,
Określanie  zakresu  typów  transakcji  odpowiednich  dla 

klienta, waluty, banku,
Mechanizmy  interfejsów  do  innych,  zewnętrznych 

aplikacji  –  systemów  rozliczeń  międzybankowych, 

systemów bankowości internetowej itp.

background image

 

 

Scentralizowany charakter 

przetwarzania rozproszonych 

danych

Uniezależniene  obsługi  klienta  od  lokalizacji  rachunku, 
ujednolicenie  reguł  postępowania  nie  tylko  w  skali  całego 
banku lecz również w skali całego systemu bankowego,
Centralna baza danych zawierająca definicje produktów, bazy 
operacyjne,  komplet  informacji  o  rachunkach  i  klientach  do 
których 

sięgać 

może 

zarówno 

bank 

jak 

klienci 

(homebanking),
Konieczność  wysokiej  niezawodności  sieci,  zrównoleglenie 
działań, 

duplikacje 

urządzeń 

centrali, 

częściowa 

autonomizacja oddziałów, 
Wirtualizacja  działalności  –  banki  internetowe  –  wysoki 
stopień niezawodności sieci i bezpieczeństwa transakcji,
Ułatwienia  dla  prowadzenia  polityki  zagranicznej  banku  i 
strategii działania na rynkach lokalnych.

background image

 

 

Specyfika operacji 

księgowych

W  banku  występuje  specyficzny,  charakterystyczny,  nie 

spotykany  w  innych  organizacjach  gospodarczych  plan 

kont.  Plan  kont  przystosowany  jest  dokładnie  do  operacji 

wykonywanych w banku. 
Bankowy plan kont zapewnia porównywalność w czasie i w 

przestrzeni 

(porównania 

międzybankowe), 

jego 

podstawowym 

celem 

jest 

zaprezentowanie 

znormalizowanej  formie  sytuacji  finansowej  banków, 

zarówno dla odbiorców zewnętrznych, jak i wewnętrznych.
W świetle bankowego planu kont podmiotami finansowymi 

są  te  jednostki  organizacyjne  (spółki  lub  przedsiębiorcy 

indywidualni),  których  głównym  przedmiotem  działalności 

jest  zarządzanie  depozytami,  udzielanie  kredytów  oraz 

pośrednictwo w emisji i wymianie środków płatniczych. 
Definicja ta w doskonały sposób łączy dwa obiekty - klienta 

i jego rachunki wraz z kontami, które je obsługują.

background image

 

 

Integracja kompleksowych 

rozwiązań

Kompleksowość  banku  uniwersalnego  –  prowadzi  usługi  w 

zakresie bankowości komercyjnej i detalicznej,
Systemy muszą więc obejmować: 
Usługi  komercyjne:  kredyty  i  linie  kredytowe  dla  firm, 

operacje  międzybankowe,  inwestowanie  w  akcje  i  ich 

odsprzedaż  detalistom,  obsługa  papierów  wartościowych, 

akredytywy,  płatności  zagraniczne  itp.  operacje  dotyczące 

rynku pieniężnego i kapitałowego)
Usługi  detaliczne:  obsługa  kont  osobistych,  depozytów 

terminowych, kredytów i pożyczek dla osób fizycznych.
Wysokie  różnice  w  oprogramowaniu  tych  sfer  (hurtowa  - 

złożona 

algorytmizacja, 

zmienność 

instrumentów 

finansowych,  mała  liczba transakcji i  klientów; detaliczna – 

proste  algorytmy,  olbrzymia  ilość  klientów  i  transakcji)  – 

trudności w konstruowaniu wspólnego oprogramowania,
Hurtownia danych – odciążenie operacyjnego przetwarzania 

danych,  poprzez  utrzymywanie  repozytorium  danych  w 

różnych  agregacjach  i  przekrojach,  co  przyspiesza  procesy 

wyszukiwawcze.

background image

 

 

System obsługi wielu walut i relacje 

pomiędzy nimi

Prowadzenie odrębnych ksiąg dla każdej waluty, w dowolnym formacie,
Księgowanie odbywa się wg kursów bieżących walut
Księgowania  są  przeszacowywane  stosownie  do  zmian  kursów  walut 

oraz prowadzone są odpowiednie konta przychodów i rozchodów z tego 

tytułu,
Transakcje z klientami mogą być zawierane w wielu walutach,
Transakcje  mogą  występować  w  innych  walutach  niż  rachunek,  do 

którego się odnoszą,
Limity i zabezpieczenia, opłaty i prowizje, mogą być w innej walucie niż 

rachunki i transakcje,
Operacje wymiany walut powinny być realizowane automatycznie,
Prowadzony 

jest 

rachunek 

strat 

zysków 

operacjach 

międzynarodowych,
Prowadzone jest wielowalutowe budżetowanie,
Tablica  kursów  zawiera  kilka  rodzajów  kursów  (średni,  bieżący, 

kantorowy itp.),
Definiowane  są  marże  dla  przedziałów  kwotowych  oraz  specjalne  dla 

klientów uprzywilejowanych,
W systemie występują tablice nominałów dla poszczególnych walut.

background image

 

 

