Leki znieczulenia ogólnego
Katarzyna Bednarek
Leki znieczulenia ogólnego
Katarzyna Bednarek
Premedykacja
•
Przygotowanie pacjenta do zabiegu i
zapobieganie niektórym powikłaniom
•
Dzień przed zabiegiem: leki uspokajające i
anksjolityczne: diazepam, hydroksyzyna,
chloropromazyna
•
W dniu zabiegu: leki anksjolityczne,
narkotyczne leki p/bólowe (fortral,
dolargan)
•
Atropina – zmniejsza wydzielanie gruczołów
ślinowych i śluzowych, hamuje perystaltykę
przewodu pokarmowego, produkcję moczu,
blokada zakończeń n. błędnego
Neuroleptoanalgezja
•
Stan, w którym pacjent nie
odczuwa bólu jest uspokojony
psychicznie i ruchowo, pozbawiony
emocji i obojętny na bodźce
zewnętrzne, przy zachowanej
świadomości.
•
Dożylne podanie środka
narkotycznego przeciwbólowego
oraz neuroleptyku
Zastosowanie
neuroleptoanalgezji
•
Rozszerzona premedykacja
•
Indukcja znieczulenia
•
Uzupełnienie znieczulenia miejscowego
w zabiegach chirurgicznych
•
Badania diagnostyczne (bronchoskopia,
badania radiologiczne)
•
Zmiana rozległych opatrunków
•
Wyprowadzanie pacjentów ze wstrząsu
kardiogennego i urazowego
Trankanalgezja
•
Połączenie narkotycznego leku
przeciwbólowego oraz
benzodwuazepiny lub barbiturany
(wyraźniejsza senność)
Okresy głębokości znieczulenia
•
I – okres bezbolesności
•
II – okres podniecenia
•
III – okres znieczulenia
chirurgicznego
•
IV – okres porażenia oddychania
okres zatrzymania akcji serca
Leki znieczulenia
ogólnego
Wziewne
Dożylne
Infuzja ciągła
Pojedyncza
iniekcja
Wziewne środki znieczulenia
ogólnego
•
Eter dwuetylowy
•
Chloroform
•
Podtlenek azotu (N
2
O)
•
Halotan (Fluotam)
•
Metoksyfluran (Pentran)
•
Enfluran (Etran)
•
Izofluran (Foran)
•
Sewofluran
Podtlenek azotu
•
Słabe działanie anestetyczne
•
Dość silne działanie analgetyczne
•
Nie wywołuje zwiotczenia mięśni
poprzecznie prążkowanych
•
Podczas indukcji znieczulenia –
działa euforyzująco
Halotan
•
Silnie anestetycznie
•
Słabiej przeciwbólowo
•
Szybkie zasypianie i szybkie budzenie
•
Znosi odruchy gardłowe i krtaniowe
•
Zmniejsza wrażliwość ośrodka
oddechowego na CO
2
•
Działa niekorzystnie na układ krążenia
•
Zaburzenia termoregulacji
•
Uszkadza wątrobę
Metoksyfluran
•
Silnie anestetycznie
•
Silnie analgetycznie
•
Działanie kuraropodobne
•
Silniej od halotanu poraża ośrodek
oddechowy
•
Wolne znieczulenie i budzenie
•
Bezpieczniejszy dla układu krążenia
•
nefrotoksyczny
Enfluran
•
Pobudzenie OUN drgawki
•
Szybka indukcja znieczulenia i
szybkie budzenie
•
Poraża ośrodek oddechowy i
zwiotcza mięśnie poprzecznie
prążkowane
•
Podnosi poziom glukozy w surowicy
Izofluran, Sewofluran
•
Najbezpieczniejszy
•
Najsilniej działający
•
Działa silnie zwiotczająco
•
Nie wpływa na układ krążenia
•
Wydalany w postaci niezmienionej
•
Nie zaburza krążenia mózgowego
•
Zespół podkradania w krążeniu
wieńcowym
Środki dożylne znieczulenia
ogólnego
•
Natychmiastowy (1-2 min)
krótkotrwały (5-10 min) sen
narkotyczny bez wywoływania okresu
pobudzenia
•
Niektóre wymagają podania środka
narkotycznego w celu uśmierzenia bólu
•
Pozwala zmniejszyć dawkowanie leków
wziewnych w dalszym etapie
znieczulenia
Zastosowanie środków dożylnych
•
Podanie ze środkami zwiotczającymi
pozwala zaintubować pacjenta
•
Drobne zabiegi chirurgiczne w
ginekologii:
–
Łyżeczkowanie jamy macicy
–
Ręczne wydobycie łożyska
•
Bolesne zabiegi diagnostyczne:
–
Bronchoskopia
–
Gastroskopia
Środki dożylne
Pochodne kwasu
barbiturowego
Pochodne niebarbi-
turowe
Tiopental
Metoheksital
Propanidid
Etomidat
Propofol
Ketamina
Pochodne kwasu barbiturowego
•
Nie posiadają działania
przeciwbólowego, a w okresie
wybudzania nawet zwiększenie
wrażliwości bólowej
•
Nie wplywają na zwiotczenie mięśni
poprzecznie prążkowanych
•
Zmniejszają przemianę materii tkanek, w
tym OUN
•
Senność i spowolnienie psychoruchowe
do 3-4 godz. po zabiegu
•
Przeciwwskazania
•
Porfirie wrodzone i nabyte
•
Podeszły wiek
•
Zmniejszony rzut serca
•
Astma oskrzelowa
•
Duża utrata krwi
•
Wyniszczenie
•
Niedożywienie
Propanidid
•
Silnie działa anestetycznie i
analgetycznie
•
zabiegach ambulatoryjnych – nie
wywołuje okresu ponarkotycznego
•
Depresyjnie na mięsień sercowy
•
Zwiększa uwalnianie histaminy
•
Nasila działanie leków
zwiotczających
Etomidat
•
Silnie działa anestetycznie
•
Brak działania analgetycznego i
zwiotczającego
•
Nie wywołuje okresu
ponarkotycznego
•
Przydatny w praktyce
ambulatoryjnej
Propofol
•
Szybkie i krótkie znieczulenie
•
Nie wywołuje depresji układu krążenia
•
Nie wywiera działania przeciwbólowego
•
Nie powoduje stanu ponarkotycznego
•
Spadki ciśnienia
•
Przemijające halucynacje i zaburzenia
widzenia w okresie budzenia
•
Przeciwwskazany u chorych z
padaczką, chorobą niedokrwienną
serca, w ciąży
Ketamina
•
Pochodna fencyklidyny
•
Działa depresyjnie na neurony okolic
płatów czołowych i w układzie wzgórzowo -
korowym
•
Przez 2-3 godziny po ustąpieniu
znieczulenia senność, halucynacje
•
Znosi świadomość i czucie powierzchowne
•
Napięcie mięśniowe wzmożone
•
Nasila odruchy krtaniowo - gardłowe
•
Zwiększa ślinienie i wydzielinę oskrzelową
(Atropina)
Ketamina - wskazania
•
Trudny dostęp do żył
•
Oparzenia
•
Operacje plastyczne
•
Zabiegi diagnostyczne u dzieci
•
Indukcja znieczulenia i
podtrzymywanie znieczulenia
złożonego w dużych zabiegach
chirurgicznych
•
Przeciwwskazana u chorych
psychicznie i alkoholików