SZCZEPIENIA OCHRONNE U DZIECI

dr n. med.

Wanda Komorowska-Szczepańska

Wiele chorób zakaźnych przestało stanowić problem społeczny dzięki szczepieniom.

Pojawiły się tendencje do ograniczania zakresu szczepień, jak również odchodzenia od

obowiązkowych szczepień. Po zaniechaniu szczepień w ostatnich latach obserwowano groźne

epidemie krztuśca w Szwecji, Niemczech, a także błonicy w krajach byłego ZR. Według

WHO bez względu na stopień rozwoju ekonomicznego społeczeństwa konieczne jest

prowadzenie szczepień ochronnych.

ODPORNOŚĆ CZYNNA – uzyskujemy na skutek szczepienia. Jest to najbardziej swoisty

ś

rodek zapobiegania chorobom zakaźnym. Jej trwałość sięga od kilku do kilkudziesięciu lat.

ODPORNOŚĆ BIERNA – powstaje w wyniku wprowadzenia do organizmu gotowych

przeciwciał wytworzonych przez ustrój zwierzęcia lub innego człowieka. Zanika w ciągu

kilku tygodni z chwilą wydalenia przeciwciał sztucznie wprowadzonych do ustroju.

SZCZEPIONKA – preparat biologiczny złożony z drobnoustrojów żywych lub zabitych lub

ich przetworów, całkowicie lub w znacznym stopniu pozbawionych właściwości

chorobotwórczych. Po wprowadzeniu do ustroju indukuje on odporność swoistą, komórkową

lub humoralną, skierowaną przeciw antygenom wchodzącym w skład preparatu.

Odpowiedź immunologiczna na kontakt z antygenem obejmuje aktywację układu odporności

w zakresie odpowiedzi nieswoistej i swoistej.

Mechanizmy odpowiedzi nieswoistej są obecne od urodzenia i obejmują bariery fizyczne/

skóra, błony śluzowe/, chemiczne / pH, śluz/, komórki żerne oraz układ dopełniacza.

Odporność swoista nie jest od urodzenia w pełni rozwinięta , ale rozwija się po ekspozycji na

antygen.

Swoista odporność składa się z:

*odporności humoralnej/ za pośrednictwem przeciwciał produkowanych przez limfocyty B/

*komórkowej / za pośrednictwem komórek T i makrofagów. Polega na produkcji cytokin

będących mediatorami reakcji immunologicznych oraz bezpośredniej aktywności żernej /.

Pierwotna odpowiedź poszczepienna

Odpowiedź immunologiczna na pierwszy kontakt z antygenem. W początkowej fazie polega

na produkcji przeciwciał wszystkich klas, najwcześniej pojawiają się przeciwciała w klasie

IgM i IgA/ pik 7-10 dni/ , które dość szybko zanikają. Przeciwciała klasy IgG powstają

wolniej, ale utrzymują się dłużej w ustroju, przez wiele lat po infekcji lub szczepieniu.

Wtórna odpowiedź poszczepienna

Powtórny kontakt z antygenem powoduje szybszą proliferację wyselekcjonowanych komórek

produkujących głównie przeciwciała w klasie IgG o wysokim powinowactwie do antygenu.

Wzmacnianie odpowiedzi poszczepiennej

Zwiększenie w szczepionkach naturalnej zdolności antygenu do wywoływania odpowiedzi

immunologicznej jest osiągana przez dodanie substancji zwanej adjuwantem/ np.

wodorotlenek glinu/. Takie połączenie silniej pobudza produkcję przeciwciał.

Trwałość odpowiedzi poszczepiennej

Czas utrzymywania się odporności poszczepiennej koreluje z wyjściowym poziomem

przeciwciał uzyskanych bezpośrednio po zakończeniu szczepień podstawowych i zależy od

wielu czynników endo i egzogennych. U osób o prawidłowej funkcji układu odporności

wtórna odpowiedź poszczepienna zanika zgodnie ze skalą logarytmiczną. Proces ten jest

dynamiczny i zależy m.in. od ponownych kontaktów z antygenem.

