background image

 

 

 

 

Nowotwory krtani

Nowotwory krtani

background image

 

 

 

 

Zalecane piśmiennictwo:

Zalecane piśmiennictwo:

Otorynolaryngologia” – Hans-Georg 

Otorynolaryngologia” – Hans-Georg 

Boenninghaus

Boenninghaus

Otolaryngologia kliniczna” – red. 

Otolaryngologia kliniczna” – red. 

Aleksander Zakrzewski

Aleksander Zakrzewski

background image

 

 

 

 

Nowotwory krtani:

Nowotwory krtani:

Łagodne

Łagodne

Złośliwe

Złośliwe

background image

 

 

 

 

Nowotwory łagodne krtani:

Nowotwory łagodne krtani:

Pochodzenia nabłonkowego                   

Pochodzenia nabłonkowego                   

      ( brodawczak, gruczolak, 

      ( brodawczak, gruczolak, 

torbielakogruczolak, guz mieszany )

torbielakogruczolak, guz mieszany )

Pochodzenia nienabłonkowego 

Pochodzenia nienabłonkowego 

(włókniak, tłuszczak, chrzęstniak, 

(włókniak, tłuszczak, chrzęstniak, 

kostniak, naczyniak, mięśniak, 

kostniak, naczyniak, mięśniak, 

nerwiak, kłębczak )

nerwiak, kłębczak )

background image

 

 

 

 

Brodawczaki krtani:

Brodawczaki krtani:

Brodawczaki wieku dziecięcego 

Brodawczaki wieku dziecięcego 

( juvenile type )

( juvenile type )

Brodawczaki dorosłych ( adult type )

Brodawczaki dorosłych ( adult type )

background image

 

 

 

 

Brodawczaki:

Brodawczaki:

Typ dziecięcy : liczne, 

Typ dziecięcy : liczne, 

drobne wyniosłe guzki, 

drobne wyniosłe guzki, 

barwy czerwonej, 

barwy czerwonej, 

kruche, rozmieszczone 

kruche, rozmieszczone 

na powierzchni błony 

na powierzchni błony 

śluzowej, różne okolice 

śluzowej, różne okolice 

krtani, często 

krtani, często 

powracają, szybko 

powracają, szybko 

rosną, mogą przetrwać 

rosną, mogą przetrwać 

do wieku dorosłych, 

do wieku dorosłych, 

etiologia wirusowa

etiologia wirusowa

Typ dorosłych: 

Typ dorosłych: 

najczęściej 

najczęściej 

pojedyncze, twarde, 

pojedyncze, twarde, 

mogą być stanami 

mogą być stanami 

przedrakowymi 

przedrakowymi 

prowadzącymi do 

prowadzącymi do 

rozwoju raka

rozwoju raka

background image

 

 

 

 

Typ dziecięcy brodawczaka

Typ dziecięcy brodawczaka

background image

 

 

 

 

Typ dorosłych brodawczaka

Typ dorosłych brodawczaka

background image

 

 

 

 

Typ dziecięcy u dorosłego

Typ dziecięcy u dorosłego

background image

 

 

 

 

Histopatologia

Histopatologia

Typ dziecięcy brodawczaka: znaczny rozrost 

Typ dziecięcy brodawczaka: znaczny rozrost 

nabłonka wielowarstwowego płaskiego, 

nabłonka wielowarstwowego płaskiego, 

pokrywającego wypustki tkanki łącznej, 

pokrywającego wypustki tkanki łącznej, 

nabłonek zawiera komórki o cechach 

nabłonek zawiera komórki o cechach 

degeneracji, w powierzchownych warstwach 

degeneracji, w powierzchownych warstwach 

zaburzenia w architektonice, cechy 

zaburzenia w architektonice, cechy 

rogowacenia nabłonka, liczne mitozy w 

rogowacenia nabłonka, liczne mitozy w 

warstwie podstawnej i środkowej, zrąb 

warstwie podstawnej i środkowej, zrąb 

utworzony przez tkankę łączną z młodymi 

utworzony przez tkankę łączną z młodymi 

naczyniami

naczyniami

background image

 

 

 

 

Histopatologia

Histopatologia

Typ dorosłych brodawczaka: rozrost 

Typ dorosłych brodawczaka: rozrost 

nabłonka wielowarstwowego mniejszy, 

nabłonka wielowarstwowego mniejszy, 

mniej figur podziału, bardziej nasilony 

mniej figur podziału, bardziej nasilony 

proces rogowacenia, na powierzchni 

proces rogowacenia, na powierzchni 

niekiedy owrzodzenia, tkanka łączna 

niekiedy owrzodzenia, tkanka łączna 

włóknista tworząca zrąb bardziej zbita, 

włóknista tworząca zrąb bardziej zbita, 

mniej naczyń

mniej naczyń

background image

 

