1
1
PRACA METODĄ PROJEKTU
PRACA METODĄ PROJEKTU
DR KRYSTYNA BUDZIANOWSKA
DR KRYSTYNA BUDZIANOWSKA
INSTYTUT KSZTAŁCENIA EKO-TUR
INSTYTUT KSZTAŁCENIA EKO-TUR
1
1
PRACA METODĄ PROJEKTU
PRACA METODĄ PROJEKTU
DR KRYSTYNA BUDZIANOWSKA
DR KRYSTYNA BUDZIANOWSKA
INSTYTUT KSZTAŁCENIA EKO-TUR
INSTYTUT KSZTAŁCENIA EKO-TUR
2
2
Kierunki współczesnej edukacji:
Kierunki współczesnej edukacji:
Uczyć się, aby wiedzieć.
Uczyć się, aby wiedzieć.
Uczyć się, aby działać.
Uczyć się, aby działać.
Uczyć się, aby żyć wspólnie.
Uczyć się, aby żyć wspólnie.
Uczyć się, aby być.
Uczyć się, aby być.
3
3
Kompetencje kluczowe wg. Parlamentu
Kompetencje kluczowe wg. Parlamentu
Europejskiego i Rady Europy:
Europejskiego i Rady Europy:
współpraca w zespołach,
współpraca w zespołach,
posługiwanie się nowoczesnymi środkami
posługiwanie się nowoczesnymi środkami
informacji i komunikacji,
informacji i komunikacji,
rozwiązywanie problemów,
rozwiązywanie problemów,
korzystanie z różnych źródeł informacji,
korzystanie z różnych źródeł informacji,
słuchanie i korzystanie z poglądów innych
słuchanie i korzystanie z poglądów innych
ludzi,
ludzi,
porozumiewanie się w kilku językach,
porozumiewanie się w kilku językach,
łączenie i porządkowanie różnych,
łączenie i porządkowanie różnych,
jednostkowych elementów wiedzy,
jednostkowych elementów wiedzy,
podejmowanie odpowiedzialności,
podejmowanie odpowiedzialności,
organizowanie i ocenianie własnej pracy,
organizowanie i ocenianie własnej pracy,
radzenie sobie z niepewnością i złożonością.
radzenie sobie z niepewnością i złożonością.
4
4
PROJEKT A WYMAGANIA
PROJEKT A WYMAGANIA
WSPÓŁCZESNEGO ŚWIATA
WSPÓŁCZESNEGO ŚWIATA
Upowszechnienie projektów edukacyjnych
Upowszechnienie projektów edukacyjnych
jest odpowiedzią edukacji na pilną potrzebę
jest odpowiedzią edukacji na pilną potrzebę
rozwoju kapitału społecznego w Polsce. W
rozwoju kapitału społecznego w Polsce. W
rządowej strategii „Polska 2030” zostało to
rządowej strategii „Polska 2030” zostało to
uznane za jedno z 10 kluczowych wyzwań w
uznane za jedno z 10 kluczowych wyzwań w
perspektywie najbliższych 20 lat.
perspektywie najbliższych 20 lat.
Kapitał społeczny rozumiany jest jako
Kapitał społeczny rozumiany jest jako
potencjał społecznego zaufania,
potencjał społecznego zaufania,
współpracy, samoorganizacji i wzajemnej
współpracy, samoorganizacji i wzajemnej
pomocy obywateli.
pomocy obywateli.
5
5
Metoda projektu a podstawa
Metoda projektu a podstawa
programowa:
programowa:
Cele kształcenia:
Cele kształcenia:
przyswojenie przez uczniów określonego
przyswojenie przez uczniów określonego
zasobu wiadomości na temat faktów, zasad,
zasobu wiadomości na temat faktów, zasad,
teorii i praktyk,
teorii i praktyk,
zdobycie przez uczniów umiejętności
zdobycie przez uczniów umiejętności
wykorzystania posiadanych wiadomości
wykorzystania posiadanych wiadomości
podczas wykonywania zadań i
podczas wykonywania zadań i
rozwiązywania problemów,
rozwiązywania problemów,
kształtowanie u uczniów postaw
kształtowanie u uczniów postaw
warunkujących sprawne i odpowiedzialne
warunkujących sprawne i odpowiedzialne
funkcjonowanie we współczesnym świecie.
funkcjonowanie we współczesnym świecie.
6
6
Do najważniejszych umiejętności
Do najważniejszych umiejętności
należą...
należą...
Czytanie
Czytanie– umiejętność rozumienia, wykorzystywania i
refleksyjnego przetwarzania tekstów, w tym tekstów kultury,
prowadząca do osiągnięcia własnych celów, rozwoju osobowego
oraz aktywnego uczestnictwa w życiu społeczeństwa;
Myślenie matematyczne – umiejętność wykorzystania narzędzi
matematyki w życiu codziennym oraz formułowania sądów
opartych na rozumowaniu matematycznym;
Myślenie naukowe – umiejętność wykorzystania wiedzy o
charakterze naukowym do identyfikowania i rozwiązywania
problemów, a także formułowania wniosków opartych na
obserwacjach empirycznych dotyczących przyrody i
społeczeństwa;
Umiejętność komunikowania się w języku ojczystym i w językach
obcych, zarówno w mowie, jak i w piśmie;
umiejętność sprawnego posługiwania się nowoczesnymi
technologiami informacyjno -komunikacyjnymi;
Umiejętność wyszukiwania, selekcjonowania i krytycznej analizy
informacji;
Umiejętność rozpoznawania własnych potrzeb edukacyjnych oraz
uczenia się;
Umiejętność pracy zespołowej.
7
7
Zalecane warunki i sposoby
Zalecane warunki i sposoby
realizacji :
realizacji :
Zdobywanie wiedzy przez uczniów poprzez:
Zdobywanie wiedzy przez uczniów poprzez:
własną aktywność,
własną aktywność,
doświadczanie,
doświadczanie,
eksperymentowanie,
eksperymentowanie,
obserwowanie,
obserwowanie,
odkrywanie,
odkrywanie,
samodzielne rozwiązywanie problemów
samodzielne rozwiązywanie problemów
znanych z codziennego życia.
znanych z codziennego życia.
8
8
W nauczaniu wiedzy o
W nauczaniu wiedzy o
społeczeństwie:
społeczeństwie:
Na III etapie edukacyjnym około 20% treści
Na III etapie edukacyjnym około 20% treści
nauczania określonych w podstawie programowej
nauczania określonych w podstawie programowej
tego przedmiotu powinno być realizowanych w
tego przedmiotu powinno być realizowanych w
formie uczniowskiego projektu edukacyjnego,
formie uczniowskiego projektu edukacyjnego,
Na IV etapie około 10%,
Na IV etapie około 10%,
Uczniowski projekt edukacyjny powinien mieć
Uczniowski projekt edukacyjny powinien mieć
charakter zespołowy; poszczególne zadania mogą
charakter zespołowy; poszczególne zadania mogą
być wykonywane indywidualnie. Wskazane jest,
być wykonywane indywidualnie. Wskazane jest,
by każdy uczeń uczestniczył w co najmniej
by każdy uczeń uczestniczył w co najmniej
jednym projekcie w każdym roku nauczania
jednym projekcie w każdym roku nauczania
przedmiotu.
przedmiotu.
9
9
Zalecane warunki i sposób
Zalecane warunki i sposób
realizacji:
realizacji:
j. polski - "Wprowadzając nowe treści
j. polski - "Wprowadzając nowe treści
nauczania, powinien wykorzystywać
nauczania, powinien wykorzystywać
m.in. metody aktywizujące np.
m.in. metody aktywizujące np.
dyskusja i debata, drama,
dyskusja i debata, drama,
projekt
projekt
edukacyjny
edukacyjny
, happening.
