Choroby żołądka, dwunastnicy i jelit

Choroba wrzodowa

•

Cykliczne pojawienie się wrzodów

trawiennych w żołądku lub

dwunastnicy

•

wrzód trawienny - ograniczony ubytek sięgający

w głąb poza blaszkę mięśniową błony śluzowej z

naciekiem zapalnym i martwicą skrzepową w

otoczeniu

Choroba wrzodowa

•

Etiologia

Zakażenie

Helicobacter pylori

NLPZ

Stres w warunkach OIT

Z. Zollingera i Ellisona

Ch. Leśniowskiego i Crohna

Kortykosteroidy

Chemioterapia, radioterapia

Przerost komórek G w części odźwiernikowej

idiopatyczne

Choroba wrzodowa

•

Helicobacter pylori

•

75-90% wrzodów XII-cy i 70%

żołądka

•

Zakażenie – droga pokarmowa

•

W Polsce zakażonych 84% dorosłych i

32% dzieci

Choroba wrzodowa

•

Obraz kliniczny

•

Ból / dyskomfort w nadbrzuszu

•

Nudności, wymioty

•

Bezobjawowy przebieg

Choroba wrzodowa

•

Rozpoznanie:

•

Gastroskopia

•

Testy wykrywające zakażenie

H. pylori

Inwazyjne (ureazowy, badanie

histopatologiczne, hodowla)

Nieinwazyjne (test oddechowy, testy

serologiczne, test na antygen H. pylori w

kale)

Choroba wrzodowa

•

Leczenie:



Dieta



Niepalenie tytoniu



Unikanie niektórych leków



Eradykacja

H. pylori

Choroba wrzodowa

•

Eradykacja

H. pylori



Wskazania:

Wrzód (czynny/wygojony)

Chłoniak żołądka

Zanikowe zapalenie żołądka

Stan po resekcji żołądka z powodu ca

Krewni I st. chorych na ca żołądka

Życzenie pacjenta

Dyspepsja niediagnozowana

Zapobieganie przed/w trakcie leczenia NLPZ

Niewyjaśniona niedokrwistość z niedoboru Fe

Pierwotna małopłytkowość immunologiczna

Choroba wrzodowa



Eradykacja

H. pylori

Antybiotyki (2 z 3): metronidazol,

amoksycylina, klarytromycyna

IPP

Choroba wrzodowa



Leczenie chorych niezakażonych

H. pylori:

IPP

H2-blokery

Choroba wrzodowa

•

Leczenie operacyjne:

Wskazania:

Nieskuteczne leczenie

farmakologiczne

Powikłania wrzodu (przedziurawienie,

krwotok, zwężenie odźwiernika)

Rak żołądka

•

Objawy:

Objawy dyspeptyczne

Brak łaknienia, utrata masy ciała

Wymioty

Dysfagia

Ból w nadbrzuszu

Wyczuwalny guz w nadbrzuszu, nad lewym

obojczykiem, w pępku

Rak żołądka

•

Rozpoznanie:

Gastroskopia

Endosonografia, TK

Rak żołądka

•

Leczenie:

Operacyjne

ew. chemioterapia

Endoskopowa dyssekcja

podśluzówkowa (rak wczesny –

dobrze zróżnicowany, nie przekracza

bł. śluzowej )

Rak jelita grubego

•

Stany przedrakowe:

Pojedyncze gruczolaki

Zespoły polipowatości rodzinnej

Nieswoiste choroby zapalne jelit

Rak jelita grubego

•

Obraz kliniczny

-niedrożność



Rak prawej połowy:

-utajone krwawienie do jelit



Rak lewej połowy:

-jawne krwawienia z dopp

-zmiana rytmu wypróżnień

Rak jelita grubego

Diagnostyka

-niedokrwistość

-antygen rakowo-płodowy CEA

-test na krew utajoną w kale

-endoskopia

-usg, TK, MRI, endosonografia

-bad. histopatologiczne

Rak jelita grubego

•

Leczenie:

-operacyjne

-chemioterapia

-radioterapia

-paliatywne (udrożnienie odbytnicy,

zniszczenie/wycięcie meta w

wątrobie)

Rak jelita grubego

•

Zapobieganie, skrining

-test na obecność utajonej krwi w kale

-sigmoidoskopia

-kolonoskopia

Uchyłki jelita grubego

-uchyłki nabyte (rzekome) -

przepukliny błony śluzowej przez

błonę mięśniową, najczęściej w esicy,

ew. okrężnicy

-uchyłki wrodzone – uwypuklenie

ściany jelita

Uchyłki jelita grubego

•

Obraz kliniczny

Najczęściej bezobjawowy przebieg

(uchyłkowatość okrężnicy)