Brak odpowiedzi na szczepienia

W każdej populacji około 5-10% zdrowych dzieci nie odpowiada na prawidłowo

przeprowadzone szczepienie. Przyczyną mogą być uwarunkowania genetyczne.

Wysoki odsetek niepowodzeń można obserwować u dzieci przewlekle chorych z powodu

wtórnych zaburzeń odporności wynikających z choroby podstawowej i/lub stosowanego

leczenia / immunoterapia w chorobach nowotworowych/. Poza czynnikami zależnymi od

organizmu należy także uwzględnić niedoskonałości technologiczne niektórych szczepionek.

Zaburzenia odporności

U dzieci z potwierdzonymi zaburzeniami odporności stosuje się specjalnie opracowane

indywidualne schematy szczepień obejmujące podwojenie dawki szczepionki i/lub

zwiększenie liczby dawek. Bez względu na zastosowany schemat szczepienia zaleca się w tej

grupie dzieci okresową kontrolę przeciwciał i podawanie dawek przypominających w

zależności od uzyskanych wyników.

Odczyny poszczepienne

Stanowią przejściową, miejscową lub ogólną reakcję kliniczną na wprowadzoną szczepionkę.

Ich charakter zależy od rodzaju szczepionki, a nasilenie od wrażliwości osoby szczepionej.

Odczyny miejscowe

: zaczerwienienie, obrzęk, bolesność w miejscu podania.

Odczyny ogólne

niewielki wzrost ciepłoty ciała, złe samopoczucie, bóle głowy, bóle

mięśni, uogólnione wysypki, świąd.

Powikłania poszczepienne

Są reakcją nadmierną lub patologiczną o cechach choroby poszczepiennej, która zależnie od

nasilenia i umiejscowienia zmian chorobowych, może prowadzić do stanów zagrożenia życia

lub trwałych uszkodzeń.

Przyczyny:

• nieprawidłowo wykonane szczepienie / przedawkowanie szczepionki/

• nieprawidłowo wykonanie wstrzyknięcia / głębokie ropnie, nacieki, rozległe owrzodzenia

• zaniedbanie zasad aseptyki

• użycie niewłaściwie lub zbyt długo przechowywanej szczepionki / nasilenie objawów

alergicznych do wstrząsu anafilaktycznego włącznie /.

Patologiczna reakcja ustroju

W literaturze są opisywane m.in. pojedyncze przypadki poszczepiennego zapalenia kości i

stawów, rogówki i siatkówki, skaz krwotocznych, zespołu nerczycowego, zapalenia

m.sercowego.

Te rzadkie reakcje narządowe są wynikiem ujawnienia się lub zaostrzenia procesu

chorobowego pod wpływem szczepień .

Niepożądane odczyny poszczepienne/ AEFI/

Jest to medyczny objaw związany ze szczepieniem, a spowodowany wieloma przyczynami.

Definicja obejmuje niekorzystne, uboczne skutki szczepień ochronnych, które dotychczas

nazywano odczynami i powikłaniami poszczepiennymi.

Ze względów praktycznych AEFI dzieli się na:

• AEFI łagodne – nie zagrażające życiu lub gdy nie są spodziewane ich późne następstwa

• AEFI poważne / ciężkie/ - zagrażające życiu lub zagrażające powstaniem innych nawet

późno ujawniających się poważnych konsekwencji zdrowotnych.

Czynniki wywołujące AEFI ujęto w trzy grupy:

1.

Działanie szczepionki

2.

Błędy szczepienia- błędy produkcji/ zakażone szczepionki/, magazynowania i dystrybucji

szczepionki.

3.