, happening.
Samodzielne, aktywne i świadome
Samodzielne, aktywne i świadome
wykonywanie zadań pomoże uczniom
wykonywanie zadań pomoże uczniom
przyjąć poznawane treści jako własne.”
przyjąć poznawane treści jako własne.”
10
10
Rozporządzenie MEN z dnia 20
Rozporządzenie MEN z dnia 20
sierpnia 2010 r (Dz. U. nr 156, poz.
sierpnia 2010 r (Dz. U. nr 156, poz.
1046) zmieniające rozporządzenie w
1046) zmieniające rozporządzenie w
sprawie warunków i sposobów
sprawie warunków i sposobów
oceniania, klasyfikowania i
oceniania, klasyfikowania i
promowania uczniów...
promowania uczniów...
Par. 21a
Par. 21a
11
11
1.
1.
Projekt edukacyjny jest zespołowym,
Projekt edukacyjny jest zespołowym,
planowym działaniem uczniów, mającym na
planowym działaniem uczniów, mającym na
celu
celu
rozwiązanie konkretnego problemu
rozwiązanie konkretnego problemu
, z
, z
zastosowaniem różnorodnych metod.
zastosowaniem różnorodnych metod.
2.
2.
Zakres tematyczny projektu edukacyjnego
Zakres tematyczny projektu edukacyjnego
może dotyczyć wybranych treści nauczania
może dotyczyć wybranych treści nauczania
określonych w podstawie programowej
określonych w podstawie programowej
kształcenia ogólnego dla gimnazjów lub
kształcenia ogólnego dla gimnazjów lub
wykraczać poza te treści.
wykraczać poza te treści.
12
12
3
3
. Projekt edukacyjny jest realizowany przez
. Projekt edukacyjny jest realizowany przez
zespół uczniów pod opieką nauczyciela i
zespół uczniów pod opieką nauczyciela i
obejmuje następujące działania:
obejmuje następujące działania:
1) wybranie tematu projektu edukacyjnego;
1) wybranie tematu projektu edukacyjnego;
2) określenie celów projektu edukacyjnego i
2) określenie celów projektu edukacyjnego i
zaplanowanie etapów jego realizacji;
zaplanowanie etapów jego realizacji;
3) wykonanie zaplanowanych działań;
3) wykonanie zaplanowanych działań;
4) publiczne przedstawienie rezultatów
4) publiczne przedstawienie rezultatów
projektu edukacyjnego.
projektu edukacyjnego.
13
13
5. Szczegółowe
5. Szczegółowe
warunki realizacji projektu
warunki realizacji projektu
edukacyjnego określa dyrektor gimnazjum
edukacyjnego określa dyrektor gimnazjum
w porozumieniu z radą pedagogiczną.
w porozumieniu z radą pedagogiczną.
6. Kryteria oceniania zachowania ucznia
6. Kryteria oceniania zachowania ucznia
gimnazjum zawarte w ocenianiu
gimnazjum zawarte w ocenianiu
wewnątrzszkolnym
wewnątrzszkolnym
uwzględniają udział
uwzględniają udział
uczniów w realizacji projektu edukacyjnego.
uczniów w realizacji projektu edukacyjnego.
7.
7.
Wychowawca klasy na początku roku
Wychowawca klasy na początku roku
szkolnego, w którym uczniowie będą
szkolnego, w którym uczniowie będą
realizować projekt edukacyjny, informuje
realizować projekt edukacyjny, informuje
uczniów, rodziców o warunkach realizacji
uczniów, rodziców o warunkach realizacji
projektu edukacyjnego.
projektu edukacyjnego.
14
14
8.
8.
Informacje o
Informacje o
udziale
udziale
ucznia w realizacji
ucznia w realizacji
projektu edukacyjnego oraz temat
projektu edukacyjnego oraz temat
projektu edukacyjnego wpisuje się na
projektu edukacyjnego wpisuje się na
świadectwie ukończenia gimnazjum.
świadectwie ukończenia gimnazjum.
9. W uzasadnionych przypadkach,
9. W uzasadnionych przypadkach,
uniemożliwiających udział ucznia w
uniemożliwiających udział ucznia w
realizacji projektu edukacyjnego,
realizacji projektu edukacyjnego,
dyrektor gimnazjum może zwolnić
dyrektor gimnazjum może zwolnić
ucznia z realizacji projektu
ucznia z realizacji projektu
edukacyjnego.
edukacyjnego.
15
15
Źródła metody projektu
Źródła metody projektu
W XVI wieku w rzymskiej akademii
W XVI wieku w rzymskiej akademii
sztuk pięknych odbywał się konkurs
sztuk pięknych odbywał się konkurs
na projekt konkretnego obiektu
na projekt konkretnego obiektu
architektonicznego a działania te
architektonicznego a działania te
miały charakter ćwiczeniowy i nosiły
miały charakter ćwiczeniowy i nosiły
nazwę „progetti”.
nazwę „progetti”.
16
16
Renesansowe ujęcie
Renesansowe ujęcie
metody:
metody:
Orientowanie się na osobę uczącą
Orientowanie się na osobę uczącą
się,
się,
Orientowanie się na rzeczywistość,
Orientowanie się na rzeczywistość,
Orientowanie się na produkt.
Orientowanie się na produkt.
17
17
Z historii projektu
Z historii projektu
Na przełomie XIX i XX wieku w związku z
Na przełomie XIX i XX wieku w związku z
progresywizmem pedagogicznym powrócono do
progresywizmem pedagogicznym powrócono do
tej metody w Stanach Zjednoczonych.
tej metody w Stanach Zjednoczonych.
Za jej twórcę nowego sposobu uczenia się
Za jej twórcę nowego sposobu uczenia się
poprzez rozwiązywanie problemów uznaje się
poprzez rozwiązywanie problemów uznaje się
działania Johna Deweya.
działania Johna Deweya.
Opisaniem i zdefiniowaniem metody zajął się
Opisaniem i zdefiniowaniem metody zajął się
William H. Kilpatrick.
William H. Kilpatrick.
Uważał on, że metoda ta nie jest w istocie jedną z
Uważał on, że metoda ta nie jest w istocie jedną z
wielu metod kształcenia, lecz jest naczelną
wielu metod kształcenia, lecz jest naczelną
zasadą dydaktyczną.
zasadą dydaktyczną.
Kilpatrick twierdził, że uczniowie powinni
Kilpatrick twierdził, że uczniowie powinni
samodzielnie zdobywać wiadomości i sprawdzać
samodzielnie zdobywać wiadomości i sprawdzać
umiejętności w konkretnych sytuacjach
umiejętności w konkretnych sytuacjach
życiowych, zamiast przyswajać wiedzę
życiowych, zamiast przyswajać wiedzę
teoretycznie.
teoretycznie.
18
18
Metoda projektu obecnie:
Metoda projektu obecnie:
S
S
prowadza się do tego, że zespół
prowadza się do tego, że zespół
uczniów inicjuje, planuje
uczniów inicjuje, planuje
,
,
wykonuje
wykonuje
i prezentuje
i prezentuje
pewne przedsięwzięcie
pewne przedsięwzięcie
oraz ocenia jego wykonanie.
oraz ocenia jego wykonanie.
Rola nauczyciela ogranicza się do
Rola nauczyciela ogranicza się do
pomocy, rady, wsparcia oraz oceny
pomocy, rady, wsparcia oraz oceny
pracy.
pracy.