Obsługa w czasie rzeczywistym 

operacji klienckich

W  przypadku  bankowości  hurtowej  uzyskanie  informacji  o 
pozycji finansowej banku – niezbędne dla operacji dealerskich,
Wymaga  to  zaawansowanej  technologii,  pełnej  integracji 
systemu, umożliwiającej bez zamknięcia dnia (bieżącą) przepływ 
danych z wszelkich transakcji finansowych (zagranicznych też),
Szczególnie trudnym zadaniem dla systemu informatycznego jest 
uzyskanie informacji pochodzącej zarówno  bankowości hurtowej 
jak  i  detalicznej  niezbędnych  dla  obliczenia  pozycji  klienta, 
ryzyka itp.,
Stosuje  się  do  tego  przeważnie  hurtownie  danych,  żeby  nie 
przetwarzać księgi głównej w trybie rzeczywistym (co przyspiesza 
przetwarzanie,  ponieważ  hurtownia  może  się  rozliczać  z  księgą 
główną w postaci sald rozliczeń częściowo partiowo)
Stosowanie  „mieszanki”  przetwarzania  –  część  w  czasie 
rzeczywistym,  część  wsadowo  w  trakcie  zamykania  dnia  w 
stosunku  do  księgi  głównej,  mającej  hierarchiczną  strukturę 
kont  księgowych  (niższe  poziomy  jako  źródłowe  powinny  być 
zasilane w czasie rzeczywistym).

background image

 

 

Bezpieczeństwo systemu

Na  poziomie  systemu  operacyjnego  –  hasło,  prawa 
pisania,  czytania,  kopiowania,  usuwania  plików; 
częsta 

zmiana 

haseł 

przez 

zaufanych 

administratorów, 

automatyczne 

rozpoznawanie 

klienta – linie papilarne, wzór siatkówki oka itp..
Na  poziomie  aplikacji  –  stosowanie  dodatkowego 
hasła  lub  kart  magnetycznych,  przypisaniu  opcji 
menu  poszczególnym  użytkownikom,  wprowadzenie 
zakazu  modyfikacji  pól  systemowych,  przydziale 
limitów  kwotowych  na  poziomie  typów  transakcji 
zróżnicowanych  dla  typów  personelu,  zabezpieczenie 
przed  nieuprawnionymi  zmianami  informacji  we 
danych  lub  archiwum,  wykluczenie  możliwości 
usunięcia 

transakcji 

(zamiast 

tego 

transakcja 

stornująca), 

rejestracja 

śladów 

audytowych, 

wiarygodna identyfikacja klienta. 

background image

 

 

Typologie systemów 

bankowych

Ze względu na zakres podmiotowy działalności:

Systemy działalności operacyjnej, zwane inaczej systemami 
obsługi ladowej,

Systemy obsługi finansowej (operacje pozaladowe),

Systemy zarządzania bankiem (łączone często z poprzednimi). 

Ze względu na zakres terytorialny:

Systemy scentralizowane,

Systemy zdecentralizowane. 

Z punktu widzenia kryterium organizacyjnego:

Systemy centrali, 

Systemy oddziału,

Systemy hybrydowe.

Ze względu na rodzaj banku:

Banku Centralnego, 

banków komercyjnych, 

spółdzielczych itd.

background image

 

 

Typologie systemów 

bankowych cd.

Ze względu na firmę producenta:

systemy tworzone przez jednostki organizacyjne banku (własnych 

informatyków),

zespoły zewnętrzne. 

Kryterium wielkości banku i kojarzonych z nim funkcji:

systemy dla małych banków, bez oddziałów,

systemy dla dużych banków z oddziałami.

Z projektowo-programistycznego punktu widzenia:

systemy kompleksowe:
 produkty w pełni modyfikowalne - użytkownik przy pomocy własnego 

personelu buduje system za pomoca dostarczonych narzędzi,
 

produkty 

spredefiniowane 

użytkownik 

wybiera 

spośród 

dostarczonych  mu  wariantów  i  wybiera  sparametryzowane  warunki 

działania, 
  produkty  hybrydowe  -  sparametryzowanie  warunków  działania,   

ingerencja  w  struktury  danych  i  określenie  algorytmów  ich 

przetwarzania, 

specjalizowane  pakiety  aplikacyjne  -  dotyczące  określonych  zjawisk 

finansowych typu obsługa ryzyka,

specjalistyczne  oprogramowanie  usług  okołobankowych  -  np.  obsługa 

transakcji bankomatowych, czy punktów sprzedaży (POS).

background image

 

 

Charakterystyka typowego 

systemu bankowego 

Zakres systemu od strony operacji bankowych zawiera co najmniej 

obsługę:

Księgowości - ze szczególnym uwzględnieniem elastyczności, głównie 

pod  względem  podatności  na  zmiany  planu  kont,  wielowalutowości 

transakcji  oraz  dowolności  generowania  wydruków  obrotów  i  sald  z 

Księgi Głównej.

Obsługi  kont  pozabilansowych  -  przede  wszystkim  w  zakresie 

kredytów, papierów wartościowych i gwarancji bankowych,

Rozliczeń  międzyoddziałowych  i  międzybankowych  -  koordynacja 

podsystemów  oddziałowych  i  centralnego  oraz  obsługa  transferu 

rozliczeń na poziomie central banków.

Sprawozdawczości  -  w  zakresie  sytuacji  dziennej  banku,  sytuacji 

okresowej 

banku 

(miesięcznej, 

kwartalnej, 

rocznej), 

sprawozdawczości zewnętrznej - NBP, GUS, itp.

Analizy  ekonomicznej  -  prowadzenia  i  wyliczania  podstawowych 

wskaźników  kondycji  banku,  analizy  kalkulacji  kosztów  i  dochodów 

oraz zadłużenia kredytowego, opracowania planu finansowego banku, 

kontroli ryzyka bankowego.

Udzielania  kredytów  -  naliczania  i  kapitalizacji  odsetek,  historii 

odsetek  w  rachunku,  planu  spłat  kredytu  i  możliwości  korekty, 

prowadzenia  dokumentów    (typu:  wniosków  kredytowych,  ofert 

kredytu, umów kredytowych, umowy poręczenia, umowy zastawu itp.).

background image

 

 

Charakterystyka typowego 

systemu bankowego

Depozytów  -  automatycznej  obsługi  depozytów  wraz  z 

naliczaniem  i  kapitalizacją  oprocentowania  oraz  jego 

zmianą,  likwidacją  rachunków  przed  terminem, 

wykazu 

dokumentów 

zastrzeżonych, 

tworzenia 

wyciągów  bankowych  i  not  bankowych,  terminów 

należności  i  zobowiązań,  zleceń  stałych,  informacji  o 

wypłacalności klienta.

