Struktura Unii
Europejskiej
Cele Wspólnot Europejskich i cele UE
Struktura Unii
Europejskiej
Cele Wspólnot Europejskich i cele UE
Unia Europejska
szkielet czy też dach,
na którym opiera się
system współpracy
system współpracy
pomiędzy państwami
pomiędzy państwami
członkowskimi
członkowskimi
Struktura UE
1.
1.
integracja gospodarcza i
integracja gospodarcza i
społeczna
społeczna, która odbywa się
poprzez działania Wspólnoty
Europejskiej oraz Europejskiej
Wspólnoty Energii Atomowej,
tworzących I filar UE,
2.
2.
wspólna polityka zagraniczna
wspólna polityka zagraniczna
i bezpieczeństwa
i bezpieczeństwa (i zaczątki
polityki obronnej), tworzące II
filar UE,
3.
3.
współpraca policyjna i
współpraca policyjna i
sądowa w sprawach karnych
sądowa w sprawach karnych,
tworzące III filar UE
określany obecnie jako
tworzenie obszaru
bezpieczeństwa,
wolności i
sprawiedliwości
Powiązanie Wspólnot i UE
zasada jedności instytucjonalnej -
zadania Unii wypełniane są przez
instytucje Wspólnoty Europejskiej,
obowiązek poszanowania
acquis
acquis
communautaire
communautaire (dorobku prawnego
Wspólnoty) przy realizacji zadań Unii,
nakaz prowadzenia spójnej polityki
zewnętrznej w ramach Unii i
Wspólnoty,
regulacja prawna dotycząca
przystąpienia do Unii Europejskiej.
I FILAR
ma charakter gospodarczy
stanowią go WE i EURATOM (dawniej
także EWWiS)
decyzje w zakresie spraw objętych
przez ten filar podejmowane są metodą
wspólnotową – przez głosowanie
większościowe państw członkowskich
(stąd filar ponadnarodowy);
I FILAR – zakres spraw
unia celna
wspólny rynek
polityka handlowa
polityka rolna (WPR)
polityka transportowa
polityki przemysłowa i strukturalna
unia gospodarcza i walutowa
ochrona konsumenta
obywatelstwo UE
edukacja i kultura
I FILAR – zakres spraw c.d.
Od Traktatu Amsterdamskiego:
sprawy związane z Układem z
Schengen,
zagadnienia będące do tego czasu
częścią III filaru: m.in.:
polityka azylowa,
kontrola granic zewnętrznych,
zwalczanie nielegalnej imigracji,
współpraca wymiarów sprawiedliwości w
zakresie sprawy cywilnych.
Instrumenty integracji gospodarczej i
społecznej w ramach Wspólnoty
Europejskiej c.d.
Instrumenty prawne
Rozporządzenia, dyrektywy, decyzje
Instrumenty finansowe
Środki finansowe z funduszy europejskich
II FILAR
obejmuje aktywność państw
członkowskich w dziedzinie Wspólnej
Polityki Zagranicznej i Bezpieczeństwa
(WPZiB)
ma charakter współpracy
międzyrządowej poszczególnych
państw
II FILAR - cele
ochrona wspólnych wartości i interesów
Unii
umacnianie bezpieczeństwa tak
członków UE, jak i całej organizacji
zachowanie pokoju i wzmacnianie
bezpieczeństwa międzynarodowego
popieranie współpracy międzynarodowej
rozwój demokracji i rządów prawa
poszanowanie praw człowieka
II FILAR c.d.
Aby zrealizować te cele państwa
członkowskie:
przeprowadzają konsultacje i wzajemnie
informują się w kwestiach polityki
zagranicznej,
wypracowują wspólne stanowisko,
działają wspólnie na forum
międzynarodowym.
III FILAR
obejmuje działania członków Unii w
zakresie wymiaru sprawiedliwości i
spraw wewnętrznych
po ratyfikacji Traktatu amsterdamskiego
(1999) w skład tego filaru wchodzi
współpraca sądownicza dotycząca spraw
karnych oraz kooperacji policji – obecna
nazwa – „współpraca policyjna i
sądowa w sprawach karnych”
III FILAR - działania
Konwencja dublińska z 15
czerwca 1990 r. w sprawie
załatwiania wniosków azylowych
ustanowiła właściwość jednego
państwa wydającego zgodę na wjazd na
terytorium Unii Europejskiej, bądź też
takiego, przez którego granicę
zewnętrzną dana osoba przedostała się
na obszar UE;
konwencja ta należy do prawa
wspólnotowego i jest uzupełniona o
rejestr danych daktyloskopijnych
(Eurodac).
Konwencja o ochronie interesów
finansowych Wspólnoty (akt Rady
z 26 lipca 1995 r.)
dotyczy zwalczania przestępstw na
szkodę finansów Unii Europejskiej;
w dniu 28 kwietnia 1999 r.
utworzono w tym celu Europejski
Urząd do spraw Zwalczania Nadużyć
Finansowych (OLAF), mający
kompetencje zarówno w stosunku do
instytucji unijnych, jak i państw
członkowskich.
Europejski nakaz aresztowania
decyzja ramowa z 13 czerwca 2002 r.
zakłada wzajemne uznanie decyzji
proceduralnych w sprawach karnych,
upraszcza m.in. procedury
ekstradycyjne.
Konwencja o wzajemnej pomocy
w sprawach karnych
przyjęta w maju 2000 r.
ma na celu przyspieszenie, ułatwienie i
odformalizowanie obrotu prawnego
pomiędzy państwami członkowskimi
III FILAR – działania c.d.
EUROPOL
Konwencja z 26.07.1996, weszła w życie w
1998 r.
Europejski Urząd Policyjny, Biuro Policji
Europejskiej
ponadnarodowa instytucja z siedzibą w Hadze
zadania:
wspieranie państw Unii w zapobieganiu i
zwalczaniu przestępczości, poprzez gromadzenie i
analizę danych;
współpraca między policjami krajowymi w
sprawach dotyczących:
przemytu narkotyków, handlu materiałami
radioaktywnymi, kradzieży samochodów, „prania”
brudnych pieniędzy, handlu kobietami i dziećmi,
nielegalnej imigracji oraz terroryzmu
OBYWATELSTWO
UE
Obywatelstwo UE
wprowadzone na mocy postanowień
Traktatu z Maastricht;
jest szczególną więzią łączącą
obywateli państw członkowskich z Unią
Europejską, z której to więzi wynikają
określone uprawnienia oraz
(teoretycznie) obowiązki;
Obywatelstwo UE
osoba posiadająca obywatelstwo
państwa członkowskiego z mocy prawa
jest obywatelem Unii Europejskiej,
przy czym obywatelstwo Unii
Europejskiej nie zastępuje, lecz
uzupełnia obywatelstwo krajowe
w obecny m stanie prawnym z
obywatelstwa wynikają wyłącznie
prawa, brak zaś obowiązków
Uprawnienia obywatelskie
prawo do swobodnego przemieszczania się i
osiedlania na terytorium państw członkowskich UE;
prawa wyborcze obywateli UE:
1.
w wyborach municypalnych w państwach
członkowskich oraz
2.
w wyborach do Parlamentu Europejskiego;
prawo do opieki dyplomatycznej i konsularnej;
pozasądowe prawa skargowe:
1.
do Parlamentu Europejskiego oraz
2.
do Rzecznika Praw Obywatelskich UE;
prawo do kierowania pism do instytucji Wspólnot
Europejskich oraz prawo dostępu do dokumentacji
Komisji, Rady oraz Parlamentu Europejskiego
Dziękuję za uwagę