19
19
Jakie umiejętności kształtuje praca
Jakie umiejętności kształtuje praca
metoda projektów?
metoda projektów?
planowania
planowania
organizacji pracy własnej uczniów
organizacji pracy własnej uczniów
pracy w grupie
pracy w grupie
komunikowania się
komunikowania się
przyjmowania odpowiedzialności
przyjmowania odpowiedzialności
zbierania i selekcjonowania informacji
zbierania i selekcjonowania informacji
rozwiązywania problemów
rozwiązywania problemów
podejmowania decyzji
podejmowania decyzji
twórczego myślenia
twórczego myślenia
rozwijania u uczniów umiejętności kluczowych
rozwijania u uczniów umiejętności kluczowych
oceniania własnej pracy
oceniania własnej pracy
20
20
Nowe role nauczyciela:
Nowe role nauczyciela:
Czy jesteśmy ekspertami
Czy jesteśmy ekspertami
wiedzy?
wiedzy?
przewodnika (planować zajęcia, dobierać
przewodnika (planować zajęcia, dobierać
strategie dydaktyczne),
strategie dydaktyczne),
diagnosty (ma śledzić, porównywać osiągnięcia,
diagnosty (ma śledzić, porównywać osiągnięcia,
identyfikować potrzeby),
identyfikować potrzeby),
menadżera (tworzenie odpowiedniego środowiska
menadżera (tworzenie odpowiedniego środowiska
do pracy),
do pracy),
facylitatora (pomagać w budowaniu celów i
facylitatora (pomagać w budowaniu celów i
dążeń).
dążeń).
21
21
Zmiana roli nauczyciela
Zmiana roli nauczyciela
Projekt = zespół uczniów +
Projekt = zespół uczniów +
nauczyciel
nauczyciel
Kluczem do sukcesu w metodzie projektu
Kluczem do sukcesu w metodzie projektu
jest przekonanie uczniów, żeby przejęli
jest przekonanie uczniów, żeby przejęli
odpowiedzialność za wykonywanie zadań
odpowiedzialność za wykonywanie zadań
określonych w projekcie.
określonych w projekcie.
Nauczyciel nie powinien być jedynym
Nauczyciel nie powinien być jedynym
ekspertem w danej dziedzinie i
ekspertem w danej dziedzinie i
„podawaczem wiedzy”.
„podawaczem wiedzy”.
22
22
Cechy charakterystyczne dla
Cechy charakterystyczne dla
projektów
projektów
edukacyjnych:
edukacyjnych:
progresywistyczna rola nauczyciela,
progresywistyczna rola nauczyciela,
podmiotowość uczącego się,
podmiotowość uczącego się,
całościowość,
całościowość,
odejście od tradycyjnego oceniania.
odejście od tradycyjnego oceniania.
23
23
Cechy charakterystyczne dla
Cechy charakterystyczne dla
projektów edukacyjnych:
projektów edukacyjnych:
Jest to przedsięwzięcie innowacyjne,
Jest to przedsięwzięcie innowacyjne,
wymagające odmiennych od
wymagające odmiennych od
dotychczas stosowanych metod
dotychczas stosowanych metod
działania, efektywniejszych sposobów
działania, efektywniejszych sposobów
komunikowania się i współpracy;
komunikowania się i współpracy;
Posiada tytuł, który jest problemem do
Posiada tytuł, który jest problemem do
rozwiązania
rozwiązania
Nie powtarza się w identycznej formie;
Nie powtarza się w identycznej formie;
24
24
Cechy charakterystyczne dla
Cechy charakterystyczne dla
projektów edukacyjnych:
projektów edukacyjnych:
Ma wyznaczone cele i ma przynieść
Ma wyznaczone cele i ma przynieść
określony rezultat;
określony rezultat;
Jest przedsięwzięciem kompleksowym i
Jest przedsięwzięciem kompleksowym i
wykracza zazwyczaj poza ramy
wykracza zazwyczaj poza ramy
jednego przedmiotu;
jednego przedmiotu;
Ma ograniczone ramy czasowe (ma
Ma ograniczone ramy czasowe (ma
ustalone terminy ukończenia całości
ustalone terminy ukończenia całości
przedsięwzięcia oraz kolejnych
przedsięwzięcia oraz kolejnych
etapów);
etapów);
25
25
Cechy charakterystyczne dla
Cechy charakterystyczne dla
projektów edukacyjnych:
projektów edukacyjnych:
Realizowany jest przez określone
Realizowany jest przez określone
osoby, które są odpowiedzialne za
osoby, które są odpowiedzialne za
jego realizację;
jego realizację;
Jest jednorazowym wysiłkiem, nie jest
Jest jednorazowym wysiłkiem, nie jest
powtórzeniem wcześniejszych prac;
powtórzeniem wcześniejszych prac;
Ma ustalone sposoby określania tego,
Ma ustalone sposoby określania tego,
w jakim stopniu zakładane cele
w jakim stopniu zakładane cele
zostały osiągnięte;
zostały osiągnięte;
26
26
Cechy charakterystyczne dla
Cechy charakterystyczne dla
projektów edukacyjnych:
projektów edukacyjnych:
Już na początku znane są kryteria i
Już na początku znane są kryteria i
sposób oceny efektów;
sposób oceny efektów;
Uczniowie znają zasady i formy
Uczniowie znają zasady i formy
prezentacji wyników swojej pracy;
prezentacji wyników swojej pracy;
Rezultaty pracy prezentowane są
Rezultaty pracy prezentowane są
publicznie (znani są odbiorcy
publicznie (znani są odbiorcy
prezentacji).
prezentacji).
27
27
Czas trwania projektu
Czas trwania projektu
Najczęściej ze względu na swój
Najczęściej ze względu na swój
rozmiar projekt realizowany jest w
rozmiar projekt realizowany jest w
dłuższym okresie: kilka tygodni,
dłuższym okresie: kilka tygodni,
semestr, rok.
semestr, rok.
28
28
TYPY PROJEKTÓW EDUKACYJNYCH:
TYPY PROJEKTÓW EDUKACYJNYCH:
1. Ze względu na strukturę projektu:
1. Ze względu na strukturę projektu:
-
silnie ustrukturalizowane
silnie ustrukturalizowane
-
słabo ustrukturalizowane
słabo ustrukturalizowane
2. Ze względu na zakres materiału:
2. Ze względu na zakres materiału:
-
przedmiotowe
przedmiotowe
-
modułowe
modułowe
-
międzyprzedmiotowe
międzyprzedmiotowe
29
29
TYPY PROJEKTÓW EDUKACYJNYCH:
TYPY PROJEKTÓW EDUKACYJNYCH:
3. Ze względu na podział pracy:
3. Ze względu na podział pracy:
-
indywidualne
indywidualne
-
zespołowe
zespołowe
4. Ze względu na formę pracy uczniów:
4. Ze względu na formę pracy uczniów:
-
jednorodne
jednorodne
-
zróżnicowane
zróżnicowane
30
30
TYPY PROJEKTÓW EDUKACYJNYCH:
TYPY PROJEKTÓW EDUKACYJNYCH:
5. Ze względu na cele:
5. Ze względu na cele:
- badawcze
- badawcze
- techniczne
- techniczne
- biznesowe
- biznesowe
- projekty – przedsięwzięcia
- projekty – przedsięwzięcia
6. Ze względu na możliwości i sposób
6. Ze względu na możliwości i sposób
prezentacji:
prezentacji:
- zakończone typowa prezentacją
- zakończone typowa prezentacją
- projekty, których prezentacja jest formą
- projekty, których prezentacja jest formą
przedstawienia efektów pracy.
przedstawienia efektów pracy.
