Wstrząs

Wstrząs

Michał Holecki

Michał Holecki

Katedra i Zakład Patofizjologii ŚAM w 

Katedra i Zakład Patofizjologii ŚAM w 

Katowicach

Katowicach

 

 

 

 

Wstrząs - definicja

Wstrząs - definicja



Stan nierównowagi pomiędzy 

Stan nierównowagi pomiędzy 

pojemnością łożyska naczyniowego a 

pojemnością łożyska naczyniowego a 

objętością krwi krążącej

objętością krwi krążącej



Krytyczne zmniejszenie 

Krytyczne zmniejszenie 

mikrokrążenia z hipoksją tkanek i 

mikrokrążenia z hipoksją tkanek i 

zaburzeniami metabolicznymi

zaburzeniami metabolicznymi

 

 

 

 

Wstrząs

Wstrząs



Zmniejszenie rzutu serca

Zmniejszenie rzutu serca



Deficyt tlenu

Deficyt tlenu



Zmiana toru metabolicznego komórek

Zmiana toru metabolicznego komórek



Kwasica

Kwasica

 

 

 

 

Objawy kliniczne wstrząsu

Objawy kliniczne wstrząsu



Bladość powłok

Bladość powłok



Ochłodzenie powłok

Ochłodzenie powłok



Przyspieszenie akcji serca

Przyspieszenie akcji serca



Niepokój chorego

Niepokój chorego



Spadek ciśnienia krwi

Spadek ciśnienia krwi

 

 

 

 

Wstrząs

Wstrząs



Okres kompensacji

Okres kompensacji



Okres postępującej dekompensacji

Okres postępującej dekompensacji



Okres wstrząsu nieodwracalnego

Okres wstrząsu nieodwracalnego

 

 

 

 

Wstrząs – okres 

Wstrząs – okres 

kompensacji

kompensacji



Aktywacja podwzgórza

Aktywacja podwzgórza



↑

↑

ACTH, 

ACTH, 

↑

↑

ADH, 

ADH, 

↑

↑

RAA

RAA

-) 

-) 

zwężenie łożyska naczyniowego jamy 

zwężenie łożyska naczyniowego jamy 

brzusznej

brzusznej

-)

-)

 

 

centralizacja krążenia

centralizacja krążenia

-)

-)

 

 

przejście płynów do łożyska naczyniowego

przejście płynów do łożyska naczyniowego

 

 

 

 

Wstrząs – postępująca 

Wstrząs – postępująca 

dekompensacja

dekompensacja



↑

↑

akcja serca

akcja serca



↓

↓

RR

RR



↓

↓

rzut serca

rzut serca

-) narastanie hipoksji tkanek

-) narastanie hipoksji tkanek

-) nagromadzenie kwaśnych metabolitów

-) nagromadzenie kwaśnych metabolitów

-) przezwłośniczkowa utrata płynów 

-) przezwłośniczkowa utrata płynów 

wewnątrznaczyniowych

wewnątrznaczyniowych

 

 

 

 

Wstrząs – okres 

Wstrząs – okres 

nieodwracalny

nieodwracalny



Rozsiane ogniska martwicy komórek: 

Rozsiane ogniska martwicy komórek: 

mózgu, serca, nerek

mózgu, serca, nerek

                                        Kwasica

         Atonia prekapilarów                skurcz postkapilarów

                              Agregacja erytrocytów

                                    Mikrozakrzepy

                             Koagulopatia ze zużycia

 

 

 

 

Wpływ wstrząsu na 

Wpływ wstrząsu na 

organizm

organizm



Nerki – oliguria/anuria

Nerki – oliguria/anuria



Serca – niewydolność krążenia

Serca – niewydolność krążenia



Płuca – ARDS

Płuca – ARDS



Układ siateczkowo-śródbłonkowy – 

Układ siateczkowo-śródbłonkowy – 

skłonność do zakażeń

skłonność do zakażeń



Układ krzepnięcia - DIC

Układ krzepnięcia - DIC

 

 

 

 