Kasy  -  stanu  i  ruchu  gotówki  w  kasach,  obsługi 

skarbca i jego powiązań z kasami, raportów kasowych i 

skarbcowych, powiązań pracy dysponentów z  kasami.

Operacji  walutowych  i  zagranicznych  -  w  zakresie 

obsługi 

dokumentów 

operacji 

zagranicznych, 

prowadzenia  operacji  bankowych  w  walutach  obcych 

(depozytów,  kredytów,  gwarancji  itd.),  potencjalnej 

współpracy z sieciami zewnętrznymi (np. SWIFT).

Informacji  o  kliencie  (obecnym  i  potencjalnym  - 

zwłaszcza  podczas  operacji  kredytowych)Zabezpieczeń 

przed  przekłamaniami  wewnętrznymi  i  ingerencją  z 

zewnątrz.

background image

 

 

Kategorie Systemów 

Informatycznych 

Bankowości:

architektura 
scentralizowana,

architektura 
zdecentralizowana,

architektura rozproszona.

background image

 

 

Architektura scentralizowana

Architektura 

scentralizowana 

oparta 

jeden 

kompleks  komputerowy,  obsługujący  centralną 

bazę  danych.  Centralna  baza  danych  zawiera 

informacje  o  wszystkich  rachunkach  i  klientach, 

niezależnie  od  ich  oddziału  macierzystego.  Każda 

transakcja,  realizowana  w  dowolnym  oddziale 

banku przekazywana jest do centralnej bazy danych 

za  pomocą  łącz  telekomunikacyjnych.  W  bazie  tej 

następuje  aktualizacja  wszystkich  zapisów,  przede 

wszystkim w księdze głównej oddziału i banku. 
Funkcjonowanie  tego  typu  sieci  jest  głównie 

zależne  od  prawidłowej,  sprawnej  i  bezawaryjnej 

pracy  centralnego  systemu  komputerowego.  Każda 

awaria  centralnego  komputera  powoduje  bowiem 

awarie  całej  sieci.  Dlatego  w  trakcie  budowy 

takiego typu systemu dużą wagę przywiązuje się do 

systemu  zabezpieczeń  systemu  centralnego  oraz 

interfejsów z oddziałami.

background image

 

 

Architektura 

scentralizowana - zalety:

dysponowanie  centralną,  zintegrowaną  bazą  danych, 

dostępną 

dla 

wszystkich 

oddziałów, 

umożliwiającą 

wykonanie  wszystkich  operacji  na  rachunkach  w  czasie 

rzeczywistym,

 dostarczanie aktualnych danych do wszystkich oddziałów,

ujednolicenie  zakresu  świadczonych  usług  dla  klienta  we 

wszystkich oddziałach banku,

brak limitowania wypłat dokonywanych poza macierzystym 

oddziałem lub za pośrednictwem bankomatów,

możliwość  wykorzystania  powierzonych  funduszy  w  całej 

sieci bankowej,

łatwiejsza i sprawniejsza obsługa rachunków przez bank,

natychmiastowe  zastrzeżenie  rachunku  w  całej  sieci 

bankowej,

ułatwienia w dokonywaniu operacji międzybankowych,

ułatwienia  procedury  reklamacyjnej  (ustalenie  miejsca 

dokonania operacji uzyskanie kopii dowodów).

background image

 

 

Architektura 
scentralizowana - wady
:

potencjalne możliwości dużej awaryjności,

scentralizowany 

system 

zarządzania 

bankiem,

relatywnie drogi sprzęt komputerowy,

konieczność  wysokich,  towarzyszących 
nakładów inwestycyjnych,

zatrudnienie  dodatkowego  personelu  o 
wysokich kwalifikacjach.

background image

 

 

Architektura 
zdecentralizowana
 

Architektura 

takiej 

instalacji 

polega 

na 

współistnieniu identycznych instalacji na szczeblu 

oddziału,  obsługując  wszystkie  transakcje  oraz 

zbiory 

danych 

dotyczące 

klientów 

ich 

rachunków.  Transakcje  są  rozliczane  do  poziomu 

księgi głównej oddziału. 

Podstawowe zalety takiej konfiguracji wynikają z:

łatwości uruchomienia,

niskiego kosztu pojedynczej instalacji,

możliwości  stopniowego  wyposażania  w  sprzęt  i 

oprogramowanie,

łatwości obsługi,

łatwości szkolenia.

background image

 

 

Architektura 

zdecentralizowana

Wadami tak skonfigurowanego systemu są:

brak  dostępu  do  baz  danych  innych  oddziałów  i 

związana  z  tym  konieczność  procedur  obsługi 

kont  klientów  posiadających  rachunki  w  innych 

oddziałach 

typu: 

limitowanie 

wypłat, 

potwierdzenie salda przez telefon itp.,

konieczność  opracowania  procedur  rozliczeń 

międzyoddziałowych 

towarzyszącego 

mu 

obiegu dokumentacyjnego,

kontrola  systematyczności  spływu  danych  do 

centrali z oddziałów,

wielość instalacji,

kłopoty  związane  z  zapewnieniem  integralności 

oprogramowania wszystkich oddziałów.

background image

 

 

Architektura 

rozproszona 

Architektura  taka  polega  na  utrzymywaniu  równorzędnych 
baz  danych  w  różnych  punktach  sieci.  Najdogodniejszym 
sposobem  połączenia  mogło  być  w  takim  układzie 
połączenie „każdy z każdym”, co jednak przy obecnym stanie 
komunikacji byłoby drogie i kłopotliwe. 
 
