PowerPoint Presentation

CHARAKTERYSTYKA

STRATEGII

BEZPIECZEŃSTWA

NARODOWEGO POLSKI

WPROWADZENIE

DOŚWIADCZENIA HISTORYCZNE I
BAGAŻ SPOŁECZNO-KULTUROWY

STRATEGIA POLSKI W OKRESIE
MIĘDZYWOJENNYM

STRATEGIE BEZPIECZEŃSTWA POLSKI
PO ,,ZIMNEJ WOJNIE”

DO CZASU WSTĄPIENIA DO NATO

PO WSTĄPIENIU DO NATO

STRATEGIA WINNA POSZUKIWAĆ I

USTALAĆ ODPOWIEDZI NA

CZTERY

PODSTAWOWE PYTANIA STRATEGICZNE

1. JAKIE SĄ INTERESY NARODOWE I CELE

STRATEGICZNE PAŃSTWA W DZIEDZINIE

BEZPIECZEŃSTWA?

2. W JAKICH WARUNKACH PRZYJDZIE

REALIZOWAĆ OWE INTERESY I OSIĄGAĆ

USTALONE CELE?

3. JAKIE SĄ OPTYMALNE SPOSOBY

OSIĄGANIA PRZYJĘTYCH CELÓW W

ISTNIEJĄCYCH UWARUNKOWANIACH?

4. JAKIE SIŁY I ŚRODKI (ZASOBY) NALEŻY

WYDZIELIĆ DLA REALIZACJI USTALONEJ

KONCEPCJI

W OPINII NAUKOWCÓW Z GENEVA

CENTRE FOR THE DEMOCRATIC CONTROL

OF ARMED FORCES POPRAWNA

STRATEGIA POWINNA ZAWIERAĆ

MINIMUM TRZY PODSTAWOWE

ELEMENTY:

1. WYOBRAŻENIE (POGLĄDY) O ROLI

PAŃSTWA W SYSTEMIE RELACJI

MIĘDZYNARODOWYCH

2. WYZWANIA WEWNĘTRZNE I

MIĘDZYNARODOWE I MOŻLIWE

SPOSOBY SPROSTANIA IM

(ROZWIĄZANIA)

3. ODPOWIEDZIALNOŚĆ PODMIOTÓW

WŁADZY WYKONAWCZEJ, ZA

REALIZACJĘ PRZYJĘTYCH ZAŁOŻEŃ

POJĘCIE STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA

NARODOWEGO NALEŻY ROZUMIEĆ

WIĘC TEORIĘ I PRAKTYKĘ JAKO

DZIEDZINĘ STRATEGII NARODOWEJ,

OBEJMUJĄCĄ TWORZENIA,

PRZYGOTOWANIA I WYKORZYSTANIA

POTENCJAŁU PAŃSTWA DLA

PRZECIWDZIAŁANIA WSZELKIM

ZAGROŻENIOM JEGO BYTU I ROZWOJU,

NA OSIĄGNIĘCIE CELÓW ZAŁOŻONYCH

W DZIEDZINIE BEZPIECZEŃSTWA,

UJMOWANYCH W SKALI OGÓLNEJ I

MAJĄCYCH CHARAKTER DŁUGOFALOWY

KONCEPCJE STRATEGICZNE (STRATEGIE)

PRZEDSTAWIANE SĄ ZAZWYCZAJ W

DOKUMENCIE POLITYCZNYM, KTÓRY

WYRAŻA SYSTEM OFICJALNYCH

POGLĄDÓW NA:

• MIEJSCE I ROLĘ PAŃSTWA W ŚWIECIE,

REGIONIE I SOJUSZACH;

• WARTOŚCI NARODOWE;

• INTERESY I CELE PAŃSTWA;

• SIŁY I INSTRUMENTY UPRZEDZANIA

(ZAPOBIEGANIA);

• SIŁY I ŚRODKI REAKCJI NA ZAGROŻENIA;

• SPOSÓB FUNKCJONOWANIA PAŃSTWA W

RÓŻNYCH STANACH (OKRESACH)

