Zapalenia gardła i
Zapalenia gardła i
krtani
krtani
Hanna Mackiewicz-Nartowicz
Hanna Mackiewicz-Nartowicz
Zapalenia gardła i
Zapalenia gardła i
krtani
krtani
Hanna Mackiewicz-Nartowicz
Hanna Mackiewicz-Nartowicz
Zapalenia górnych dróg oddechowych
Zapalenia górnych dróg oddechowych
•
50-60% wszystkich zakażeń
50-60% wszystkich zakażeń
pozaszpitalnych
pozaszpitalnych
•
30% zakażeń wewnątrzszpitalnych
30% zakażeń wewnątrzszpitalnych
•
pierwsza co do częstości przyczyna
pierwsza co do częstości przyczyna
gorączki niemowląt i dzieci
gorączki niemowląt i dzieci
młodszych
młodszych
Dzieci – grupa uprzywilejowana
Dzieci – grupa uprzywilejowana
•
Odrębności anatomiczne
Odrębności anatomiczne
•
Odrębności fizjologiczne
Odrębności fizjologiczne
•
Niedojrzały układ immunologiczny
Niedojrzały układ immunologiczny
•
Czynniki predysponujące: niska waga
Czynniki predysponujące: niska waga
urodzeniowa, wcześniactwo,
urodzeniowa, wcześniactwo,
niedożywienie, złe warunki socjalno-
niedożywienie, złe warunki socjalno-
bytowe, ekspozycja na dym tytoniowy,
bytowe, ekspozycja na dym tytoniowy,
skupiska dzieci- przedszkola, żłobki
skupiska dzieci- przedszkola, żłobki
•
Niedobory immunologiczne wrodzone i
Niedobory immunologiczne wrodzone i
nabyte
nabyte
•
Wady wrodzone nabłonka oddechowego-
Wady wrodzone nabłonka oddechowego-
Zespół Kartagenera
Zespół Kartagenera
•
Wady rozwojowe układu oddechowego
Wady rozwojowe układu oddechowego
•
Alergia
Alergia
•
Przewlekłe zapalenia oskrzeli
Przewlekłe zapalenia oskrzeli
•
Niewydolność układu krążenia
Niewydolność układu krążenia
•
Cukrzyca, niewydolność nerek
Cukrzyca, niewydolność nerek
Choroby
Choroby
predysponujące
predysponujące
do zapaleń gdo
do zapaleń gdo
Wirusy: rynowirusy, adenowirusy,
Wirusy: rynowirusy, adenowirusy,
coronawirusy, grypy, paragrypy,
coronawirusy, grypy, paragrypy,
enterowirusy, RS
enterowirusy, RS
•
„
„
torują” drogę zapaleniom bakteryjnym
torują” drogę zapaleniom bakteryjnym
•
obrzęk, zwiększona przepuszczalność
obrzęk, zwiększona przepuszczalność
naczyń, wysięk, nadreaktywność
naczyń, wysięk, nadreaktywność
•
zaburzenia funkcji nabłonka
zaburzenia funkcji nabłonka
oddechowego, zmiany martwicze
oddechowego, zmiany martwicze
•
Upośledzenie mechanizmu śluzowo-
Upośledzenie mechanizmu śluzowo-
rzęskowego
rzęskowego
Ostre zapalenia gardła
Ostre zapalenia gardła
•
Pierścień Waldeyera: migdałek
Pierścień Waldeyera: migdałek
gardłowy, migdałki podniebienne,
gardłowy, migdałki podniebienne,
migdałek językowy, migdałki
migdałek językowy, migdałki
trąbkowe, sznury boczne, grudki
trąbkowe, sznury boczne, grudki
chłonne tylnej ściany gardła
chłonne tylnej ściany gardła
Ostre zapalenie gardła
Ostre zapalenie gardła
•
Zapalenie błony śluzowej gardła
Zapalenie błony śluzowej gardła
•
Zapalenie tkanki limfatycznej
Zapalenie tkanki limfatycznej
migdałków
migdałków
•
Najczęściej droga kropelkowa,
Najczęściej droga kropelkowa,
rzadziej pośrednia-żywność
rzadziej pośrednia-żywność
przedmioty
przedmioty
Ostre zapalenie gardła-etiologia
Ostre zapalenie gardła-etiologia
•
Wirusy (70-90%): adenowirusy,
Wirusy (70-90%): adenowirusy,
coxackie, Epstein-Barra
coxackie, Epstein-Barra
(mononukleoza), Herpes simplex,
(mononukleoza), Herpes simplex,