31
31
Aby pracować skutecznie w
Aby pracować skutecznie w
grupie...
grupie...
liczącej więcej niż 15 uczniów, należy tworzyć
liczącej więcej niż 15 uczniów, należy tworzyć
zespoły. Im większa grupa, tym mniejsza
zespoły. Im większa grupa, tym mniejsza
aktywność uczestników:
aktywność uczestników:
3 - 6 aktywność wszystkich jest bardzo duża
3 - 6 aktywność wszystkich jest bardzo duża
7- 10 połowa uczniów jest aktywna, połowa w
7- 10 połowa uczniów jest aktywna, połowa w
mniejszym stopniu
mniejszym stopniu
11-18 tylko 5-6 uczniów jest stale aktywnych,
11-18 tylko 5-6 uczniów jest stale aktywnych,
reszta w znacznie mniejszym stopniu
reszta w znacznie mniejszym stopniu
19 - 30 aktywnych jest 3-4 uczniów, pozostali
19 - 30 aktywnych jest 3-4 uczniów, pozostali
są bierni.
są bierni.
32
32
Tematy powinny być:
Tematy powinny być:
konkretne (np. zamiast: „Uczymy się o
konkretne (np. zamiast: „Uczymy się o
demokracji”, – „Jak skonstruować grę uczącą
demokracji”, – „Jak skonstruować grę uczącą
zasad demokracji”);
zasad demokracji”);
jasno określone (np. zamiast: „Poznajemy historię
jasno określone (np. zamiast: „Poznajemy historię
naszego miasta” – „Jak opracować przewodnik po
naszego miasta” – „Jak opracować przewodnik po
najbliższej okolicy? lub „Jak wykonać interesującą
najbliższej okolicy? lub „Jak wykonać interesującą
stronę internetową naszego miasta”);
stronę internetową naszego miasta”);
sformułowane w formie efektu, a nie samego
sformułowane w formie efektu, a nie samego
działania, które prowadzi do jego osiągnięcia (np.
działania, które prowadzi do jego osiągnięcia (np.
zamiast „Poznajemy przyrodnicze ciekawostki
zamiast „Poznajemy przyrodnicze ciekawostki
regionu” – „Jak przygotować słuchowisko radiowe
regionu” – „Jak przygotować słuchowisko radiowe
o przyrodniczych ciekawostkach regionu”;
o przyrodniczych ciekawostkach regionu”;
ambitne, ale realistyczne, czyli możliwe do
ambitne, ale realistyczne, czyli możliwe do
zrealizowania w określonym czasie.
zrealizowania w określonym czasie.
33
33
Przykładowe tematy projektów
Przykładowe tematy projektów
uczniowskich:
uczniowskich:
Jak oszczędzać energię w gospodarstwie domowym.
Jak oszczędzać energię w gospodarstwie domowym.
Jakie produkty żywnościowej jedliśmy dawniej i co
Jakie produkty żywnościowej jedliśmy dawniej i co
jemy dziś.
jemy dziś.
Jak zorganizować pomoc dla uczniów w pobliskim
Jak zorganizować pomoc dla uczniów w pobliskim
szpitalu.
szpitalu.
Jak ocalić od zapomnienia ginące miejsca w
Jak ocalić od zapomnienia ginące miejsca w
najbliższej okolicy.
najbliższej okolicy.
Jak nasze codzienne wybory wpływają na życie ludzi
Jak nasze codzienne wybory wpływają na życie ludzi
na całym świecie.
na całym świecie.
Jak zachęcić młodszych kolegów do czytania.
Jak zachęcić młodszych kolegów do czytania.
Planujemy budżet wycieczki klasowej.
Planujemy budżet wycieczki klasowej.
Czy matematyka jest niezbędna w codziennym życiu.
Czy matematyka jest niezbędna w codziennym życiu.
Czy droższe produkty są lepsze.
Czy droższe produkty są lepsze.
Jak zorganizować Dzień Patrona, Święto Szkoły,
Jak zorganizować Dzień Patrona, Święto Szkoły,
jubileusz...
jubileusz...
34
34
Opiekun projektu
Opiekun projektu
odpowiada
odpowiada
za:
za:
a) wskazanie tematyki realizowanych projektów z
a) wskazanie tematyki realizowanych projektów z
uwzględnieniem zainteresowań uczniów i treści
uwzględnieniem zainteresowań uczniów i treści
podstawy programowej;
podstawy programowej;
b) omówienie z uczniami zakresu tematycznego oraz
b) omówienie z uczniami zakresu tematycznego oraz
celów projektu i koordynowanie podziału uczniów na
celów projektu i koordynowanie podziału uczniów na
poszczególne zespoły projektowe;
poszczególne zespoły projektowe;
c) opracowanie karty projektu i innych dokumentów
c) opracowanie karty projektu i innych dokumentów
( kontrakt dla uczniów, arkusz oceny projektu,
( kontrakt dla uczniów, arkusz oceny projektu,
narzędzia do ewaluacji, kryteria oceny projektu oraz
narzędzia do ewaluacji, kryteria oceny projektu oraz
instrukcja realizacji projektu) o ile taka potrzeba
instrukcja realizacji projektu) o ile taka potrzeba
zachodzi;
zachodzi;
d) prowadzenie konsultacji dla uczniów realizujących
d) prowadzenie konsultacji dla uczniów realizujących
projekt;
projekt;
e) monitorowanie jego realizacji;
e) monitorowanie jego realizacji;
f) ocenę projektu we współpracy z nauczycielami,
f) ocenę projektu we współpracy z nauczycielami,
którzy wspomagali jego realizację.
którzy wspomagali jego realizację.
35
35
Szkolny koordynator
Szkolny koordynator
projektu
projektu
to nauczyciel powołany przez dyrektora gimnazjum,
to nauczyciel powołany przez dyrektora gimnazjum,
którego zadaniem jest:
którego zadaniem jest:
zebranie od zespołów przedmiotowych bądź
zebranie od zespołów przedmiotowych bądź
poszczególnych nauczycieli propozycji tematów
poszczególnych nauczycieli propozycji tematów
projektu, sporządzenie ich listy zbiorczej, jej
projektu, sporządzenie ich listy zbiorczej, jej
przedstawienie dyrektorowi i radzie pedagogicznej
przedstawienie dyrektorowi i radzie pedagogicznej
oraz upowszechnienie w sposób przyjęty w szkole;
oraz upowszechnienie w sposób przyjęty w szkole;
monitorowanie stanu realizacji projektów;
monitorowanie stanu realizacji projektów;
upowszechnienie informacji na temat realizowanych
upowszechnienie informacji na temat realizowanych
projektów;
projektów;
organizację publicznej prezentacji projektów;
organizację publicznej prezentacji projektów;
podsumowanie realizacji projektów i przedstawienie
podsumowanie realizacji projektów i przedstawienie
radzie pedagogicznej sprawozdania zbiorczego na
radzie pedagogicznej sprawozdania zbiorczego na
koniec roku szkolnego.
koniec roku szkolnego.