Zalety:

zmniejszenie  możliwości  poważnej  awarii  w  sieci  -  awaria 

jednego komputera nie powoduje zablokowania całej sieci,

zwiększenie możliwości przechowywania danych.

 
Wady:

złożoność instalacji i trudności w eksploatacji,

konieczność  synchronizacji  dostępu  i  aktualizacji  bazy 

danych przez różne komputery,

konieczność  budowy  interfejsu  dotyczącego  regionalizacji 

danych.

background image

 

 

Struktura modelowa 

systemu bankowego 

Budowa  systemu  bankowego  powinna  być  tworzona 

modułowo - co oznacza, że zostanie on podzielony na 

bloki  odpowiadające  poszczególnym  grupom  operacji 

przez 

niego 

wykonywanym. 

Pozwala 

to 

na 

uproszczenie zarządzania systemem i jego pracą oraz 

kontrolę  wyników  operacji.  Docelową  architekturą 

systemu powinna być architektura scentralizowana.

W  systemie  należy  wyróżnić  co  najmniej  sześć 

współpracujących ze sobą modułów:

moduł finansowo-księgowy,

moduł obsługi rachunków bankowych 

moduł kredytowy,

moduł kasowo-skarbcowy,

moduł rozliczeń między- i wewnątrzbankowych,

moduł zarządzania i administracji systemem.

background image

 

 

Moduł finansowo-

księgowy 

Podstawowymi 

funkcjami 

tego 

modułu 

są 

ewidencjonowanie, aktualizacja i rozliczanie kont, 

automatyczne  naliczanie  odsetek  na  rachunkach 

oraz  tworzenie  wszystkich  wydruków  księgowych. 

Możliwe  jest  prowadzenie  i  wydruk  bieżącej,  a 

także  okresowej  sprawozdawczości  finansowej  dla 

potrzeb  wewnętrznych  banku  i  jego  centrali. 

Moduł 

dokonuje 

codziennego 

generowania 

raportów  dotyczących  zbilansowanych  obrotów  i 

sald  na  kontach  syntetycznych  stanowiących 

odzwierciedlenie 

wszystkich 

operacji, 

które 

przebiegały  w  banku  (oddziale)  w  danym  okresie 

czasu.  System  taki  zapewnia  natychmiastowe 

dokonanie  analizy  struktury  finansowej  banku  i 

kontroli  poprawności  zapisów  księgowych  przez 

gremia kierownicze banku 

background image

 

 

Moduł obsługi rachunków 

bankowych 

Powoduje  obsługę  wszelkiego  rodzaju  rachunków  bankowych 
począwszy  od  klientów  indywidualnych,  wszelkiego  rodzaju  firm 
działających  na  rynku,  instytucji  finansowych,  w  dowolnych 
przeliczeniach  walutowych,  dla  rachunków  bieżących,  lokat 
kapitałowych  itp.  Powinien  zawierać  także  katalog  pełnych 
informacji  o  kontrahentach,  potrzebne  do  obsługi  rachunków  i 
druku obsługujących ich dokumentów.

Moduł kredytowy 

Moduł  ten  obsługuje  wszystkie  operacje  związane  z 
udzielanie 

kredytów: 

inwestycyjnych, 

obrotowych, 

dyskontowych, konsumpcyjnych.

Przy  pomocy  tego  modułu  możliwa  jest  kontrola  nad 
procesem  udzielania  kredytów,  umożliwia  prowadzenie 
sprawozdawczości,  pozwala  na  tworzenie  zestawień 
analitycznych  i  statystycznych,  umożliwia  generację 
dokumentów 

bieżących. 

Zawiera 

też 

katalog 

kredytobiorców  i  potencjalnych  kredytobiorców.  Jeżeli 
klient  nie  korzystał  z  usług  kredytowych,  a  posiada  w 
danym banku rachunek, moduł łączy się automatycznie z 
modułem  obsługi  rachunków  bankowych,  uzupełniając  i 
wymieniając dane.

background image

 

 

Moduł kasowo-skarbcowy 

Jest  to  działający  w  czasie  rzeczywistym  moduł  rejestrujący 
wszystkie  operacje  kasowe  i  skarbcowe.  Zapewnia  obsługę  kas 
kantorów  wymiany  i  urządzeń  zewnętrznych  np.  bankomatów. 
Prowadzi  wydruk  odpowiednich  dokumentów  i  prowadzenie 
Księgi skarbcowej. 

Moduł rozliczeń wewnątrz- i 

międzybankowych 

Służy  zapewnieniu  łączności  pomiędzy:  centralą  i 
oddziałami  banku  w  architekturze  scentralizowanej, 
centralą  a  oddziałami  i  pomiędzy  oddziałami  w 
architekturze  rozproszonej,  bankiem  i  innymi  bankami, 
bankiem  i  innymi  instytucjami  finansowymi  i  klientami 
zewnętrznymi.

Ma  za  zadanie  usprawnienie  i  przyspieszenie  pracy 
systemu  w  zakresie  rozliczeń  międzyoddziałowych  i 
międzybankowych. 

