Prace wzbronione młodocianym

Ustawa z Kodeksu Pracy z dnia 20 stycznia

2010 r. mówi, iż:

„młodocianym jest osoba, która ukończyła 16

lat, a nie przekroczyła 18 lat”.

Wolno zatrudniać tylko tych młodocianych, którzy:

1) ukończyli co najmniej gimnazjum
2) przedstawią świadectwo lekarskie stwierdzające,
że praca danego rodzaju nie zagraża ich zdrowiu.

Wyjątki od reguły, czyli kiedy można zatrudnić
osobę młodszą lub taką, która nie ukończyła
gimnazjum

Osoba, która nie ukończyła 16 lat, może
wykonywać pracę lub inne zajęcia zarobkowe
wyłącznie:

- na rzecz podmiotu prowadzącego działalność
kulturalną, artystyczną, sportową lub reklamową
- za zgodą przedstawiciela ustawowego lub
opiekuna dziecka
- po udzieleniu zezwolenia właściwego inspektora
pracy

Do zawarcia umowy z młodocianym potrzebna jest
zgoda jego rodziców lub opiekunów ustawowych.

Młodociany nieposiadający kwalifikacji zawodowych
może być zatrudniony tylko w celu przygotowania
zawodowego.

Pracodawca ma obowiązek zapewnić młodocianym
pracownikom opiekę i pomoc, niezbędną dla ich
przystosowania się do właściwego wykonywania
pracy.

Pracodawca jest również zobowiązany prowadzić
ewidencję pracowników młodocianych.

Młodocianego można zatrudnić:

- w celu przygotowania zawodowego lub

- przy wykonywaniu prac lekkich

(np. prace sezonowe bądź dorywcze).

Przygotowanie zawodowe młodocianych

występuje w dwóch postaciach:

- nauki zawodu

- przyuczenia do wykonywania określonej pracy.

Nauka zawodu

Celem nauki zawodu jest przygotowanie

młodocianego do pracy w charakterze

wykwalifikowanego robotnika lub czeladnika.

Obejmuje ona praktyczną naukę zawodu

organizowaną u pracodawcy oraz dokształcanie

teoretyczne. Kończy się egzaminem, którego

koszt pokrywa pracodawca zatrudniający

młodocianego.

Nauka zawodu trwa od 24 do 36 miesięcy. Okres

ten można wydłużyć albo skrócić.

Przyuczenie do wykonywania określonej pracy

Przyuczenie trwa od 3 do 6 miesięcy. Jego celem

jest przygotowanie młodocianego do pracy w

charakterze przyuczonego robotnika.

Czas trwania, zakres oraz program przyuczania do

wykonania określonej pracy ustala pracodawca,

uwzględniając wybrany program nauczania.

Młodociany może być również zatrudniony na
podstawie umowy o pracę przy wykonywaniu
lekkich prac, czyli zatrudnianie w innym celu niż
przygotowanie zawodowe.
Praca lekka nie może powodować zagrożenia dla
życia, zdrowia i rozwoju psychofizycznego
młodocianego, a także nie może utrudniać
młodocianemu wypełniania obowiązku szkolnego.

Do prac lekkich zaliczyć możemy niżej wymienione
prace i czynności:

- porządkowanie i segregowanie archiwum,
dokumentacji, księgozbioru itp.
- przenoszenie dokumentacji, materiałów, urządzeń
biurowych i sprzętu z zachowaniem norm wydatku
energetycznego i dopuszczalnych ciężarów
- sprzątanie wnętrz i pomieszczeń obiektów
- prace porządkowe wokół obiektów z użyciem
prostych narzędzi i sprzętu

- prace polegające na obsłudze typowych urządzeń
biurowych
z zachowaniem przepisów o pracach wzbronionych
młodocianym
- prace administracyjne i biurowe o charakterze
pomocniczym wykonywane pod nadzorem
- prace związane z urządzaniem i porządkowaniem
pomieszczeń biurowych, lokali wyborczych, sal przyjęć itp.
(czynności plastyczne, dekoracyjne)
- inne prace o charakterze prac lekkich i sezonowych
wykonywanych pod nadzorem doświadczonego pracownika.

Wszystkie prace wymienione powyżej powinny odbywać się
pod nadzorem wyznaczonego pracownika sprawującego
nadzór nad zatrudnionym dorywczo młodocianym.

Zabrania się

przydzielania młodocianym

prac i czynności polegających na

obsłudze urządzeń elektrycznych,

transportowych, niebezpiecznych i

ostrych narzędzi ręcznych z użyciem

środków chemicznych, prac na

wysokości i prac z gorącymi czynnikami.