 

 

 

Papillary fronds of multilayered benign squamous 

Papillary fronds of multilayered benign squamous 

epithelium containing fibrovascular cores

epithelium containing fibrovascular cores

Little or no keratin production

Little or no keratin production

background image

 

 

 

 

Objawy:

Objawy:

chrypka (czasem bezgłos)

chrypka (czasem bezgłos)

duszność

duszność

background image

 

 

 

 

Leczenie:

Leczenie:

Operacyjne usunięcie (tracheotomia, 

Operacyjne usunięcie (tracheotomia, 

mikrochirurgia laserowa CO2)

mikrochirurgia laserowa CO2)

Rtg-terapia ?

Rtg-terapia ?

interferon

interferon

background image

 

 

 

 

Nowotwory łagodne krtani:

Nowotwory łagodne krtani:

Pochodzenia nabłonkowego                   

Pochodzenia nabłonkowego                   

      ( brodawczak, gruczolak, 

      ( brodawczak, gruczolak, 

torbielakogruczolak, guz mieszany )

torbielakogruczolak, guz mieszany )

Pochodzenia nienabłonkowego 

Pochodzenia nienabłonkowego 

(włókniak, tłuszczak, chrzęstniak, 

(włókniak, tłuszczak, chrzęstniak, 

kostniak, naczyniak, mięśniak, 

kostniak, naczyniak, mięśniak, 

nerwiak, kłębczak )

nerwiak, kłębczak )

background image

 

 

 

 

Chrzęstniaki:

Chrzęstniaki:

Najczęściej tworzą się na płytce 

Najczęściej tworzą się na płytce 

chrząstki pierścieniowatej

chrząstki pierścieniowatej

W laryngoskopii pośredniej w okoliy 

W laryngoskopii pośredniej w okoliy 

podgłośniowej twarde uwypuklenie 

podgłośniowej twarde uwypuklenie 

pokryte prawidłową śluzówką

pokryte prawidłową śluzówką

Objawy: duszność, chrypka

Objawy: duszność, chrypka

Leczenie operacyjne (wyłuszczenie po 

Leczenie operacyjne (wyłuszczenie po 

rozszczepieniu krtani)

rozszczepieniu krtani)

background image

 

 

 

 

Stany przedrakowe krtani:

Stany przedrakowe krtani:

Przewlekłe zapalenie krtani

Przewlekłe zapalenie krtani

Brodawczaki wieku dorosłego

Brodawczaki wieku dorosłego

Leukoplakia (rogowacenie białe)

Leukoplakia (rogowacenie białe)

Pachydermia

Pachydermia

Keratozy

Keratozy

background image

 

 

 

 

Laryngitis chronica

Laryngitis chronica

background image

 

 

 

 

Laryngitis chronica

Laryngitis chronica

background image

 

 

 

 

Laryngitis chronica

Laryngitis chronica

background image

 

 

 

 

Leukoplakia, pachydermia, keratozy to 

Leukoplakia, pachydermia, keratozy to 

różne formy rozrostu nabłonka wyrażające 

różne formy rozrostu nabłonka wyrażające 

się różnym ukształtowaniem jego 

się różnym ukształtowaniem jego 

powierzchni (makroskopowy obraz zmian).

powierzchni (makroskopowy obraz zmian).

   

   

W ocenie tych zmian bardziej istotne 

W ocenie tych zmian bardziej istotne 

znaczenie ma budowa mikroskopowa 

znaczenie ma budowa mikroskopowa 

nabłonka i stopień jego zróżnicowania.

nabłonka i stopień jego zróżnicowania.

   

   

W tym celu wprowadzono histopatologiczne 

W tym celu wprowadzono histopatologiczne 

pojęcie dysplazji nabłonka.

pojęcie dysplazji nabłonka.

background image

 

 

 

 

Dysplazja nabłonka:

Dysplazja nabłonka:

wg Kleinsassera

wg Kleinsassera

Stadium I: przerost prosty nabłonka płaskiego

Stadium I: przerost prosty nabłonka płaskiego

Stadium II: przerost nabłonka z miejscową 

Stadium II: przerost nabłonka z miejscową 

atypią w pojedynczych komórkach

atypią w pojedynczych komórkach

Stadium III: nabłonek przedrakowy czyli 

Stadium III: nabłonek przedrakowy czyli 

carcinoma in situ, z atypią jądra i 

carcinoma in situ, z atypią jądra i 

nieprawidłowymi podziałami komórek, 

nieprawidłowymi podziałami komórek, 

zaburzenia namnażania się nabłonka bez cech 

zaburzenia namnażania się nabłonka bez cech 

naciekania warstwy podnabłonkowej (rak 

naciekania warstwy podnabłonkowej (rak 

przedinwazyjny)

przedinwazyjny)

    

    

Wg WHO cztery stopnie dysplazji.