36
36
„
„
Dekalog” nauczyciela pracującego
Dekalog” nauczyciela pracującego
metodą projektu
metodą projektu
wspieraj, a nie wyręczaj swoich uczniów,
wspieraj, a nie wyręczaj swoich uczniów,
pozwól uczniom poczuć się „właścicielami” wykonywanego
pozwól uczniom poczuć się „właścicielami” wykonywanego
projektu,
projektu,
pobudzaj ich do rozwijania swoich zainteresowań,
pobudzaj ich do rozwijania swoich zainteresowań,
zachęcaj do twórczego rozwiązywania problemów,
zachęcaj do twórczego rozwiązywania problemów,
zachęcaj do korzystania z różnych źródeł informacji,
zachęcaj do korzystania z różnych źródeł informacji,
stwarzaj możliwości do dyskusji i negocjowania
stwarzaj możliwości do dyskusji i negocjowania
proponowanych rozwiązań,
proponowanych rozwiązań,
zachęcaj do analizy popełnionych błędów i wyciągania z
zachęcaj do analizy popełnionych błędów i wyciągania z
nich wniosków na przyszłość,
nich wniosków na przyszłość,
pamiętaj, że efekt pracy uczniów nie musi być całkowicie
pamiętaj, że efekt pracy uczniów nie musi być całkowicie
zbieżny z Twoim początkowym wyobrażeniem o nim,
zbieżny z Twoim początkowym wyobrażeniem o nim,
pomagaj uczniom rozwiązywać pojawiające się problemy i
pomagaj uczniom rozwiązywać pojawiające się problemy i
konflikty w grupie,
konflikty w grupie,
współpracuj z innymi nauczycielami, gdyż każdy projekt,
współpracuj z innymi nauczycielami, gdyż każdy projekt,
nawet przedmiotowy, ma pewien wymiar
nawet przedmiotowy, ma pewien wymiar
interdyscyplinarny.
interdyscyplinarny.
37
37
FAZY PRACY METODĄ PROJEKTÓW
FAZY PRACY METODĄ PROJEKTÓW
1.
1.
Zainicjowanie projektu (wybór zagadnień).
Zainicjowanie projektu (wybór zagadnień).
2. Podział na grupy.
2. Podział na grupy.
3. Rozważenie propozycji tematu - opis tematu
3. Rozważenie propozycji tematu - opis tematu
(alternatywa: przygotowanie banku tematów – wybór
(alternatywa: przygotowanie banku tematów – wybór
tematów z podziałem na grupy - opis tematu).
tematów z podziałem na grupy - opis tematu).
4. Spisanie kontraktu.
4. Spisanie kontraktu.
5. Realizacja projektu (stymulowana konsultacjami)
5. Realizacja projektu (stymulowana konsultacjami)
potwierdzona stworzeniem raportu.
potwierdzona stworzeniem raportu.
6. Prezentacja projektu zakończona jego oceną.
6. Prezentacja projektu zakończona jego oceną.
7. Ewentualne podsumowania, uzupełnienia, refleksje
7. Ewentualne podsumowania, uzupełnienia, refleksje
powykonawcze.
powykonawcze.
38
38
KONTRAKT
to dokument w formie umowy pomiędzy grupą
to dokument w formie umowy pomiędzy grupą
a nauczycielem, przyjęty przez obie strony i
a nauczycielem, przyjęty przez obie strony i
poświadczony podpisami obu stron.
poświadczony podpisami obu stron.
Powinien zawierać:
Powinien zawierać:
Uzgodniony przez obie strony opis projektu.
Uzgodniony przez obie strony opis projektu.
Sugerowane źródła informacji.
Sugerowane źródła informacji.
Uzgodnione terminy konsultacji i prezentacji
Uzgodnione terminy konsultacji i prezentacji
(dopasowane do narzuconej przez nauczyciela daty
(dopasowane do narzuconej przez nauczyciela daty
zakończenia projektu).
zakończenia projektu).
Uzgodnione i zrozumiałe dla ucznia kryteria oceny
Uzgodnione i zrozumiałe dla ucznia kryteria oceny
(oraz konsekwencje niewykonania zadań w
(oraz konsekwencje niewykonania zadań w
określonych terminach).
określonych terminach).
39
39
OPIS PROJEKTU
OPIS PROJEKTU
Uczniowie po wstępnym rozeznaniu problematyki związanej z
Uczniowie po wstępnym rozeznaniu problematyki związanej z
wybranym projektem dokonują opisu projektu (np. w
wybranym projektem dokonują opisu projektu (np. w
ramach pracy domowej) - jest to etap bardzo ważny.
ramach pracy domowej) - jest to etap bardzo ważny.
Opis taki powinien zawierać:
Opis taki powinien zawierać:
Szczegółowy temat projektu
Szczegółowy temat projektu
Cele projektu (jasne i mierzalne)
Cele projektu (jasne i mierzalne)
Przewidywaną formę realizacji i prezentacji (wybraną w
Przewidywaną formę realizacji i prezentacji (wybraną w
formie dyskusji w grupie, biorąc pod uwagę: realność,
formie dyskusji w grupie, biorąc pod uwagę: realność,
możliwości realizacji, ryzyko, spodziewane rezultaty,
możliwości realizacji, ryzyko, spodziewane rezultaty,
atrakcyjność itp.).
atrakcyjność itp.).
Plan pracy grupy - zakres zadań dla każdego z uczestników.
Plan pracy grupy - zakres zadań dla każdego z uczestników.
Opis przedstawiony zostaje nauczycielowi, wspólnie z nim
Opis przedstawiony zostaje nauczycielowi, wspólnie z nim
przeanalizowany, zaakceptowany po uwzględnieniu
przeanalizowany, zaakceptowany po uwzględnieniu
wynegocjowanych poprawek.
wynegocjowanych poprawek.
Praca metodą projektów wiąże się z rozwiązywaniem wielu
Praca metodą projektów wiąże się z rozwiązywaniem wielu
problemów.
problemów.
40
40
STRUKTURA PROJEKTU
STRUKTURA PROJEKTU
1.
1.
PRZYGOTOWANIE/ określenie tematu
PRZYGOTOWANIE/ określenie tematu
Działania nauczyciela
zapoznanie uczniów z
metodą projektów
wzbudzenie
zainteresowania
pomoc w określeniu
treści, tematu lub
sformułowaniu problemu
przyszłego projektu
zapoznanie z
materiałami
Działania uczniów
wstępne, samodzielne/
w zespołach
studiowanie informacji,
razem z nauczycielem,
rodzicami
ustalenie tematu
określenie celów
formułowanie
problemów
41
41
2. PLANOWANIE 1/2
2. PLANOWANIE 1/2
1.
1.
Opracowanie instrukcji do projektu
Opracowanie instrukcji do projektu
.
.
2.
2.
Zawarcie kontraktu.
Zawarcie kontraktu.
3.
3.
Określenie źródeł informacji (dodatkowe
Określenie źródeł informacji (dodatkowe
materiały, zasoby internetowe itp.)
materiały, zasoby internetowe itp.)
4.
4.
Ustalenie zadań w poszczególnych grupach
Ustalenie zadań w poszczególnych grupach
(karty pracy).
(karty pracy).
5.
5.
Opracowanie spisu literatury.
Opracowanie spisu literatury.
6.
6.
Ustalenie harmonogramu działań.
Ustalenie harmonogramu działań.
7.
7.
Określenie formy, planu prezentacji rezultatów.
Określenie formy, planu prezentacji rezultatów.
8.
8.
Określenie obowiązków i zakresu pracy (przy
Określenie obowiązków i zakresu pracy (przy
projekcie grupowym).
projekcie grupowym).
9.
9.
Sprawdzenie przygotowania uczniów do
Sprawdzenie przygotowania uczniów do
realizacji wybranego tematu.
realizacji wybranego tematu.
