ZINTEGROWANE 

RATOWNICTWO 

MEDYCZNE

Katedra Medycyny Ratunkowej  w 

Bytomiu 

Śląskiej Akademii Medycznej w 

Katowicach

Kierownik: dr hab. med. Krystyn Sosada

 

 

Dlaczego należy 

zmienić istniejący 

system ratownictwa

• Zbyt duży udział interwencji w 

zakresie zachorowań

• Konieczność przesunięcia 

zakresu interwencji na:

– nagłe endogenne zagrożenie życia 
  (głównie ostre incydenty 

krążeniowe)

– obrażenia ciała 
– wypadki masowe i katastrofy

 

 

Dlaczego należy 

zmienić istniejący 

system ratownictwa 

 

• Umieralność z powodu obrażeń ciała

– Polska  -  12%
– Unia Europejska  - 4%

• 40% pacjentów w stanie zagrożenia 

życia             i zdrowia dociera do 
szpitala w czasie                     > 3 
godzin

 

 

Dlaczego należy 

zmienić istniejący 

system ratownictwa

• ~60% zgonów okołowypadkowych 
    następuje w okresie przedszpitalnym

• ~60% zgonów z powodu nagłych 

przyczyn krążeniowych następuje w 

okresie przedszpitalnym

• ~20% ofiar umiera w szpitalu w ciągu 

pierwszych 6 godzin od wypadku

 

 

Dlaczego należy 

zmienić istniejący 

system ratownictwa

• straty ekonomiczne z tytułu 

wypadków szacuje się na 7-8 % 
budżetu państwa

• kalectwo pourazowe dotyczy      

                co czwartego 
poszkodowanego 

 

 

W roku 1999 

Ministerstwo Zdrowia 

rozpoczęło wdrażanie 

programu

 

„Zintegrowane 

Ratownictwo Medyczne”

 

    planując jego okres 

realizacji na lata 1999-

2003

 

 

CELE PROGRAMU 

ZINTEGROWANEGO 

RATOWNICTWA 

MEDYCZNEGO

• zintegrowanie wszystkich podmiotów 

ratownictwa w JEDEN SYSTEM

• wspólna lub kompatybilna sieć 

łączności

• wspólne procedury ratownicze
• kompatybilny sprzęt medyczny 
• określone miejsce działania w 

„łańcuchu przeżycia”

 

 

ŁAŃCUCH

PRZEŻYCIA

 

 

INTEGRACJA

       

zasadniczy element zmian

• zewnętrzna

 

- w obrębie systemu 

ratowniczego, czyli koordynacja z 
innymi służbami

• wewnętrzna

 

- czyli usprawnienie 

mechanizmów pomocy medycznej

 

 

INTEGRACJA 

ZEWNĘTRZNA

CENTRUM POWIADAMIANIA 

RATUNKOWEGO

 

ZDARZENI
E

    
dyspozycja

RATOWNICTWO 
MEDYCZNE

STRAŻ 
POŻARNA

POLICJA

INNE 
PODMIOTY 
SYSTEMU ZRM

Telefon 
112

SO
R

 

 

CENTRUM 

POWIADAMIANIA 

RATUNKOWEGO (CPR)

Zintegrowane stanowisko 
dyspozytorskie działające w 
ramach powiatowego centrum 
ratownictwa i reagowania 
kryzysowego

CPR obejmuje zasięgiem działania 
obszar powiatu 

 

 

CENTRUM 

POWIADAMIANIA 

RATUNKOWEGO (CPR)

CPR może obejmować 

zasięgiem działania kilka 

sąsiadujących ze sobą 

powiatów po uzyskaniu zgody 

wojewody

Obszar działania CPR nie 

może wykraczać poza granice 

województwa

 

 

CENTRUM 

POWIADAMIANIA 

RATUNKOWEGO (CPR)

zadania

• Przyjmowanie powiadomień o stanach 

nagłego zagrożenia życia lub zdrowia, 
ustalanie priorytetów i niezwłoczne  
dysponowanie jednostkami systemu

• Przekazywanie niezbędnych 

informacji osobom udzielającym 
pierwszej pomocy przed przybyciem 
zespołu ratownictwa medycznego

 

 

CENTRUM 

POWIADAMIANIA 

RATUNKOWEGO (CPR)

zadania c.d.

• Koordynacja medycznych działań 

ratowniczych

• Przekazywanie kierującemu 

działaniami ratowniczymi 

niezbędnych informacji 

ułatwiających podejmowanie 

rozstrzygnięć na miejscu zdarzenia

• Monitorowanie i analiza działań 

ratowniczych

 

 

W CPR stały dyżur pełni 

dyspozytor medyczny, 

dyspozytor PSP, a w 

gotowości                         

do pracy pozostaje lekarz   

            koordynator 

medyczny

 

 

    PAŃSTWOWA STRAŻ                 

              POŻARNA

 

 

 

 

    

 

 

Państwowa Straż Pożarna w Polsce funkcjonuje w ramach 

Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego

 

 

Krajowy System Ratowniczo-Gaśniczy

 - system obejmujący 

prognozowanie, rozpoznanie i zwalczanie pożarów, klęsk 

żywiołowych i miejscowych zagrożeń, organizację                          

i kierowanie akcjami ratowniczymi w celu ratowania życia, 

zdrowia, mienia  i środowiska

 

 

 

                       

CELE I ZADANIA   

             PAŃSTWOWEJ STRAŻY POŻARNEJ 

 

