background image

Podstawa prawna organizacji -statut (konstytucja)

-statuty organizacji rzadowych sa umowami miedzynarodowymi - jest to prawo 
miedzynarodowe 
-statuty organizacji pozarzadowych nie sa umowami prawa miedzynarodowego
-statut jest podstawa prawnoorganizacyjna istnienia i funkcjonowania danej 
organizacji

Umowa zalozycielska podpisana przynajmniej przez 3 państwa ma charakter 
konwencji wielostronnej. Tę konwencje w poszczegolnych organizacjach roznie 
sie nazywa:
W ONZ jest to karta ONZ
W NATO traktat, podobnie w EWG(WE)
W organizacji Ukladu Warawskiego byl to uklad
W Miedzynarodowej Agencji Energii Atomowej(IAEA) - statut
W miedzynarodowej Organizacji Pracy (ILO) -konstytucja

W statucie zawarte sa cele i zadania danej organizacji orar jej ramy 
instytucjonalne

-Za normy statutowe danej organizacji uwaza sie postanowienia zawarte w 
tekscie konwencji zalozycielskiej, a takze w zalacznikach(aneksach), ktore staja 
sie integralna czescia konwencji
-Konwencja powinna obejmowac przede wszystkimi normy regulujace sfere 
dzialalnosci organizacji
- W organizacjach specjalistycznych znajduja się pewne regulacje, ktore ulegaja 
czystym zmianom-powinny byc one wylaczone z samej konwencji z chwila jej 
podpisania

Normy konstytucyjne ustalaja:
1. Cele oraz ogolny zakres kompetencji organizacji
2. Zrodla finansowania
3. Zasady nabywania czlonkostwa
4. Prawa i obowiazki panst czlonkowskich
5. Warunki wejscia w zycie i rewizji statutu

Normy statutowe zawarte w konwencji zalozycielskiej organizacji 
miedzynarodowej sa odmienne od norm zawartych w zwyklej konwencji 
wielostronnej

background image


- konwencja zalozycielska organizacji sluzy do stworzenia ram strukturalnych 
danej organizacji
- zwykla konwencja wielostronna jest jednorazowym uregulowaniem sytuacji i 
stosunkow miedzy panstwami

Roznica polegajaca na stosowaniu lub nie tzw. Zastrzezen
Statut(podstawa istnienia organizacji miedzynarodowej)- nie mozna zglaszac 
zastrzezen
Zwykla umowa miedzynarodowa(konwencja wielostronna)-kazde państwo 
moze zglaszac zastrzezenia

Zmiany statutu
- zmiana konwencji wymagame zgody wszystkich stron
-konwencja wiedenska o prawie traktatow obowiazujaca od 1980r. Podaje, ze 
przy zmianie statutu wymagana jest jednomyslnosc. Dotyczy to glownie 
organizacji grupowych(nafta,we)
-w organizacjach powszechnych zrezygnowano z wymogu jednomyslnosci. 
Najczesciej uchwaly podpisuje sie 2/3 glosow.
-zmiany statutu dotycza wszystkich krajow czlonkowskich

Siedziba organizacji miedzynarodowych
- siedziba miejsce, w ktorym na stale ulokowana sekretariat danej organizacji. 
Ma byc oni najdogodniejsze do odbywania posiedzen oraz utrzymania stalej 
lacznosci z panstwami czlonkowskimi.
-duze organizacje o szerokim zasiegu maja sekretariat centralny i sekretariaty 
regionalne (biura tereniwe)
Np. Siedziba glowna onz znajduje sie w NYC a czesc sekretariatu znajduje sie 
w Wiedniu i Genewie

Wybor siedziby jest uzalezniony od
- warunkow materialnych
-prawnych i politycznych

Rzady wielu panstw oferuja korzystne warunki w zakresie lokalizacji siedziby 
organizacji miedzynarodowej, bowiem jest to wymierna korzysc dla danego 
kraju-pieniadze zwiazane z utrzymaniem stalych przedstawicielstw pozostaja w 
kraju siedziby organizacji

background image

Statut siedziby organizacji miedzynarodowej
-ustalanie granic okregu administracyjnego, w ktorym organizacja sprawuje 
wylaczna wladze
-nietykalnosc tego okregu
-swoboda dostepu do siedziby