42
42
2. PLANOWANIE 2/2
2. PLANOWANIE 2/2
Działania nauczyciela
Działania nauczyciela
pomaga w dostępie
pomaga w dostępie
do materiałów i
do materiałów i
innych źródeł
innych źródeł
informacji
informacji
podaje informacje o
podaje informacje o
prawidłowościach
prawidłowościach
pracy z materiałami
pracy z materiałami
i innymi źródłami
i innymi źródłami
pomaga wybrać
pomaga wybrać
kryteria oceny
kryteria oceny
Działania uczniów
Działania uczniów
poszukują źródeł
poszukują źródeł
informacji
informacji
studiują dane,
studiują dane,
zwracając się do
zwracając się do
nauczyciela jedynie
nauczyciela jedynie
po rekomendacje
po rekomendacje
(polecenia)
(polecenia)
samodzielnie
samodzielnie
opracowują
opracowują
spostrzeżenia
spostrzeżenia
43
43
Schemat instrukcji do projektu
Schemat instrukcji do projektu
Temat projektu..........
Temat projektu..........
Cele:
Cele:
1.
1.
2.
2.
Zadania, które trzeba wykonać, aby zrealizować cele projektu:
Zadania, które trzeba wykonać, aby zrealizować cele projektu:
1.
1.
2.
2.
Źródła, z których możesz skorzystać:
Źródła, z których możesz skorzystać:
1.Ludzie (kto?)..............
1.Ludzie (kto?)..............
2. Instytucje..................
2. Instytucje..................
3. Inne..............
3. Inne..............
Terminy konsultacji z nauczycielem..............
Terminy konsultacji z nauczycielem..............
Termin prezentacji..............
Termin prezentacji..............
Jak przedstawimy efekty naszej pracy – rozwiązanie
Jak przedstawimy efekty naszej pracy – rozwiązanie
problemu.......................
problemu.......................
Co będzie brane pod uwagę przy ocenie ?
Co będzie brane pod uwagę przy ocenie ?
Plany pracy poszczególnych członków zespołu / grup (tabelka?)
Plany pracy poszczególnych członków zespołu / grup (tabelka?)
44
44
3. POSZUKIWANIE = DZIAŁANIE
3. POSZUKIWANIE = DZIAŁANIE
Działania nauczyciela
Działania nauczyciela
obserwuje i
obserwuje i
doradza
doradza
pośrednio kieruje
pośrednio kieruje
pracą
pracą
przewiduje
przewiduje
dostrzega
dostrzega
indywidualny wkład
indywidualny wkład
każdego ucznia
każdego ucznia
w projekt
w projekt
Działania uczniów
Działania uczniów
zbierają informacje
zbierają informacje
przeprowadzają
przeprowadzają
analizę
analizę
konfrontują ze sobą
konfrontują ze sobą
różne punkty
różne punkty
widzenia
widzenia
projektują
projektują
indywidualnie lub
indywidualnie lub
grupowo pracę
grupowo pracę
45
45
4. Opracowanie
4. Opracowanie
Działania nauczyciela
Działania nauczyciela
udziela rad
udziela rad
pokazuje wzorce
pokazuje wzorce
dobrze
dobrze
sformułowanych
sformułowanych
projektów
projektów
pomaga napisać
pomaga napisać
wstęp, bibliografię
wstęp, bibliografię
prawidłowo określić
prawidłowo określić
formę, zakończenie
formę, zakończenie
Działania uczniów
Działania uczniów
piszą i legalizują
piszą i legalizują
pracę
pracę
tworzą projekt jako
tworzą projekt jako
jedną całość
jedną całość
46
46
PLAN SPRAWOZDANIA Z PROJEKTU
PLAN SPRAWOZDANIA Z PROJEKTU
1. CZĘŚĆ TYTUŁOWA
1. CZĘŚĆ TYTUŁOWA
Zawiera nazwę projektu, imię i nazwisko autora (autorów) oraz opiekuna
Zawiera nazwę projektu, imię i nazwisko autora (autorów) oraz opiekuna
(koordynatora), datę złożenia projektu, nazwę szkoły (instytucji), w której
(koordynatora), datę złożenia projektu, nazwę szkoły (instytucji), w której
projekt zrealizowano.
projekt zrealizowano.
2. PODZIĘKOWANIA
2. PODZIĘKOWANIA
(dla osób, instytucji i konsultantów mających wpływ na
(dla osób, instytucji i konsultantów mających wpływ na
końcowy efekt projektu)
końcowy efekt projektu)
3. STRESZCZENIE PROJEKTU
3. STRESZCZENIE PROJEKTU
W skondensowanej formie (do jednej strony
W skondensowanej formie (do jednej strony
A4) przedstawia cele, warunki i podstawowe wnioski płynące z projektu
A4) przedstawia cele, warunki i podstawowe wnioski płynące z projektu
oraz uwypuklać jego osiągnięcia)
oraz uwypuklać jego osiągnięcia)
4. CZĘŚĆ GŁÓWNA - ODKRYCIA I INFORMACJE
4. CZĘŚĆ GŁÓWNA - ODKRYCIA I INFORMACJE
Należy podzielić tę część na mniejsze, logicznie uporządkowane działy.
Należy podzielić tę część na mniejsze, logicznie uporządkowane działy.
Przedstawia się tu istniejące rozwiązania, analizę wyników, pomiarów,
Przedstawia się tu istniejące rozwiązania, analizę wyników, pomiarów,
badań, opis sposobów dojścia do rozwiązania, opisuje uzyskane efekty.
badań, opis sposobów dojścia do rozwiązania, opisuje uzyskane efekty.
Rysunki, tabele, wykresy - jedynie te najważniejsze.
Rysunki, tabele, wykresy - jedynie te najważniejsze.
5
5
. WNIOSKI
. WNIOSKI
Tu powinny znaleźć się konkluzje wynikające z przeprowadzonych badań,
Tu powinny znaleźć się konkluzje wynikające z przeprowadzonych badań,
eksperymentów lub innych działań oraz omówienie wad i zalet rozwiązania.
eksperymentów lub innych działań oraz omówienie wad i zalet rozwiązania.
6. REKOMENDACJE - ZALECENIA
6. REKOMENDACJE - ZALECENIA
Zapisuje się je wtedy, gdy opisana w projekcie sytuacja nie jest
Zapisuje się je wtedy, gdy opisana w projekcie sytuacja nie jest
satysfakcjonująca. Zawierają sugestie dotyczące działań w celu naprawy
satysfakcjonująca. Zawierają sugestie dotyczące działań w celu naprawy
istniejącej sytuacji.
istniejącej sytuacji.
7. BIBLIOGRAFIA
7. BIBLIOGRAFIA
(powinny do niej nawiązywać odsyłacze w tekście)
(powinny do niej nawiązywać odsyłacze w tekście)
8. ZAŁĄCZNIKI
8. ZAŁĄCZNIKI
(wzory ankiet, kalkulacje ekonomiczne, itp.)
(wzory ankiet, kalkulacje ekonomiczne, itp.)
