Monter_systemow_rur_713[04]_Z1.02

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

SPIS TREŚCI

1. Wprowadzenie

2. Wymagania wstępne

3. Cele kształcenia

4. Przykładowe scenariusze zajęć

5. Ćwiczenia

5.1. Podstawowe operacje obróbki materiałów stosowanych w instalacjach

sanitarnych

5.1.1. Ćwiczenia

5.2. Połączenia rur stalowych

5.2.1. Ćwiczenia

5.3. Stalowe elementy instalacji sanitarnych

5.3.1. Ćwiczenia

6. Ewaluacja osiągnięć ucznia

7. Literatura

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie monter systemów rurociągowych.

W poradniku zamieszczono:

−

wymagania wstępne - wykaz umiejętności, jakie uczeń powinien mieć już ukształtowane,

−

cele kształcenia - wykaz umiejętności, jakie uczeń ukształtuje podczas zajęć,

−

przykładowe scenariusze zajęć,

−

przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami nauczania-
uczenia oraz środkami dydaktycznymi,

−

ewaluację osiągnięć ucznia, przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego,

−

literaturę.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami

ze szczególnym uwzględnieniem aktywizujących metod nauczania, np. samokształcenia
kierowanego, tekstu przewodniego.

Formy

organizacyjne

pracy

uczniów

mogą

być

zróżnicowane,

począwszy

od samodzielnej do zespołowej pracy uczniów.

W podrozdziałach materiał nauczania został opisany w sposób ogólny. Podany zasób

wiadomości powinien być wystarczający dla przyszłego montera systemów rurociągowych.
Szczegółowe wiadomości uczeń będzie poznawał na zajęciach.

Nauczyciel powinien być pomocny uczniowi w doborze treści nauczania, wskazując

zagadnienia,

zarówno

szczególnie

ważne,

jak

pomocnicze

–

potrzebne

w wykonywaniu czynności, określonych zawodem montera systemów rurociągowych.

Pomocne w prowadzeniu zajęć mogą okazać się zestawy pytań zamieszczone

w Poradniku dla ucznia, w podrozdziałach Pytania sprawdzające, z których uczeń może
korzystać w różny sposób, a mianowicie może:

−

zapoznać  się  z  pytaniami  przed  przystąpieniem  do  pracy  z  podrozdziałem  Materiał
nauczania  –  poznając  w  ten  sposób  wymagania  wynikające  z  potrzeb  zawodu,  a  po
opanowaniu  wskazanych  treści  odpowiedzieć  na  zadane  pytania,  by  sprawdzić  stan
swojej gotowości do wykonywania ćwiczeń,

−

zapoznać się z pytaniami i odpowiedzieć na nie po pracy z podrozdziałem Materiał
nauczania – sprawdzając w ten sposób stan swojej gotowości do wykonywania ćwiczeń.
Wybór należy do ucznia.
W Poradniku dla ucznia podano kilka propozycji ćwiczeń do każdej grupy materiałowej,

sformułowanych w różny sposób. Te same ćwiczenia zamieszczone zostały w Poradniku dla
nauczyciela.

Nauczyciel może zlecić wykonanie wszystkich ćwiczeń lub wybierać określone

ćwiczenia i przeprowadzić je:

−

zgodnie z zapisanymi wskazówkami,

−

na stanowisku wyposażonym w określone środki dydaktyczne.

Nauczyciel może również przedstawić swoje propozycje i przeprowadzić ćwiczenia.

Po wykonaniu zaplanowanych ćwiczeń uczeń ma możliwość sprawdzenia poziomu

postępów, odpowiadając na pytania w podrozdziale Sprawdzian postępów.

Uczeń powinien w tym celu samodzielnie:

−

przeczytać pytania i udzielić na nie odpowiedzi,

−

zaznaczyć odpowiedź wstawiając X w podane miejsce Tak lub Nie.

