KRYTERIA KLASYFIKACJI

DO TRANSPLANTACJI

NEREK

U KOTÓW.DAWCY I

BIORCY.

Anna Wójcik grupa 4,rok III

Ocenia się, że aż 16 %

kotów powyżej 15 roku

życia cierpi na przewlekłą

niewydolność nerek.

PRZYCZYNY

NIEWYDOLNOŚCI

NEREK:

-choroby z towarzyszącymi torbielami nerek
(np. wielotorbielowatość nerek)
- choroby naczyń (zwężenie, nephrosclerosis)
- choroby cewkowo-śródmiąższowe
-choroby kłębuszków nerkowych (pierwotne i
wtórne)
-odmiedniczkowe zapalenie nerek
(pyelonephritis)
-częste, ale zwalczane infekcje
-cukrzyca
-nefropatia cukrzycowa
-nadciśnienie tętnicze
-Zespół Alporta- uwarunkowane genetycznie
postępujące schorzenie nerek,
charakteryzujące się hematurią,
często skojarzoną z neurogenną głuchotą i
zmianami w obrębie narządu wzroku

• Toczeń (SLE) - chronic

inflammatory/autoimmune disease)

• zmniejszenie przepływu krwi przez nerki
• pozostałość po ostrej niewydolności nerek
• niedrożność dróg wyprowadzających
• skłonności genetyczne
• jako przyczynę ostrej niewydolności nerek

najczęściej spotyka się różnego rodzaju

zatrucia - np. glikolem etylenowym,

powszechnie używanym jako płyn

przeciwko zamarzaniu w samochodach;

jest bardzo słodki i smakuje kotom;

OBJAWY:

• kłębuszki

nerkowe są nieodwracalnie

uszkodzone

• wzrost stężenia kreatyniny w moczu

• wzrost stężenia mocznika

• oliguria

• wzmożone pragnienie

• mocznica
zaawansowane stadium:

• drgawki,

• pojawianie się krwawych wybroczyn widocznych

na błonach śluzowych i wewnątrz małżowin

usznych,

• stany zapalne dziąseł

• osłabienie, wychudzenie

• Odwodnienie

• Anemie

• bóle kości
• mrowienie mięśni
• świąd
• senność
• apatia,zmniejszenie aktywności, jego

ospałość, leżenie z wzrokiem wbitym tępo w

ścianę,

• zmniejszoną wrażliwość na bodźce
• zmniejszony apetyt
• nieuzasadnione wymioty, często również na

pusty żołądek

• czasem uporczywe biegunki
• matową sierść
• bladość skóry

DIAGNOZOWANIE

• Badanie krwi (ilość krwinek,elektrolity)

• Badanie moczu

• RTG

• skan kości (choroby kości,guzy,zmiany

degeneracyjne,zmiany w stawach,stany

zapalne)

• USG nerek

(wielkość,kształt,zmiany,kamienie,cysty,

anomalie)

• EKG

• Biopsja nerek

•

LECZENIE PRZEWLEKŁEJ

NIEWYDOLNOŚCI NEREK W ZALEŻNOŚCI

OD STOPNIA ZANIKU FUNKCJI:

1.LEKI: (wspomagające wzrost,zapobiegające

utracie gęstości kości,leczenie

anemii,kontrola nadciśnienia)

2.leki moczopędne,aby zwiększyć ilość

wytwarzanego moczu

3.DIETA „nerkowca”
4.DIALIZA otrzewnowa
5.HEMODIALIZA ( jest to leczenie nerko-

zastępcze)

6.TRANSPLANTACJA NERKI

DIALIZA

• technika oczyszczania krwi z

drobnocząsteczkowych produktów

przemiany materii, stosowana w

niewydolności nerek, lub z toksyn w czasie

zatruć;

• błoną przepuszczalną może być otrzewna

jamy brzusznej (d. otrzewnowa);

• w przypadku d. zewnątrzustrojowej

(hemodializy) wyprowadza się krew z

żyły do dializatora zaopatrzonego w błonę

przepuszczalną dla drobnych cząstek

i oczyszczający płyn dializacyjny.