WYKAZ PRAC WZBRONIONYCH PRACOWNIKOM

MŁODOCIANYM

Młodocianych nie wolno zatrudniać przy pracach związanych z:
1). Ręcznym dźwiganiem i przenoszeniem ciężarów na odległość
25 m,
a) do 16 lat:
- chłopcy powyżej 15 kg
- dziewczęta powyżej 10 kg
b) powyżej 16 lat:
- chłopcy powyżej 25 kg
- dziewczęta powyżej 20 kg
2). Ręcznym przenoszeniem po pochylniach i schodach, których
wysokość przekracza 5m, a kąt nachylenia 300 stopni

a) do 16 lat:
- chłopcy powyżej 8 kg
- dziewczęta powyżej 5 kg
b) powyżej 16 lat:
- chłopcy powyżej 15 kg
- dziewczęta powyżej 10 kg

3). Polegającym wyłącznie na przenoszeniu i przewożeniu ciężarów
oraz wymagających powtarzania dużej ilości jednorodnych ruchów

4). Stwarzających ryzyko narażania na promieniowanie jonizujące

5). Wzbronione jest zatrudnianie młodocianych przy pracach przy
których najważniejsze wartości obciążenia pracą mierzone
wydatkiem energetycznym netto przekraczają:
a) dziewczęta:
- 430 kcal na 6 godz. (wiek do 16 lat)
- 550 kcal na 8 godz. (wiek pow.16 lat)
lub dorywczo:
- 2,2 kcal/min. wiek do 16 lat,
- 2,5 kcal/min. wiek pow. 16 lat
a) chłopcy:
- 620 kcal na 6 godz. (wiek do 16 lat)
- 720 kcal na 8 godz. (wiek pow.16 lat)
lub dorywczo:
- 2,7 kcal/min. wiek do 16 lat,
- 3,0 kcal/min. wiek pow. 16 lat

6). Wzbronione jest także zatrudnianie młodocianych przy pracach
mogących stanowić nadmierne obciążenie psychiczne –
wymagających odbioru i przetwarzania dużej liczby informacji oraz
podejmowania decyzji związanych z groźnymi następstwami.

Szczególna ochrona zdrowia

Pracodawca jest zobowiązany skierować młodocianego

pracownika na wstępne badania lekarskie w celu uzyskania

przez niego orzeczenia o zdolności do określonej pracy. Takie

badania muszą być także wykonane, gdy pracownik jest

przenoszony na inne stanowisko.

Ponadto, młodociany w trakcie zatrudnienia przechodzi

badania okresowe i kontrolne. Gdy lekarz orzeknie‚ że
dotychczasowe obowiązki zagrażają życiu lub zdrowiu

młodego pracownika‚ szef musi zmienić mu warunki pracy, a

jeśli nie jest to możliwe, powinien niezwłocznie rozwiązać z
nim umowę o pracę i wypłacić odszkodowanie w wysokości

wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.

Poza badaniami lekarskimi młodociany rozpoczynający pracę

powinien odbyć szkolenie z zakresu bezpieczeństwa i higieny

pracy oraz instruktaż stanowiskowy.

O ryzyku zawodowym związanym z wykonywaniem określonej

pracy oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami

pracodawca ma obowiązek poinformować rodzica lub

opiekuna młodocianego pracownika.

Przywileje młodocianego w pracy

Młodociany ma status pracownika. Przysługuje mu urlop

wypoczynkowy oraz normalne wynagrodzenie. Dodatkowo,

w przypadku osoby zatrudnionej w celu przygotowania

zawodowego jej czas nauki wlicza się do czasu pracy.

Całkowicie bez znaczenia jest to, czy nauka odbywa się w

godzinach pracy czy też nie.

Czas pracy małoletniego zależy od jego wieku.

Pracownikowi w wieku:

- do 16 lat – nie wolno mu pracować dłużej niż 6 godzin na

dobę

- powyżej 16 lat – może pracować do 8 godzin na dobę.

Jeśli dobowy wymiar czasu pracy młodocianego przekracza 4,5
godziny, to pracodawca ma obowiązek zagwarantować mu
przerwę, która trwa nieprzerwanie przez 30 minut i jest
wliczana do czasu pracy.

Tygodniowy wymiar czasu pracy młodocianego w okresie
odbywania zajęć szkolnych nie może być większy niż 12 godzin.
W dniu uczestniczenia w zajęciach szkolnych wymiar czasu
pracy młodocianego nie może przekraczać 2 godzin.

Młodocianego nie wolno zatrudniać:

- w godzinach nadliczbowych (nawet gdyby wyraził na to
zgodę),
- w porze nocnej, czyli od 22.00 do 6.00 (a dla osoby, która nie
ukończyła 16 lat – od 20.00 do 6.00).

W każdym tygodniu małoletniemu przysługuje prawo do co
najmniej 48 godzin nieprzerwanego odpoczynku. Odpoczynek
ten powinien obejmować niedzielę.

Document Outline