Współistnienie objawów lub chorób

TYPY SZCZEPIONEK

1/ podział z uwagi na sposób uzyskania antygenu szczepionki

A/ ZYWE/ atenuowane czyli odzjadliwione/

*bakteryjne – np. szczepionka BCG

• wirusowe – np. szczepionka przeciwko poliomyelitis, odzre, śwince, różyczce, żółtej

gorączce

B/ ZABITE

• bakteryjne – np. szczepionka przeciwko krztuścowi, durowi brzusznemu, cholerze

• wirusowe – np. szczepionka przeciwko grypie, kleszczowemu zapaleniu opon,

wściekliźnie

C/ Specyficzne fragmenty organizmów

• bakteryjne - np. polisacharyd pneumokoków, koniugat Hemophilus influenze typu B

• wirusowe – np. materiał otrzymany w wyniku działania inżynierii genetycznej jako

szczepionka przeciw WZW B

2/ Podział z uwagi na skład szczepionki

A/ monowalentne- zawierające jeden rodzaj antygenu

B/ poliwalentne – zawierające kombinacje kilku antygenów

Odstęp między szczepieniami

Po szczepionce żywej można podać następną żywą po upływie 6 tygodni

Po szczepionce żywej można podać szczepionkę zabitą po upływie 4 tygodni

Po szczepionce zabitej można podać szczepionkę zabitą po upływie 4 tygodni

Po szczepionce zabitej można podać szczepionkę żywą po upływie 4 tygodni

PRZECIWWSKAZANIA DO SZCZEPIEŃ

Nie wykonuje się szczepień szczepionkami żywymi i zabitymi:

1/ ostre stany chorobowe, przebiegające z gorączką, w chorobach zakaźnych i w okresie

rekonwalescencji po tych chorobach

2/ w zaostrzeniach przewlekłych procesów chorobowych: astma oskrzelowa, niewyrównane

wady układu krążenia, niewyrównana cukrzyca, czynna gruźlica, choroby nerek, wątroby,

płuc w okresie niewydolności.

Bezwzględnym stałym przeciwwskazaniem do szczepienia żywymi, atenuowanymi

szczepionkami są pierwotne niedobory odporności oraz stan po splenektomii.

Okresowe przeciwwskazanie do szczepienia żywymi szczepionkami są:

1/ wtórne zaburzenia odporności aż do ich ustąpienia: białaczki , chłoniaki ziarnicze i

nieziarnicze oraz guzy wywodzące się z układu limforetikularnego

2/ leczenie immunosupresyjne: cytostatyki- szczepienie możliwe 3 miesiące od zakończenia

chemioterapii: radioterapia, przewlekłe stosowanie wysokich dawek kortykosterydów

Stosowanie preparatów immunoglobulin wymaga 6-12 tygodniowej przerwy przed podaniem

ż

ywej szczepionki.

Stany i jednostki chorobowe nie będące przeciwwskazaniem do szczepienia

1.

zakażenia górnych dróg oddechowych lub biegunka z gorączką poniżej 38,5

o

C oraz inne

niewielkie dolegliwości

2.

alergia, astma lub inne objawy atopii, katar sienny lub sapanie przez zatkany nos

3.

wcześniactwo, niemowlęta z niską masą ciała

4.

niedożywienie

5.

dziecko karmione piersią

6.

wywiad rodzinny wskazujący na występowanie drgawek w rodzinie

7.

antybiotykoterapia, niskie dawki sterydów lub miejscowe ich stosowanie/ np. na skórę lub

wziewnie/

8.

zapalenie skóry, wyprysk lub miejscowe zakażenie skóry

9.

przewlekłe choroby serca, płuc, nerek i wątroby

10.

stabilny stan neurologiczny w takich chorobach układu nerwowego jak: PMDz, z.Downa

11.

