ZASADY POSTĘPOWANIA
W SYTUACJI POŻARU I
WYBUCHU
ZASADY POSTĘPOWANIA
W SYTUACJI POŻARU I
WYBUCHU
Zasady postępowania w razie pożaru i
wybuchu
• Gdy zauważymy pożar, należy w pierwszej kolejności
rozpoznać sytuację. Jeśli zachodzi obawa, że w obiekcie
objętym pożarem są ludzie, w pierwszej kolejności należy ich
zaalarmować, i jeśli jest taka po trzeba (lub nawet nam się
tylko tak wydaje), zarządzić ewakuację budynku.
Uregulowania prawne
• Zgodnie z obowiązującymi przepisami: Kto zauważy pożar,
klęskę żywiołową lub inne miejscowe zagrożenie, obowiązany
jest niezwłocznie zawiadomi osoby znajdujące się w strefie
zagrożenia oraz jednostkę ochrony przeciwpożarowej bądź
policję lub wójta albo sołtysa (Art. 9. Ustawy z dnia 24 sierpnia
1991 r. o ochronie przeciwpożarowej).
• Wzywanie służb ratowniczych
• Jedna z osób nie uczestniczących w ostrzeganiu osób
znajdujących się w strefie zagrożenia (lub sam ratownik, jeśli
nie ma innych osób do pomocy) powinna zawiadomi służby
ratownicze. Najlepiej zrobi to na miejscu zdarzenia z telefonu
komórkowego. Jeżeli nie dysponujemy takim telefonem, należy
udać się do najbliższego miejsca z dostępnym aparatem
telefonicznym, aby wezwać pomoc.
• Połączenia z telefonami służb ratowniczych są
bezpłatne!
Zasady postępowania w razie pożaru
i wybuchu
Pamiętaj!
Każdy, kogo poprosisz, ma obowiązek udzielić ci
pomocy!
• USTAWA z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny. (Dz. U. Nr 88, poz.
553) Art. 162.
• § 1. Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym
bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia albo ciężkiego
uszczerbku na zdrowiu nie udziela pomocy mogąc jej udzielić bez
narażenia siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty
życia albo ciężkiego uszczerbku na zdrowiu, podlega karze
pozbawienia wolności do lat 3.
• § 2. Nie popełnia przestępstwa, kto nie udziela pomocy, do której
jest konieczne poddanie się zabiegowi lekarskiemu albo w
warunkach, w których możliwa jest niezwłoczna pomoc ze strony
instytucji lub osoby do tego powołanej.
Zasady postępowania w razie pożaru
i wybuchu
• Jeśli prosisz kogoś o wezwanie służb ratowniczych, bo sam
nie możesz tego zrobić, licz się z tym, że mimo obietnicy
może tego nie zrobić! Dlatego, jeśli tylko masz taką
możliwość, poproś o powiadomienie kilka osób niezależnie.
• W trakcie wzywania pomocy mów spokojnie i wyraźnie.
• Podaj swoje imię i nazwisko, powiedz skąd dzwonisz (nr
telefonu, automat telefoniczny itp.).
• Określ miejsce, rodzaj i rozmiar zagrożenia. Poinformuj, czy
zagrożeni są ludzie.
• Nie rozłączaj się pierwszy, odpowiedz na wszystkie pytania
dyspozytora. Poczekaj na potwierdzenie zgłoszenia.
• W żadnym wypadku nie wyolbrzymiaj skutków zagrożenia.
Może się zdarzyć, że w tym czasie ktoś będzie bardziej
potrzebował pomocy.
Zasady postępowania w razie pożaru i wybuchu
Jak ewakuować ludzi i mienie
Celem ewakuacji ludzi jest zapewnienie osobom
szybkiego i bezpiecznego opuszczenia strefy zagrożonej
lub objętej pożarem.
Do celów ewakuacji ludzi służą korytarze - poziome drogi
ewakuacji i klatki schodowe - pionowe drogi
ewakuacyjne z których istnieje możliwość
bezpośredniego wyjścia na zewnątrz. Drogi i wyjścia
ewakuacyjne oznakowane muszą być pożarniczymi
tablicami informacyjnymi zgodnie z PN - 92/N - 01256/02
"Znaki Bezpieczeństwa - Ewakuacja.
Ewakuacją ludzi z części lub z całego obiektu zarządza
kierujący akcją ratowniczo - gaśniczą. W przypadku
zaistnienia pożaru lub innego zagrożenia budynku lub
jego części, osoby nie biorące udziału w akcji
ratowniczej powinny opuścić strefę zagrożenia. Osoby
opuszczające strefę zagrożenia kierują się do
najbliższego wyjścia służącego celom ewakuacji zgodnie
z oznakowaniem.
