MAKROEKONOMIA

Literatura

D.Begg, S.Fisher, R.Dornbusch,

MAKROEKONOMIA, PWE, Warszawa

Czym zajmuje się ekonomia?

• Ekonomia <= gr. oiko nomos, czyli nauka o 

gospodarstwie

• Ekonomia

 jest nauką o procesach gospodarczych

- bada gospodarowanie (działalność gospodarczą ludzi) w 

warunkach ograniczoności zasobów;

- bada procesy gospodarcze, czyli procesy produkcji, 

procesy podziału (dystrybucji), procesy wymiany.

 DZIAŁY EKONOMII:

 Mikroekonomia

 

– bada poszczególne elementy 

tworzące gospodarkę, czyli: gospodarstwa domowe, 

przedsiębiorstwa, sektory i gałęzie (branże) gospodarki, 

rynki produktów i usług itd.

 Makroekonomia

 

– zajmuje się analizą gospodarki jako 

całości

Przedmiot nauki makroekonomii

 Kilka definicji przedmiotu (zakresu) nauki 

makroekonomii:

• „

Makroekonomia wyjaśnia działanie gospodarki jako 

     całości.” (R. Barro)

• „Makroekonomia jest gałęzią ekonomii, próbującą 
      wyjaśnić JAK? i DLACZEGO? z upływem czasu 
      gospodarka rozwija się, podlega fluktuacjom i zmianom.”
      (R.Hall, J.Taylor)

• „Makroekonomia jest nauką, badającą jak ludzie
     (społeczeństwa) radzą sobie z rzadkością, czyli 

racjonalnie 

      gospodarują ograniczonymi zasobami” (P. Samuelson)

• „Makroekonomia zajmuje się strukturą i funkcjonowaniem  

 gospodarki jako całości”

TEORIA  MAKROEKONOMII

ZAKRES ZAINTERESOWAŃ EKONOMISTÓW:

 OKREŚLENIE PODSTAWOWYCH CZYNNIKÓW 

WYZNACZAJĄCYCH PROCESY ZMIAN W ODNIESIENIU DO:

 POZIOMU PRODUKTU I JEGO STRUKTURY;
 ZATRUDNIENIA;
 INFLACJI;
 RÓWNOWAGI WEWNĘTRZNEJ I ZEWNĘTRZNEJ.

TEORIA PRÓBUJE ZBADAĆ I WYJAŚNIĆ: „JAK 
FUNKCJONUJE GOSPODARKA, I JAK
FUNKCJONOWAŁABY W OKREŚLONYCH 
WARUNKACH”

Metodologia badań 

makroekonomii

Dotyczy wielkich zbiorowości, więc zakresem obejmuje:

-

gromadzenie i systematyzację danych;

-

formułowanie i weryfikację hipotez;

-

formułowanie uogólnień, tzn. PRAW EKONOMICZNYCH.

Prawa ekonomiczne działają i sprawdzają się jako

 

przeciętna,

 

a nie jako ścisła, dokładna i niezmienna współzależność.

Teorie ekonomiczne są w istocie uproszczonymi 

modelami.

A.

Ekonomia pozytywna –

 

opisuje świat, jaki jest, 

powstrzymuje się od sądów i tez wartościujących

B.

Ekonomia normatywna -

 prezentuje sądy i opinie, 

jaki...

Makroekonomia a mikroekonomia.

ASPEKT EKONOMICZNEJ DOSTĘPNOŚCI 

ZASOBÓW

TECHNICZNE I TECHNOLOGICZNE MOŻLIWOŚCI 
POZYSKANIA ZASOBÓW ORAZ KOSZT POZYSKANIA 
ZASOBÓW.