Umożliwia 

druk 

odpowiednich 

dokumentów:  formularzy,  potwierdzeń,  not,  itp.  oraz 
tworzenie  plików  dla  dokumentów  przesyłanych  w 
formie komunikatów, teleksów, listów itp.

background image

 

 

Moduł zarządzania i 

administracji systemem 

Zapewnia 

porozumienie 

systemem 

zarządzanie 

wszystkimi 

czynnościami 

operacyjnymi, 

tym 

szczególności:

 określenie konfiguracji systemu,

nadawanie  uprawnień  użytkownikom  systemu,  ustalanie 

hierarchii, dostępu, preferencji itp.,

wczytanie parametrów działania systemu typu:

-  rodzaje  usług  wykonywanych  przez  bank  w  danym 

okresie,

- plan kont bankowych, 
- daty okresów księgowań,
- tabele opłat za usługi,
- tabele kursowe,
- parametry łączności z innymi oddziałami i bankami,
- częstości prowadzenia kontroli, archiwizacji itp. 

background image

 

 

Architektura 

kompleksowego SI Banku

 Sposób  integracji  bankowości  komercyjnej  -  przez  wspólne  dane  takie 

jak plan kont, księga główna, zbiór klientów, tablica walut, tablica kursów 

wymiany itp.,
Obszary funkcjonalne działania systemu zarówno w centralach banku jak 

i  oddziałach  określane  zwykle  przez  tzw.  predefinicję  grup  produktów 

bankowych  (depozytów,  kredytów,  operacji  zagranicznych),  papierów 

wartościowych  itp.),  które  następnie  są poprzez  specyfikację  parametrów 

uszczegółowiane jako typy produktów.
Wiązanie  z  systemami  zewnętrznymi  -  np.  poprzez  moduł  obsługi 

transakcji  -  eksport/import  danych  wraz  z  ewentualnymi  zmianami  w 

strukturach danych.
Technologię  przetwarzania  transakcyjnego  w  połączeniu  z  systemem 

zarządzania bazą danych, która powinna zapewnić wysoką przepustowość 

i niezawodność w warunkach dużej liczby równoczesnych (współbieżnych) 

użytkowników i transakcji.
 Tryb  generowania  transakcji  księgowych  w  skali  systemu  (miejsce 

generowania, tryb generowania).
  Zakres funkcji realizowanych w czasie rzeczywistym i wsadowo.
  Sposób uzyskania informacji przekrojowych i agregatowych.
 Technika definiowania i poruszania się po menu systemu.
Technika formułowania zapytań, generowania raportów.
  Elastyczność  tworzenia  tzw.  kluczy  dostępu  takich  jak  numer  klienta, 

numer konta księgowego, unikalny numer operacji itp.

background image

 

 

. Schemat organizacyjny 

modelowego systemu obsługi 

banku 

       

 

   

M od uł a d m inistr a cj i

i za r zą d za nia  sy stem em

      M od uł k r ed y tow y

            M od uł ob sługi

   r a chunk ów

   b a nk ow y ch

    M od uł

       M od uł k a sow o-

     fi na nsow o-k sięgow y

M od uł r ozliczeń

sk a r b cow y

        m ięd zy - i w ew ną tr z-

     b a nk ow y ch

I nne

   I nne

         od d zia ły

    b a nk i

   S k a r b iec         K a sy

K a ntor         B a nk om a ty

background image

 

 

ZORBA 3000 

(1)

Moduł adresowy - informacji o kliencie

Jest  to  baza  danych  dotycząca  wszystkich 

kontrahentów 

banku 

zawierająca 

informacje 

właścicielach,  współwłaścicielach  i  pełnomocnikach 

prowadzonych przez bank rachunków. Moduł informacji 

o  klientach  zawiera  informacje  o  właścicielach 

rachunków oraz o tak zwanych podmiotach powiązanych 

np.: 

pełnomocnikach, 

współwłaścicielach, 

którzy 

posiadają własne rachunki w danym oddziale banku.

System 

posiada 

możliwość 

pozyskania, 

przechowywania i odtwarzania wzoru podpisu klienta.

Możliwe  są  operacje  polegające  na  wyszukiwaniu 

klientów,  informacje  dotyczące  stanu  ich  rachunków, 

transakcji księgowych i pozaksięgowych zaistniałych na 

rachunku klienta w określonym dniu itp.
 

background image

 

 

ZORBA 3000 

(2)

Moduł operacji ladowych

Przystosowany do bezpośredniej obsługi klientów 

operacji 

bankowych. 

Ze 

względu 

na 

ilość 

występujących  produktów  bankowych,  jak  również 
usprawnienie  pracy  dysponentów,  w  menu  głównym 
wydzielony  został  moduł  obsługi  klientów  w  złotych. 
Oba  moduły  połączone  są  z  modułem  operacji 
kasowych  oraz  z  modułem  obsługującym  komunikację 
pomiędzy  poszczególnymi  jednostkami  banku.  Jeżeli 
połączenie  on-line  nie  istnieje,  system  zapewnia 
tworzenie  odpowiednich  dokumentów  rozliczeniowych, 
a  zebrane  dane  związane  z  rozliczeniami,  zapisuje  na 
odpowiednich 

nośnikach. 

Dzięki 

połączeniu 

systemem  zastrzeżeń,  system  sprawdza  automatycznie 
zastrzeżone  produkty  oraz  inne  dokumenty,  ukazując 
komunikat na ekranie.

background image

 

 

ZORBA 3000 

(3)

Otwarcie i zamknięcie rachunku

Otwarcie  rachunku  może  być  wykonane  w  funkcji 

Obsługa 

Ladowa, 

Obsługa 

zaplecza 

lub 

Obsługa 

rachunków  w  PLZ.  Wybranie  z  menu  punktu  Otwarcie 
nowej umowy pozwala na zarejestrowanie nowego klienta.