DZIAŁALNOŚCI PAŃSTWA

HISTORIA BEZPIECZEŃSTWA

NARODOWEGO

REFORMY

KAZIMIERZA W.; JAGIEL. ; BATORY

ODBUDOWA
PAŃSTWA
ODBUDOWA
SIŁY WOJSKOWEJ
1918-20
1,35 mln żołnierzy

POWSZECHNY
SYSTEM WOJSKOWY
(WYPRZEDZENIE
EUROPY O 500 LAT)

SOLIDARNOŚĆ
10 MLN

BEZPIECZEŃSTW
O

1000

1400

1500

1600 1650

1700

1800

1900 1939 1945 2000

BRAK
BEZPIECZEŃSTWA

OTTON III

300 LAT

Potop

BEZBRONNY

STEP

NIEWOLA

ZA-
GŁA-
DA

UDERZENIA

NIEMIECKIE

TATARSKIE

KRZYŻACKIE

ROZBICIE

DZIELN.

OSTATNI

ZAJAZD

KRZYŻACKI

POWST.

WOJNY

BRAK SIŁY
WOJSK.

WOLNA ELEKCJA
LIBERUM VETO
ANARCHIA

UPADEK WOJSKOWOŚCI

1616, JESTEŚMY TU, ŻEBYŚMY BYLI, A NIE ZEBYŚMY
SIĘ BILI

1655, ŻÓŁWIEM SIEDZIEĆ I ŁBA NIE WYSTAWIAĆ

PRZESZKOL. ŻOŁNIERZY / OBYWATELI

(1780)
   POLSKA     1 / 472 ;       FRANCJA  1 / 153;
   AUSTRIA   1 /   90 ;        ROSJA         1 / 49;
                                  PRUSY   1 / 26

1333

H.KOHL
NATO

KLĘSKA 1939
r.

TYLKO

SOJUSZ
TYLKO

WOJSKA
OPERAC. - 1

MLN

380 000

SETKI TYSIĘCY
CZYNNYCH
SYMPATYKÓW

WP PRL

0,7-1,5 MLN
(„W”)

OD POŁOWY XVII W. – DO KOŃCA

XVIII W.

EUROPA

•

WZMACNIANIE WŁADZY

PAŃSTWOWEJ

•

EKSPANSYWNA POLITYKA

ZAGRANICZNA PAŃSTW

•

WIELKA TRANSFORMACJA

GOSPODARCZA-WEJŚCIE W

SYSTEM GOSPODARKI

KAPITALISTYCZNEJ

•

PRZEMYSŁOWA

REWOLUCJA BRYTYJSKA

•

POLITYCZNO-SPOŁECZNA

REWOLUCJA FRANCUSKA

POLSKA

•

TENDENCJE ODWROTNE

NIŻ EUROPEJSKIE

•

WOLNA ELEKCJA (1572)

•

LIBERUM VETO (OD 1652)

•

PRZYWILEJE SZLACHTY I

PANOSZENIE SIĘ

MAGNATÓW

•

PODATNOŚĆ NA WPŁYWY

ZEWNĘTRZNE (SZUKANIE

OPARCIA NA OBCYCH

DWORACH)

•

ZANIK INSTYNKTU

PAŃSTWOWOŚCI

OCENA POLAKÓW

O POLSKIEJ SZLACHCIE:
,,ŻADAJĄ ONI WOLNOŚCI, WŁADZY, LECZ NIE

WŁADZY NAD SOBĄ (…).
PODNOSZĄ KRZYK O WOLNOŚĆ, ALE CHCĄ JEJ

DLA SIEBIE, NIE DLA PAŃSTWA. BRAK IM

ZUPEŁNIE SERCA DLA KORZYŚCI WSPÓLNOTY,

JAKIE MAJĄ ANGLICY …”
O POLAKACH ,,W OGÓLE”:
,,NARÓD TEN NIE JEST WŁAŚCIWIE STWORZONY

DO CIĄGŁEJ, NATĘŻONEJ PRACY, W OGÓLE DO

ŻADNEGO NATĘŻENIA SIŁ”.