                         Czlonkostwo

Pelne.                                Nabyte
      Pierwotne                     Panstwa ktore zostaly
Pierwotne:                             Przyjete
Panstwa ktore zalozyly
Organizacje).                                                              Niepelne
                                                         Czlonkowstwo stowarzyszone
                                                      Mniej niz czlonkostwo pelne a wiecej niz 
                                                       Status obserwatora. To taki kandydat na
                                                         Czlonka


Status obserwatora

- prawo do posiadania oficjalnych przedstawicieli przy siedzibie organizacji oraz 
do ich uczestnictwa w sesjach i posiedzeniach jej organow

-prawo do przedstawiania swojego stanowiska w formie zabierania glosu lub 
rozprowadzania informacji pisemnych jako oficjalnych dokumentow organizacji

-prawo dostepu do oficjalnej dokumentacji danej organizacji



Zawieszenie w prawach
-wynika z niewypelnienia obowiazkow czlonkowskich-moze nastapic 
zawieszenie w uprawnieniach np. Pozbawienie prawa do glosowania

Wykluczenie z organizacji
-pozbawienie danego kraju czlonkostwa. Zapis o wykluczeniu musi znajdowac 
sie w statucie

background image

Wystapienie z organizacji
-kazde państwo ma do tego prawo

Nieaktywne czlonkostwo
-dany kraj zglosil wniosek o wystapienie z organizacji., organizacja przyjela 
wniosek ale nie rozpatrzyla go i nadal traktuje ten kraj jako pelnoprawnego 
czlonka. Ma to zwiazek z wykonywaniem zobowiazan, glownie finansowych.


Klasyfikacja organizacji miedzynarodowych

Organizacje miedzynarodowe sa bardzo zroznicowane
Roznia sie liczba uczestnikow, zakresem terytorialnym, rodzajem aktywnosci, 
funkcjami, stopniem rozbudowy struktur wenetrznych, sila oddzialywania na 
srodowisko zewnetrzne i znaczeniem w stosunkach miedzynarodowych,
Kazda wymieniona cecha moze sluzyc jako kryterium podzialu tych organizacji.

Organizacje powszechne(uniwersalne)

Powszechna dostepnosc
- ONZ
- wyspecjalizowane organizacje systemu narodow zjednoczonych

-miedzynarodowy fundusz walutowy
-miedzynarodowy bank odbudowy i rozwuju
-swiatowa organizacja handlu
-swiatowa organizacja zdrowia
-miedzynarodowa agencja energii atomowej
-organizacja ds. Wyzywienia i rolnictwa

Organizacje grupowe(regionalne)
-ograniczony zakres czlonkostwa
-kraje danego rejonu geograficznego
-panstwa zajmujace sie okreslona dziedzina produkcji

Przyklady:
-wspolnoty europejskie - unia europejska
-organizacja jednosci afrykanskiej
-polnocnoamerykanska strefa wolnego handlu

background image

-srodkowoeuropejska strefa wolnego handlu

Organizacje niezwiazane z zadnym regionem, rekrutujace ograniczona grupe 
panstw pochodzacychnz roznych kontynentow na podstawie okreslonych 
kryteriow

-organizacja panstw eksportujacych rope naftowa
-organizacja wspolpracy gosp. I rozwoju


Podzial ze wzgledu na zakres posiadanej wladzy

Organizacje koordynacyjne
- fundusz narodow zjednoczonych pomocy dzieciom
-swiatowa organizacja zdrowia
-miedzynarodowa organizacja morska
-miedzynarodowa organizacja lotnictwa cywilnego

Uzgadnianie dzialan poszczegulnych krajow w procesie realizacji celow 
organizacji w ramachnprowadzanych przez panstwa czlonkowskie konsultacji

Organizacje ponadpanstwowe
Wspolnoty europejskie
-wspolnota europejskia
-europejska wspolnotanwegla i stali
-europejska wspolnota energii atomowej

Nakladanie na panstwa czlonkowskie zobowiazan w oparciu o decyzje 
podejmowane wiekszoscia glosow

Podzial w zaleznosci od zakresu przedmiotowego
Organizacje o kompetencjach ogolnych
-ONZ
Organizacje o kompetencjach socjalnych
-organizacje gosp
-organizacje spol
-organizacje kulturowe
-polityczna wojskowe
Organizacje integracyjne

background image

-unia celna
-unia walutowa
-unia polityczna