47
47
5. Prezentacja
5. Prezentacja
Działania
Działania
nauczyciela
nauczyciela
słucha
słucha
zadaje pytania
zadaje pytania
Działania uczniów
Działania uczniów
opracowanie planu
opracowanie planu
prezentacji
prezentacji
każdy indywidualnie
każdy indywidualnie
prezentuje się
prezentuje się
bierze czynny udział
bierze czynny udział
w dyskusji na temat prac
w dyskusji na temat prac
innych uczniów; w
innych uczniów; w
prezentacji uczestniczą
prezentacji uczestniczą
wszyscy członkowie
wszyscy członkowie
zespołu
zespołu
48
48
FORMY PREZENTACJI 1/3
FORMY PREZENTACJI 1/3
album ilustrowany zdjęciami, szkicami,
album ilustrowany zdjęciami, szkicami,
mapkami, relacjami, wierszami
mapkami, relacjami, wierszami
portfolio z dokumentacją, własnymi
portfolio z dokumentacją, własnymi
analizami itp.
analizami itp.
plakat, collage, inna forma plastyczna
plakat, collage, inna forma plastyczna
książka, broszura, ulotka, gazetka
książka, broszura, ulotka, gazetka
prezentacja multimedialna
prezentacja multimedialna
skonstruowanie modelu zjawiska, makiety
skonstruowanie modelu zjawiska, makiety
budowli
budowli
film, nagranie dźwiękowe
film, nagranie dźwiękowe
sprawozdanie
sprawozdanie
49
49
FORMY PREZENTACJI 2/3
FORMY PREZENTACJI 2/3
przedstawienie teatralne, inscenizacja
przedstawienie teatralne, inscenizacja
happening, marsz, piknik naukowy
happening, marsz, piknik naukowy
debata, dyskusja z wykorzystaniem
debata, dyskusja z wykorzystaniem
przygotowanych materiałów
przygotowanych materiałów
szkolna wystawa prac uczniów
szkolna wystawa prac uczniów
wspólny raport z przeprowadzonego
wspólny raport z przeprowadzonego
badania
badania
konferencja naukowa: wykłady i
konferencja naukowa: wykłady i
prezentacje prowadzone przez uczniów
prezentacje prowadzone przez uczniów
50
50
FORMY PREZENTACJI 3/3
FORMY PREZENTACJI 3/3
przeprowadz
przeprowadz
enie
enie
akcj
akcj
i
i
społeczn
społeczn
ych
ych
na rzecz
na rzecz
swoich rówieśników
swoich rówieśników
o
o
pracowa
pracowa
nie
nie
poradnik
poradnik
a
a
dotycząc
dotycząc
ego
ego
żywienia
żywienia
przygotowa
przygotowa
nie i prezentacja
nie i prezentacja
zestaw
zestaw
u
u
ćwiczeń
ćwiczeń
poprawiających kondycję oraz nau
poprawiających kondycję oraz nau
ka
ka
innych
innych
stosowania tych ćwiczeń
stosowania tych ćwiczeń
zorganizowa
zorganizowa
nie
nie
wystaw
wystaw
y
y
na określony temat
na określony temat
połączon
połączon
ej
ej
z np. z degustacją, nauką,
z np. z degustacją, nauką,
możliwością przygotowania doświadczenia
możliwością przygotowania doświadczenia
wydawa
wydawa
nie
nie
gazetk
gazetk
i
i
informacyjn
informacyjn
ej
ej
pr
pr
zeprowadzenie
zeprowadzenie
bada
bada
ń
ń
naukow
naukow
ych
ych
na
na
wybrany temat i ogłoszenie ich wyników,
wybrany temat i ogłoszenie ich wyników,
organizacja
organizacja
Dni ...
Dni ...
51
51
PRZYGOTOWANIE PREZENTACJI
PRZYGOTOWANIE PREZENTACJI
Podczas przygotowania prezentacji dobrze jest odpowiadać na
Podczas przygotowania prezentacji dobrze jest odpowiadać na
następujące pytania:
następujące pytania:
Dlaczego to mówisz?
Dlaczego to mówisz?
(cel - przekazać informacje, wysunąć
(cel - przekazać informacje, wysunąć
propozycję, zainspirować, sprzedać)
propozycję, zainspirować, sprzedać)
Do kogo to mówisz?
Do kogo to mówisz?
(słuchacze - kim są słuchacze, jak duża
(słuchacze - kim są słuchacze, jak duża
jest grupa, jaką ma wiedzę o przedstawianym problemie)
jest grupa, jaką ma wiedzę o przedstawianym problemie)
Co masz zamiar powiedzieć?
Co masz zamiar powiedzieć?
(treść - zbierz informacje,
(treść - zbierz informacje,
ustal kolejność, określ czas na każde zagadnienie)
ustal kolejność, określ czas na każde zagadnienie)
Jak masz zamiar to powiedzieć?
Jak masz zamiar to powiedzieć?
(forma - zaplanuj
(forma - zaplanuj
strukturę, zrób notatki, przygotuj pomoce, rozważ
strukturę, zrób notatki, przygotuj pomoce, rozważ
zastosowanie anegdot i dowcipów)
zastosowanie anegdot i dowcipów)
Przy projektach grupowych wskazane jest, by wszyscy członkowie
Przy projektach grupowych wskazane jest, by wszyscy członkowie
brali udział w prezentacji.
brali udział w prezentacji.
Jedynie w uzasadnionych przypadkach
Jedynie w uzasadnionych przypadkach
można odstępować od tej zasady.
można odstępować od tej zasady.
52
52
SCENARIUSZ PREZENTACJI
SCENARIUSZ PREZENTACJI
WPROWADZENIE - cel spotkania i przedstawiane
WPROWADZENIE - cel spotkania i przedstawiane
zagadnienia.
zagadnienia.
MOTYWACJA - przekonanie słuchaczy dlaczego warto
MOTYWACJA - przekonanie słuchaczy dlaczego warto
uczestniczyć w prezentacji.
uczestniczyć w prezentacji.
PLAN SPOTKANIA.
PLAN SPOTKANIA.
TREŚĆ PODZIELONA NA CZĘŚCI Z PODSUMOWANIEM
TREŚĆ PODZIELONA NA CZĘŚCI Z PODSUMOWANIEM
KAŻDEJ Z NICH - przedstawienie głównych tez i analizy
KAŻDEJ Z NICH - przedstawienie głównych tez i analizy
problemu (wykorzystanie sprzętu audiowizyjnego).
problemu (wykorzystanie sprzętu audiowizyjnego).
ZAKOŃCZENIE - końcowe podsumowanie, ewentualne
ZAKOŃCZENIE - końcowe podsumowanie, ewentualne
kontrowersje związane z omówionym problemem.
kontrowersje związane z omówionym problemem.
WNIOSKI - powtórzyć główne tezy, powiedzieć jeszcze raz,
WNIOSKI - powtórzyć główne tezy, powiedzieć jeszcze raz,
dlaczego projekt jest ważny dla słuchaczy. Przedstawić
dlaczego projekt jest ważny dla słuchaczy. Przedstawić
wnioski.
wnioski.
ODPOWIEDZI NA EWENTUALNE PYTANIA SŁUCHACZY.
ODPOWIEDZI NA EWENTUALNE PYTANIA SŁUCHACZY.
PODZIĘKOWANIE ZA UWAGĘ.
PODZIĘKOWANIE ZA UWAGĘ.