IMMANUEL

KANT

SŁABOŚC CHARAKTERU NARODOWEGO

POLAKÓW



Długosz dopisał cechę zazdrości i potwarzy oraz

pochopności
do występków płynących z zawiści



Stefan Batory (1533-1586), który uznając męstwo i

odwagę,
jednocześnie uważał że:

,,Polacy (…) naród płochy,

wytrwałości nie ma,
zabawę woli niż pracę, życie sobie niewiele ceni. Dać

je w chwili zapału, poświęcić majątek – to u nich

łatwo. Fantazji dużo, ale gdy się na słowa wyczerpią,

do czynu ochoty i sił brak. Sekretu nie zachowa;

mówić dużo lubi, czynić mało”.



Słowa Piotra Skargi w „Kazaniach sejmowych” z

1597 roku:

,,Zginęła w tym królestwie karność i

dyscyplina, bez której żaden rząd uczynić się nie

może”.



Twórca potęgi Prus – Fryderyk II Hohenzollern, nie

szczędził obelg pod naszym adresem:

,,Polacy są

próżni, pyszałkowaci, gdy im szczęście sprzyja,

czołgający się w nieszczęściu”.

• Ukoronowaniem gorzkiej prawdy o Polakach są słowa

Cypriana Kamila Norwida (1821-1883):

,,Jesteśmy

żadnym społeczeństwem. Jesteśmy wielkim

sztandarem narodowym. (...) Polska jest ostatnie na

globie społeczeństwo, a pierwszy na planecie naród.

(...) Gdyby ojczyzna nasza była tak dzielnym

społeczeństwem we wszystkich człowieka

obowiązkach, jak znakomitym jest narodem we

wszystkich Polakach poczuciach, tedy bylibyśmy na

nogach dwóch, osoby całe i poważne – monumentalnie

znamienite. Ale tak, jak dziś jest, to Polak jest olbrzym,

a człowiek w Polaku jest karzeł – i jesteśmy karykatury,

i jesteśmy tragiczna nicość i śmiech olbrzymi....”.

Norwid wielokrotnie powtarzał, iż Polacy nikogo i nigdy

nie cenili oraz nie rozumieli tak

elementarnej

prawdy

prawdy, że

Ojczyzna jest to wielki – zbiorowy –

Obowiązek

W KATEGORIACH STRATEGICZNYCH

OCENIŁ NAS POLAKÓW M.IN. TWÓRCA

NOWOŻYTNEJ STRATEGII KARL VON

CLAUSEWITZ:

,,TWIERDZIMY, ŻE ZAGŁADA POLAKÓW WCALE

NIE JEST TAK NIEPOJĘTA, JAK SIĘ WYDAJE …

OD STU LAT PAŃSTWO TO NIE ODGRYWAŁLO W

GRNCIE RZECZY ŻADNEJ ROLI POLITYCZNEJ,

BĘDĄC TYLKO JABŁKIEM NIEZGODY DLA

INNYCH. W TYM STANIE I Z TYM USTROJEM NIE

MOGŁO SIĘ DŁUŻEJ UTRZYMAĆ WSRÓD INNYCH

PAŃSTW.”

• I DALEJ O NASZYCH ÓWCZESNYCH PRZYWÓDCACH:
,,ICH NIKCZEMNE OBYCZAJE PAŃSTWOWE I

NIEZMIERZONA LEKKOMYŚLNOŚĆ SZŁY RĘKA

W RĘKĘ I W TEN SPOSÓB PĘDZILI W

PRZEPAŚĆ.”

NA KANWIE TEJ NOWEJ OCENY KARLA VON

CLAUSEWITZA DOCHODZIMY DO ISTOTY

ÓWCZESNEGO POLSKIEGO MYSLENIA

STRATEGICZNEGO. CHODZI PRZEDE

WSZYSTKIM O BŁĘDNĄ PERCEPCJĘ

ŚRODOWISKA (NIE-) BEZPIECZEŃSTWA.

ABSOLUTYZMOWI ROSJI I PRUS, ICH

DYNAMICE ROZWOJU WEWNĘTRZNEGO I

AKTYWNOŚCI ZEWNĘTRZNEJ

TOWARZYSZYŁ NIERZĄD,

DENCENTRALIZACJA I APATIA

CYWILIZACYJNA POLSKI.

