background image

 

 

  Mykotoksyny i mykotoksykozy

background image

 

 

Sporysz 
(Claviceps 
purpurea
)
czarno-fioletowe 
przetrwalniki w  
kłosach (4 x 2,5 
cm), zawiera ok. 
30 alkaloidów
Bydło, Świnie

background image

 

 

      

Ergotamina, Ergonowina, 

 
Ergostyna, Ergotoksyna, 
Ergometryna.
Stężenie zmienne, różne 
objawy chorobowe

background image

 

 

Patomechanizm

alkaloidy→narastające zgrubienie 
bł.środkowej i wewnętrznej 
tętniczek→różny przebieg
Alkaloidy wydalne z 
mlekiem→objawy 
nerwowe/martwica skóry cieląt
Objawy pojawiają się 3 dni – 3 
tyg po podaniu paszy

background image

 

 

Zatrucie Sporyszem - 
ergotyzm

Przebieg:
Ostry: Choroba OUN
Przewlekły: sucha martwica skóry 
obwodowych części ciała; 
idiopatyczna nietolerancja ciepła
Ronienia  

background image

 

 

Zatrucie Sporyszem - 
ergotyzm

Ergotyzm - efekt zatrucia 

sporyszem

 zbożowym, jest 

także znany jako 

ergotoxicosis oraz Ogień 

Świętego Antoniego
Domieszka 

sklerot

 

sporyszu w ziarnach żyta i 

w mące stosowanej do 

spożycia była przyczyną 

halucynacji, przykurczów 

mięśni, prowadzących z 

powodu niedokrwienia do 

martwicy tkanek (w 

szczególności kończyn). 
Rozpoznanie w fazie 

nerwowej = zdrowienie w 

ciągu 3 tyg.
HPLC, Test Elisa

background image

 

 

Mykotoksyny

Problem ogólnoświatowy – WHO
Produkty przemiany materii 
grzybów pleśniowych powstające w 
paszach w okresie zbioru i 
przechowywania – ok. kilkuset 
metabolitów
Węglowodory aromatyczne i 
alifatyczne
Niewrażliwe na obróbkę cieplną

background image

 

 

Mykotoksyny

W paszy grzyby pleśniowe 
występują ogniskowo
W naszym klimacie Penicillim i 
Fusarium : 
deoksyniwalenol 81% 
pasz(DON), zearalenon (ZEA) 
46%, toksyna T2 i ochratoksyna 
A

background image

 

 

Mykotoksyny

Działają na poziomie 
komórkowym
: synteza kw 
nukleinowych, zmieniaja  
budowę bł. komórkowych, 
indukują apoptozę komórek, 
zmieniaja ekspresję genów 

background image

 

 

Mykotoksyny

Przekazywane przez łożysko 
(dorosłe bezobjawo mogą 
przechodzić zatrucie)
Składniki odżywcze, tlen, ciepło, 
wilgotność- rozwój jest 
hamowany poniżej 11,5 %

background image

 

 

Mykotoksyny 

Aflatoksyny

Aspergillus flavus, parasiticus, 
fumigatus, niger.
Działanie karcinogenne i mutagenne

temp. 10 – 42

o

C

wilgotność 17%
orzechy ziemne, kukurydza, 
śruta bawełniana, sojowa

background image

 

 

Mykotoksyny 

Aflatoksyny

 Objawy: brak apetytu, apatia, 
drżenia, biegunka, zaburzenia 
nerwowe, skurcze tężcowe, kolki 
Drób spadek nieśności, 
wylęgowości, zahamowanie 
wzrostu
Najbardziej wrażliwe: drób, 
świnie, przeżuwacze, ryby, ludzie  

background image

 

 

 

Mykotoksyny Fumonizyny

Fusarium moniliformeproliferatum
kukurydza
Konie – (FB1) 
leukoencefalomalacja:  kulawiazny, 
niezborność, parcie na przeszkody, 
Świnie -obrzęk płuc: nagła śmierć 
wskutek nagromadzenia się płynu
Drób – objawy nerwowe

background image

 

 

Mykotoksyny -Ochratoksyny

Aspergillus ochraceus
 OA, B,C
Działanie neurotoksyczne, 
immunosupresyjne, 
teratogennie, mutagennie, 
uszkodzenie wątroby, 
uszkodzenie nerek

background image

 

 

Mykotoksyny -Ochratoksyny

temp. 28

o

C, wilgotność 17%

kukurydza, jęczmień, pszenica, 
sorgo, żyto, owies ryż.
Wrażliwe: monogastryczne, ptaki

background image

 

