background image

SYTUACJE TRUDNE W 

SYTUACJE TRUDNE W 

PRACY TRENERA 

PRACY TRENERA 

WYKŁAD VI/VII

WYKŁAD VI/VII

background image

Dotyczące  
organizacji 

Konflikt, rywalizacja 
pomiędzy 
uczestnikami

Brak motywacji 
do pracy w 
grupie 

Rodzaje sytuacji trudnych  

Rodzaje sytuacji trudnych  

Konieczność 
zmiany 
programu 

Trudni 
uczestnicy

Atak na 
trenera

background image

Sytuacje trudne – ogólne 

Sytuacje trudne – ogólne 

dyrektywy

dyrektywy

Nie bój się sytuacji trudnych – są 

Nie bój się sytuacji trudnych – są 

normalnym zjawiskiem w pracy grupy, 

normalnym zjawiskiem w pracy grupy, 

ich istnienie nie musi świadczyć źle o 

ich istnienie nie musi świadczyć źle o 

Tobie 

Tobie 

Gdy popełniłeś błąd – przeproś, ale nie 

Gdy popełniłeś błąd – przeproś, ale nie 

posypuj głowy popiołem

posypuj głowy popiołem

 

background image

Sytuacje trudne – ogólne 

Sytuacje trudne – ogólne 

dyrektywy

dyrektywy

Gdy są kłopoty (niezawinione przez 

Gdy są kłopoty (niezawinione przez 

Ciebie) – nie odcinaj się, szukaj 

Ciebie) – nie odcinaj się, szukaj 

rozwiązań

rozwiązań

Nie traktuj trudnego uczestnika jak 

Nie traktuj trudnego uczestnika jak 

przeciwnika – nie chodzi o to, żeby go 

przeciwnika – nie chodzi o to, żeby go 

spacyfikować, ale żeby współpracował

spacyfikować, ale żeby współpracował

 

background image

Sytuacje trudne – związane z 

Sytuacje trudne – związane z 

organizacją 

organizacją 

Wynegocjuj warunki szkolenia (np. sala, 

Wynegocjuj warunki szkolenia (np. sala, 

ciągłość udziału w zajęciach, materiały) 

ciągłość udziału w zajęciach, materiały) 

Sprawdź przed szkoleniem czy warunki 

Sprawdź przed szkoleniem czy warunki 

są spełnione

są spełnione

Zabierz na warsztat „wyposażenie” 

Zabierz na warsztat „wyposażenie” 

potrzebne do przeprowadzenia zajęć 

potrzebne do przeprowadzenia zajęć 

Szukaj rozwiązań 

Szukaj rozwiązań 

background image

Sytuacje trudne związane z 

Sytuacje trudne związane z 

koniecznością modyfikacji 

koniecznością modyfikacji 

programu

programu

Uważność na zapotrzebowanie 

Uważność na zapotrzebowanie 

uczestników, szukanie kompromisu

uczestników, szukanie kompromisu

Zapas ćwiczeń, gdyby czasu było za dużo

Zapas ćwiczeń, gdyby czasu było za dużo

Punkty programu do skreślenia – gdyby 

Punkty programu do skreślenia – gdyby 

czasu było za mało

czasu było za mało

Skorzystanie z kompetencji grupy (gdy 

Skorzystanie z kompetencji grupy (gdy 

temat znany grupie)

temat znany grupie)

background image

Sytuacje trudne związane z 

Sytuacje trudne związane z 

brakiem motywacji do 

brakiem motywacji do 

szkolenia 

szkolenia 

Przymusowy udział 
w szkoleniu 

Nieodpowiedni 
dla uczestników 
czas szkolenia

Temat szkolenia 
wybrany arbitralnie 
przez przełożonych

Wcześniejsze szkolenia 
były niepowodzeniem

background image

Sytuacje trudne związane z 

Sytuacje trudne związane z 

brakiem motywacji do 

brakiem motywacji do 

szkolenia 

szkolenia 

Zbadanie oczekiwań, stworzenie 

Zbadanie oczekiwań, stworzenie 

okazji do przewentylowania 

okazji do przewentylowania 

wniesionych uczuć

wniesionych uczuć

Elastyczność, wyjście naprzeciw 

Elastyczność, wyjście naprzeciw 

oczekiwaniom (w ramach istniejących 

oczekiwaniom (w ramach istniejących 

możliwości)

możliwości)

background image

Sytuacje trudne związane z 

Sytuacje trudne związane z 

brakiem motywacji do 

brakiem motywacji do 

szkolenia 

szkolenia 

Zmiana perspektywy poznawczej

Zmiana perspektywy poznawczej

Wskazanie nieodwracalności zdarzeń i 

Wskazanie nieodwracalności zdarzeń i 

możliwości wyboru (narzekanie vs korzyści)

możliwości wyboru (narzekanie vs korzyści)