Wg WHO cztery stopnie dysplazji.

background image

 

 

 

 

Leukoplakia

Leukoplakia

background image

 

 

 

 

Epidemiologia raka krtani:

Epidemiologia raka krtani:

2-5 % wszystkich nowotworów

2-5 % wszystkich nowotworów

50% wszystkich raków z obszaru 

50% wszystkich raków z obszaru 

gardła, nosa i ucha

gardła, nosa i ucha

5-10 razy częściej u mężczyzn niż u 

5-10 razy częściej u mężczyzn niż u 

kobiet

kobiet

Najczęściej zachorowania w wieku 55-

Najczęściej zachorowania w wieku 55-

65 l.

65 l.

background image

 

 

 

 

Etiologia wg Ballenger`s:

Etiologia wg Ballenger`s:

background image

 

 

 

 

Przyczyny powstania raka 

Przyczyny powstania raka 

krtani:

krtani:

Palenie tytoniu (benzopiren)

Palenie tytoniu (benzopiren)

Inne nałogi (alkohol)

Inne nałogi (alkohol)

Czynniki środowiskowe (kontakt z azbestem, 

Czynniki środowiskowe (kontakt z azbestem, 

opary organiczne, metale min. nikiel, chrom)

opary organiczne, metale min. nikiel, chrom)

Czynniki genetyczne

Czynniki genetyczne

Inne choroby dróg oddechowych

Inne choroby dróg oddechowych

Niedobór witaminy A (sprzyja metaplazji 

Niedobór witaminy A (sprzyja metaplazji 

nabłonka i jego rogowaceniu).

nabłonka i jego rogowaceniu).

background image

 

 

 

 

Podział krtani:

Podział krtani:

background image

 

 

 

 

Podział anatomiczno-kliniczny 

Podział anatomiczno-kliniczny 

raka krtani:

raka krtani:

Rak krtani i brzegu gardła dolnego – 

Rak krtani i brzegu gardła dolnego – 

epilarynx (tzw. brzeżne guzy nagłośni): 

epilarynx (tzw. brzeżne guzy nagłośni): 

brzeg nagłośni, fałd nalewkowo-

brzeg nagłośni, fałd nalewkowo-

nagłośniowy, okolica chrząstki 

nagłośniowy, okolica chrząstki 

nalewkowatej.

nalewkowatej.

Rak nadgłośniowy: dolna powierzchnia 

Rak nadgłośniowy: dolna powierzchnia 

nagłośni, fałdy kieszonki krtaniowej, 

nagłośni, fałdy kieszonki krtaniowej, 

kieszonka krtaniowa.

kieszonka krtaniowa.

background image

 

 

 

 

Podział anatomiczno-kliniczny 

Podział anatomiczno-kliniczny 

raka krtani – c.d.:

raka krtani – c.d.:

Rak głośni: fałdy głosowe, spoidło 

Rak głośni: fałdy głosowe, spoidło 

przednie, ściana tylna.

przednie, ściana tylna.

Rak podgłośniowy.

Rak podgłośniowy.

Rak gardła dolnego: zachyłek 

Rak gardła dolnego: zachyłek 

gruszkowaty, ściana tylna gardła 

gruszkowaty, ściana tylna gardła 

dolnego, rak okolicy zapierściennej

dolnego, rak okolicy zapierściennej

background image

 

 

 

 

Rak fałdu głosowego.

Rak fałdu głosowego.

Objawy:

Objawy:

   

   

Chrypka (zwłaszcza trwająca dłużej 

Chrypka (zwłaszcza trwająca dłużej 

powyżej 2 tygodni)

powyżej 2 tygodni)

   

   

Duszność.

Duszność.

background image

 

 

 

 

Rak fałdu głosowego.

Rak fałdu głosowego.

Najczęściej zróżnicowany 

Najczęściej zróżnicowany 

histologicznie,

histologicznie,

Nieczęsto daje przerzuty do węzłów 

Nieczęsto daje przerzuty do węzłów 

chłonnych szyi (skąpe unaczynienie 

chłonnych szyi (skąpe unaczynienie 

chłonne)

chłonne)

background image

 

 

 

 

Rak głośni

Rak głośni

background image

 

 

 

 

Rak głośni

Rak głośni

background image

 

 

 

 

American Joint Committee on

Cancer.