żółtaczka noworodkowa

12.

karmienie piersią

13.

ciąża

14.

choroby zakaźne w okresie wylęgania

15.

przebyte zachorowanie na krztusiec, odrę, różyczkę

SZCZEPIENIE PRZECIWKO GRUŹLICY

Szczepionka przeciwko gruźlicy jest żywą szczepionką bakteryjną produkowaną z

atenuowanego mutanta prątka bydlęcego BCG/ od nazwisk badaczy: Bacille Calmette

Guerin/. Szczepienie wykonuje się śródskórnie w zewnętrzną/ grzbietową/ 1/3 górną część

lewego ramienia. Po prawidłowo wykonanym szczepieniu powstaje dobrze ograniczony bąbel

utrzymujący się przez kilka minut. Po 2-3 dniach powstaje kilkumilimetrowy naciek, często z

małym pęcherzykiem o mętnej zawartości. Następnie na szczycie tworzy się owrzodzenie,

gojące się samoistnie po 2-3 miesiącach .

Próba tuberkulinowa

Wykonuje się próbę Mantoux- oceniamy reakcję skóry na wprowadzoną do niej tuberkulinę.

Odczyt następuje po 72 godzinach mierząc średnicę nacieku, nie biorąc pod uwagę obrzęku

ani zaczerwienienia.

Próby tuberkulinowej nie wykonuje się w okresie rekonwalescencji po chorobach zakaźnych

/ odra, krztusiec, różyczka/ oraz w przypadku podawania hormonów kory nadnerczy lub

leków immunosupresyjnych ze względu na przejściowe wygaszanie odczynu. Próbę w takich

sytuacjach wykonujemy po upływie 6-8 tygodni od momentu ustąpienia objawów klinicznych

choroby. Jeżeli próba jest ujemna to szczepienie przeprowadza się w dniu odczytania próby.

POWIKŁANIA

1/ miejscowe:

• przyspieszony odczyn poszczepienny/ tzw. Poronny fenomen Kocha/, najczęściej między

2 a 7 dniem powstaje naciek o średnicy nawet do kilku cm, a następnie owrzodzenie

gojące się samoistnie w ciągu 2-4 miesięcy

• duże, powyżej 20mm owrzodzenie w miejscu szczepienia

• duże ropnie o średnicy powyżej 20mm

• ropień podskórny

2/ lokalne

• nacieki węzłów chłonnych

3/ ogólne:

• uogólnione zakażenie prątkiem BCG/ prosówka BCG,BCG-itis/

• zapalenie kości/ osteitis BCG/

• zmiany w innych narządach i tkankach/ np. zmiany stawowe, toczeń, zmiany w węzłach

wnęki płuc i krezki/

• keloid

• rumień guzowaty

Przeciwwskazaniem do szczepienia w okresie noworodkowym są:

• ciężkie urazy okołoporodowe

• niedotlenienie wewnątrzmaciczne

• intensywna żółtaczka spowodowana konfliktem serologicznym

• zakażenie noworodkowe potwierdzone w badaniu bakteriologicznym

• leczenie immunosupresyjne / sterydy, cytostatyki/

• ostre stany chorobowe oraz stany przewlekłe w okresie ich zaostrzenia, w czasie ich

trwania i 4 tygodnie po ustąpieniu ostrych objawów

• wcześniactwo z masą ciała poniżej 2000g

• wiek ciążowy poniżej 32 tygodnia

Przeciwwskazania do szczepień BCG u dzieci i młodzieży:

• odczyn tuberkulinowy dodatni

• przebyta gruźlica

• schorzenia infekcyjne skóry, jeżeli istnieje ryzyko powikłań wtórnych

• w trakcie i 4 tygodnie po ustąpieniu ostrych chorób zakaźnych, po których przejściowo

odczyn tuberkulinowy jest ujemny: odra, krztusiec, ospa wietrzna, różyczka.

• pełnoobjawowy AIDS

• dłuższa steroidoterapia i leczenie immunosupresyjne

SZCZEPIENIE PRZECIWKO BŁONICY,TĘŻCOWI, KRZTUŚCOWI

Szczepienie przeciwko krztuścowi mogą być wykonywane w następujących stanach

chorobowych układu nerwowego:

• choroby OUN o przewlekłym przebiegu np.: PMDz/ bez predyspozycji do drgawek /,

opóźnienie rozwoju umysłowego/ bez predyspozycji do drgawek /, z.Downa

• drgawki przygodne w wywiadzie. Niektórzy autorzy zalecają osłonę farmakologiczną.