ZASOBY:

 ZIEMIA

 (

GLEBA, KLIMAT, ZASOBY NATURALNE

);

 PRACA

 (

ZASOBY SIŁY ROBOCZEJ I SPOSÓB

 

WYDATKOWANIA ENERGII LUDZKIEJ W PROCESIE 
WYTWARZANIA)

 KAPITAŁ

 (

DOBRA INWESTYCYJNE I ŚRODKI 

FINANSOWE)

 TECHNOLOGIA

 

(WIEDZA I JEJ PRODUKCYJNE 

ZASTOSOWANIE)

ASPEKT  RZADKOŚCI

OBIEKTYWNY FAKT:

 

NIE MOŻEMY WYTWARZAĆ, 

MIEĆ I KONSUMOWAĆ ZAWSZE (I WSZYSTKIEGO) 
ZGODNIE Z POTRZEBAMI. („JAK LUDZIE RADZĄ SOBIE..?”)

Wnioski:

1.

Zawsze istnieje więcej niż jeden sposób produkcyjnego 
wykorzystania danego zasobu; zmiany w technologii 
umożliwiają np. elastyczność w zaangażowaniu zasobu 
pracy.

2.

Musimy, jako społeczeństwo gospodarujące, 

wybierać 

spośród alternatywnych sposobów wykorzystania zasobów.

3.

Z każdym wyborem wiąże się KOSZT tego, co mogłoby 
powstać w zamian. Taki koszt, zwany kosztem 
alternatywnym, to wartość najcenniejszej, odrzuconej 
alternatywy.

KRZYWA MOŻLIWOŚCI PRODUKCYJNYCH

WYBÓR  A  -  B, GDY ZASOBY SĄ W PEŁNI WYKORZYSTANE

PUNKTY (KOMBINACJE) POZA KRZYWĄ MOŻLIWOŚCI 

TECHNOLOGICZNYCH

D – NIEPEŁNE WYKORZYSTANIE ZASOBÓW

C – KOMBINACJA NIEMOŻLIWA  

       TECHNOLOGICZNIE

POSTĘP TECHNOLOGOCZNY

PUNKT „R” – NA NOWEJ KRZYWEJ

postęp techniczny, uruchomienie nowych zasobów

Makroekonomia

 – historia rozwoju 

nauki

• EKONOMIA JAKO DYSCYPLINA AKADEMICKA – 
     PONAD 200 LAT
• 1776 – ADAM SMITH PUBLIKUJE: „BADANIA NAD 
        NATURĄ I PRZYCZYNAMI BOGACTWA NARODÓW”

 Nowe spojrzenie na funkcjonowanie gospodarki (jako
całości!!!). 
 Problemy: ile „Państwa”, a ile „Rynku” w
gospodarce? Jaka jest rola mechanizmów rynkowych, i 

czy 

są skuteczne w regulowaniu gospodarki? 

Makroekonomia w dzisiejszej formule

 

powstała w XX w.

JOHN M. KEYNES – nowy 

rozdział w nauce makroekonomii 

• Na podstawie analizy przyczyn i mechanizmów Wielkiego 

Kryzysu (1929 – 1933) J.M. Keynes dokonał krytycznej 
analizy teorii makroekonomicznych (klasyków), m.in. w 
kwestii roli mechanizmów rynkowych i skuteczności 
regulacyjnej tzw. „niewidzialnej ręki rynku” w gospodarce. 

• W książce 

„Ogólna teoria zatrudnienia, procentu i 

pieniądza”

 

(1936) po raz pierwszy wskazano m.in. na rolę 

wahań popytu globalnego w mechanizmie wahań 
(koniunktury) w gospodarce, nieskuteczność mechanizmu 
rynkowego w regulowaniu gospodarki (proporcji), 
potrzebę interwencyjnych przedsięwzięć regulacyjnych 
państwa w gospodarce (interwencjonizm) itd.

Współczesne kierunki 
makroekonomii

Nie tylko w krytycznej opozycji wobec 
keynesizmu

• MONETARYZM (od połowy lat 70-tych)

• NEOKLASYCYZM

• TEORIA REALNEGO CYKLU 

KONIUNKTURALNEGO

• NEOKEYNESIZM

Dziękuję