Odpowiedzi NIE wskazują luki w wiedzy ucznia, informują Cię również, jakich

zagadnień jeszcze dobrze nie poznał.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Poznanie przez ucznia określonej wiedzy o podstawowych operacjach monterskich

będzie  stanowiło  dla  nauczyciela  podstawę  przeprowadzenia  sprawdzianu  poziomu
przyswojonych  wiadomości  i  ukształtowanych  umiejętności.  W  tym  celu  nauczyciel  może
posłużyć się zamieszczonymi w rozdziale 6 zadaniami testowymi.

W tym rozdziale podano również:

−

klucz odpowiedzi,

−

instrukcję dla nauczyciela, w której zawarto czynności nauczyciela podczas
przeprowadzania sprawdzianu,

−

instrukcję dla ucznia, w której zawarto czynności ucznia podczas przeprowadzania
sprawdzianu,

−

przykładową kartę odpowiedzi, w której, w odpowiednich miejscach uczeń wpisuje
odpowiedzi na pytania.
W procesie sprawdzania i oceniania poziomu osiągnięć uczniów można stosować

sprawdziany ustne i pisemne, obserwację czynności ucznia podczas realizacji zadań, testów
sprawdzających z zadaniami praktycznymi (zachowanie się w sytuacjach zagrożenia).

Zaleca się prowadzenie badań diagnostycznych, kontroli bieżącej i końcowej.

W  ocenie  końcowej,  która  jest  prowadzona  na  zakończenie  realizacji  programu  jednostki
modułowej,  należy  zastosować  pomiar  dydaktyczny.  Wiadomości  teoretyczne  niezbędne
do  realizacji  czynności  praktycznych  mogą  być  sprawdzone  za  pomocą  testów  osiągnięć.
Zadania w teście są otwarte (krótkiej odpowiedzi) lub zamknięte (wyboru wielokrotnego).

Podczas obserwacji czynności ucznia w trakcie wykonywania ćwiczeń należy zwrócić

uwagę na:

−

wykonywanie pracy zgodnie z przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpożarowej i ochrony środowiska,

−

wykonywanie prac ślusarskich.
Kontrolę poprawności wykonania zadań należy prowadzić w trakcie i po realizacji

ćwiczeń.

W ocenianiu osiągnięć uczniów należy uwzględnić:

−

wynik sprawdzianu opanowania umiejętności powinien mieć charakter alternatywny, co
oznacza, że uczeń umie lub nie umie poprawnie wykonać ćwiczenia,

−

może być różny poziom opanowania umiejętności; ćwiczenie może być wykonane
szybciej lub wolniej, bezbłędnie lub z błędem zauważonym i poprawionym przez ucznia.
Podstawą uzyskania przez ucznia pozytywnej oceny jest między innymi poprawne

wykonanie ćwiczeń, zaproponowanych w programie jednostki modułowej.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Schemat układu jednostek modułowych

713[04].Z1.01

Prace przygotowawczo-zakończeniowe

przy montażu systemów rurociągowych

713[04].Z1

Technologia montażu systemów

rurociągowych

713[04].Z1.02

Montaż instalacji z rur stalowych

713[04].Z1.03

Montaż rurociągów stalowych

713[04].Z1.04

Montaż instalacji z rur miedzianych

713[04].Z1.05

Montaż rurociągów żeliwnych,

kamionkowych i betonowych

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć :

−

stosować przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciw pożarowej oraz

ochrony środowiska,

−

posługiwać się dokumentacją techniczną,

−

dokumentować, notować i selekcjonować informacje,

−

posługiwać się podstawowymi pojęciami z zakresu budowy rurociągów,

−

rozpoznawać podstawowe materiały do budowy rurociągów,

−

magazynować i transportować materiały stosowane do budowy rurociągów, przy montażu

rurociągów,

−

wykonywać prace przygotowawczo-zakończeniowe

−

dostrzegać i opisywać związki między naturalnymi składnikami środowiska, człowiekiem

i jego działalnością,

−

oceniać własne możliwości w zakresie wymagań stanowiska pracy i wybranego zawodu.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji ćwiczenia podanych w poradniku uczeń powinien umieć:

−

wykonać prace przy montażu instalacji z rur stalowych, zgodnie z obowiązującymi
przepisami bhp i ochrony ppoż.,