Wskazana jest ocena EEG.

• niemowlęta i dzieci z rozpoznaną padaczką, u których napady nie występują od co

najmniej 12 miesięcy w wyniku leczenia. Szczepienia w tej grupie chorych powinny

odbywać się pod osłoną dotychczas stosowanych leków.

• gdy u członków rodziny występowały drgawki lub ewentualnie reakcje poszczepienne po

szczepieniu DTP.

• Nie ma ograniczeń wiekowych co do szczepienia przeciwko krztuścowi. Wykonuje się je

do 7 r.ż. W przypadku zagrożenia epidemiologicznego szczepi się te dzieci, które nie

miały szczepień podstawowych oraz osoby dorosłe.

Przeciwwskazania do szczepień przeciwko krztuścowi szczepionką DTPw

• objawy mózgowe manifestujące się zaburzeniami świadomości i ogniskowymi objawami

neurologicznymi występującymi w ciągu 72 godzin po szczepieniu

• drgawki z/lub bez gorączki w ciągu 3 dni po zastosowaniu pierwszej dawki szczepionki

• trwający 3 i więcej godzin nieukojony płacz lub krzyk o wysokich tonach/ krzyk

mózgowy/

• utrata przytomności lub epizod objawów nagłej hipotonii/ w ciągu 7 dni po szczepieniu/

mogące przebiegać z objawami zaburzeń krążeniowo-oddechowych

• ciepłota ciała równa i powyżej 40

o

C nie wywołana innymi czynnikami, pojawiająca się w

ciągu 48 godzin po szczepieniu

• anafilaktyczna reakcja na szczepionkę, która jest obserwowana niezwykle rzadko do 24

godzin po szczepieniu

• zaburzenia neurologiczne charakteryzujące się postępującym opóźnieniem rozwoju

psychoruchowego lub umysłowego względnie postępujące inne zaburzenia neurologiczne.

U niemowląt i dzieci w okresie poniemowlęcym u których ze względu na charakter

schorzenia istnieje prawdopodobieństwo nasilenia zaburzeń neurologicznych, a zwłaszcza

tych które predysponują do drgawek – szczepienie przeciwko krztuścowi powinno być

odroczone

• powyżej 3 r.ż powinno się stosować wyłącznie szczepionkę DTPa

• dzieci z przebytym krwawieniem dokomorowym

• epizod hipotensyjno-hiporeaktywny, który występuje do 36 godzin po szczepieniu”

dziecko blade, wiotkie i nieobecne”

Zalecenia do stosowania szczepionek acelularnych

• szczepionka DTPa stosowana może być w pierwotnym uodpornieniu niemowląt oraz jako

dawka przypominająca

• immunogenność DTPa jest wysoka, porównywalna z uodpornieniem po szczepieniu

DTPw

Rodzaje szczepionek w Polsce: *Infanrix DTPa

• Tripacel

• DTaP Szczepionka SSI

• DTaP-IPV Szczepionka SSI

• DTP

Leczenie przeciwtężcowe pacjentów po zranieniu:

Dane o szczepieniach

>3 dawki szczepionki

Czysta rana

Szczepienie Immunoglob.

p-tężcowa

Inne zranienie

Szczepienie Immunoglob.

p-tężcowa

< 5 lat

_ _

_ _

5-10 lat

1 dawka _

1 dawka _

> 10 lat

1 dawka _

1 dawka immunoglob.

Niepełne szczepienie

podstawowe

Nieszczepieni lub brak

danych

Uzupełnienie _

Szczepień lub

3 dawki szczepionki

Uzupełnienie immunoglob

Szczepień lub

3 dawki szczepionki

SZCZEPIENIA PRZECIWKO ODRZE, ŚWINCE, RÓŻYCZCE

Szczepionka zawiera żywe, atenuowane wirusy odry, świnki oraz różyczki.