Wciągnięcie uczestników do współpracy w 

Wciągnięcie uczestników do współpracy w 

zaplanowaniu przebiegu warsztatu (zastanówmy 

zaplanowaniu przebiegu warsztatu (zastanówmy 

się razem jak możemy spędzić ten czas…) 

się razem jak możemy spędzić ten czas…) 

Uzasadnienie możliwości uzyskania korzyści (np. 

Uzasadnienie możliwości uzyskania korzyści (np. 

rozwój kompetencji zawodowych, rozwój 

rozwój kompetencji zawodowych, rozwój 

osobisty, zwiększenie efektywności) 

osobisty, zwiększenie efektywności) 

background image

Sytuacje trudne związane z 

Sytuacje trudne związane z 

brakiem motywacji do 

brakiem motywacji do 

szkolenia 

szkolenia 

Wprowadzenie ćwiczeń angażujących 

Wprowadzenie ćwiczeń angażujących 

emocje

emocje

Analiza doświadczenia

Analiza doświadczenia

Gry, symulacje, odgrywanie scenek

Gry, symulacje, odgrywanie scenek

Zabawy energetyzujące, podnoszące nastrój

Zabawy energetyzujące, podnoszące nastrój

Nieskuteczne jest:

Straszenie
Robienie list obecności
Skrajna zmiana planów 
 

background image

Konflikt, rywalizacja 
pomiędzy 
uczestnikami

Rodzaje sytuacji trudnych  

Rodzaje sytuacji trudnych  

Trudni 
uczestnicy

Atak na 
trenera

background image

Sytuacje trudne – ogólne 

Sytuacje trudne – ogólne 

dyrektywy

dyrektywy

Strategia 

Strategia 

słonia

słonia

background image

Sytuacje trudne – ogólne 

Sytuacje trudne – ogólne 

dyrektywy

dyrektywy

Zanim coś powiesz od siebie, staraj się dobrze 

Zanim coś powiesz od siebie, staraj się dobrze 

zrozumieć stanowisko drugiej osoby 

zrozumieć stanowisko drugiej osoby 

Dopytaj

Dopytaj

(pytania otwarte)

(pytania otwarte)

Parafrazuj

Parafrazuj

Klaryfikuj

Klaryfikuj

 

„Co masz na myśli…?”
„O czym konkretnie 
mówisz?” 

„Rozumiem, że Twoje stanowisko 
jest 
„Czy dobrze zrozumiałem, że…?” 

„Czy to co mówisz 
znaczy że…? 

background image

Sytuacje trudne – ogólne 

Sytuacje trudne – ogólne 

dyrektywy

dyrektywy

Odwołaj się do grupy

Odwołaj się do grupy

Daj sobie czas na odpowiedź

Daj sobie czas na odpowiedź

 

„Czy ktoś jeszcze tak 
myśli?” 

„Co o tym 
sądzicie?” 

„Jestem zaskoczony tym co 
mówicie, zastanowię się nad 
tym” 

„Nigdy nie spotkałem się z 
takim zrzutem, pomyślę o tym” 

background image

Sytuacje trudne – ogólne 

Sytuacje trudne – ogólne 

dyrektywy

dyrektywy

Wyrażając swoje stanowisko stosuj zasady 

Wyrażając swoje stanowisko stosuj zasady 

asertywności i poprawnej komunikacji 

asertywności i poprawnej komunikacji 

Komunikaty ja 

Komunikaty ja 

akceptacja dla rozbieżności

akceptacja dla rozbieżności

 

„Moim 
zdaniem…”
„Uważam, że…” 

„Mam inne zdanie 
na ten temat…”
„Widzę to 
inaczej…” 

background image

Sytuacje trudne –  konflikt, 

Sytuacje trudne –  konflikt, 

rywalizacja

rywalizacja

Zachęcamy do jasnej komunikacji 

Zachęcamy do jasnej komunikacji 

(komunikaty ja, wyrażenie uczuć)

(komunikaty ja, wyrażenie uczuć)

Dbamy o możliwość wypowiedzenia się obu 

Dbamy o możliwość wypowiedzenia się obu 

stron konfliktu

stron konfliktu

Nie zgadzamy się na łamanie kontraktu (np. 