 

Mykotoksyny -Ochratoksyny

Objawy- OA w paszy ↑ 5-10 mg/kg
poliuria, zahamowanie wzrostu, 

wzmożone pragnienie, objawy 
nerwowe

AP: powiększenie nerek, zmiana 

koloru (bladość), na powierzchni: 
cętki, pęcherzyki, cysty, 
zwłóknienie części korowej.

background image

 

 

Mykotoksyny -Ochratoksyny

Bydło-poronienie, biegunka, 

odwodnienie

Drób-spadek masy ciała, zapalenie 

worków powietrznych

background image

 

 

Mykotoksyny -Zearalenony

Fusarium graminaerumculmorum

właściwości estrogenne największe 

znaczenie u świń

temp. poniżej 25

o

C, wilgotność 16%, 

kukurydza, jęczmień, owies, pszenica.

Współzawodnictwo z 17 β-estradiolem o 

receptor 

background image

 

 

Mykotoksyny -Zearalenony

Objawy: zawartość -5 mg w kg 

paszy = syndrom estrogeniczny: 

symptomy rujowe- wypadanie 

pochwy, obrzęk , zaczerwienienie 

sromu, ciągłe ruje, ciąże urojone, 

bezmleczność, bezpłodność, 

martwe płody, słabe prosięta.

background image

 

 

Mykotoksyny -Zearalenony

100 mg w kg paszy = 

trwała bezpłodność loch

 

background image

 

 

Mykotoksyny – T2 i DON

Fusarium

wszystkie zwierzęta

T2

 - Hamuje syntezę DNA i RNA i 

podział komórek

Silna immunosupresja, silna hemoliza
 DON - tzw. womiotoksyna, łączy się z 

rybosomami, hamuje synteze białek

 

background image

 

 

Mykotoksyny objawy

Ostre efekty toksyczne rzadko
Przebieg przewlekły: spadek spożycia 

paszy, atonia przewodu pokarmowego, 

zaburzenia rozrodu, wtórna ketoza, 

wyniszczająca biegunka i jej 

konsekwencje

Wpływ na układ immunologiczny – częste 

występowanie chorób metabolicznych i 

innych (metritis, mastitis, laminitis), 

podkliniczny przebieg chorób, 

niewydolność wielonarządowa 

(oddechowa, krążeniowa)

  

background image

 

 

Mykotoksyny objawy

Wpływ na układ rozrodczy: ciche ruje, 

cysty jajnikowe, metritis, przetrwałe 
ciałko żółte

Wpływ na układ pokarmowy – 

zaburzenia motoryki, atonia, 
zaburzenia flory p.pok. Niestrawności

Wpływ na gruczoł mlekowy: obecnośc 

mikotoksym w mleku, spadek 
wydajności, zmiany składu mleka

background image

 

 

Mykotoksyny – p.pok

Żywienie jest PERMANENTNYM 

czynnikiem o działaniu 
terapeutyczno-prewencyjnym, 
ale również PATOGENNYM

background image

 

 

Mykotoksyny – p.pok

Wywołują ( i/lub) podtrzymują stany 

zapalne jelit: T2, DON i ZEA (małe 
dawki) redukują liczbę komórek 
produkujących śluz jelitowy, 
zmniejszenie produkcji glikokaliksu -  
zwiększają przepuszczalność bariery 
jelitowej co pozwala na przenikanie 
antygenów

Wywołują: stany nekrotyczne komórek 

nabłonka i krypt jelitowych (j czcze i 
biodrowe), hiperplazję w kom 
gruczołowych i śluzowych 

background image

 

 

Profilaktyka mykotoksykoz

PASZE IMPORTOWANE PODAWAĆ 

DOPIERO PO BADANIACH!!!!!
Metody biologiczne – wykorzystanie 

mikroorganizmów i ich enzymów do 

degradacji mikotoksyn
DETOKSYKANTY
Hamujące rozwój grzybów: Toxy-Nil, 

Mold-Nil Dry,Luctamold, Myco-Curb, 

MOLDGARD, SALGARD
Neutralizujące mykotoksyny: 

MYCOBOND, FIX-A-TOX, Mycosorb

background image

 

 

Diagnostyka
Asperillus-  nalot niebieskie 
oczka 2% -badania
Fusarium – ziarna 
zdeformowane
5% badania

background image

 

 

Diagnostyka laboratoryjna
Chromatografia – TLC, LC, 
HPLC
Immunologia – test ELISA


Document Outline