Przeciwwskazania do szczepień:

*wrodzone lub nabyte zaburzenia odporności

*ostre choroby infekcyjne

*alergia na białko jaj i na składniki szczepionki

*podanie immunoglobuliny w okresie poprzedzającym szczepienie

• ciąża

• w Polsce nie prowadzi się szczepień przeciwko odrze<1 r.ż

Wskazania do szczepienia przeciwko śwince:

• dzieci > 12 m.ż

• dzieci starsze , które nie chorowały na świnkę,

• kobiety przed planowaną ciążą

• dzieci z niedosłuchem lub głuchotą jednostronną

• chłopcy z jednym jądrem

Szczepionki :

• MMRII

• Trimovax

• Priorix

• Rouvax

• Rimevax

SZCZEPIENIE PRZECIWKO HAEMOPHILUS INFLUENZAE typb

Szczepienie Hib jest szczepionką zabitą zawierającą oczyszczony polisacharyd H.influenzae

typ b połączony z antygenem białkowym.

Wskazania do szczepienia :

• niemowlęta

• wcześniaki

• grupy zwiększonego zachorowania na Hib / np. brak śledziony, niedobory

immunologiczne, przewlekłe choroby nerek, serca itd./

Przeciwwskazania do szczepienia:

• ostre choroby zakaźne

• gorączka

• nadwrażliwość na składniki szczepionki / zwłaszcza na białko anatoksyny tężcowej /

Szczepionki w Polsce:

• Act-Hib / z anatoksyną tężcową/

• Hiberix / z anatoksyną tężcową/

• Pedvax HIB / z białkiem meningokokowym/

Schematy szczepień zależą od wieku dziecka i rodzaju szczepionki.

SZCZEPIENIA PRZECIWKO POLIOMYELITIS

Obie szczepionki doustna żywa / OPV/ i inaktywowana , parenteralna/ IPV/ są skuteczne w

zapobieganiu zakażeniu tym wirusem. Z uwagi jednak na pewne ryzyko wystąpienia

poliomyelitis poszczepiennego/ Vaccine Associated Paralytic Polio – VAPP/ w aktualnie

obowiązującym kalendarzu podaje się IPV, a dopiero dawko w 6 r.ż są OPV.

Za VAPP uważa się przypadek ostrego porażenia wiotkiego gdy:

• choroba występuje od 4 do 30 dni po szczepieniu OPV

• chory nie miał bezpośredniego kontaktu z osobą lub krajem, gdzie może być transmisja

dzikiego wirusa polio

• zbadano 2 próbki kału: w obu nie wykryto dzikiego wirusa, a w przynajmniej jednej

wykryto wirus atenuowany.

Zalecenia do stosowania szczepionki IPV:

• osoby z obniżoną odpornością, które nie były szczepione lub były częściowo szczepione

• domownicy i osoby opiekujące się chorymi z niedoborami odporności / w tym i nosiciele

wirusa HIV /

• dorośli nieszczepieni lub szczepieni częściowo narażeni na kontakt z wirusem polio

Szczepionka w Polsce:

*OPV

*Imovax

SZCZEPIENIE PRZECIWKO WZW typu B

Jest to obowiązkowe szczepienie dzieci. W wybranych sytuacjach stosuje się profilaktykę

czynno-bierną zakażenia WZW B- przede wszystkim u dzieci urodzonych przez matki

nosicielki HbsAg, zarówno przy wyrównanym jak i niewyrównanym stanie klinicznym

noworodka. Podaje się wówczas swoistą immunoglobulinę anty-HBs oraz szczepionkę

zawierającą antygen HBs.

Szczepionki w Polsce:

*Engerix B

*H-B-Vax II

*Euvax B

Przeciwwskazaniem do szczepienia jest niewyrównany stan kliniczny noworodka. Należy

wtedy podać immunoglobulinę anty-HBs. Przeciwwskazaniem do szczepień nie jest mała

masa urodzeniową ciała< 2000g.