1. Ratowanie życia, zdrowia i mienia ludzi 

2. Ratowanie środowiska naturalnego podczas klęsk 

    ekologicznych                    

3. Gaszenie pożarów 

4. Zwalczanie klęsk żywiołowych  

5. Zwalczanie miejscowych zagrożeń chemicznych, 

    budowlanych, technicznych  

6. Usuwanie skutków wypadków komunikacyjnych 

     i drogowych 

7.  Zwalczanie skutków skażeń biologicznych,

 

     promieniotwórczych 

 

 

 

Ratownictwo medyczne w Państwowej Straży 

Pożarnej uzupełnia działania służby zdrowia                

w sytuacjach, gdy: 

 

 

1.  na miejsce zdarzenia nie dotarł jeszcze ambulans  

 

2. miejsce zdarzenia jest niedostępne dla personelu 

    medycznego (kanały, dachy, piwnice, ostępy leśne)

 

 

 

 

 

 

 

W Polsce obowiązek udzielania pomocy przez 

Państwową Straż Pożarną 

w zakresie ratownictwa medycznego określa

           

ustawa z dnia 24 sierpnia 1991 r. 

(nowelizowana          

w 1996 r.) Jest ważnym aktem prawnym 

pozwalającym na umocowanie prawne udzielania 

pomocy przedlekarskiej przez strażaków

 

 

 

STANDARD WYSZKOLENIA 

STRAŻAKÓW - RATOWNIKÓW 

KSRG

•

udrożnienie dróg oddechowych metodami 
bezprzyrządowymi    

        i przy użyciu rurki ustno-gardłowej
•

wentylacja kontrolowana 

•

tlenoterapia 100% tlenem

•

tamowanie krwotoków zewnętrznych

•

unieruchomienie złamań i zwichnięć

•

zakładanie opatrunków na rany

•

zapewnienie komfortu termicznego 
poszkodowanym

 

 

INTEGRACJA 

WEWNĘTRZNA

• szpitalny oddział ratunkowy
• zespół ratownictwa medycznego
• publiczne i niepubliczne 

pogotowia ratunkowe

• zespoły ratownictwa 

przedlekarskiego straży pożarnej

• zespoły lotnictwa sanitarnego
• GOPR,WOPR, PCK,...

 

 

REALIZACJA PROGRAMU 

ZINTEGROWANEGO 

RATOWNICTWA MEDYCZNEGO 

W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM

• doposażenie istniejących izb 

przyjęć (docelowo utworzenie 

oddziałów ratunkowych)

• organizacja centrów 

powiadamiania ratunkowego

• zwiększenie liczby ambulansów

 

 

 

REALIZACJA PROGRAMU 

ZINTEGROWANEGO 

RATOWNICTWA MEDYCZNEGO 

W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM

• modernizacja istniejących systemów 

łączności - w porozumieniu z PSP, 
policją, lotniczym pogotowiem 
ratunkowym

• dostosowanie zespołów lotniczego 

pogotowia ratunkowego do 
wykonywania zadań ratowniczych

 

 

REALIZACJA PROGRAMU 

ZINTEGROWANEGO 

RATOWNICTWA MEDYCZNEGO 

W WOJEWÓDZTWIE ŚLĄSKIM

• ORGANIZACJA SYSTEMU 

KSZTAŁCENIA W RAMACH 

SYSTEMU ZRM

   utworzenie Katedry i Kliniki 

Medycyny Ratunkowej na Wydziale 

Lekarskim         w Zabrzu Śląskiej 

Akademii Medycznej 

3.05.21

 

Szpital Wojewódzki

Bielsko Biała

WSS Nr 2

Jastrzębie Zdrój

WSS im. NMP

Częstochowa

WSS Nr 5

Sosnowiec

Szpitalne Oddziały
Ratunkowe -1999 r

.

 

 

Szpital Rejonowy

Racibórz

Szpital Nr 1

Gliwice

Wojewódzki Szpital 

Chirurgii Urazowej

Piekary Śląskie

Zespół Szpitali Miejskich 

Częstochowa

Szpital Rejonowy

Zabrze

Szpital im.L.Rydygiera

Katowice

Szpitalne Oddziały
Ratunkowe -2000 r.

 

 

WSS Nr 4

Bytom

WSR im. dr Hagera

Tarnowskie Góry

Szpital Powiatowy

Zawiercie

Szpitalne Oddziały
Ratunkowe -2001 r.

Szpital Rejonowy

Lubliniec

3.05.21

 

KP PSP Żywiec

KM PSP Bielsko Biała

KP PSP Pszczyna 

UM Katowice

KM PSP Sosnowiec

KM PSP Siemianowice Śl.

KM PSP Dąbrowa G.

KP PSP Będzin

KM PSP Częstochowa

JRG Ustroń

KP PSP Racibórz

KM PSP Rybnik

KM PSP Ruda Śl.

KM PSP Świętochłowice

UM Gliwice

KP PSP Tarnowskie Góry

JRG Lubliniec

KP PSP Kłobuck

    

CENTRA POWIADAMIANIA 

RATUNKOWEGO

 

 

Ambulanse 
sanitarne
rok 1999

Katowice

Tarnowskie Góry

Tychy

Bielsko Biała

Kłobuck

Lubliniec

Pyskowice

Rybnik

Cieszyn

Częstochowa

Zawiercie

3.05.21

 

Ambulanse sanitarne
rok 2000

Koziegłowy

Szczekociny

Pyrzowice 

Sosnowiec

Bielsko Biała

Żywiec

3.05.21

 

Ambulanse sanitarne
rok 2001

Piekary Śląskie

Zabrze

Racibórz

Cieszyn

Czeladź

Rybnik

Jastrzębie Zdrój

 

 

Ambulanse 

sanitarne w woj. 

śląskim

 

 

TELEFON 

RATUNKOWY

112