OBJAWY KLINICZNE

UPOWAŻNIAJĄCE DO

WYKONANIA TRANSPLANTACJI

NEREK

U KOTÓW Z PRZEWLEKŁĄ

NIEWYDOLNOŚCIĄ NEREK:

• leczenie z wyboru

• utrata wagi

• Anemia - niedokrwistość spowodowana

najczęściej brakiem erytropoetyny i

żelaza(pomimo wskazanego leczenia: dieta nisko

białkowa, leki, płyny infuzyjne)

• postępująca azotemia ; terapia hemodializą była

wymagana przed operacją w większości

przypadków ostrej azotemii u kotów;

• koty nie reagujące dobrze na standardowe

leczenie i dietę

• o poziomie kreatyniny 4 mg/dL-10mg/dL

• ostatnie badania z udziałem 64 kotów wykazały,

że znaczenie poziomu kreatyniny (Cr) u kotów,

podlegające skierowaniu na transplantację nerek

to 7,9 mg/dL, (operacje wykonywana były przy

wartości Cr miedzy 3,1 do 19,4 mg/dL .)

BADANIA WYMAGANE

PRZED TRANSPLANTACJĄ

I POTRZEBNE DO

KLASYFIKACJI KOTA DO

PRZESZCZEPU:

1. Morfologia krwi z rozmazem
2. profile biochemiczne w surowicy
3 badanie moczu po przez cystocentesis

(bezpośrednie wkłucie do pęcherza
moczowego w celu pobrania moczu)

4. białko w moczu: kreatynina
5. posiew moczu i wrażliwość
6. EKG i osłuchiwanie serca
7. RTG klatki piersiowej i jamy brzusznej
8. USG jamy brzusznej
9. testy FeLV i FIV-miana Ig (wirusy kocie)

10. poziom T4-tyroksyny(hormon tarczycy)
11. grupa krwi(2 grupy:A 90% kotów,B)
12. testy immunologiczna na toxoplasmozę
(przeciwciała IgG i IgM)
13. pomiary ciśnienia ,Doppler
14. biopsja jelit-u kotów u których wcześniej

nie wykazano zapaleń jelit (endoskopowa

lub chirurgiczna)

15. biopsja nerek
16. badanie zębów-zły stan, próchnica może

wskazywać na obecność bakterii we krwi;

czyszczenie zębów, higiena jamy ustnej, a

przy okazji próba reakcji na znieczulenie

17. test dawki leków immunosupresyjnych
18. test zgodności krzyżowej (pomiędzy

krwią dawcy i biorcy-test aglutynacji)

WYNIKI BADAŃ, KTÓRE

WYKLUCZAJĄ PRZESZCZEP TO:

1. choroby serca

-miażdżyca u kotów występuje bardzo rzadko

-patologie serca są bardzo częste u kotów
-tylko 22% z 84 kotów było wolnych od chorób

serca wykazanych w EKG

-najczęstrzą zmianą strukturalną były :przerost

mięśni brodawkowatych (51%) i przerost
przegrody,kardiomiopatia przerostowa

-odrzucone są koty z : zastoinową

niewydolnością serca, rozsianą kardiomiopatią
przerostową,

4. zakażenie dróg moczowych :
względne przeciwwskazania:
-nowotwory, amyloidoza, odmiedniczkowe zapalenie

nerek, uropatia obstrukcyjna w wyniku kamicy-

niedrożność dróg moczowych

-pacjenci z infekcją dróg moczowych musza być leczeni

terapią antybiotykową zanim przystąpią do

transplantacji

-koty z infekcjami dróg moczowych w historii choroby

muszą być poddane testowi na cyklosporynę (po czym

ponownie sprawdzamy czy obecne są jakieś infekcje,

aby upewnić się że infekcja nie powróci podczas terapii

immunosupresyjnej

5. zapalenia jelit
6. nadczynności tarczycy (wzrost poziomu T4-

tyroksyny)

7. Nowotwory
8. cukrzyca (możliwość przeszczepu tylko przy cukrzycy

typu 1)

2.Nadcisnienie

-18% kotów ma nadciśnienie przed operacją
-leczenie przez miesiąc przed operacją lekami

obniżającymi ciśnienie( amlodypina)