Szczepienie jest obowiązkowe. Jeżeli stan kliniczny jest wyrównany należy szczepić

niezależnie od masy ciała.

SZCZEPIENIE PRZECIWKO OSPIE WIETRZNEJ

Szczepionka przeciwko ospie wietrznej zawiera żywy atenuowany wirus ospy wietrznej –

szczep Oka. Po raz pierwszy zastosowano szczepionkę w Japonii, a od 1995 roku zaleca się to

szczepienie w USA.

Szczepionkę poleca się u dzieci chorych na białaczkę, u leczonych immunosupresją, przed

planowanymi przeszczepami organów, w grupach ryzyka związanymi z chorobami

przewlekłymi.

Przeciwwskazaniami do szczepienia są:

• ciąża

• pierwotne zespoły niedoboru odporności

• AIDS

• reakcje anafilaktyczne na składniki szczepionki

Szczepionka w Polsce:

• Varilix

SZCZEPIENIE PRZECIWKO PNEUMOKOKOM/ dwoinkom zapalenia płuc/

Szczepionka jest wskazana w zapobieganiu zakażeniom wywołanym przez pneumokoki

głównie w obrębie układu oddechowego, u chorych z grup ryzyka. Do tej grupy należą osoby

starsze, osoby z niedokrwistością sierpowatokomórkową, z przewlekłymi chorobami układu

oddechowego i krążenia, z chorobami metabolicznymi, u osób przed i po splenektomii.

Szczepionki w Polsce:

• Prevenar

• Pneumovax 23

SZCZEPIENIE PRZECIWKO KLESZCZOWEMU ZAPALENIU OPON

MÓZGOWO-RDZENIOWYCH I MÓZGU

Wirus w tej szczepionce jest namnożony w hodowli fibroblastów zarodka kurzego,

inaktywowany formaldehydem oczyszczony i absorbowany na wodorotlenku glinu.

Szczepionka wskazana u osób z grupy zwiększonego ryzyka zachorowania / leśnicy, dzieci i

osoby przebywające na terenach występowania tego wirusa w populacji kleszczy/.

Szczepienie należy powtarzać w dawce przypominającej co trzy lata.

Szczepionki w Polsce:

• FSME – Immun

• FSME-Vaccine Behring

SZCZEPIENIE PRZECIWKO GRYPIE

Wskazania do szczepień

• zdrowe dzieci, które podczas sezonu epidemiologicznego będą w wieku 6 m.ż –23 m.ż

• osoby w wieku 2-49 lat z grupy podwyższonego ryzyka

• dzieci > 6 m.ż z grupy podwyższonego ryzyka

• osoby >50 r.ż ponieważ w tej grupie znacznie zwiększa się liczba osób należących do

grup podwyższonego ryzyka

• dorośli i dzieci chorzy na choroby przewlekłe układu sercowo-naczyniowego lub

oddechowego, w tym na astmę

• dorośli i dzieci, które w minionym roku wymagali regularnych kontroli lekarskich i często

przebywali w szpitalu z powodu chorób metabolicznych / cukrzyca /, niewydolności

nerek, hemoglobinopatii lub niedoborów odporności

• dzieci i młodzież leczone przewlekle kwasem acetylosalicylowym

• kobiety, które planują ciążę

• pensjonariusze domów opieki społecznej , domów dziecka, zakłady opieki zdrowotnej,

• służba zdrowia, nauczyciele, opiekunki do dzieci, pracownicy służb publicznych

Przeciwwskazanie do szczepienia są:

*Ostre choroby zakaźne, gorączkowe

*Uczulenie na białko jaja kurzego lub inne składniki szczepionki

*z.Guillain-Barre

Szczepionki w Polsce:

