KIDNEY STONES

KAMICA NERKOWA

•

Częstość występowania:

mężczyźni 12 -25%

kobiety 7 - 9%

•

Nawroty po pierwszym epizodzie

14%, 35%

52%

odpowiednio

1, 5

roku

•

Szczyt zachorowalności 30-40 r.ż.

PŁEĆ



Wskaźnik

kobiety-mężczyźni

1:3



U kobiet częściej dochodzi do

powikłań infekcyjnych na tle

kamicy nerkowej

OBJAWY KAMICY



Bezobjawowe



Kolka nerkowa

- ból w okolicy

lędźwiowej promieniujący wzdłuż

moczowodu do pachwiny, zewnętrznych

narządów płciowych oraz wewnętrznej

powierzchni uda + mdłości, wymioty



Objawy zakażenia

: objawy dyzuryczne,

gorączka, wymioty



Niewydolność nerek

zanerkowa -

nerkowa

KAMICA NERKOWA

POWIKŁANIA



ostre

: ostry ZUM, wodonercze i

roponercze



przewlekłe

: nawracające ZUM,

przewlekłe odmiedniczkowe

zapalenie nerek, przewlekła

niewydolność nerek (2-4% ESRD)



Analiza składu kamieni razem z

metaboliczną oceną osocza i 24-

godzinnej zbiórki moczu

umożliwia identyfikację przyczyny

powstawania

95%

kamieni

KAMICA NERKOWA

Powstawanie złogów



Przesycenie moczu danym

składnikiem



Zaburzenie równowagi między

czynnikami

hamującymi

(jony Mg,

cytryniany) i

sprzyjającymi

(ZUM,

hiperkalciuria, hiperurykozuria)

krystalizacji

KAMICA NERKOWA

ZŁOGI CIENIUJĄCE

(wapniowe)

Związki wapnia



Szczawian wapnia 26%



fosforan wapnia 7%



Szczawian i fosforan wapnia

38%

ZŁOGI CIENIUJĄCE SŁABO



Fosforan amonowo-magnezowy

21% (struwit)



Cystyna 3%

Zaburzenia metaboliczne u

pacjentów z kamicą

wapniową



Idiopatyczna hiperkalcuria 21%



Hiperurykozuria 15%



Hiperkalciuria i hiperurukozuria 12%



Hiperurycemia 6%



Nadmiar PTH 5%



Choroby zapalne jelit 5%



Kwasica cewkowa 4%



hypocytraturia

HIPERKLACIURIA



>300 mg/d

mężczyźni



>250 mg/d

kobiety

PRZYCZYNY HIPERKALCIURII



Nadmierne wchłanianie z PP

Pokarmy bogatobiałkowe

Hiperwitaminoza D



Nadmierne uwalnianie wapnia z kości

Nowotwory

Hiperwitaminoza D

Nadczynność tarczycy

Gikokortykosteroidy

Kwasica cewkowa t 1

Unieruchomienie

Ch Pageta

HIPERKALCIURIA



Resorbcyjna

Nadmiar PTH



Adsorbcyjna

Wysoka adsorbcja w PP zależna (II)

bądź niezależna (I) od podaży Ca

nerkowy defekt resorbcjii fosforanów



Nerkowa

defekt cewkowej resorbcjii wapnia

przez nerki

KAMICA WAPNIOWA

-LECZENIE



Płynoterapia –diureza >2L



Postać absorbcyjna - ograniczenie

podaży wapnia 800-1000 mg/d



Tiazydy – zwiększają wchłanianie

wapnia w cewce dystalnej

Hydrochlorotiazyd 50 mg/d

Indapamid 2,5 mg/d



Ograniczenie spożycia sodu poniżej

100 mmol/d (6g NaCl na dobę)

KAMICA WAPNIOWA -

LECZENIE



Spożycie białka <1g/kg.m.c



Fosforan celulozy kalcisorb 3 x 5 g

hamuje wchłanianie wapnia z PP



Cytrynian sodu lub potasu Citrolit 2

łyżeczki pH moczu 6-6,5



Magnez

glukonian 3 x 1 g

Tlenek 3 x 0,25 g

540 mg Mg

HIPEROKSALURIA

>60 mg/d



90% wydalonego z moczem kwasu

szczawiowego jest produktem pośredniej

przemiany aminokwasów i węglowodanów



Typ I i II

bloki metaboliczne dziedziczone

AR, mocznica w młodym wieku (wit B6 i B1

kofaktor przemian kwasu szczawiowego)



Typ III

nadmierne wchłanianie szczawianów

Nie wykryto przyczyny

HIPEROKSALURIA WTÓRNA



Podaż szczawianów w diecie



Witamina C (prekursor)



Zaburzone wchłanianie kwasów

żółciowych w jelicie



Choroby zapalne jelit



Resekcja powyżej 1 m jelita



Niedobór oxalobacter formigenes



Zmniejszona podaż wapnia w diecie

HIPEROKSALURIA -

LECZENIE



Pirydoksyna 5-2 mg/d



Ograniczenie spożycia w diecie

szczawianów, zwiększona podaż

wapnia



Ograniczenie przyjmowania wit C



Tiazydy zmniejszają wydalanie

szczawianów z moczem



Allopurynol 100-300 mg/d

POKARMY BOGATE W

SZCZAWIANY



herbata



szczaw



rabarbar



pietruszka



czekolada



orzechy



migdały

KAMICA MOCZANOWA



Produkt przemiany metabolicznej

puryn



>800 mg/d

mężczyźni



>750 mg/d

kobiety

DIETA



Nadmierna podaż puryn



Alkohol – stymuluje degradację

nukleotydów purynowych w

wątrobie



Piwo – dostarczenie nulkleotydów

purynowych zawartych w

drożdżach

ROZPAD KOMÓREK



Choroby rozrostowe



Łuszczyca



Chemioterapia nowotworów



Dna moczanowa pierwotna



Niedokrwistość hemolityczna



Nadmierne zakwaszenie moczu

(utrata zasad z PP – biegunki)