W REZULTACIE:

UTRATA PAŃSTWA

STRATEGICZNY FENOMEN JÓZEFA

PILSUDSKIEGO

: WRODZONY INSTYNKT

PROPAŃSTWOWY I WIODĄCE

PRZEKONANIE, ŻE NIEPODLEGŁOŚĆ

POLSKI WYMAGA WŁASNEGO WYSIŁU

ZBROJNEGO,

BOWIEM JAK MÓWIŁ

,,NIEPODLEGŁOŚĆ NIE ZOSTANIE POLSCE

PODAROWANA AKTEM ŁASKI ZE STRONY

ZABORCÓW CZY SZCZĘŚLIWYM

ZBIEGIEM OKOLICZNOŚCI”

SZTUKA STRATEGII J. PIŁSUDSKIEGO

ZDOLNOŚĆ WYKORZYSTYWANIA TYCH ŚRODKÓW,

JAKIMI MÓGŁ DYSPONOWAĆ

NA POSIEDZENIU RADY OBRONY PAŃSTWA

19.07.1920 R.:

,,ZNAJĄC WADY W ORGANIZACJI SWEGO WOJSKA,

JEDNOCZEŚNIE WIEM, ŻE TYLKO WOJSKIEM, JAKIE

ONO JEST, Z JEGO WSZYSTKIMI WADAMI, MOGĘ I

MUSZĘ ZWYCIĘŻYĆ,

GDYŻ INNEGO WOJSKA NIKT MI NIE DA

POZA WOJSKIEM

: WIARA W POSTAWĘ MORALNĄ

SPOŁECZEŃSTWA, CHOCIAŻ BARDZO KRYTYCZNA

OCENA WRODZONYCH CECH POLAKÓW.

1. ROZUMIENIE ROLI PAŃSTWA I JEGO

INSTYTUCJI W CZASIE ZAGROŻENIA

BEZPIECZEŃSTWA

2. DOCENIENIE CZYNNIKA

GEOSTRATEGICZNEGO (POLSKA

POMIĘDZY ZSRR A NIEMCAMI)

3. ZNACZNY NACISK NA SILNĄ I

SPRAWNĘ WŁADZĘ WYKONAWCZĄ

ZE WZGLĘDU NA ,,MIŁOŚĆ” KLASY

POLITYCZNEJ POLITYKIERSTWO

STRATEGIA ,,PAŃSTWA”

J. PIŁSUDSKIEGO

1. DOCENIANIE ROLI PRZESTRZENI

OPERACYJNEJ

2. SZTUKA ZEŚRODKOWANIA I

PRZEMIESZCZANIA WOJSK

• NIE DOCENIANIE PLANÓW,

POŁĄCZENIA WYSIŁKÓW
OPERACYJNYCH, INFRASTRUKTURY I
PRZEMYSŁU

• NIE DOCENIANIE ROLI SZTABÓW (W

TYM SG)

STRATEGIA ,,WOJSKOWA”

J. PIŁSUDSKIEGO

CHARAKTER PRZYSZŁEJ WOJNY WG

W. SIKORSKIEGO

BARDZO CENIONA PRACA TEORETYCZNA 1943 R.:

,,PRZYSZŁA WOJNA. JEJ MOŻLIWOŚCI I CHARAKTER

ORAZ ZWIAZANE Z NIMI ZAGADNIENIA OBRONY

KRAJU”

–

POWSZECHNA

–

ŚWIATOWA

–

KOALICYJNA

–

DŁUGOTRWAŁA

–

ROZSTRZYGAJĄACE ZNACZENIE

POTENCJAŁU MATERIAŁOWO-

EKONOMICZNEGO

GEN. TADEUSZ KUTRZEBA, PPŁK STEFAN

MOSSOR (WIODĄCY TEORETYCY STRATEGII W

POLSCE)

PRZED II WOJNĄ

,,STUDIUM PLANU STRATEGICZNEGO POLSKI

PRZECIW NIEMCOM”

• BARDZO WARTOŚCIOWA I W PEŁNI ,,STRATEGICZNA”

PRACA – 1938 R.