Klasyfikacja TNM głośni:

Klasyfikacja TNM głośni:

   

   

T1 - guz ograniczony do fałdu głosowego 

T1 - guz ograniczony do fałdu głosowego 

z zachowaniem jego ruchomości

z zachowaniem jego ruchomości

   

   

T2 – zajęte dwie okolice krtani

T2 – zajęte dwie okolice krtani

   

   

T3 – guz ograniczony do krtani z 

T3 – guz ograniczony do krtani z 

unieruchomieniem fałdów głosowych

unieruchomieniem fałdów głosowych

   

   

T4 – guz nacieka przez chrząstkę 

T4 – guz nacieka przez chrząstkę 

tarczowatą lub rozprzestrzenia się na 

tarczowatą lub rozprzestrzenia się na 

okoliczne tkanki poza krtań

okoliczne tkanki poza krtań

background image

 

 

 

 

Rak fałdu głosowego – 

Rak fałdu głosowego – 

leczenie:

leczenie:

Operacyjne

Operacyjne

Chordectomia

Chordectomia

Częściowa 

Częściowa 

laryngectomia 

laryngectomia 

czołowo-przednia

czołowo-przednia

Częściowa 

Częściowa 

laryngectomia 

laryngectomia 

czołowo-boczna wg 

czołowo-boczna wg 

Leroux-Roberta

Leroux-Roberta

Laryngectomia 

Laryngectomia 

połowicza

połowicza

Radioterapia 

Radioterapia 

(utrzymuje 

(utrzymuje 

prawidłową funkcję 

prawidłową funkcję 

głosową)

głosową)

background image

 

 

 

 

Rak fałdu głosowego.

Rak fałdu głosowego.

Rokowanie: ponad 90% 5-letnich 

Rokowanie: ponad 90% 5-letnich 

wyleczeń

wyleczeń

background image

 

 

 

 

Rak okolicy nadgłośniowej

Rak okolicy nadgłośniowej

25–40%

25–40%

 raków krtani

 raków krtani

Jest późno rozpoznawany, chrypka 

Jest późno rozpoznawany, chrypka 

pojawia się przy przejściu nowotworu 

pojawia się przy przejściu nowotworu 

na fałd głosowy.

na fałd głosowy.

W większości ma utkanie z komórek 

W większości ma utkanie z komórek 

mało zróżnicowanych.

mało zróżnicowanych.

Obfite unaczynienie chłonne (przerzuty 

Obfite unaczynienie chłonne (przerzuty 

40-50%)

40-50%)

background image

 

 

 

 

Rak okolicy nadgłośniowej

Rak okolicy nadgłośniowej

Objawy: ucisk w krtani, głos matowy, 

Objawy: ucisk w krtani, głos matowy, 

chrypka, otalgia, dysphagia, duszność

chrypka, otalgia, dysphagia, duszność

background image

 

 

 

 

Rak okolicy nadgłośniowej

Rak okolicy nadgłośniowej

TNM

TNM

   

   

T1 – zajęta jedna okolica nadgłośniowa z 

T1 – zajęta jedna okolica nadgłośniowa z 

prawidłową ruchomością fałdów głosowych

prawidłową ruchomością fałdów głosowych

   

   

T2 – zajęta więcej niż jedna okolica 

T2 – zajęta więcej niż jedna okolica 

nadgłośniowa z prawidłową ruchomością fałdów 

nadgłośniowa z prawidłową ruchomością fałdów 

głosowych

głosowych

   

   

T3 – unieruchomienie fałdów głosowych lub 

T3 – unieruchomienie fałdów głosowych lub 

okolicy zapierściennej, ściany środkowej 

okolicy zapierściennej, ściany środkowej 

zachyłka gruszkowatego lub tkanek położonych 

zachyłka gruszkowatego lub tkanek położonych 

przed nagłośnią

przed nagłośnią

   

   

T4 – jak w raku głośni

T4 – jak w raku głośni

background image

 

 

 

 

Rak okolicy nadgłośniowej

Rak okolicy nadgłośniowej

leczenie:

leczenie:

Operacyjne

Operacyjne

Laryngectomia 

Laryngectomia 

pozioma 

pozioma 

(horyzontalna)

(horyzontalna)

Laryngectomia 

Laryngectomia 

całkowita (przy 

całkowita (przy 

zajęciu głośni)

zajęciu głośni)

Radioterapia

Radioterapia

background image

 

