Drogi podawania leków

 

 

Droga doustna – p.o

• Leki w postaci płynnej, 

tabletek,kapsułek,drażetek

• Wchłaniane gł.w górnym odcinku 

p.pokarmowego

• Przedostawanie się do krążenia 

wrotnego – efekt pierwszego 
przejścia

 

 

Upośledzenie wchłaniania

• Zaburzenia motoryki przewodu 

pokarmowego/ zaleganie treści 
pokarmowej np..niedrożność 
porażenna, ciąża,ból, 
niepokój,stosowane równocześnie 
leki – atropina, 
narkotyki,alkohol,leki 
antydepresyjne/

 

 

Stosowanie drogi doustnej

• Premedykacja – podawanie leków 

przed znieczuleniem 45 – 60 min

• Analgezja po mniejszych 

zabiegach

• Kontynuowanie leczenia w okresie 

przed-pooperacyjnym

 

 

Zalety podawania drogą 

doustną

• Możliwość podawania leku bez 

wkłucia dożylnego

• Możliwość uzupełniania dawki/ ale 

czas !/

• Bezbolesność

 

 

Wady

• Nie zawsze przewidywalny czas 

wystąpienia początku działania leku

• Wymaga współpracy ze strony 

pacjenta/ograniczone stosowanie u 
dzieci, osób upośledzonych 
umysłowo/

• Przy konieczności „popicia” – 

ograniczenie pojęcia na  „czczo”

 

 

Podawanie leków przez 

błonę śluzową

• Podjęzykowo,donosowo
• Leki w postaci 

donosowej/krople,inhalacje/ 
tabletek, wyj.injekcje

• Unikanie efektu pierwszego 

przejścia

 

 

Zastosowanie

Głównie dzieci, dorośli przy braku 

możliwości podawania drogą 
doustną, przewodu pokarmowego

   Premedykacja
   Leczenie przeciwbólowe
   W okresie okołooperacyjnym/ 

np.leki  obniżające ciśnienie/

 

 

Droga domięśniowa im

• Podawanie leku w formie injekcji 

w małej objętości płynowej

 

 

Zalety

• Dostępność , nawet przy braku 

współpracy ze strony pacjenta

• Brak gwałtownego wzrostu 

stężenia leku we krwi

• Brak efektu pierwszego przejścia
• Prosta technika wykonania

 

 

Wady

• Nieprzewidywalność wchłaniania
• Ból przy wykonywaniu injekcji, 

podrażnienia miejscowe tkanek

• Możliwość uszkodzenia naczyń 

,nerwów

• Możliwość zrostów, zmian ropnych
• Niechętne podejście pacjentów

 

 

Zastosowanie 

• Premedykacja 30 – 45 min przed 

znieczuleniem

• Leczenie p/bólowe
• Pacjenci niewspółpracujący 

 

 

Droga podskórna sc

• Bardzo małe objętości leku
• Podawana jednorazowo lub przez 

założony cienki cewniczek/ 
leczenie bólu nowotworowego/

 

 

Zalety

• Prosty technicznie sposób 

wykonania

   Dostęp pewny
• Możliwość powtarzania dawki przy 

stosowaniu cienkich cewniczków

 

 

Wady

• Nieprzewidywalność wchłaniania
• Wchłanianie zależne od ukrwienia 

skóry

• Bolesność
• Bardzo małe objętości leku 

 

 

Zastosowanie

• Leczenie p/bólowe/gł.w chorobie 

nowotworowej/ ,rzadziej w 

lezceniu bólu pooperacyjnego

• Leczenie p/zakrzepowe 

• Czas wystąpienia działania po 45 – 

60 min od podania leku

 

 

Droga dożylna iv

                  Podawanie dożylne 
                                           
      bolus                              wlew 

ciągły

Dawka jednorazowa                           

               

Dawka powtarzana

 

 

Bolus - zalety

• Pewność podania
• Możliwość powtarzania, 

zwiększania dawki

 

 

Bolus - wady

• Gwałtowny wzrost stężenia leku  w 

surowicy krwi – możliwość 
przedawkowania, wystąpienia 
reakcji uczuleniowych

• Trudne wykonanie wkłucia u osób 

odwodnionych, obrzękniętych,z 
obniżonym ciśnieniem tętniczym, 
ze zmianami w naczyniach żylnych

 

 

Zastosowanie

• Premedykacja
• Wprowadzenie, kontynuowanie, 

wyprowadzenie ze znieczulenia

• Prowadzenie leczenia p/bólowego, 

sedacja, 

• Podawanie płynów, uzupełnianie 

objętości śródnaczyniowej

• Reanimacja

 

 

Każdy rodzaj interwencji 

anestezjologicznej 

bezwzględnie wymaga 

pewnego dostępu 

dożylnego !!!!!!!

 

 

Ciągły wlew dożylny

• Podawanie leku w określonej dawce 

w określonym przedziale czasowym 
przy użyciu tzw.strzykawek 
automtycznych

• Stężenie leku we krwi zależy od:
     1.szybkości podawania
     2.czasu półtrwania/T1/2
     3.kumulacji leku we krwi

 

 

Zalety

• Utrzymywanie kontrolowanego 

stężenia leku

• Łatwa możliwość korekcji dawki
• Bardzo dobry do podawania silnie 

działających , o krótkim czasie 
działania leków

 

 

Wady

• Konieczność posiadania 

odpowiedniego sprzętu

• Możliwość podaży zbyt małej, zbyt 

dużej dawki

• Wymagające stałego nadzoru – 

kontroli pracu urządzeń 
automatycznych

 

 

Zastosowanie

• Indukcja,podtrzymywanie 

znieczulenia

• Leczenie p/bólowe /PCA/
• Podawanie leków silnie 

działających w leczeniu w 
Intensywnej Terapii

 

 

Droga doodbytnicza - pr

• Pewna
• Omija krążenie wrotne

 

 

Zastosowanie

• Dzieci – 1.premedykacja 60 –90 

min przed

                  2.leczenie p/bólowe,         

 

3.p/gorączkowe

Dorośli – p/bólowe leczenie/ 

oszczędzanie wątroby/

 

 

Podawanie przezskórne

• Plastry zawierające lek 

przyklejane na skórę

• Stosowanie –leczenie 

p/bólowe/choroba nowotworowa/

• Choroba wieńcowa/ 

Nitrogliceryna/

• Leczenie hormonalne

 

 

Zalety,wady

• + Łatwy dostęp, długo 

utrzymujące się stężenie leku

• - Nieprzewidywalność wchłaniania

 

 

Podawanie wziewne

• Podawanie leków wraz z 

mieszaniną oddechową

• Leki wchłaniane w krążeniu 

płucnym

• Działanie, stężenie leku zależne od 

wentylacji, stężenia leku w 
powietrzu wdechowym

 

 

Minimalne stężenie 

anestetyczne MAC

• Stężenie leku, podawanego drogą 

wziewną , przy którym połowa 
badanych nie reaguje na 
standardowy bodziec bólowy/ 
tj.nacięcie skóry

 

 

Współczynnik 



• Rozpuszczalność leku wziewnego 

w tłuszczach

• Decyduje o ilości, szybkości 

przechodzenia leku z powietrza 
pęcherzykowego do krwi