ZAWIERAŁA:

• NIEZWYKLE RZETELNĄ ANALIZĘ SYTUACJI

MIEDZYNARODOWEJ (MOŻLIWOŚCI SOJUSZY)

• STOSUNKI SIŁ

• OCENE RYZYKA I SZANS W PRZYSZŁEJ WOJNIE

• PROJEKT DECYZJI STRATEGICZNEJ

• ZAŁOŻENIA OPERACYJNE

• PROBLEMY FORTYFIKACJI

• ZASADY ORGANIZACJI DOWÓDZTW

• ORGANIZACJĘ ŁĄCZNOŚCI

• I.IN.

PLAN NIE POWSTAŁ – NIE ZDĄŻONO

A. DO CZASU WSTĄPIENIA DO

NATO

DOKUMENTY FORMALNO-PRAWNE:

,,DOKTRYNA OBRONNA

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ” –

PRZYJĘTA UCHWAŁĄ KOK Z DNIA 21

LUTEGO 1990 R.

,,ZAŁOZENIA POLSKIEJ POLITYKI

BEZPIECZEŃSTWA” ORAZ ,,POLITYKA

BEZPIECZENSTWA I STRATEGIA

OBRONNA RZECZYPOSPOLITEJ

POLSKIEJ” Z 2 LISTOPADA 1992

ROKU.

B. PO WSTĄPIENIU DO NATO

DOKUMENTY FORMALNO-PRAWNE:

1. ,,STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ” Z

4.01.2000 R.

2. ,,STRATEGIA OBRONNOŚCI

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ” Z

23.05.2000 R.

3. ,,STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA

NARODOWEGO RZECZYPOSPOLITEJ

POLSKIEJ” Z 2003 ROKU (8.09.2003 R.)

4. ,,STRATEGIA BEZPIECZEŃSTWA

NARODOWEGO RZECZYPOSPOLITEJ

POLSKIEJ” Z 2007 ROKU (13.11.2007 R.)

PAŃSTWOWE DOKUMENTY STRATEGICZNE

STRATEGIA

BEZPIECZENSTWA

NARODOWEGO RP

KONCEPCJA

STRATEGICZNA

NATO

STRATEGIA

BEZPIECZEŃSTWA

POLITYCZN0-

STRATEGICZNA

DYREKTYWA OBRONNA

PLAN UŻYCIA

I DZIAŁANIA SZRP

PLANY FUNKCJONOWANIA

(RESORTU, WOJEWÓDZTWA)

W CZASIE ,,P”, ,,K”, I ,,W”

PROGRAMY

PRZYGOTOWAŃ

OBRONNYCH

PROGRAMY

ROZWOJU SZRP

PROGRAMY ROZWOJU

SYSTEMU OBRONNOŚCI

(RESORTU,

WOJEWÓDZTWA)

UKŁAD DOKUMENTU

Wstęp
1.

Interesy narodowe i cele strategiczne Rzeczypospolitej Polskiej w

dziedzinie

bezpieczeństwa
1.1. Interesy narodowe
1.2. Cele strategiczne

Uwarunkowania bezpieczeństwa narodowego Rzeczypospolitej Polskiej
2.1. Szanse dla bezpieczeństwa
2.2. Wyzwania i zagrożenia bezpieczeństwa

Koncepcja bezpieczeństwa narodowego. Cele i zadania sektorowe
3.1. Bezpieczeństwo zewnętrzne
3.2. Bezpieczeństwo militarne
3.3. Bezpieczeństwo wewnętrzne
3.4. Bezpieczeństwo obywatelskie
3.5. Bezpieczeństwo społeczne
3.6. Bezpieczeństwo ekonomiczne
3.7. Bezpieczeństwo ekologiczne
3.8. Bezpieczeństwo informacyjne i telekomunikacyjne

System Bezpieczeństwa Narodowego Rzeczypospolitej Polskiej
4.1. Strategiczne kierunki transformacji systemu bezpieczeństwa

narodowego
4.2. Podsystem kierowania bezpieczeństwem narodowym
4.3. Podsystemy wykonawcze

Zakończenie

Document Outline