• Influvac

• Vaxigrip

• Fluarix

SZCZEPIENIA PO PRZEBYTYCH ZAKAŻENIACH

Rodzaj zakażenia

Antybiotykoterapia/ dni/

Wznowienie szczepień po

zakończonym leczeniu/ dni/

Zakażenia o lżejszym

przebiegu np.:

Zapalenia gardła

Zapalenia uszu

7-9

7

Zakażenia o średnim nasileniu

np.:

Angina

Zapalenie zatok

Zapalenie oskrzeli

Zapalenie płuc

Zakażenie układu moczowego

10-14

14

Ciężkie zakażenia narządowe

i uogólnione:

Zap. Opon mózg-rdzen

Zapalenie płuc

Zapalenie kości

Posocznica

Inne zakażenia narządowe

>14

30

Choroby zakaźne:

Odra, świnka, różyczka

Gorączka 3-dniowa

Ospa wietrzna

20-30

7

2-3 miesiące w zależności od

nasilenia objawów choroby.

KALENDARZ SZCZEPIEŃ OBOWIĄZKOWY na rok 2005/2006

Po urodzeniu WZW typu B/ I/ domięśniowo

BCG- śródskórne szczepienie BCG

2 miesiące życia WZW typu B/II// domięśniowo
DTPw / I/ błonica, tężec, krztusiec – podskórnie lub domięśniowo

3-4 miesiąc życia DTPw/II// błonica, tężec, krztusiec – podskórnie lub domięśniowo

IPV /I/ poliomyelitis- podskórnie lub domięśniowo

5 miesiąc życia DTPw/ III// błonica, tężec, krztusiec – podskórnie lub domięśniowo
IPV/ II/ poliomyelitis- podskórnie lub domięśniowo

6-7 miesiąc życia WZW typu B / III// domięśniowo

12 –13 miesiąc życia sprawdzenie blizny BCG/ w przpadku < 3 mm doszczepiamy/
odra, świnka, różyczka / żywa szczepionka skojarzona/

16-18 miesiąc życia DTPw/ IV// błonica, tężec, krztusiec – podskórnie lub domięśniowo
IPV / III/ poliomyelitis- podskórnie lub domięśniowo

6 rok życia DTPa // błonica, tężec, krztusiec domięśniowo szczepionką zawierającą

acelularny komponent krztuśca

OPV poliomyelitis- doustną szczepionką

7 rok życia gruźlica- śródskórne szczepienie BCG

12 rok życia odra, świnka, różyczka / żywa szczepionka skojarzona/
gruźlica- śródskórne szczepienie BCG

13 rok życia odra, świnka, różyczka / żywa szczepionka skojarzona/ będą wykonywane od

30.10.2005 r.

14 rok życia WZW B / domięśniowo, 3-krotnie w schemacie:0, 1, 6 miesięcy/

błonica, tężec- podskórnie lub domięśniowo szczepionką Td

19 rok życia /lub ostatni rok nauki w szkole/ błonica, tężec - podskórnie lub domięśniowo

szczepionką Td

Pytania:

1/ dokumenty świadczące o szczepieniach , bez których nie możemy szczepić

• książeczka zdrowia

• karta szczepienia

2/ pacjent zagraniczny

• karta szczepienia przetłumaczona na język polski przez tłumacza

• szczepimy według polskiego kalendarza szczepień

3/ czy skracać czas między szczepionkami

nie, lepiej wydłużyć

4/ szczepionki dodatkowe są płatne

5/ źle podana szczepionka nie według zaleceń producenta – szczepienie powtórzyć

6/ każde szczepienie odnotować w karcie szczepienia

7/ pacjent nie zgłaszający się na szczepienia z dzieckiem – podajemy sprawę do stacji

sanepidu

8/ podać jak szczepimy pacjent z pełnoobjawowym zakażeniem wirusem HIV

9/ podać jak szczepimy pacjent bez objawów zakażenia wirusem HIV

10/ operacja a szczepienie WZWB

u dzieci wykonać miano p-ciał poszczepiennych i ew. doszczepić

osoby nie szczepione zaszczepić