Wstrząs - etiologia

Wstrząs - etiologia



Zmniejszenie ilości krwi krążącej – 

Zmniejszenie ilości krwi krążącej – 

wstrząs hipowolemiczny

wstrząs hipowolemiczny



Niedostateczne tłoczenie krwi przez 

Niedostateczne tłoczenie krwi przez 

serce – 

serce – 

wstrząs kardiogenny

wstrząs kardiogenny



Niedomoga regulacji krążenia 

Niedomoga regulacji krążenia 

obwodowego – 

obwodowego – 

wstrząs septyczny i 

wstrząs septyczny i 

anafilaktyczny

anafilaktyczny

 

 

 

 

Wstrząs hipowolemiczny

Wstrząs hipowolemiczny



Utrata krwi, osocza, wymioty, biegunka

Utrata krwi, osocza, wymioty, biegunka

I – blada, chłodna, wilgotna skóra, RR [N]

I – blada, chłodna, wilgotna skóra, RR [N]

II – 

II – 

↑

↑

AS, 

AS, 

↓

↓

RR, skąpomocz, pragnienie

RR, skąpomocz, pragnienie

III – RR<60mmHg, tętno niewyczuwalne, 

III – RR<60mmHg, tętno niewyczuwalne, 

płytki oddech, zaburzenia świadomości, 

płytki oddech, zaburzenia świadomości, 

bezmocz

bezmocz

 

 

 

 

Wstrząs kardiogenny

Wstrząs kardiogenny



Osłabienie kurczliwości

Osłabienie kurczliwości



Przeciążenie objętościowe

Przeciążenie objętościowe



Przeciążenie ciśnieniowe

Przeciążenie ciśnieniowe



Upośledzone napełnianie komór

Upośledzone napełnianie komór



Zaburzenia rytmu serca

Zaburzenia rytmu serca

 

 

 

 

Wstrząs kardiogenny

Wstrząs kardiogenny



Wilgotne rzężenia u podstawy płuc

Wilgotne rzężenia u podstawy płuc



Duszność

Duszność



Niedociśnienie tętnicze

Niedociśnienie tętnicze

 

 

 

 

Wstrząs anafilaktyczny

Wstrząs anafilaktyczny



Znaczny wzrost  objętości łożyska 

Znaczny wzrost  objętości łożyska 

naczyniowego oraz ucieczka osocza 

naczyniowego oraz ucieczka osocza 

do przestrzeni pozanaczyniowej

do przestrzeni pozanaczyniowej



Reakcja nadwrażliwości typu I

Reakcja nadwrażliwości typu I

 

 

 

 

Wstrząs anafilaktyczny

Wstrząs anafilaktyczny



Objawy ogólne: zawroty głowy, strach, 

Objawy ogólne: zawroty głowy, strach, 

reakcje skórne

reakcje skórne



Dodatkowo: spadek RR oraz 

Dodatkowo: spadek RR oraz 

tachycardia

tachycardia



Dodatkowo: skurcz oskrzeli, wstrząs

Dodatkowo: skurcz oskrzeli, wstrząs



Zatrzymanie krążenia i oddychania

Zatrzymanie krążenia i oddychania

 

 

 

 

Wstrząs septyczny

Wstrząs septyczny



Bakteremia

Bakteremia



Posocznica

Posocznica



SIRS – systemic inflammatory 

SIRS – systemic inflammatory 

response syndrome

response syndrome

I – faza hiperdynamiczna

I – faza hiperdynamiczna

II – faza hypodynamiczna

II – faza hypodynamiczna

 

 

 

 

Wstrząs septyczny

Wstrząs septyczny



Gwałtowna wazodylatacja z 

Gwałtowna wazodylatacja z 

następowym spadkiem RR oraz 

następowym spadkiem RR oraz 

uszkodzeniem śródbłonka

uszkodzeniem śródbłonka

-

Gorączka

Gorączka

-

Hiperwentylacj

Hiperwentylacj

-

Objawy skórne

Objawy skórne

-

Dodatni wynik posiewu krwi

Dodatni wynik posiewu krwi