LECZENIE



Dieta (substancje purynowe,

białko)



Cytrynian sodu i potasu (Citrolit)

zalecane pH 6,4-6,8



Allopurynol 100-300 mg/d

KAMICA STRUWITOWA



Powstaje w wyniku infekcji dróg

moczowych bakteriamii

ureazododatnimi

PATOMECHANIZM



Rozkład mocznika do amoniaku i

CO2, amoniak + woda jon

amonowy i wodoroweglanowy



pH wysokie



Wytrącanie fosforanu

magnezowo-amonowego

Odsetek szczepów

produkujących ureazę



Proteus sp 97%



Providentia sp 98%



Kliebsiella pneumoniae 64%



Pseudomonas aeruginosa 33%



Serratia marcescens 33%



Enterobacter aerogenes 3%



Serratia sp 5%



Citrobacter freundi 0%



E. coli 0%

LECZENIE



Usunięcie złogów



Zakwaszanie moczu:

Witamina C 1,5-3 g/d

Chlorek amonu 2-3 g/d



Leczenie infekcji – powtarzane

posiewy moczu



Kwas acetohydroksamowy (lithostat)

inhibitor ureazy 3 x 250 mg

KAMICA CYSTYNOWA



Zaburzenia reabsorbcji

aminkwasów dwuzasadowych –

cystyny



Fizjologicznie wydalanie 30 mg/d



Patologia >400 mg/d



Ujawnia się w młodym wieku

LECZENIE



Diureza do 4 l



Alkalizacja moczu pH>7,5



D-penicylamina (cuprenil 250 mg

na 100 mg cystyny przy cystynurii

>1g/d)

tworzy związek łatwiej

rozpuszczalny



Captopril 75-100 mg/d – obniża

stężenie cystyny o 70-90%

pH zasadowe

-wytrącanie



Struwit



Fosforan wapnia

Mocz kwaśny-

wytrącanie



Moczanowe



Cystynowe

KAMICA NERKOWA

Rozpoznanie



Stężenie wapnia, fosforu,

kwasu moczowego,PTH



24-godzinna zbiórka moczu –

wapń, fosforany, szczawiany,

kwas moczowy, cytryniany



pH moczu



gazometria



posiew moczu

ULTRASONOGRAFIA



czułość

65-100%



Brak napromieniowania, diagnostyka

przy łóżku chorego



Negatywne aspekty – zmniejszona

czułość, uzależniona od

doświadczenia operatora, trudność

w ocenie utrudnienia odpływu moczu



Szczególnie wskazane u kobiet w

ciąży

UROGRAFIA



Przed spiralnym KT była techniką z

wyboru



Kontrast jest podawany dożylnie 1

ml/kg, a następnie wykonywane są

zdjęcia rtg w

1, 5, 1

0 i

15 minu

cie aż

kontrast pojawi się w dystalnych

odcinkach moczowodów



Pokazuje stopień obstrukcji poprzez

opóźnienie pojawienia się nephrogramu

UROGRAFIA



Odczyn anafilaktyczny na kontrast

pojawia się na 1-2 pacjentów na 1000



Rzadziej przy użyciu kontrastów

bezjonowych



Nerotoksyczność, zmniejszona przy

użyciu kontrastów bezjonowych



Negatywne aspekty napromieniowanie,

reakcje anafilaktyczne, nefrotoksyczność



Względnie przeciwskazane u kobiet w

ciąży, odwodnionych, ze zwiększonym

stężeniem kreatyniny

2 mg/dL.

KT SPIRALNA

–

Czułość i swoistość

95-100%

–

Krótki czas trwania badania,

brak dożylnego podania

kontrastu

–

Nie daje informacji na temat

funkcji nerek oraz stopnia

utrudnienia odpływy moczu

MRI



czułość

54-58%

, swoistość

100%



Czułość i swoistość rzędu 100 %

przy użyciu gadoliny



Nie odgrywa istotnej roli w

diagnostyce, ale przydatne u

kobiet w ciąży, u których nie

udaje się uwidocznić w USG



Około

80-85%

kamieni wydala się

spontanicznie



Około 20% pacjentów wymaga

hospitalizacji z powodu silnego bólu,

niemożności przyjmowania płynów,

cech infekcji górnych dróg moczowych,

utrudnienia w odpywie moczu



Utrudnienie w odpływie moczu – urolg-

powikania ropnie okołonerkowe,sepasa,

zgon

Pacjent z kolką

nerkową



Leki p bólowe (petydyna, NLPZ)



Antybiotyk



Ca-bloker



Sterydy



Rozkurczowe



Przeciwwymiotne



nawadnianie

KAMICA NERKOWA

LECZENIE KOLKI NERKOWEJ



Petydyna 50-100 mg i.v. lub i.m.,

tramadol 100 mg i.v. lub i.m.,

morfina 2-5 mg i.v. lub 10mg i.m.



NLPZ (ketoprofen, diklofenak)



Leki rozkurczowe (No-Spa)



Konsultacja urologa

KAMICA NERKOWA

LECZENIE INWAZYJNE



Litotrypsja pozaustrojowa (ESWL)



Nefrolitotrypsja przezskórna (PCNL)



Ureteroskopia



Nefrolitotomia



Nefrektomia

Document Outline