Choroba uchyłkowa okrężnicy

Ból w lewym podbrzuszu

Wzdęcie, zaparcie, zmiana rytmu

wypróżnień

Przemijające zatrzymanie wypróżnień i

gazów

Uchyłki jelita grubego

•

Objawy

ostrego zapalenia uchyłków

-gorączka

-leukocytoza

-guz, obrona mięśniowa, objaw

Blumberga w lewym dolnym

kwadrancie brzucha

Uchyłki jelita grubego

•

Rozpoznanie:

-kontrastowy wlew doodbytniczny

-kolonoskopia

-TK jb i miednicy (dgn zapalenia, jego

powikłań)

-USG (identyfikacja zbiorników ropy)

-badanie naczyniowe/izotopowe (ustalenie

źródła krwawienia)

Uchyłki jelita grubego

•

Różnicowanie

-zaburzenia czynnościowe jelit

-rak jelita grubego

-choroba Leśniowksiego i Crohna

-niedokrwienne zapalenie okrężnicy

-infekcyjne zapalenie jelit

-choroby ginekologiczne

-zapalenie pęcherza moczowego

Uchyłki jelita grubego

Leczenie ostrego zapalenia

uchyłków

-dieta ścisła

-antybiotyki po/iv (metronidazil,

ciprofloksacyna, cefalosporyny III

generacji, aminoglikozydy)

Uchyłki jelita grubego

•

Inne powikłania:

-perforacja, ropień śródbrzuszny,

niedrożność, przetoki, krwotok

Wrzodziejące zapalenie jelita

grubego (colitis ulcerosa)

•

Rozlane, nieswoiste zapalenie błony

śluzowej odbytnicy i okrężnicy,

prowadzące w części przypadków do

powstania owrzodzeń

WZJG

•

Szczyt zachorowalności 20-40 lat

•

Etiologia niewyjaśniona:

-czynniki genetyczne

-czynniki środowiskowe

-immunologiczne (aktywacja

limfocytów T)

WZJG

•

Zmiany w okrężnicy i odbytnicy

•

Biegunka, domieszka krwi w kale

•

Utrata masy ciała, odwodnienie,

gorączka

•

Przebieg choroby przewlekły –

zaostrzenia i okresy remisji

WZJG

•

Diagnostyka

W badaniach laboratoryjnych: cechy stanu

zapalnego, niedokrwistość, hipoalbuminemia,

p/ciała pANCA

RTG jb (megacolon toxicum)

Kontrastowy wlew doodbytniczny (płytkie

owrzodzenia, polipy rzekome, zanik haustracji

TK, USG jb, MR

Endoskopia

Badanie histopatologiczne

WZJG

•

Różnicowanie

Infekcyjne zapalenie jelita grubego

ChLC

Rak odbytnicy, esicy

Niedokrwienne zapalenie okrężnicy

popromienne zapalenie odbytnicy

WZJG

•

Leczenie

Aminosalicylany (sulfasalazyna,

mesalazyna)

GKS

Leki immunosupresyjne (azatiopryna,

cyklosporyna, merkaptopuryna,

infliksymab, takrolimus)

WZJG

•

Powikłania

-polipowatość zapalna

-ostre rozdęcie okrężnicy

-rak jelita grubego

-perforacja

-krwotok

-zwężenie jelita

-przetoki

-ropnie

-szczeliny

Choroba Leśniowskiego i

Crohna

•

Pełnościenne zapalenie, które

dotyczyć może każdego odcinka pp

od jamy ustnej do odbytu

ChLC

•

Obraz kliniczny

-osłabienie

-gorączka

-utrata masy ciała

-ból brzucha, biegunka

-rzadko domieszki krwi w stolcu, smoliste stolce

-wyczuwalny guz w jamie brzusznej

-ból, owrzodzenia w jamie ustnej

-dysfagia

-wymioty

-szczeliny, przetoki okołoodbytowe

ChLC

•

Diagnostyka

-badania laboratoryjne

kontrastowe badania radiologiczne

-usg, TK, MR

endoskopia

-endoskopia kapsułkowa

badanie histopatologiczne

ChLC

•

Różnicowanie

-gruźlica jelit

-ostre zapalenie jelita krętego

-WZJG

-rak okrężnicy

-niedokrwienne zapalenie jelita

grubego

ChLC

•

Leczenie

-leczenie p/zapalne (GKS,

aminosalicylany, leki

immunosupresyjne, antybiotyki)

-leczenie operacyjne

-uzupełnianie niedoborów, żywieniowe

ChLC

•

Powikłania

-przetoki, ropnie, perforacja, krwotok,

rak jelita grubego

Document Outline