−

rozróżnić łączniki do połączeń rozłącznych i nierozłącznych rur stalowych,

−

przygotować na podstawie wykazu materiały potrzebne do montażu instalacji z rur
stalowych,

−

ocenić stan techniczny rur i łączników stalowych do montażu,

−

wykonać podstawowe operacje obróbki materiałów stosowanych w instalacjach
sanitarnych: trasowanie, piłowanie, wiercenie,

−

wykonać cięcie rur stalowych na określony wymiar,

−

wykonać gięcie rur stalowych o różnych średnicach,

−

wykonać gwintowanie rur stalowych o różnych średnicach,

−

wykonać połączenia nierozłączne w instalacjach z rur stalowych,

−

wykonać połączenia rozłączne w instalacjach z rur stalowych,

−

przygotować stanowisko do spawania gazowego,

−

przygotować sprzęt do spawania gazowego,

−

przygotować rury do spawania pod różnymi kątami,

−

łączyć rury instalacyjne metodą spawania gazowego: poziomo, pionowo, pod różnymi
kątami, spoinami czołowymi, spoinami pachwinowymi,

−

prowadzić elementy instalacji z rur stalowych w budynku różnymi sposobami,

−

zamocować wykonane elementy instalacji z rur stalowych w budynku,

−

wykonać przejścia instalacji z rur stalowych na instalacje wykonane z innych materiałów,

−

posłużyć się dokumentacją techniczną.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca ……………………………………………….
Modułowy program nauczania:   Monter systemów rurociągowych713[04]
Moduł:  Technologia montażu systemów rurociągowych 713[04].Z1
Jednostka modułowa:  Montaż instalacji z rur stalowych   713[04].Z1.02

Temat: Wykonywanie operacji gięcia rur stalowych.

Cel ogólny: Opanowanie gięcia rur stalowych różnymi metodami.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

dobrać rodzaj gięcia do średnicy rury,

−

dobrać wymiary elementu nagrzewanego z normy dla parametrów gięcia rur,

−

przygotować stanowisko do gięcia rur,

−

prawidłowo zamocować rurę w przyrządzie do gięcia,

−

wykonać operację gięcia,

−

zastosować sprzęt ochrony osobistej przy operacjach gięcia rur,

−

właściwie eksploatować sprzęt do gięcia rur,

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:

−

wyszukiwania informacji na temat gięcia rur,

−

korzystanie z norm i zapisywania informacji,

−

obsługiwanie sprzętu do gięcia rur,

−

pracy samodzielnej.

Metody nauczania–uczenia się:

−

mini wykład,

−

metoda tekstu przewodniego,

−

dyskusja w grupie,

−

pokaz z objaśnieniem,

−

samodzielne ćwiczenia praktyczne.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca indywidualna,

−

praca w małych zespołach.

Czas trwania: 2 godziny zajęć.

Środki dydaktyczne:

−

normy,

−

stanowisko do gięcia wraz z oprzyrządowaniem,

−

przyrządy do wykonania operacji gięcia,

−

rury stalowe o różnych średnicach,

−

dane techniczne dla ręcznego gięcia rur,

−

foliogramy,

−

poradniki ,

−

literatura zgodnie z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg zajęć:
1. Wprowadzenie.
2. Omówienie celów zajęć.
3. Plan zajęć:

A. Przygotowanie stanowiska do gięcia:

Wstęp- należy przypomnieć uczniom o doborze rodzaju gięcia do średnicy rur:

−

uczniowie na podstawie danych technicznych rury i wzornika dobierają sposób gięcia,

−

uczniowie zapoznają się z instrukcją obsługi przyrządu do gięcia,

−

uczniowie przygotowują stanowisko do gięcia,

−

uczniowie losują fragmenty rur do gięcia i wzorniki kątów.

W trakcie pracy nauczyciel zwraca uwagę zagrożenia na stanowisku gięcia rur i sprzęt
ochrony osobistej, w który powinien być ubrany uczeń przed rozpoczęciem zajęć.