Nie zgadzamy się na łamanie kontraktu (np. 

ośmieszanie, epitety)

ośmieszanie, epitety)

 

 

Nie dążymy problemu głęboko, szukamy 

Nie dążymy problemu głęboko, szukamy 

rozwiązań związanych z funkcjonowaniem na 

rozwiązań związanych z funkcjonowaniem na 

warsztacie  

warsztacie  

background image

Sytuacje trudne –  Trudni 

Sytuacje trudne –  Trudni 

uczestnicy

uczestnicy

Uczestnik bierny, milczący

Uczestnik bierny, milczący

Zapraszaj do aktywności

Zapraszaj do aktywności

Zachęcaj do mówienia o przyczynach 

Zachęcaj do mówienia o przyczynach 

milczenia

milczenia

Spytaj, co by mu pomogło włączyć się w 

Spytaj, co by mu pomogło włączyć się w 

pracę grupy

pracę grupy

Nie atakuj
Nie strasz
Nie ochraniaj 

background image

Sytuacje trudne –  Trudni 

Sytuacje trudne –  Trudni 

uczestnicy

uczestnicy

Uczestnik monopolista

Uczestnik monopolista

Informacja zwrotna 

Informacja zwrotna 

mówisz często pierwszy, zależy mi na opiniach 

mówisz często pierwszy, zależy mi na opiniach 

wszystkich osób.” 

wszystkich osób.” 

„ 

„ 

gubię się w tym co mówisz. Powiedz w jednym zdaniu 

gubię się w tym co mówisz. Powiedz w jednym zdaniu 

to co jest najważniejsze”

to co jest najważniejsze”

Zadając pytanie patrz na inne osoby

Zadając pytanie patrz na inne osoby

Udzielaj głosu mniej aktywnym. Odnoś się 

Udzielaj głosu mniej aktywnym. Odnoś się 

do ich wypowiedzi

do ich wypowiedzi

background image

Sytuacje trudne –  Trudni 

Sytuacje trudne –  Trudni 

uczestnicy

uczestnicy

Uczestnik skupiający na sobie uwagę 

Uczestnik skupiający na sobie uwagę 

„przeszkadzacz” 

„przeszkadzacz” 

Informacja zwrotna (FUO) 

Informacja zwrotna (FUO) 

Odwołanie się do kontraktu (jeśli łamie 

Odwołanie się do kontraktu (jeśli łamie 

normy)

normy)

Podtrzymanie i klaryfikacja zachowań 

Podtrzymanie i klaryfikacja zachowań 

związanych z warsztatem

związanych z warsztatem

Humor

Humor

background image

Sytuacje trudne –  Atak na 

Sytuacje trudne –  Atak na 

trenera

trenera

background image

Sytuacje trudne –  Atak na 

Sytuacje trudne –  Atak na 

trenera

trenera

Asertywne reagowanie na krytykę

Asertywne reagowanie na krytykę

Zamiana ocen na opinie

Zamiana ocen na opinie

Wyrażenie swojego stanowiska w formie komunikatu ja, 

Wyrażenie swojego stanowiska w formie komunikatu ja, 

podkreślenie różnicy zdań  

podkreślenie różnicy zdań  

Zdarta płyta

Zdarta płyta

-„To nieprawda”
- „Rozumiem, że takie masz 
zdanie na ten temat” 

-„Nie zgadzam się z twoją opinią”
- „Uważam, że …”

background image

Sytuacje trudne –  Atak na 

Sytuacje trudne –  Atak na 

trenera

trenera

Odłożenie na później

Odłożenie na później

U – „ta procedura jest zbyt skomplikowana’

U – „ta procedura jest zbyt skomplikowana’

T – „za chwilę ją wyjaśnię, ale teraz chciałbym żebyśmy 

T – „za chwilę ją wyjaśnię, ale teraz chciałbym żebyśmy 

skupili się na jej zastosowaniach

skupili się na jej zastosowaniach

Zamiana zastrzeżenia na pytanie 

Zamiana zastrzeżenia na pytanie 

U –  „ale nasze dotychczasowe metody sprawdzają się w 

U –  „ale nasze dotychczasowe metody sprawdzają się w 

pracy”

pracy”

T – „rozumiem, że chcielibyście wiedzieć jakie są dodatkowe 

T – „rozumiem, że chcielibyście wiedzieć jakie są dodatkowe 

korzyści jej stosowania” 

korzyści jej stosowania” 