Zamknięcie 

rachunku 

następuje 

sposób 

automatyczny w wyniku czego system:

-  oblicza  i  księguje  należne  odsetki,  prowizje  i 

opłaty,

- inicjuje transakcje zamykające,

-  drukuje  potwierdzenia  zamknięcia  rachunku  w  chwili 
wykonywania dyspozycji oraz w cyklu przetwarzania.
System  przechowuje  w  archiwum  historie  zamkniętych 
rachunków  zgodnie  z  decyzją  użytkownika.  Rachunki 
przeniesione do archiwum mogą być reaktywowane.

background image

 

 

ZORBA 3000 

(4)

Obsługa rachunków i operacji w PLZ:
     rachunki bieżące (+linia kredytowa),
     rachunki terminowe,
     rachunki oszczędnościowo rozliczeniowe/czekowe (+linia 

kredytowa),
     lokaty terminowe,
     książeczki oszczędnościowe,
     bony oszczędnościowe.
Rodzaje operacji:
     wpłaty i wypłaty oszczędności,
     wpłaty i wypłaty na/z innych rachunków bankowych,
     sprzedaż i realizacja bonów,
    opłaty o charakterze powszechnym (czynsz, energia, RTV, 

telefon itp.),
     wypłata kwoty kredytu i spłata kredytu,
     realizacja czeków,
     wypłaty odsetek,
     przelewy.

background image

 

 

ZORBA 3000 

(5)

Obsługa rachunków i operacji w PLZ cd...:
Wpłaty na rachunki mogą być dokonywane:
     w gotówce,
 czekiem  wystawionym  w  ciężar  rachunku  oszczędnościowo-

rozliczeniowego  należącego  do  osoby  fizycznej  lub  rachunku 
bieżącego należącego do osoby prawnej,
     

przelewem 

innego 

rachunku 

np. 

książeczki 

oszczędnościowej.
Wypłaty z rachunków mogą być dokonywane:
     w gotówce na podstawie dowodu wypłaty lub czeku,
      przelewem  na  podstawie  wypełnionego  przez  klienta 

dowodu  wypłaty  oraz  bankowego  blankietu  nadawczego, 
polecenia  przelewu  lub  innych  dokumentów  zgodnie  z 
życzeniem banku.
 

background image

 

 

ZORBA 3000 

(6)

Obsługa rachunków i operacji w innych walutach
Rodzaje  rachunków  walutowych  możliwych  do  prowadzenia  w 

systemie:

     a’vista (na każde żądanie),
      terminowe  (z  możliwością  dopłaty  w  trakcie  trwania 

umowy),

     lokaty terminowe,
     inne.
Rodzaje  operacji  walutowych  prowadzonych  w  systemie  są 

wymienione:

     wpłaty i wypłaty na/z rachunków,
     przelew w kraju i za granicę,
     przewalutowania i zmiana oprocentowania,
  sprzedaż  walut  obcych  na  delegacje  służbowe  w  ciężar 

rachunków bieżących firm, prowadzonych w złotych,

     skup i sprzedaż walut w kantorze,
     wymiana walut w kantorze,
     wolny skup i sprzedaż walut,
     realizacja zagranicznych świadczeń rentowych.

background image

 

 

ZORBA 3000 

(7)

Moduł kasjerski
 

Moduł  ten  zapewnia  rejestrację  danych 

dotyczących  operacji  wykonywanych  przez  kasjera  i 
jest połączony z modułem księgowości oraz z innymi 
modułami  systemu.  Wprowadzona  i  zaakceptowana 
operacja  zostaje  automatycznie  zarejestrowana  w 
Księdze  Głównej.  Każdy  kasjer  posiada  kartę 
magnetyczną,  zawierającą  zakres  uprawnień  do 
pracy 

systemie. 

Wszystkie 

wprowadzone 

informacje  zapisywane  są  w  bazie  danych  systemu  i 
nie 

jest 

konieczne 

prowadzenie 

dodatkowej 

ewidencji. 

Dostęp 

przegląd 

zgromadzonych 

informacji  jest  możliwy  na  życzenie,  zgodnie  z 
posiadanymi uprawnieniami.

background image

 

 

ZORBA 3000 

(8)

Moduł kasowo-skarbcowy
W zakresie tego modułu mieści się obsługa:
- skarbca, kasjerów, bankomatów, systemu sprawozdawczości.
System  umożliwia  ewidencjonowanie  maksymalnie  do  dziesięciu 

skarbców. Z menu głównego wyodrębniono funkcje Otwarcia oraz 

Zamknięcia  dnia  dla  skarbca.  Ma  to  na  celu  wykluczenie 

możliwości rejestrowania operacji skarbca na dzień już wcześniej 

uzgodniony.  Ponadto  pozwala  na  ograniczenie  dostępu  do 

uzgodnień  skarbca  dla  osób  do  tego  upoważnionych.  Ze  względu 

na  to,  iż  w  wielu  bankach  uzgodnienia  dnia  bieżącego  skarbca 

odbywają  się  w  dniu  następnym,  system  dopuszcza  możliwość 

wykonania 

wieczornego 

przetwarzania 

bez 

wcześniejszego 

uruchomienia  funkcji  Zamknięcia  dnia  dla  skarbca.  Przyjęta 

została  zasada,  że  nie  można  otworzyć  kolejnego  dnia,  dopóki 

poprzedni nie jest zamknięty, co nie wyklucza jednak rozpoczęcia 

dnia  przez  kasjerów.  Sortownie  w  systemie  traktowane  jako  kasy 

specjalne.  W  dowolnej  chwili  można  obejrzeć  listę  operacji  danej 

sortowni.  Bankomaty  traktowane  są  również  jako  kasy  specjalne. 

Gdy  bankomat  połączony  jest  on-line  z  oddziałem  wszystkie 

wykonywane  transakcje  odnotowywane  są  automatycznie  na 

rachunku klienta.
 

background image

 

 

ZORBA 3000 

(9)

 Obsługa Zaplecza/Księgowość
Menu  szczegółowe  tego  modułu  pokrywa  się  w  większości  z 

menu  obsługi  ladowej.  Główną  różnicą  jest  to,  iż  z  pozycji 

funkcji  obsługi  zaplecza  nie  ma  powiązania  ze  stanowiskiem 

kasjera, a dodatkowym punktem menu są księgowania zbiorcze.
Księgowania  zbiorcze  mogą  być  wykonywane  na  dwa  sposoby: 

bez trybu paczek księgowych, sesja w trybie paczek księgowych.