paragrypy
paragrypy
•
Bakteryjne (10-30%): Streptococcus
Bakteryjne (10-30%): Streptococcus
pyogenes (90%), Streptococcus B-
pyogenes (90%), Streptococcus B-
hemoliticus, Haemophilus influenze,
hemoliticus, Haemophilus influenze,
Corynebacterium, Mycoplasma
Corynebacterium, Mycoplasma
pneumoniae, Fusobacterium
pneumoniae, Fusobacterium
Zapalenie błony śluzowej gardła
Zapalenie błony śluzowej gardła
•
Ból, pieczenie gardła, szczególnie
Ból, pieczenie gardła, szczególnie
przy połykaniu, stan
przy połykaniu, stan
podgorączkowy
podgorączkowy
•
Ostry nieżyt nosa, krtani
Ostry nieżyt nosa, krtani
•
Przekrwienie i obrzęk błony
Przekrwienie i obrzęk błony
śluzowej gardła
śluzowej gardła
•
Węzły chłonne niepowiększone
Węzły chłonne niepowiększone
•
Leki przeciwzapalne
Leki przeciwzapalne
Angina
Angina
•
Silny ból gardła promieniujący do
Silny ból gardła promieniujący do
ucha, zaburzenia połykania, wysoka
ucha, zaburzenia połykania, wysoka
temperatura
temperatura
•
Przekrwienie, rozpulchnienie, obrzęk
Przekrwienie, rozpulchnienie, obrzęk
migdałków podniebiennych, wysięk
migdałków podniebiennych, wysięk
włóknikowy lub ropny
włóknikowy lub ropny
•
Powiększenie węzłów chłonnych
Powiększenie węzłów chłonnych
Angina - różnicowanie
Angina - różnicowanie
•
Infekcja wirusowa-pęcherze na błonie
Infekcja wirusowa-pęcherze na błonie
śluzowej gardła i podniebienia
śluzowej gardła i podniebienia
•
Mononukleoza zakaźna – wirus E-B, silny
Mononukleoza zakaźna – wirus E-B, silny
odczyn węzłowy, hepato-spenomegalia,
odczyn węzłowy, hepato-spenomegalia,
odczyn PBD+,test Elisa (1:56)
odczyn PBD+,test Elisa (1:56)
•
Agranulocytoza-szarożółty nalot trudno
Agranulocytoza-szarożółty nalot trudno
oddzielający się od podłoża, owrzodzenie
oddzielający się od podłoża, owrzodzenie
•
Angina Plaut-Vincent – krętki Bacillus
Angina Plaut-Vincent – krętki Bacillus
fusiformis, jednostronnie
fusiformis, jednostronnie
•
Nowotwory- jednostronnie, długi wywiad
Nowotwory- jednostronnie, długi wywiad
Angina – różnicowanie c.d.
Angina – różnicowanie c.d.
•
Płonica – szkarlatyna- malinowy język,
Płonica – szkarlatyna- malinowy język,
wybroczyny na języczku, błonie śluzowej
wybroczyny na języczku, błonie śluzowej
gardła i podniebienia ( objaw Rumpla-
gardła i podniebienia ( objaw Rumpla-
Leedego), wysypka płonicza, trójkąt
Leedego), wysypka płonicza, trójkąt
Fiłatowa
Fiłatowa
•
Angina błonicza – Corynebacterium
Angina błonicza – Corynebacterium
diphteriae
diphteriae
•
Kiła – I,II i III-rzędowa
Kiła – I,II i III-rzędowa
•
Gruźlica
Gruźlica
Angina - powikłania
Angina - powikłania
•
Ropień okołomigdałkowy
Ropień okołomigdałkowy
•
Ropień tylnogardłowy – dzieci
Ropień tylnogardłowy – dzieci
•
Ropowica szyi
Ropowica szyi
•
Posocznica paciorkowcowa
Posocznica paciorkowcowa
•
Odległe – choroba reumatyczna,
Odległe – choroba reumatyczna,
zapalenie wsierdzia, kłębuszkowe
zapalenie wsierdzia, kłębuszkowe
zapalenie nerek
zapalenie nerek
Angina - leczenie
Angina - leczenie
•
Antybiotyk !: amoksycylina z
Antybiotyk !: amoksycylina z
kwasem klawulonowym, makrolidy,
kwasem klawulonowym, makrolidy,
klindamycyna
klindamycyna
•
Leki przeciwzapalne,
Leki przeciwzapalne,
przeciwgorączkowe
przeciwgorączkowe
•
Nawodnienie
Nawodnienie
•
Leżenie !