3. Choroby infekcyjne :

-FeLV pozytywny -feline leukemia virus-wirus

białaczki kociej

-FIV pozytywny- immunodeficiency virus- koci wirus

odporności

-virus cytomegalii
-wirusowe zapalenie wątroby typu B
-wirusowe zapalenie wątroby typu C
-tokspolpazmoza- seropozytywne koty nie mogą

być dawcami dla seronegatywnych biorców/biorcy

seropozytywni muszą być monitorowani

regularnie po transplantacji

9. zły stan ciała / wyniszczenie-kacheksja
-stan odżywienia u kotów nie ma większego
znaczenia
-rozregulowany stan odżywienia może
wpływać na funkcje immunologiczne i gojenie
się ran
-u niedożywionych zwierząt-karmienie sąda
przed operacją

10.krnąbrny temperament-koty
nieposłuszne, nie współpracujące

INNE KRYTERIA:

WIEK:

• nie ma bezwzglednych ograniczeń wiekowych do

przeszczepów, o ile kot jest w dobrej kondycji i

wszystkie pozostałe kryteria są spełnione;

• można się spodziewać, że biorcy w starszym wieku

będą żyć krócej niż młodsi, np. ze względu na to,że

mogą umrzeć na choroby związane z wiekiem

• wiek biorców może podwyższać wskaźnik odrzutu

przeszczepu i śmiertelności w okresie pooperacyjnym;

• te zależności nie mogą jednoznacznie zakwalifikować

starszego wieku jako przyczyny zmniejszonej

przeżywalności i śmierci, ale uświadamiają , że leciwi

kandydaci nie mogą być poddawani transplantacji

nerek z oczekiwaniem takiego samego sukcesu jak

inne grupy pacjentów

• względnym przeciwwskazaniem do transplantacji

KRYTERIA IMMUNOLOGICZNE:

• kompleksy na powierzchni większości komórek

jądrzastych- MHC (major histocompatibility complex-

• główny kompleks zgodności tkankowej)

• Ludzie wykazują duży polimorfizm MHC/HLA

• pacjenci są poddawani testowi na wczesne

HLA( Human Leucocyte Antigen system ),

które mogą

powstać po pierwszej transfuzji krwi lub przeszczepie

organu

• z powodu polimorfizmu MHC idealne dopasowanie

dawcy i biorcy jest niemal niemożliwe

• badanie dowiodły , że koty charakteryzują się bardzo

małą zmiennością markerów prezentowanych na

komórkach, dlatego dopasowanie jest znacznie

łatwiejsze

• u kotów nie trzeba wykonywać zbyt wiele badań

immunologicznych,jedynie badanie grup krwi i

krzyżowy test zgodności tkankowej

TRANSPLANTACJE NIE SĄ WYKONYWANE GDY:

• Koty są w stanie utrzymać prawidłową wagę i nie mają anemii

• w nagłych przypadkach ( technicznie nie do wykonania,zbyt

mało czasu na badania, przygotowania,znalezienie dawcy, zły

stan pacjenta,

• jako ostatnia deska ratunku,kiedy przewidujemy szybką śmierć

• jako profilaktyka u kotów, które dobrze reagują na leczenie

• u kotów z bardzo wczesną niewydolnością nerek ani
u kotów z bardzo mocno zaawansowaną niewydolnością

• kotów z ostrą niewydolnością nerek, bezmoczem (anurią)

,zmniejszonym wydalaniem moczu (oligurią) (spowodowanych

toksycznym działaniem glikolu etylenowego) ,

• poziomem kreatyniny powyżej 10mg/dL -potrzebują

hemodializy aby ustabilizować je przed przeszczepem

DAWCY:

WYMAGANIA:

-pomyślny test krzyżowej zgodności tkankowej
-zgodność grupy krwi
-zdrowy
-wolny od chorób infekcyjnych
-dojrzałe i młode (mniej niż 6 lat)
-o odpowiedniej wadze,podobnej masie do biorcy lub

większej

-najlepiej tej samej rasy
-jeżeli darczyńca nie jest spokrewniony z biorcą-specjalne

dopasowane tkanki

-wolne od: Feline Immunodeficiency Virus (FIV) , Feline

Leukemia Virus i Toksoplazmoza

-całkowicie zdrowe nerki
-prawidłowy poziom kreatyniny i mocznika

BADANIA

• badania podobne jak przy biorcach

• badanie fizykalne

• morfologia krwi, profil biochemiczny,

• badanie moczu i posiew moczu.

• Urografia-radiografia dróg moczowych

• USG jamy brzusznej

• tomografia,angiografia-do badania

unaczynienia nerek,rzadko u zwierząt

• FeLV, FIV i badania toksoplazmozy-pozytywne-

wykluczenie

• grupa krwi

• test zgodności tkankowej

SKĄD DAWCY?

