CIĘCIE CESARSKIE 

[SECTIO CESAREA] U 

KROWY

    
    Cięcie cesarskie wykonuje się 

wtedy, kiedy wydobycie płodu przez 
naturalne drogi rodne jest 
niebezpieczne zarówno dla rodzącej 
samicy, jak i płodu.. 

Wskazania

• żywy płód jest zbyt duży
• rozwarcie szyjki lub dróg rodnych jest niedostateczne
• przemieszczenia płodu lub macicy nie dają się zreponować
• potworkowatości płodu
• występuje puchlina błon płodowych
• poród uległ zahamowaniu z powodu ogólnego osłabienia, 

chorób(np. zaleganie), ciąży mnogiej itd.

• występują przepukliny macicy.
• -uszkodzenie pochwy(wcześniejsza pomoc) i wypadnięcia
• -przerwanie przedłużającej się ciąży
• -przerwanie ciąży w przypadku zagrożenia życia samicy

Celem zabiegu jest:

• utrzymanie płodu przy życiu;

• skrócenie czasu trwania porodu w razie wystąpienia 

przeszkody porodowej

• zmniejszenie ilości zaburzeń okresu poporodowego 

poprzez uniknięcie uszkodzeń mogących powstać w 

następstwie manipulacji w drogach rodnych

• utrzymanie na właściwym poziomie wydajności 

mlecznej

• zachowanie płodności rodzącej samicy

    Warunkiem powodzenia zabiegu jest 

dobry stan ogólny rodzącej samicy. 

    W przypadkach wykonywania cesarskiego 

cięcia u zwierząt z zaburzeniami ogólnymi, 

po utracie krwi, w długotrwałych 

porodach, z przedawnionym skrętem 

macicy, z zakażeniami błon płodowych, 

płodu i macicy, i w chorobach 

przebiegających z gorączką, rokowanie 

jest raczej niepomyślne.

    
    Po otwarciu jamy brzusznej można 

usunąć same płody, pozostawiając i 
zaszywając macicę, tzw. Cięcie 
cesarskie zachowawcze, lub też 
usunąć cały narząd wraz. z jego 
zawartością - cięcie   cesarskie 
radykalne.

   

    U bydła przeprowadza się cięcie 

cesarskie  zachowawcze

Znieczulenie

    
    Biorąc pod uwagę wrażliwość 

płodów na środki sedacyjne, nie 
należy stosować podczas 
omawianego zabiegu, głębokiej 
narkozy ogólnej. 

W technice operacyjnej zabiegu 

cesarskiego cięcia można 

wyszczególnić następujące 

metody: 

• cięcie boczne po lewej stronie
• cięcie boczne po prawej stronie 
• cięcie brzuszno-boczne pomiędzy 

fałdem kolanowym i wymieniem 

• cięcie w linii pośrodkowej. 

    Cięcie boczne po prawej stronie -  jego 

wykonanie jest trudne, gdyż zachodzi 
konieczność przecięcia sieci oraz 
przytrzymywania wypadających pętli jelit. 
Także wydobycie macicy nie jest tak łatwe, 
jak przy cięciu lewostronnym.

    Cięcie w linii pośrodkowej - w tej metodzie 

nie zawsze udaje się zapobiec przedostaniu 
wód płodowych do jamy brzusznej

Cięcie boczne po lewej stronie

  
    Ten sposób cięcia cesarskiego daje 

się przeprowadzić z powodzeniem 
zarówno u zwierzęcia stojącego, jak i 
leżącego

    
    Ścianę brzucha na odcinku 30-40 cm 

można rozdzielić za pomocą cięcia 
pionowego albo też przebiegającego 
zgodnie z kierunkiem ułożenia 
włókien mięśnia skośnego brzucha 
wewnętrznego. 

    
    Oba rodzaje cięć, długości 30-40 cm 

każde, rozpoczyna się na szerokość 
dłoni poniżej wyrostków 
poprzecznych kręgów lędźwiowych i 
prowadzi ku dołowi w jednakowej 
odległości od guza biodrowego.

    Po otwarciu jamy brzusznej w ranie 

pojawia się żwacz, który należy 
zepchnąć w kierunku przednio-
przyśrodkowym. 

    Macica znajduje się z tyłu lub na 

prawo od żwacza.

   
    Najpierw wyszukuje się róg ciężarny, 

a w przypadku normalnego 
przodowania główkowego chwyta się 
za dobrze wyczuwalną kończynę 
tylną i podciąga ją w kierunku otworu 
w powłokach brzusznych

    Następnie otwiera się jamę macicy wzdłuż 

przemieszczonej kończyny, omijając 

brodawki. Po przerwaniu błon płodowych na 

odkryte kończyny płodu zakłada się linki 

porodowe i pociąga się za nie w kierunku 

grzbietowym.

    
    Przy  ekstrakcji płodu ściana macicy 

wysuwa się na zewnątrz i zamyka w 

znacznym stopniu ranę powłok brzusznych. 

 

    
    Po usunięciu błon płodowych w 

całości lub odcięciu tylko wolno 
zwisających ich części, do jamy 
macicy wprowadza się środek 
bakteriostatyczny, po czym ranę 
zaszywa się

Cięcie brzuszno-boczne 

pomiędzy fałdem kolanowym i 

wymieniem

    Po położeniu zwierzęcia wykonuje się 30-40 

cm cięcie około 7-10 cm powyżej żyły 

podskórnej brzucha (żyła mleczna) 

równolegle w stosunku do jej przebiegu

    Następnie rozcina się powięź żółtą (fascia 

flava) i rozcięgno mięśnia skośnego brzucha 

zewnętrznego

    W ten sposób uwidacznia się mięsień 

prosty brzucha,  który można rozdzielić na 

tępo

    Po przecięciu otrzewnej ściennej i 

zepchnięciu ku przodowi lub przebiciu sieci 
odkrywa się macicę. Żwacz w przypadku 
silnego przeładowania spycha się do przodu

    Po wyszukaniu ciężarnego rogu podkłada 

się pod niego obie ręce i wydobywa go na 
zewnątrz jamy brzusznej. Dalszy przebieg 
operacji jest taki sam jak przy cięciu 
bocznym po stronie lewej.

Postępowanie z wydobytym 

cielęciem

    Po wyjęciu płodu z macicy należy udrożnić drogi 

oddechowe , sprawdzić akcję serca i odruch 

rogówkowy.

    Przy wystąpieniu słabych odruchów oddechowych 

staramy się je pobudzić przez zakrycie nożdży , 

drażnienie żdźbłem słomy błony śluzowej nosa lub 

polanie zimną wodą i energiczne nacieranie.

    W następnej kolejności należy noworodka 

wysuszyć ,  umieścić pod promiennikiem ciepła i 

napoić siarą.  

Komplikacje:

• peritonitis

• rozejście się rany

• powikłania przyranne
                -obrzęki
                -surowiczaki
                -zakażenia
                -przepukliny

• zatrzymanie łożyska

• metritis

• vaginitis

• mastitis

• niepłodność

• śmierć
 

Bibliografia: 

      
      1. „Położnictwo weterynaryjne” – 

Walter Baier; Franz Schaetz

 

2. „Chirurgia weterynaryjna” - 
Kulczycki