Leżenie !
Przewlekłe zapalenia gardła
Przewlekłe zapalenia gardła
•
Przewlekłe proste zapalenie gardła
Przewlekłe proste zapalenie gardła
•
Przewlekłe przerostowe zapalenie gardła
Przewlekłe przerostowe zapalenie gardła
•
Przewlekłe zanikowe zapalenie gardła
Przewlekłe zanikowe zapalenie gardła
•
Zapalenie gardła w przebiegu refluksu
Zapalenie gardła w przebiegu refluksu
żołądkowo-przełykowego
żołądkowo-przełykowego
•
Przewlekłe zapalenie migdałków
Przewlekłe zapalenie migdałków
podniebiennych
podniebiennych
•
Przewlekłe zapalenie migdałka gardłowego
Przewlekłe zapalenie migdałka gardłowego
Przewlekłe zapalenia gardła –
Przewlekłe zapalenia gardła –
czynniki predysponujace
czynniki predysponujace
•
Czynniki zewnętrzne – drażniące
Czynniki zewnętrzne – drażniące
•
Czynniki wewnętrzne: przewlekłe zapalenie
Czynniki wewnętrzne: przewlekłe zapalenie
zatok przynosowych, refluks żołądkowo-
zatok przynosowych, refluks żołądkowo-
przełykowy, zaburzenia hormonalne –
przełykowy, zaburzenia hormonalne –
menopauza, niedoczynność tarczycy,
menopauza, niedoczynność tarczycy,
awitaminozy, cukrzyca, niewydolność nerek,
awitaminozy, cukrzyca, niewydolność nerek,
przewlekłe zapalenie oskrzeli
przewlekłe zapalenie oskrzeli
Krtań- różnice anatomiczne u
Krtań- różnice anatomiczne u
dzieci
dzieci
•
Wysoko usytuowana ( noworodki na
Wysoko usytuowana ( noworodki na
wysokości nosogardła)
wysokości nosogardła)
•
Małe rozmiary w stosunku do
Małe rozmiary w stosunku do
powierzchni ciała
powierzchni ciała
•
Luźna tkanka łączna – okolica
Luźna tkanka łączna – okolica
podgłośniowa, międzynalewkowa,
podgłośniowa, międzynalewkowa,
krtaniowa powierzchnia nagłośni
krtaniowa powierzchnia nagłośni
Zapalenia krtani
Zapalenia krtani
•
Nadgłośniowe
Nadgłośniowe
•
Podgłośniowe
Podgłośniowe
•
Zapalenie głośni
Zapalenie głośni
•
Ostre podśluzówkowe zapalenie
Ostre podśluzówkowe zapalenie
krtani
krtani
•
Ostre zapalenie ochrzęstnej krtani
Ostre zapalenie ochrzęstnej krtani
•
Złośliwe zapalenie krtani, tchawicy,
Złośliwe zapalenie krtani, tchawicy,
oskrzeli-LTB
oskrzeli-LTB
Zapalenia krtani-różnicowanie
Zapalenia krtani-różnicowanie
Nadgłośniowe
Nadgłośniowe
2-7 rok życia
2-7 rok życia
Infekcja bakteryjna
Infekcja bakteryjna
Silny ból gardła,
Silny ból gardła,
zaburzenia połykania,
zaburzenia połykania,
zaleganie śliny
zaleganie śliny
Objawy nagle, szybko
Objawy nagle, szybko
narastają
narastają
Duszność,wilgotny kaszel,
Duszność,wilgotny kaszel,
głos ochrypły
głos ochrypły
Żywoczerwona,
Żywoczerwona,
obrzęknięta nagłośnia
obrzęknięta nagłośnia
Intubacja (24h),
Intubacja (24h),
antybiotyk
antybiotyk
Podgłośniowe
Podgłośniowe
1-3 rok życia
1-3 rok życia
Poprzedzone infekcją
Poprzedzone infekcją
wirusową
wirusową
Objawy nagle, w nocy
Objawy nagle, w nocy
Duszność, stridor,
Duszność, stridor,
szczekający kaszel
szczekający kaszel
Głos czysty
Głos czysty
Obrzęk okolicy
Obrzęk okolicy
podgłośniowej
podgłośniowej
Sterydy, inhalacje
Sterydy, inhalacje
Zapalenie głośni
Zapalenie głośni
•
Dzieci starsze, dorośli
Dzieci starsze, dorośli
•