- dawcy nerek zazwyczaj pochodzą z ośrodków

badawczych

- ze schronisk
- w wielu krajach istnieją sieci banków organów

zwierzęcych, do których trafiają narządy

pobierane od zwierząt usypianych z powodów

medycznych, za zgodą ich właścicieli.

- w Wielkiej Brytanii cztery lata temu burzę wywołał

projekt ustawy zezwalającej na pobieranie

organów od bezpańskich kotów-projekt upadł

- -dużą dyskusję wywołuje pobieranie nerek od

żywych i zdrowych kotów ( etyka,wpływ na

zdrowie,samopoczucie)

ROKOWANIA:

-nie zanotowano zgonów wśród dawców w wyniku

usunięcia nerki

-nerki to narząd parzysty w wielkimi zdolnościami

zwiększania swojej wydajności-można żyć z jedną

nerką bez szczególnych komplikacji, utrudnień,

nieprawidłowości

-badania przeprowadzone na 16 dawcach, 3-5 lat po

transplantacji wskazują, że ich poziom czerwonych

krwinek,azotu mocznikowego we krwi (BUN) i

czynność nerek jest taka sama jak u kotów, które:

nie były dawcami , są w tym samym wieku, tej

samej płci,

-długość życia i zdrowie kotów po darowaniu nerki jest

taka sama jak innych kotów w tym samym wieku;

CO SIĘ DZIEJE Z DAWCĄ PO

TRANSPLANTACJI?

• w Polsce nie ma jeszcze schematów

postępowania

• w USA właściciel biorcy zobowiązuje

się do opieki nad dawcą

JAK TO SIĘ ROBI?

• jedna nerka jest usuwana od dawcy i jest natychmiast

przeniesiona do biorcy

• za pomocą mikroskopu operacyjnego naczynia

krwionośne nerki są dołączone do obiegu krwi biorcy

• nerki umieszcza się w pobliżu pęcherza moczowego

• na koniec zabiegu, biorca ma 3 nerki: 2 źle funkcjonujące

"własne nerki” i jedną sprawną-przeszczepioną

• pierwotne nerki pozostawiane są w celu zapewnienia

przepływu płynów i usuwania produktów przemiany

materii, aż nowa nerka przejmie w pełni te funkcje

PRZYCZYNY

ŚMIERTELNOŚCI /

POWIKŁANIA:

a) związane z operacją:

-znieczulenie ogólne,
-wyciek krwi lub moczu,
-bardzo wysokie ciśnienie krwi,
- niedrożność moczowodów

b) pooperacyjne:

- zakażenia ( ryzyko zwiększone przez

immunosupresję)

-toksoplazmoza-zanotowano 3 przypadki śmiertelne
u kotów i jeden u psa, objawy pojawiają się 4-6 tyg. po

operacji (podczas stosowanie maksymalnej

immunosupresji)

- ostre odrzucenie przeszczepu (najczęściej w

pierwszych miesiącach po przeszczepie z powodu

niedopatrzeń właściciela); odrzucenie przeszczepu

może nastąpić w każdym czasie po operacji,może to

być zjawisko chroniczne postępujące przez lata i

niszczące nową nerkę

- niewydolność przeszczepionej nerki
- inne nieprzewidziane problemy: choroby serca,

wstrząs, niewydolność wątroby,

zapalenie trzustki, rak, cukrzca itp.

- nowotwory-koty, które poddano transplantacji mają

większe ryzyko (ok. 10%) na zachorowania na raka

niż średnia populacji- najczęściej raka

płaskonabłonkowego i chłoniaka

przyczyny:przewlekła stymulacja antygenowa,leki

immunosupresyjne,wirusy onkogenne

- cukrzyca potransplantacyjna (pojawia się

najczęściej pomiędzy miesiącem, a rokiem po

przeszczepie)

- Nadcisnienie-u ok. 64% kotów,monitorowanie i

regulacja

- przewężenie/ blizny moczowodu-

nieprawidłowy odpływ moczu z nerek (wymaga

kolejnej operacji-udrożnienia

moczowodów/ponownego podłączenia do nerki)

- hypofosfatemia
- kandydaci, którzy posiadali w przeszłości chorobę

zapalną jelit (np. wymioty, biegunka, utrata masy

ciała), mogą mieć większą częstość występowania

odrzucania nerki.