B. Wykonywanie operacji gięcia:

Wstęp – należy uczniom zademonstrować kolejne czynności przy wykonaniu gięcia na

zimno i gorąco.

−

uczniowie wykonują gięcie rur do 2” na zimno według instrukcji 1,

−

uczniowie wykonują gięcie rur powyżej 2” na gorąco według instrukcji 2.

W trakcie pracy nauczyciel zwraca uwagę na prawidłowy dobór metody.

C. Prezentacja wyników operacji gięcia:

−

uczniowie prezentują wyniki swojej pracy,

−

wskazują błędy i wady powstałe w wyniku gięcia,

−

porównują efekty gięcia na gorąco i zimno.

4. Podsumowanie zajęć:

−

uczniowie potrafią dobrać metodę gięcia do średnicy rury,

−

uczniowie potrafią dobrać długość nagrzewania do średnicy rury,

−

uczniowie poprawnie wykonują operację gięcia z zachowaniem zasad bhp na
stanowisku monterskim.

5. Ocena poziomu osiągnięć uczniów i ocena ich aktywności.
Nauczyciel na podstawie obserwacji pracy uczniów określa poziom przyswojenia
wiadomości, oraz umiejętności praktycznych.

Zakończenie zajęć

Praca domowa

−

odszukaj w podręcznikach lub na stronach internetowych nowoczesne urządzenia do
gięcia rur stalowych
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe pisemne wypowiedzi uczniów dotyczące sposobu prowadzenia zajęć
i opanowanych umiejętności .

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Instrukcja 1. Gięcie rury na zimno.

Gięcie należy prowadzić w następujący sposób:

1.  nagrzać miejsce gięcia;
2.  przygotować dwa drewniane korki długości 2÷3 średnic rury;
3.  wbić korek w jeden koniec rury;
4.  nasypać przez lejek piasku do rury, stukając przy tym w rurę, aby ubić piasek;
5.  wbić korek drewniany w drugi koniec rury;
6.  włożyć koniec rury do przyrządu, tak aby szew nie wypadł na zgięciu, lecz z boku;
7.  uchwycić oburącz za drugi koniec rury i wyginać ostrożnie na żądany kąt;
8.  zdjąć rurę;
9.  wyjąć korki i wysypać piasek.

Instrukcja 2. Gięcie rury na gorąco za pomocą przyrządu krążkowego.

Gięcie rury należy prowadzić w następujący sposób:

1. przygotować dwa korki metalowe długości 2÷3 średnic rury; w korkach od strony

czołowej wykonać niewielkie przelotowe otworki w celu odprowadzenia gazów
podczas nagrzewania;

2.  wbić korek do jednego końca rury;
3.  nasypać przez lejek piasku do rury, stukając w nią jednocześnie w celu ubicia piasku;
4.  wbić korek do drugiego końca rury;
5.  natrasować miejsce wygięcia, w następujący sposób:
6.  odmierzyć  długość  od  końca  rury  do  środka  wygięcia  1  w  tym  miejscu  naznaczyć kredą

ryskę poprzeczną;

7. od tej ryski odznaczyć kredą w obie strony po połowie długości części przeznaczonej do

nagrzania; długość miejsca nagrzania odczytujemy z dołączonej tablicy;

8. nagrzać rurę w oznaczonym miejscu na ognisku kowalskim do barwy żaru wiśniowo-

czerwonej,  w  czasie  nagrzewania  uważać,  aby  nagrzewać  tylko  miejsce  oznaczone;
kontynuować  nagrzewanie  dopóty,  dopóki  piasek  nie  zgrzeje  się,    gdyż    inaczej    rura
prędko  ostygnie  i  za  jednym  nagrzaniem  nie  będzie  można  wygiąć  rury;  jako  paliwo  do
nagrzewania stosujemy węgiel drzewny, lub koks;

9.  po nagrzaniu wyjąć rurę z ogniska i założyć na przyrząd;
10.  wyginać na żądany kąt;
11.  zdjąć rurę z przyrządu i pozostawić do wystygnięcia;
12.  wyjąć korki z otworów i wysypać piasek;
13.  sprawdzić wygięcie według wzornika  lub miejsca dopasowania.