Często towarzyszy zapalenie tchawicy
Często towarzyszy zapalenie tchawicy
•
Bezgłos, suchy kaszel (do 6 tygodni), ból
Bezgłos, suchy kaszel (do 6 tygodni), ból
krtani i tchawicy
krtani i tchawicy
•
Wirusy: grypy, paragrypy
Wirusy: grypy, paragrypy
•
Nadkażenie bakteryjne: haemophilus
Nadkażenie bakteryjne: haemophilus
influenze
influenze
•
Nawodnienie, leki mukolityczne, inhalacje,
Nawodnienie, leki mukolityczne, inhalacje,
cisza fonacyjna antybiotyki-amoksycylina z
cisza fonacyjna antybiotyki-amoksycylina z
kwasem klawulonowym, cefalosporyna II
kwasem klawulonowym, cefalosporyna II
Ostre podśluzówkowe zapalenie krtani
Ostre podśluzówkowe zapalenie krtani
•
Ograniczony ropień krtani: językowa
Ograniczony ropień krtani: językowa
powierzchnia nagłośni, hospitalizacja,
powierzchnia nagłośni, hospitalizacja,
nacięcie, antybiotykoterapia
nacięcie, antybiotykoterapia
•
Róża krtani: towarzyszy róży skóry twarzy,
Róża krtani: towarzyszy róży skóry twarzy,
hospitalizacja, penicylina
hospitalizacja, penicylina
•
Rozlana ropowica krtani: martwica
Rozlana ropowica krtani: martwica
chrząstek krtani, często tow. zapalenie
chrząstek krtani, często tow. zapalenie
tkanek miękkich szyi i śródpiersia,
tkanek miękkich szyi i śródpiersia,
hospitalizacja, antybiotykoterapia, nacięcie
hospitalizacja, antybiotykoterapia, nacięcie
ropni, tracheotomia
ropni, tracheotomia
Ostre zapalenie
Ostre zapalenie
ochrzęstnej
ochrzęstnej
krtani
krtani
•
Droga krwionośna, urazy, naświetlania
Droga krwionośna, urazy, naświetlania
•
Towarzyszy nowotworom krtani, gruźlicy
Towarzyszy nowotworom krtani, gruźlicy
krtani, zapaleniom podśluzówkowym krtani
krtani, zapaleniom podśluzówkowym krtani
•
Martwaki – zniekształcenia krtani
Martwaki – zniekształcenia krtani
•
Antybiotykoterapia, tracheotomia,
Antybiotykoterapia, tracheotomia,
endoskopowe usuwanie martwaków
endoskopowe usuwanie martwaków
•
Rokowanie poważne – zwężenia krtani
Rokowanie poważne – zwężenia krtani
Przewlekłe zapalenia krtani
Przewlekłe zapalenia krtani
•
Przewlekłe proste zapalenie krtani
Przewlekłe proste zapalenie krtani
•
Przewlekłe przerostowe zapalenie krtani
Przewlekłe przerostowe zapalenie krtani
•
Przewlekłe zanikowe zapalenie krtani
Przewlekłe zanikowe zapalenie krtani
•
Przewlekłe zapalenie tylnego odcinka krtani
Przewlekłe zapalenie tylnego odcinka krtani
•
Obrzęki Reinckego
Obrzęki Reinckego
Przewlekłe
Przewlekłe
zapalenia krtani –
zapalenia krtani –
czynniki predysponujące
czynniki predysponujące
•
Czynniki zakaźne: przewlekłe zapalenia
Czynniki zakaźne: przewlekłe zapalenia
zatok i oskrzeli
zatok i oskrzeli
•
Czynniki drażniące: alkohol, papierosy,
Czynniki drażniące: alkohol, papierosy,
suche, zadymione pomieszczenia,
suche, zadymione pomieszczenia,
wdychanie subst. chemicznych
wdychanie subst. chemicznych
•
Nieprawidłowy tor oddechowy – wyłączenie
Nieprawidłowy tor oddechowy – wyłączenie
nosa
nosa
•
Nadużywanie głosu, nieprawidłowa emisja
Nadużywanie głosu, nieprawidłowa emisja
•
Endogenne – zaburzenia hormonalne
Endogenne – zaburzenia hormonalne