Zasady postępowania w razie pożaru i
wybuchu
• W czasie prowadzenia ewakuacji zabronione jest:
- dokonywanie jakichkolwiek czynności mogących wywołać
panikę,
- przechodzenie w kierunku przeciwnym do kierunku ewakuacji,
- zatrzymywanie się lub tamowanie ruchu w inny sposób.
• Osoby ewakuowane muszą podporządkować się poleceniom
ratowników to jest osobom prowadzącym ewakuację: strażacy,
pracownikom służby zabezpieczenia obiektu.
• Poza ewakuacją ludzi niejednokrotnie zachodzi konieczność
ewakuacji mienia. Celem ewakuacji mienia jest zabezpieczenie
cennych przedmiotów oraz ważnych dokumentów przed
zniszczeniem lub uszkodzeniem w przypadku pożaru lub innego
zagrożenia.
• Ewakuowane przedmioty i dokumenty należy umieszczać aby
nie były narażone na zniszczenie lub uszkodzenie. Działania
ewakuacyjne muszą być prowadzone w sposób skoordynowany,
nie powodujący utrudnień w innych działaniach. Kierujący
działaniami powinien wstępnie określić pomieszczenia z których
należy wynieść mienie.
Zasady postępowania w razie pożaru
i wybuchu
Ewakuacja:
Drogi ewakuacyjne, drogi ratunkowe
i wyjścia awaryjne, a także ich trasy, powinny
być oznakowane w sposób dobrze widoczny i trwały;
Znaki ewakuacyjne i znaki ochrony
przeciwpożarowej powinny być wykonane z
materiałów fotoluminescencyjnych, jeżeli nie jest konieczne zastosowanie oświetlenia
awaryjnego.
Nie wolno zastawiać (ani od wewnątrz, ani na zewnątrz) i nie zamykać
wyjść ewakuacyjnych;
Drzwi muszą się w każdej chwili łatwo i szybko otwierać bez żadnych
dodatkowych środków pomocniczych, tak długo jak w pomieszczeniu znajdują
się ludzie;
Wymagania dotyczące wyjść awaryjnych nie są spełnione, jeżeli obok
wyjścia awaryjnego nie znajduje się skrzynka z kluczem;
Drzwi pożarowe i drzwi dymoszczelne muszą być zawsze zamknięte, z
wyjątkiem drzwi zaopatrzonych w prawidłowo działające, skuteczne
urządzenia samozamykające;
Żadne przedmioty nie mogą utrudniać samoczynnego zamykania drzwi.
Ewakuacja
– mienia w zakładzie powinna odbywać się z
uwzględnieniem przedmiotów, które stanowią dla danego zakładu
podstawę
jego
działania:
np.:
plany,
projekty,
dyskietki
komputerowe,
unikalna
aparatura,
prototypy.
Ewakuacja
przedmiotów dużych i ciężkich jest nierealna i bezcelowa.
WARUNKI POWSTANIA POŻARU
• Warunkiem zapoczątkowania i przebiegu procesu
palenia się konieczne jest istnienie ciała
(materiału) palnego, tlenu i odpowiedniej
temperatury.
• Ciało palne to substancja mająca zdolność
łączenia się z tlenem. Aby proces palenia się
nastąpił, ciało łączące się z tlenem musi być
najpierw nagrzane do odpowiedniej temperatury.
• Źródłem ciepła, które powoduje zapalenie się np.
par benzyny może być iskra. Papier lub słoma
mogą być zapalone od płomienia zapałki, ale
zapalenie węgla wymaga już większych ilości
ciepła. Również materiał rozdrobniony pali się
łatwiej, ponieważ ma większą powierzchnię, do
której dopływa tlen z powietrza. Niektóre
materiały mogą palić się bez dostępu tlenu z
powietrza, ponieważ są z nim związane
chemicznie lub fizycznie, np. termit, proch.
Zasady postępowania w razie pożaru i
wybuchu
Warunki powstawania pożaru.
