Leki adrenolityczne 

działające ośrodkowo i 

obwodowo

Leki adrenolityczne 

działające ośrodkowo

• Alkaloidy Rauvolfia serpentina

– Rezerpina

• Metyldopa
• Agoniści receptora imidazolowego

– Klonidyna
– Guanfacyna
– Tolonidyna
– Moksonidyna
– Rilmenidyna

Leki adrenolityczne 

działające obwodowo

• Leki blokujące receptory α-adrenergiczne

– Prazosyna

– Indoramina

– Trymazosyna

– Doksazosyna

– Urapidyl

• Pochodne guanidyny

– Betanidyna

– Guanetedyna

– Guanoksan

– Debryzochina

– Guanoklor

– Guanazodyna

– Guanoksabenz

Rezerpina

• Rezerpina łatwo wchłania się z 

przewodu pokarmowego i łatwo 
przenika do ośrodkowego układu 
nerwowego. 

• Działa wolno i może się kumulować w 

organizmie, gromadząc się głównie w 
tkankach bogatych w lipidy.

• Mechanizm działania rezerpiny polega na 

wypłukiwaniu katecholamin (neuroprzekaźników) 

i zapobieganiu ich gromadzenia się w 

zakończeniach nerwów układu współczulnego. 

• Powoduje to uniemożliwienie działania tych 

przekaźników w mózgowiu i nerwach 

obwodowych. Znoszenie przekaźnictwa w 

układzie współczulnym powoduje rozszerzenie 

naczyń krwionośnych, a zatem obniżenie 

ciśnienia krwi. 

• Rezerpina działa również uspokajająco. Stosuje 

się ją w celu leczenia łagodnego nadciśnienia 

głównie jako składowa preparatów złożonych.

Rezerpina

• Metyldopa— lek hipotensyjny, który 

wskutek podobieństwa do 
dihydroksyfenyloalaniny (DOPA), 
blokuje powstawanie dopaminy, 
która jest prekursorem noradrenaliny.

Metyldopa

Metyldopa

• leczenie nadciśnienia tętniczego 

zwłaszcza podczas ciąży

Metyldopa

• Przeciwwskazania:

– nadwrażliwość na lek
– czynne zapalenie wątroby lub niewydolność 

wątroby

– hiperprolaktynemia
– guz chromochłonny nadnerczy
– porfiria
– Depresja
– nie stosować łącznie z następującymi lekami: 

• L-DOPA
• inhibitory MAO

Metyldopa

• Działanie niepożądane:

– senność, osłabienie aż do objawów depresji

– bóle i zawroty głowy

– obrzęki

– hipotonia ortostatyczna

– zaburzenia żołądkowo-jelitowe 

– suchość w ustach

– bóle języka i jego czarny kolor

– zapalenie ślinianek

– zapalenie trzustki

– zespół toczniopodobny

– mlekotok

– niedokrwistość i małopłytkowość hemolityczna

– gorączka

– zapalenie wątroby

Klonidyna

• agonista receptorów α

2

-adrenergicznych

• Pobudzając receptory w mózgu, powoduje 

zmniejszenie aktywności neuronów 

współczulnych docierających do serca i 

naczyń krwionośnych oraz pobudzenie 

nerwu błędnego(ukł. przywspółczulny). 

• W efekcie rozszerzają się naczynia 

tętnicze, akcja serca zwalnia i zmniejsza 

się jego pojemność minutowa. 

Klonidyna

• obniża ciśnienie krwi, zwalnia 

częstość akcji serca zmniejsza 
objętość wyrzutową serca działanie 
uspokajające i przeciwlękowe

Moksonidyna

• Pod względem działania 

biologicznego jest agonistą 
presynaptycznych receptorów α

2

-

adrenergicznych. 

• Moksonidyna jest również agonistą 

receptorów imidazolowych I

1

 i w 

małym stopniu α

1

-adrenergicznych.

Moksonidyna

• Moksonidyna obniża aktywność neuronów 

współczulnych docierających do serca i 

naczyń krwionośnych oraz pobudza nerw 

błędny. 

• Zmniejsza opór obwodowy małych tętnic 

(rozszerza naczynia), nieznacznie tylko 

wpływając na pracę serca. 

• Hamuje przerost lewej komory serca, 

spowodowany nadmierną aktywnością 

układu sympatycznego. 

• Zwiększa śmiertelność u pacjentów z 

objawową niewydolnością serca

Doksazosyna

• lek obniżający ciśnienie tętnicze krwi. 
• Wybiórczy antagonista receptorów 

α

1

-adrenergicznych. 

• Rozszerza naczynia, zmniejsza opór 

przepływu krwi w obwodowych 
naczyniach krwionośnych.

Doksazosyna

• Wskazania:

– nadciśnienie tętnicze

– łagodny przerost gruczołu krokowego

• Działania niepożądane:

– niedociśnienie ortostatyczne

– omdlenia

– osłabienie

– bóle i zawroty głowy

– obrzęki

– zaburzenia rytmu serca

– zapalenie błony śluzowej nosa