 

 

 

Rak okolicy nadgłośniowej

Rak okolicy nadgłośniowej

Rokowanie

Rokowanie

   

   

50-55% przeżyć 5 letnich

50-55% przeżyć 5 letnich

   

   

60% przeżyć 5 letnich po dodatkowej 

60% przeżyć 5 letnich po dodatkowej 

operacji neck-dissection

operacji neck-dissection

background image

 

 

 

 

Rak okolicy podgłośniowej

Rak okolicy podgłośniowej

Prawie zawsze jest nacieczeniem 

Prawie zawsze jest nacieczeniem 

wtórnie przechodzącym  z więzadła 

wtórnie przechodzącym  z więzadła 

głosowego w kierunku dolnym.

głosowego w kierunku dolnym.

Pierwotne raki okolicy podgłośniowej 

Pierwotne raki okolicy podgłośniowej 

należą do rzadkości.

należą do rzadkości.

background image

 

 

 

 

Rak okolicy podgłośniowej

Rak okolicy podgłośniowej

Objawy podobne do objawów raka 

Objawy podobne do objawów raka 

głośni.

głośni.

   

   

Wcześnie występuje duszność.

Wcześnie występuje duszność.

   

   

Wcześnie nacieka chrząstkę i szybko 

Wcześnie nacieka chrząstkę i szybko 

daje przerzuty do węzłów chłonnych 

daje przerzuty do węzłów chłonnych 

przedtchawiczych o okołotchawiczych.

przedtchawiczych o okołotchawiczych.

background image

 

 

 

 

Rak okolicy podgłośniowej

Rak okolicy podgłośniowej

leczenie:

leczenie:

Operacyjne: 

Operacyjne: 

laryngectomia 

laryngectomia 

całkowita z operacją 

całkowita z operacją 

radykalnego 

radykalnego 

usunięcia węzłów 

usunięcia węzłów 

chłonnych na szyi.

chłonnych na szyi.

   

   

Uzupełniająca 

Uzupełniająca 

radioterapia

radioterapia

background image

 

 

 

 

Rak okolicy podgłośniowej

Rak okolicy podgłośniowej

Rokowanie: 60% 5 letnich wyleczeń

Rokowanie: 60% 5 letnich wyleczeń

background image

 

 

 

 

Rak gardła dolnego

Rak gardła dolnego

Późno rozpoznawany ze względu na 

Późno rozpoznawany ze względu na 

brak charakterystycznych objawów.

brak charakterystycznych objawów.

Bardzo wcześnie występują przerzuty.

Bardzo wcześnie występują przerzuty.

background image

 

 

 

 

Rak gardła dolnego

Rak gardła dolnego

Objawy: utrudnione połykanie

Objawy: utrudnione połykanie

                 

                 

zachłystywanie się

zachłystywanie się

                 

                 

otalgia

otalgia

                 

                 

uczucie ciała obcego w gardle

uczucie ciała obcego w gardle

  

  

Często pierwszym objawem jest przerzut do 

Często pierwszym objawem jest przerzut do 

węzłów chłonnych okolicy kąta żuchwy lub z 

węzłów chłonnych okolicy kąta żuchwy lub z 

tyłu i pod uchem na podstawie czaszki.

tyłu i pod uchem na podstawie czaszki.

  

  

Chrypka dopiero przy przejściu zmiany na 

Chrypka dopiero przy przejściu zmiany na 

chrząstkę nalewkowatą.

chrząstkę nalewkowatą.

background image

 

 

 

 

Rak gardła dolnego

Rak gardła dolnego

leczenie

leczenie

Operacyjne:

Operacyjne:

Laryngectomia z 

Laryngectomia z 

częściową resekcją 

częściową resekcją 

gardła dolnego i 

gardła dolnego i 

radykalne usunięcie 

radykalne usunięcie 

układu chłonnego

układu chłonnego

Uzupełniająca 

Uzupełniająca 

radioterapia

radioterapia

background image

 

 

 

 

Rak gardła dolnego

Rak gardła dolnego

Rokowanie: 20% 5 letnich przerzyć.

Rokowanie: 20% 5 letnich przerzyć.

background image

 

 

 

 

Operacja radykalnego usunięcia układu 

Operacja radykalnego usunięcia układu 

chłonnego szyi

chłonnego szyi

wg Jawdyńskiego-Crile`a

wg Jawdyńskiego-Crile`a

(neck-dissection)

(neck-dissection)

Radykalna

Radykalna

Radykalna zmodyfikowana

Radykalna zmodyfikowana

background image

 

 

 

 


Document Outline