CIEPŁO
PALIWO
GAZ, CIECZ
CIAŁO
STAŁE
POWIETRZE
AZOT
TLEN
POŻAR
Mieszanie się paliwa z powietrzem
P
rz
e
n
o
sz
e
n
ie
ci
e
p
ła
d
o
p
a
li
w
a
P
rz
en
os
ze
n
ie
cie
p
ła
d
o
p
ow
ie
tr
za
Ochrona przeciwpożarowa
Znak stosowany do wskazania
przycisku pożarowego lub
ręcznego sterowania urządzeń
Gaśniczych
Znak wskazuje usytuowanie
dostępnego telefonu
przeznaczonego do ostrzeżenia
w razie zagrożenia pożarowego
Znak samodzielny lub łączony
ze znakiem
"Uruchamianie ręczne"
Wskazuje usytuowanie gaśnicy
Do wskazania przycisku pożarowego
lub ręcznego sterowania urządzeń
gaśniczych
Do stosowania w miejscach, gdzie
palenie tytoniu może być przyczyną
zagrożenia pożarowego
Do stosowania w miejscach, gdzie
palenie tytoniu lub otwarty ogień
może
być przyczyną zagrożenia
pożarowego
Do stosowania we wszystkich
przypadkach, kiedy użycie wody
do gaszenia pożaru jest zabronione
Uruchamianie ręczne
Hydrant wewnętrzny
Telefon do użycia w stanie zagrożenia
Palenie tytoniu zabronione
Alarmowy sygnalizator akustyczny Zakaz używania otwartego ognia
Palenie tytoniu zabronione
Gaśnica
Zakaz gaszenia wodą
Znaki bezpieczeństwa
Ochrona przeciwpożarowa
Znaki bezpieczeństwa
Znak stosowany jest dla
uniknięcia podawania
zestawu indywidualnych
znaków dla sprzętu pożarniczego
Znak stosowany jest do oznaczenia
drabiny trwale związanej z obiektem
i przeznaczonej do działań ratowniczo-
-gaśniczych straży pożarnej
Tylko łącznie ze znakami
wskazującymi sprzęt
pożarniczy lub urządzenia
sygnalizacji pożarowej
i sterowania ręcznego
dla wskazania kierunku
do miejsca
rozmieszczenia sprzętu
pożarniczego lub
urządzenia
ostrzegającego
Znak używany w przypadkach,
gdy ewentualna przeszkoda
stanowiłaby szczególne
niebezpieczeństwo
Do wskazania obecności
materiałów łatwo zapalnych
Do wskazania obecności
materiałów utleniających się
Do wskazania możliwości
występowania atmosfery
wybuchowej gazów palnych
lub materiałów wybuchowych
Zestaw sprzętu pożarniczego
Nie zastawiać
Drabina
Niebezpieczeństwo pożaru - materiały łatwo zapalne
Kierunek do miejsca rozmieszczenia
Niebezpieczeństwo pożaru - materiały utleniające
Niebezpieczeństwo pożaru - materiały wybuchowe
sprzętu pożarniczego lub urządzenia
ostrzegającego
Znaki bezpieczeństwa
Znaki ewakuacyjne
Strzałki krótkie - do stosowania z innymi znakami
Strzałka długa - do samodzielnego stosowania
Znak stosowany
do oznakowania
wyjść używanych
w przypadku zagrożenia
Znak stosowany nad
drzwiami
skrzydłowymi,
które są wyjściami
ewakuacyjnymi (drzwi
prawe lub lewe)
Znak wskazuje kierunek
drogi ewakuacyjnej
do wyjścia: może kierować
w lewo lub prawo
Znak wskazuje kierunek
drogi ewakuacyjnej
do wyjścia schodami
w górę, na lewo lub prawo
Znak wskazuje kierunek
do wyjścia w wypadku
zagrożenia.
Kierunek drogi ewakuacyjnej
Kierunek do wyjścia drogi ewakuacyjnej
Wyjście ewakuacyjne
Wyjście ewakuacyjne
Drzwi ewakuacyjne
Znaki bezpieczeństwa
Znaki ewakuacyjne
Znak stosowany łącznie ze znakiem
poprzednim na przesuwnych
drzwiach wyjścia ewakuacyjnego.
Strzałka powinna wskazywać
kierunek otwarcia drzwi przesuwnych
Znak ten może być stosowany
a) w miejscu, gdzie niezbędne
jest
stłuczenie szyby dla uzyskania
dostępu do klucza lub systemu
otwarcia
b) gdzie niezbędne jest rozbicie
przegrody dla uzyskania wyjścia
Znak ten jest umieszczony
na drzwiach dla wskazania
kierunku otwierania
Znak wskazuje kierunek
drogi ewakuacyjnej
do wyjścia schodami
w dół, na lewo lub prawo
Znak ten jest umieszczany
na drzwiach dla wskazania
kierunku otwierania
Przesunąć w celu otwarcia
Kierunek do wyjścia drogi ewakuacyjnej
Pchać, aby otworzyć
Ciągnąć, aby otworzyć
Stłuc, aby uzyskać dostęp
schodami w dół
Znaki bezpieczeństwa
Ochrona i higiena pracy
Znaki zakazu
Znaki zakazu są
to znaki ochrony
i higieny pracy
stosowane w celu
zapobiegania
wypadkom, utracie
zdrowia i uniknięcia
niebezpieczeństwa.
ogólny znak zakazu
zakaz przejścia
zakaz picia wody
zakaz wstępu
ze zwierzętami
zakaz uruchamiania
maszyny, urządzenia
nieupoważnionym
wstęp wzbroniony
zakaz używania
drabiny
zakaz ruchu urządzeń
do transportu poziomego