Oba  tryby  pracy  przeznaczone  są  do:  księgowania  dokumentów 

(z  automatycznym  pobieraniem  prowizji)  złożonych  przez 

klientów w postaci zbiorówek, księgowania otrzymanych awizów, 

rejestracji 

pojedynczych 

operacji 

gotówkowych 

lub 

bezgotówkowych.
 
Moduł  księgowania  zbiorczego,  podobnie  jak  inne,  połączony 

jest  automatycznie  z  modułem  zastrzeżeń,  co  pozwala  na 

kontrolę  wprowadzonych  dokumentów.  Odsetki  w  systemie  są 

wyliczane wg algorytmu podanego przez bank.

background image

 

 

ZORBA 3000 

(10)

Moduł kredytów i gwarancji
Moduł  zintegrowany z innymi modułami i działa w oparciu o 

plan  kont,  w  którym  odpowiednie  konta  są  oznaczone  jako 

konta kredytowe. Umożliwia: udzielanie kredytów w dowolnej 

walucie  dopuszczonej  do  obrotu  w  oddziale, rejestrację 

aneksów  dotyczących  poszczególnych  punktów  zawartej 

umowy,  ustalanie/modyfikowanie oprocentowanego kredytu.
Dokumentacja  dotycząca  umowy  wraz  z  wnioskiem  są 

rejestrowane  w  systemie  pod  tym  samym  numerem.  Przed 

zarejestrowaniem 

umowy 

kredytowej 

czynnością 

obowiązkową  jest  zatwierdzenie  wniosku  kredytowego. 

System  umożliwia  blokowanie  i  odblokowywanie  umowy 

kredytowej. 
Uruchomienie  kredytu  odbywa  się  zgodnie  z  zawartymi  w 

umowie  parametrami  i  zapewnia:  automatyczne  otwarcie 

rachunku  kredytowego  dla  klienta,  nadając  mu  odpowiedni 

numer,    dokonanie  automatycznego  księgowania  kwoty 

udzielonego  kredytu  na  stronie  Wn  odpowiedniego  konta 

pozabilansowego, 

na 

którym 

ewidencjonowane 

są 

zobowiązania 

banku 

tytułu 

otwarcia 

kredytów 

potwierdzonych,  przejęcie  automatycznej  obsługi  operacji 

związanych z wykorzystaniem i spłata kredytu.

background image

 

 

ZORBA 3000 

(11)

Moduł rozliczeń międzybankowych
 

Moduł 

obsługi 

KIR 

zapewnia 

automatyczne  tworzenie  transakcji  do  KIR  na 
podstawie 

oddziałowych 

zbiorów 

transakcyjnych  i  nie  ma  potrzeby  używania 
innych systemów do przekazywania danych lub 
tworzenia dokumentów. Sposób przekazywania 
danych  oraz  produkcja  dokumentów  spełnia 
wszystkie  standardy  opracowane  dla  potrzeb 
BRIR.  Moduł  posiada  urządzenia  pozwalające 
dodatkowo 

na 

komunikację 

obecnie 

działającymi systemami SYBIR czy ELIKSIR 

background image

 

 

ZORBA 3000 

(12)

Raporty
Raporty  generowane  przez  system  dzieli  się  na 

wykonywane  codziennie  i  okresowo.  Większość 

raportów  wykonywana  jest  podczas  przetwarzania 

danych,  na  zakończenie  dnia  księgowego.  System 

przeznaczony  jest  także  do  emisji  standardowych 

dokumentów,  których  sposób  drukowania  określony 

jest  parametrami  systemowymi  (wymiennymi  na 

życzenie użytkownika).
W  pionie  kasowo-skarbcowym  wykonywane  są 

codzienne  raporty  (próbne  i  końcowe)  oraz  rejestry 

dla 

księgowości 

zawierające 

wykaz 

operacji 

wykonanych  w  danym  dniu.  Raporty  mogą  być 

wykonywane  w  dowolnej  chwili  w  ciągu  dnia,  nie 

później jednak niż rozpocznie się cykl przetwarzania 

wieczornego - zamknięcie dnia księgowego.

background image

 

 

ZORBA 3000 

(13)

Administracja systemu
Dzięki  temu  systemowi  możliwe  jest  wprowadzanie  przez 
użytkownika zmian, modyfikacji nie wymagających jednak zmian 
programowych.
W  zbiorze  typów  rachunków  zdefiniowane  są  typy  rachunków 
dopuszczone  do  obsługi  w  systemie,  jak  również  zasady 
wyznaczania  stopy  procentowej,  którą  stosuje  się  do  naliczania 
odsetek. 

Umożliwia 

to 

np. 

stosowanie 

różnych 

stóp 

procentowych dla kapitału i odsetek.
Zbiór  zasad  rozliczania  pozwala  na  określenie  różnych 
wariantów prowadzenia tego samego typu rachunków. Osiągnąć 
to  można  dzięki  zdefiniowaniu  takich  parametrów  jak: 
kalendarz, czy cykl rozliczania odsetek
Stopy  procentowe  definiują  oprocentowanie  obowiązujące  w 
banku dla wszystkich rodzajów produktów. Stopa identyfikowana 
jest przez nazwę, walutę i datę od której obowiązuje. Wszystkie 
zmiany  stóp  procentowych  są  powiązane  z  datą  i  z  tą  datą  są 
uruchamiane.

background image

 

 

ZORBA 3000 

(14)

Zabezpieczenia w systemie
Elementem 

zapewniającym 

ciągłość 

pracy 

systemu, 

przypadku  awarii,  jest  archiwizacja  zbiorów.  Odbywa  się  ona 
przez 

system 

podwójnego 

kopiowania 

danych. 