Zamiana krytyki w zaletę

Zamiana krytyki w zaletę

U – to szkolenie jest za długie

U – to szkolenie jest za długie

T – Tak, jest długie. Poświęciliśmy Wam tyle czasu, żebyście 

T – Tak, jest długie. Poświęciliśmy Wam tyle czasu, żebyście 

gruntownie poznali nowe metody 

gruntownie poznali nowe metody 

background image

Reakcje  trenera na niepokojące 

Reakcje  trenera na niepokojące 

zachowania i informacje osobiste

zachowania i informacje osobiste

Chroń integralność psychiczną jednostki

Chroń integralność psychiczną jednostki

Chroń integralność grupy

Chroń integralność grupy

Pamiętaj o konieczności realizowania 

Pamiętaj o konieczności realizowania 

programu warsztatu

programu warsztatu

W miarę możliwości staraj się dostarczyć 

W miarę możliwości staraj się dostarczyć 

grupie konstruktywnego doświadczenia 

grupie konstruktywnego doświadczenia 

związanego z zaistniałą sytuacją

związanego z zaistniałą sytuacją

background image

Dialog podtrzymująco- 

Dialog podtrzymująco- 

domykający

domykający

 

 

. To interakcja pomiędzy 

. To interakcja pomiędzy 

prowadzącym, a uczestnikiem 

prowadzącym, a uczestnikiem 

prezentującym objaw lub kłopot, 

prezentującym objaw lub kłopot, 

mająca na celu bieżące zaradzenie 

mająca na celu bieżące zaradzenie 

trudnościom uczestnika z 

trudnościom uczestnika z 

jednoczesnym uwzględnieniem 

jednoczesnym uwzględnieniem 

aktualnych potrzeb grupy i warsztatu

aktualnych potrzeb grupy i warsztatu

background image

Zasady dialogu podtrzymująco- 

Zasady dialogu podtrzymująco- 

domykającego

domykającego

background image

Zasady dialogu podtrzymująco- 

Zasady dialogu podtrzymująco- 

domykającego

domykającego

Jeżeli uczestnik zwraca się do Ciebie poza 

Jeżeli uczestnik zwraca się do Ciebie poza 

sesją sprawdź, czy kłopot, który zgłasza nie 

sesją sprawdź, czy kłopot, który zgłasza nie 

powinien stać się częścią wymiany grupowej 

powinien stać się częścią wymiany grupowej 

Staraj się domknąć sytuację

Staraj się domknąć sytuację

czy  to co  zostało powiedziane 

czy  to co  zostało powiedziane 

wystarczy Ci?

wystarczy Ci?

czego jeszcze potrzebujesz  w tej chwili? 

czego jeszcze potrzebujesz  w tej chwili? 

Najlepiej jest jeśli to uczestnik zamyka sytuację 

Najlepiej jest jeśli to uczestnik zamyka sytuację 

… 

… 

to mi na razie wystarczy

to mi na razie wystarczy

background image

Zasady dialogu podtrzymująco- 

Zasady dialogu podtrzymująco- 

domykającego

domykającego

Bądź świadomy  sytuacji grupowej i reaguj na nią:

Bądź świadomy  sytuacji grupowej i reaguj na nią:

Ochroń uczestnika, jeśli grupa traktuje go w sposób 

Ochroń uczestnika, jeśli grupa traktuje go w sposób 

przedmiotowy

przedmiotowy

 

 

W razie potrzeby zwięźle wyjaśnij grupie zaistniałą 

W razie potrzeby zwięźle wyjaśnij grupie zaistniałą 

sytuację

sytuację

Nie blokuj spontanicznych reakcji emocjonalnych grupy, 

Nie blokuj spontanicznych reakcji emocjonalnych grupy, 

ale dbaj też o to, żeby nie podtrzymywać/przedłużać 

ale dbaj też o to, żeby nie podtrzymywać/przedłużać 

koncentracji uwagi na uczestniku

koncentracji uwagi na uczestniku

 

 

Jeżeli uczestnik  zostanie wycofany z warsztatu, 

Jeżeli uczestnik  zostanie wycofany z warsztatu, 

poinformuj grupę o przyczynach i bądź gotów na 

poinformuj grupę o przyczynach i bądź gotów na 

wysłuchanie reakcji

wysłuchanie reakcji

background image

Zasady dialogu podtrzymująco- 

Zasady dialogu podtrzymująco- 

domykającego

domykającego

Miej przygotowane informacje dotyczące 

Miej przygotowane informacje dotyczące 

dalszej pomocy – np. kontakt do poradni, 

dalszej pomocy – np. kontakt do poradni, 

lekarza, terapeuty

lekarza, terapeuty


Document Outline