53
53
6. Ocenianie
6. Ocenianie
Działania nauczyciela
Działania nauczyciela
indywidualnie ocenia
indywidualnie ocenia
każdego ucznia
każdego ucznia
następnie poszczególne
następnie poszczególne
fazy i pracę w całości
fazy i pracę w całości
do oceny stosuje
do oceny stosuje
kryteria określone w
kryteria określone w
instrukcji
instrukcji
pokazuje
pokazuje
niewykorzystane
niewykorzystane
możliwości
możliwości
daje wskazówki do
daje wskazówki do
przyszłej pracy
przyszłej pracy
Działania uczniów
Działania uczniów
samoocena
samoocena
uczniów,
uczniów,
zespołów
zespołów
omówienie ocen
omówienie ocen
innych członków
innych członków
grupy
grupy
54
54
OCENIANIE PROJEKTU:
OCENIANIE PROJEKTU:
SAMOOCENA
SAMOOCENA
OCENA NAUCZYCIELA
OCENA NAUCZYCIELA
WŁĄCZANIE UCZNIÓW W OCENĘ
WŁĄCZANIE UCZNIÓW W OCENĘ
PROJEKTÓW PREZENTOWANYCH
PROJEKTÓW PREZENTOWANYCH
PRZEZ INNYCH – np. W FORMIE
PRZEZ INNYCH – np. W FORMIE
KARTY DO GŁOSOWANIA
KARTY DO GŁOSOWANIA
55
55
Etapy
Etapy
realizacji
realizacji
projektu
projektu
Umiejętności
Umiejętności
Uwagi
Uwagi
Ocena
Ocena
a)
a)
formułowanie
formułowanie
tematu
tematu
- precyzyjne sformułowanie tematu
- precyzyjne sformułowanie tematu
- jasne określenie celów
- jasne określenie celów
b) zbieranie i
b) zbieranie i
opracowywani
opracowywani
e informacji
e informacji
- selekcja informacji
- selekcja informacji
- krytyczna ocena informacji
- krytyczna ocena informacji
c) prezentacja
c) prezentacja
- wykorzystanie czasu prezentacji
- wykorzystanie czasu prezentacji
- zainteresowanie innych uczniów
- zainteresowanie innych uczniów
- sposób mówienia (precyzja
- sposób mówienia (precyzja
wypowiedzi, akcentowanie)
wypowiedzi, akcentowanie)
d) praca w
d) praca w
grupie
grupie
- przekazywanie informacji
- przekazywanie informacji
- podejmowanie decyzji
- podejmowanie decyzji
- słuchanie siebie nawzajem
- słuchanie siebie nawzajem
- rozwiązywanie konfliktów
- rozwiązywanie konfliktów
- samoocena postępów
- samoocena postępów
56
56
OCENIANIE PROJEKTU
OCENIANIE PROJEKTU
Oceny postępów ucznia w pracy nad
Oceny postępów ucznia w pracy nad
projektem powinny być wystawiane
projektem powinny być wystawiane
po następujących trzech etapach:
po następujących trzech etapach:
po upływie około jednej trzeciej
po upływie około jednej trzeciej
wyznaczonego czasu (20%)
wyznaczonego czasu (20%)
po upływie około dwóch trzecich
po upływie około dwóch trzecich
wyznaczonego czasu (20%)
wyznaczonego czasu (20%)
po zakończeniu projektu (60%).
po zakończeniu projektu (60%).
57
57
OCENIANIE PROJEKTU
OCENIANIE PROJEKTU
Przykładowe wymagania stawiane uczniom:
Przykładowe wymagania stawiane uczniom:
Samodzielnie dokonuje wyboru tematu.
Samodzielnie dokonuje wyboru tematu.
Konstruuje plan działań złożonych i określa priorytetowe
Konstruuje plan działań złożonych i określa priorytetowe
zadania oraz czas ich wykonania.
zadania oraz czas ich wykonania.
Samodzielnie określa momenty, w których potrzebna jest
Samodzielnie określa momenty, w których potrzebna jest
pomoc nauczyciela lub innych ekspertów i podejmuje
pomoc nauczyciela lub innych ekspertów i podejmuje
decyzje o dokonaniu zmian w swoim działaniu tam, gdzie
decyzje o dokonaniu zmian w swoim działaniu tam, gdzie
jest to konieczne oraz samodzielnie wprowadza te zmiany.
jest to konieczne oraz samodzielnie wprowadza te zmiany.
Wybiera i znajduje różnorodne źródła informacji
Wybiera i znajduje różnorodne źródła informacji
Uzasadnia konieczność wykorzystania zgromadzonych
Uzasadnia konieczność wykorzystania zgromadzonych
informacji.
informacji.
Wykonuje wszystkie prace w zaplanowanym terminie.
Wykonuje wszystkie prace w zaplanowanym terminie.
Potrafi obiektywnie ocenić wyniki swojej pracy.
Potrafi obiektywnie ocenić wyniki swojej pracy.
Uzasadnia wybór swojego podejścia do rozwiązywanego
Uzasadnia wybór swojego podejścia do rozwiązywanego
problemu, opierając się na szczegółowej analizie jego
problemu, opierając się na szczegółowej analizie jego
plusów i minusów.
plusów i minusów.
Reprezentuje efektywny poziom syntezy wiedzy,
Reprezentuje efektywny poziom syntezy wiedzy,
umiejętności.
umiejętności.
Uczeń posługuje się odpowiednią, fachową terminologią.
Uczeń posługuje się odpowiednią, fachową terminologią.
58
58
Jak podtrzymać lub przywrócić
Jak podtrzymać lub przywrócić
motywację uczniów?
motywację uczniów?
systematycznie sprawdzać, co naprawdę zostało zrobione;
systematycznie sprawdzać, co naprawdę zostało zrobione;
spotykać się z uczniami często, może być na krótko;
spotykać się z uczniami często, może być na krótko;
doceniać i chwalić to, co już zrobili;
doceniać i chwalić to, co już zrobili;
pomagać w razie poważnych problemów;
pomagać w razie poważnych problemów;
podkreślać najbardziej atrakcyjne momenty projektu;
podkreślać najbardziej atrakcyjne momenty projektu;
poinformować o projekcie rodziców, zachęcić do współpracy
poinformować o projekcie rodziców, zachęcić do współpracy
promować projekt poza szkołą, nawiązać kontakt z lokalnymi
promować projekt poza szkołą, nawiązać kontakt z lokalnymi
mediami;
mediami;
zaangażować ekspertów i zewnętrznych obserwatorów;
zaangażować ekspertów i zewnętrznych obserwatorów;
potraktować przygotowanie publicznej prezentacji jako źródło
potraktować przygotowanie publicznej prezentacji jako źródło
motywacji;
motywacji;
przypominać o perspektywie oceny
przypominać o perspektywie oceny
oceniać i doceniać realizację poszczególnych etapów projektu;
oceniać i doceniać realizację poszczególnych etapów projektu;
stosować ocenianie kształtujące.
stosować ocenianie kształtujące.
59
59
PRZYKŁADY DOBRYCH PRAKTYK
PRZYKŁADY DOBRYCH PRAKTYK
60
60
BIBLIOGRAFIA
BIBLIOGRAFIA
Grodzina A., Rodzaje i ocena projektów,
Grodzina A., Rodzaje i ocena projektów,
Warszawa 1996
Warszawa 1996
Sałata E., Metoda projektów w teorii i
Sałata E., Metoda projektów w teorii i
praktyce, Radom 2004
praktyce, Radom 2004
Strzemieczny J., Jak zorganizować i
Strzemieczny J., Jak zorganizować i
prowadzić gimnazjalne projekty
prowadzić gimnazjalne projekty
edukacyjne, Warszawa 2010
edukacyjne, Warszawa 2010
Mikina A., Zając B., Metoda projektów w
Mikina A., Zając B., Metoda projektów w
gimnazjum, Warszawa 2010
gimnazjum, Warszawa 2010
Brudnik E., Moszyńska A., Owczarska B., Ja
Brudnik E., Moszyńska A., Owczarska B., Ja
i mój uczeń pracujemy aktywnie. Kielce
i mój uczeń pracujemy aktywnie. Kielce
2000
2000
61
61
Wszyscy mówili, że się nie da
Wszyscy mówili, że się nie da
„tego” zrobić. I wtedy przychodzi
„tego” zrobić. I wtedy przychodzi
ten jeden, który nie wie, że się
ten jeden, który nie wie, że się
„tego” nie da zrobić i właśnie „to”
„tego” nie da zrobić i właśnie „to”
robi.
robi.
Z życzeniami sukcesów w realizacji
Z życzeniami sukcesów w realizacji
kreatywnych projektów
kreatywnych projektów
–
–
dziękuję za uwagę.
dziękuję za uwagę.