Dane 

zabezpieczane są na osobnym archiwum na dysku komputera, a 
także kopiowane na taśmy magnetyczne.
Archiwum  systemu  składa  się  z  czterech  podstawowych 
zbiorów: 

zbiór 

operacji 

księgowych, 

zbiór 

operacji 

pozaksięgowych  i  anulowanych,  zbiory  sterujące,  zbiory 
ewidencyjne.
Dane  z  nich  przechowywane  na  dyskach  archiwalnych  przez 
okres  określony  przepisami.  Czas  ich  archiwizacji  jest 
ograniczony  możliwościami  serwera.  Dualizm  rozwiązania 
pozytywnie  wpływa  na  bezpieczeństwo  danych.  W  przypadku 
przerwania przetwarzania danych wystarczy skopiować zbiory z 
rezerwowego  archiwum,  by  przywrócić  stan  poprzedni.  W 
przypadku poważnej awarii komputera, bank zawsze dysponuje 
zbiorami na osobnej taśmie magnetycznej.

background image

 

 

ZORBA 3000 

(15)

Inne zabezpieczenia systemu polegają na:
-  limitowaniu  dostępu  na  podstawie  indywidualnych 
uprawnień  pracowników  banku,  z  których  każdy 
posiada  własną  kartę  magnetyczną  będącą  jego 
identyfikatorem dla systemu,
-  poziomy  uprawnień  pracowników  sięgają  do  kontroli 
pojedynczych operacji lub konkretnych rachunków,
-  warunkiem  koniecznym  do  rozpoczęcia  pracy  w 
systemie  jest  odpowiednie  zameldowanie  się  w 
systemie (za pomocą karty magnetycznej, hasła lub za 
pomocą  karty  magnetycznej  i  hasła  jednocześnie  -  do 
ustalenia przez bank),
-  system  umożliwia  identyfikację  pracownika,  który 
zrealizował określona operację.
 

background image

 

 

ZORBA 3000 

(16)

Mniejsze moduły to np.:
Moduł  bonów  
prowadzi  ewidencję  bonów  wg  rodzajów, 

umożliwia  sprzedaż  i  skup  bonów,  unieważnienie  bonów, 

automatycznie 

tworzy 

fundusz 

odsetkowy 

dla 

bonów.Współpracuje  z  modułem  MSR  –  w  module 

kasjerskim.
Moduł  czeków  zagranicznych  
ewidencja,  sprzedaż,  skup  i 

rozliczanie  transakcji  z  Oddziałem  Regionalnym.  Obsługuje 

czeki: rentowe, podróżnicze, euroczeki, bankierskie.
Moduł 

rent 

zagranicznych 

obsługuje 

świadczenia 

emerytalne  i  rentowe  napływające  z  zagranicy,  przelicza  ba 

złote,  potrąca  i  odprowadza  podatek  dochodowy,  sporządza 

PIT=y na koniec roku do rozesłania klientom.
Moduł  MOKO  
(następca  KSERO)  Moduł  Obiegowych 

Książeczek Oszczędnościowych
Moduł UOT 
Umiejscowione Oszczędności Terminowe
Moduł  ZORBA  –  SWIFT
  umożliwia  obsługę  transferów 

zagranicznych  i  przesyłanie  komunikatów  w  standardzie 

SWIFT do Oddziału Regionalnego i za granicę.

background image

 

 

ZORBA 3000 

(17)

Współpraca z:

  office  banking  –  przez  produkt  SOFTBANKU  –  NETBANK  2 

przeznaczony dla firm; to system oparty na aplikacji Acces 2.0 

umożliwiający  połączenie  firmy  z  bankiem  przez  specjane 

interfejsy, i cały system zabezpieczeń systemowych. Połączenie 

to  umożliwia  wgląd  w  rachunek,  wykonywanie  przelewów, 

składanie  dyspozycji  i  wielu  innych  czynności,  które 

dotychczas  zmuszały  przedstawiciela  firmy  do  wybrania  się  z 

wizytą do banku.  

  home  banking  -  dla  klientów  indywidualnych  o  podobnych 

możliwościach  o  nazwie  NET-BANK-VOICE  przez  łącza 

telefoniczne,

  komunikacja z systemem obsługi bankomatów TRANS 24,
  komunikacja z systemami SYBIR i ELIXIR,
 komunikacja z systemem dystrybucji zastrzeżeń – DYZA,
 umożliwienie przejmowanie funkcji systemów ROMI, KSERO, 

CROSS itd.,

umożliwienie  komunikacji  z  systemami  sprawozdawczymi 

SERB i RABA.
 

background image

 

 

ZORBA 3000 

(18)

System umożliwia:

    rezygnację z ręcznego wypełniania druków, dokumentów,
 rezygnację  z  prowadzenia  ksiąg  i  ewidencji  w  zeszytach  (jak 

dotychczas),

    automatyczne realizowanie zleceń stałych,
automatyczne naliczanie odsetek od rachunków a vista, lokat, 

kredytów,

     automatyczne  drukowanie  wyciągów    i  zestawień 

miesięcznych,

 automatyczny  zapis  operacji  na  nośnikach  magnetycznych, 

zdublowanych dla zabezpieczenia przed awarią i utratą danych 

z dnia,

   autoryzację wypłat i połączenia w systemie on-line,
 obsługę  wszystkich  prawie  produktów  oferowanych  tak 

osobom fizycznym jak i firmom i instytucjom,

   automatyczne przeliczanie kursów walut i dewiz,
   prowadzenie księgi głównej w oddziałach,
   zamykanie roku i sporządzanie bilansu w oddziałach.

background image

 

 

ZORBA 3000 

(15)

background image

 

 

ZORBA 3000 

(15)

background image

 

 

ZORBA 3000 

(15)

background image

 

 

ZORBA 3000 

(15)


Document Outline