GATT- Układ Ogólny w 

Sprawie Taryf Celnych i 

Handlu 

(General Agreement on 

Tariffs and Trade)

Przygotował:
Romanowicz 

Paweł
Kierunek: 

Ekonomia

Powstanie GATT

Po II wojnie światowej bardzo ważnym 

problemem było przywrócenie wolnego 

handlu, a w szczególności obniżenie 

wysokiego poziomu taryf celnych. Próbą 

rozwiązania tej kwestii było podpisanie 30 

października 1947 roku przez 23 kraje Układu 

Ogólnego w sprawie Taryf Celnych i Handlu 

(GATT).  Układ ten zawierał zobowiązanie do 

sukcesywnego obniżania ceł oraz znoszenia 

ograniczeń w handlu. Jego postanowienia   

weszły w życie 1 stycznia 1948 roku, a Układ 

istniał do 1995 roku.

Cele GATT

• Znoszenie barier taryfowych
• Podniesienie stopy życiowej
• Osiągnięcie pełnego zatrudnienia
• Pełne wykorzystanie zasobów światowych 

        i wymiany dóbr

• Ocena sytuacji w handlu 

międzynarodowym

• Rozstrzyganie sporów pomiędzy 

członkami

Organy GATT

• Konferencja Układających Się Stron - 

najwyższy organ GATT

• Rada Przedstawicieli – utworzona w 

1961 r.

• Sekretariat GATT – kierował nim 

Dyrektor Generalny

• Komitet Skarg – utworzony w 1953 r.

Zasady GATT

•Zasada  niedyskryminacji  i  równości 

traktowania-  polegająca  na  równości 

traktowania partnerów zagranicznych;

•Zasada wzajemności, ustępstw i korzyści 

-  polegająca  na  tym,  że  żaden  kraj  nie 

mógł  obniżyć  ceł  i  udzielić  koncesji  bez 

uzyskania wzajemnych przywilejów;

•Zasada interwencji handlowej - 

możliwość interwencji tylko w cła;

•Zasada  uznania  taryf  celnych  i  innych 

opłat o podobnym charakterze

Warunki przystąpienia 

do Układu

➔  Każdy kraj zainteresowany przystąpieniem do 

Układu musiał wynegocjować warunki swego 
uczestnictwa do GATT. Podstawowym 
zobowiązaniem nowego członka GATT było 
przestrzeganie zasad Układu oraz udzielenie 
koncesji celnych.

➔  Polska była członkiem GATT od 1967 roku i od 

tego czasu uczestniczyła w pracach tej 
organizacji.

Rundy negocjacyjne 

GATT

I. Runda Genewska (1947 r.)- 

zewidencjonowanie poziomu taryf celnych

II. Runda w Annency (1949 r.)- przyniosła 

obniżenie ceł na część towarów

III. Runda Torquay (1951 r.)
IV. Runda Genewska (1956 r.)
V. Runda Dillona (1960-1961 r.) została 

zdominowana kwestią osłabienia 

negatywnych skutków  procesów 

integracyjnych w Europie dla handlu 

krajów trzecich

Rundy negocjacyjne 

GATT c.d.

VI. Runda Kennedy'ego (1963-1967 r.) - jej 

wynikiem było obniżenie stawek celnych na 

artykuły przemysłowe przeciętnie o 1/3

VII. Runda Tokijska (1973-1979 r.) - była 

poświęcona nie tylko redukcji ceł, ale także 

liberalizacji barier pozataryfowych

VIII. Runda Urugwajska (1986-1994 r.) - po raz 

pierwszy w historii rokowań włączono do 

nich nowe dziedziny obrotu 

międzynarodowego. Przede wszystkim miała 

ona na celu uregulowanie wzajemnych 

zależności między GATT a WTO.

Podsumowanie 

działalności

Pozytywne strony:
• Znaczne obniżenie 

stawek celnych

• Zmniejszenie 

protekcjonizmu

• Uwzględnienie 

problematyki 
krajów słabiej 
rozwiniętych

Negatywne strony:
• Nieprzystosowanie 

do realiów lat 90-
tych

• Stosowanie 

pozataryfowych 
środków

• Przesunięcie 

handlu

Podsumowanie 

działalności c. d.

• W okresie tych kilkudziesięciu lat działalności 

odbyło się łącznie osiem rund 

negocjacyjnych; liczba uczestniczących w 

nich krajów zwiększyła się z 23 podczas 

pierwszej Rundy Genewskiej do 117 krajów w 

trakcie ostatniej rundy. W okresie tym 

wartość obrotów handlowych objętych 

negocjacjami wzrosła 10 mld USD w 1947 do 

464 mld USD w okresie 1986-1994. Nastąpiła 

znaczna redukcja i konsolidacja ceł w handlu 

międzynarodowym ( z 40% po II wojnie 

światowej do około 5-6% w momencie 

rozpoczęcia Rundy Urugwajskiej).  

Dziękuję