c) zależne od właścicieli:

- nieprzestrzeganie diety

- nieregularne podawanie leków lub

ich brak

- ignorowanie konieczności

wykonywania regularnych testów
krwi

KOSZTY:

• wykluczając większe komplikacje - od $8,000 do

$12,000 (obejmują one badania diagnostyczne przed

zabiegiem,hospitalizację, leczenie, znieczulenie ogólne,

operację i opiekę po zabiegu nad dawcą i biorcą);

• jeżeli kot wymaga hemodializy przed transplantacją-

dodajemy dodatkowo ok.3.500- 5.500 dolarów do

szacunkowej kwoty

• koszt leków immunosupresyjnych (cyklosporyna i

prednizolon) -od $ 30 - $ 60 /miesięcznie

• podawanie ketokonazolu normalnie stosowanego przy

infekcjach grzybiczych zmniejsza koszty-

potencjonalizuje on cyklosporynę, pozwalając

zmniejszyć jej dawki i uzyskać takie same efekty; wtedy

podawanie cyklosporyny ogranicza się do 1 razu

dziennie;

• oznaczanie cyklosporyny- 125$

ROKOWANIA:

• około 20% kotów poddanych

transplantacji nerek umiera w czasie

operacji lub w pierwszym tygodniu po

zabiegu

• po przeszczepie i hospitalizacji 6

miesięcy przeżywa ok. 80% kotów, a 3

lata ok. 45% kotów

• najdłuższy osiągnięty czas przeżycia po

przeszczepie nerek to 14 lat

• przeciętna długość życia po transplantacji

wynosi około 3 - 6 lat, w zależności od

wieku kota w czasie zabiegu

PO TRANSPLANTACJI:

• pacjent pozostaje 10-14 dni w szpitalu

• dawcy mogą wrócić do domu 2 dni po zabiegu

• należy unikać zbędnego kontaktu z innymi zwierzętami i

otoczeniem

• zbilansowana dieta dla „nerkowca”( podawane

kortykosterydy podnoszą apetyt i poziom sodu, powodują

gromadzenie wody w organizmie i nadciśnienie)-

zmniejszona ilość białka i fosforu, dzięki czemu ilość

powstającego mocznika jest znacznie mniejsza niż przy

normalnym żywieniu.

• podawanie 2 razy dziennie cyklosporyny doustnie(jej

podawanie rozpoczyna się 48 h przed zabiegiem)

• co tygodniowe wizyty u lekarza i testy krwi

• oznaczanie cyklosporyny wymagane jest co tydzień, a

następnie raz na 3 miesiące

• kot może prowadzić normalne życie

Cyklosporyna

działa poprzez hamowanie
aktywacji komórek układu
odpornościowego
odpowiedzialnych za reakcję
odrzucania -limfocytów T

PRZYJMOWANIE:

• Dawki zależą od: masy ciała, poziomu leku we krwi,

czynności wątroby, obecności objawów ubocznych

• najczęściej 2 razy dziennie w równych odstępach czasu

(co 12 godzin)

• Stężenie we krwi w postaci oryginalnej oraz w formie

zmetabolizowanej w ustroju (głównie w wątrobie) ma

zasadnicze znaczenie w prowadzeniu leczenia i

określaniu dawki leku, dlatego regularnie bada się

poziom leku we krwi.

• W dniu, w którym pobierana jest krew na badanie

stężenia cyklosporyny we krwi, nie należy przyjmować

rannej dawki leku do czasu pobrania krwi

• Doustna postać cyklosporyny występuje w dwóch

formach: płynu i kapsułek.

DZIAŁANIA NIEPORZĄDANE:

• Upośledzenie czynności nerek

• Nadciśnienie tętnicze

• Przyrost dziąseł

• Problemy żołądkowo-jelitowe, np.

nudności, wymioty, biegunka

• Upośledzenie czynności wątroby

• Bóle głowy

• Zwiększone ryzyko rozwoju

nowotworów !

INTERAKCJE:

• erytromycyna
• luminal
• ketokonazol
• flukonazol
• amfoterycyna B
• aminoglikozydy
• cymetydyna
• fenytoina
• rifampicyna
• ciprofloksacyna

DZIĘKUJĘ ZA

UWAGĘ!!!