Długość nagrzewanej części rury przy gięciu odgałęzień (w mm).

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Tablica wymiarów nagrzewanej części rury w milimetrach w zależności od kąta gięcia.

Średnica rur

Kąty

odgałęzień

1" 1

" 1

" 2" 2

" 3" 3

" 4" 4

" 5" 5

" 6"

90º

80 120 150 190 230 310 380 450 540 610 690 760 840 810

60º

80 100 130 150 200 250 300 360 410 460 510 560 610

45º

80 100 120 150 190 230 270 300 350 380 420 510

30º

75 100 125 150 180 200 230 250 280 310

Dostępne narzędzia do gięcia rur

Gięcie rury: a według wzornika; b za pomocą urządzenia krążkowego:

1 opór rury; 2 krążek nieruchomy; 3 krążek ruchomy naciskający; 4 rączka przyrządu; 5 mocowanie końca

rury

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca ……………………………………………….
Modułowy program nauczania: Monter systemów rurociągowych713[04]
Moduł:

Technologia montażu systemów rurociągowych 713[04].Z1

Jednostka modułowa: Montaż instalacji z rur stalowych 713[04].Z1.02

Temat: Wykonywanie połączeń kołnierzowych rur stalowych z elementem instalacji.

Cel ogólny: Opanowanie umiejętności wykonywania połączeń rur stalowych z elementami

instalacji

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:

−

dobrać środki ochrony indywidualnej do wykonywanych prac,

−

odczytać zapisy w dokumentacji technicznej,

−

dobrać materiał do wykonywania połączenia,

−

dobrać narzędzia do wykonania połączenia,

−

zorganizować stanowisko monterskie.

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:

−

organizowania i planowania pracy,

−

pracy w zespole,

−

pracy samodzielnej,

−

komunikowania się,

−

prezentacji uzyskanych wyników.

Metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne,

−

dyskusja w grupie.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca indywidualna,

−

praca w małych zespołach.

Czas trwania: 2 godziny zajęć.

Środki dydaktyczne:

−

dokumentacja techniczna,

−

stoły z imadłami,

−

zestaw narzędzi monterskich,

−

zestaw rur i elementów instalacji np. pomp,

−

kołnierze, śruby,

−

materiały do uszczelnień,

−

sprzęt ochrony indywidualnej,

−

literatura zgodnie z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg zajęć:
1. Wprowadzenie.
2. Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć.
3. Planowanie czynności związanych wykonaniem połączenia:

−

analiza rysunku wykonawczego,

−

sporządzenie wykazu narzędzi i przyrządów niezbędnych do wykonania ćwiczenia,

−

sporządzeniu wykazu materiałów.

Rysunek wykonawczy do zajęć

4. Organizacja stanowiska pracy.
5. Wykonanie zaplanowanych czynności:

−

organizacja stanowiska monterskiego,

−

przygotowanie narzędzi monterskich,

−

przygotowanie materiałów do wykonania połączenia,

−

założenie uszczelki i dokręcenie połączenia,

−

bieżąca kontrola wykonywanych zabiegów,

6. Ocena poziomu osiągnięć uczniów i ocena ich aktywności.

−

uczniowie prezentują swoje prace,

−

nauczyciel analizuje pracę ucznia i stwierdza czy czyni postępy,

−

uczniowie wspólnie z nauczycielem dokonują oceny prac.

Zakończenie zajęć

Praca domowa:

Wyszukaj w zasobach Internetu informacje na temat : Materiały uszczelniające

w połączeniach kołnierzowych. Wynotuj informacje.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe pisemne wypowiedzi uczniów dotyczące sposobu prowadzenia zajęć
i opanowanych umiejętności .

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5. ĆWICZENIA

5.1. Podstawowe operacje obróbki materiałów stosowanych

w instalacjach sanitarnych

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Na podstawie dokumentacji technicznej wykonaj trasowanie kolistej uszczelki

z klingerytu.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i technikę wykonania oraz wyjaśnić uczniom zasady bezpiecznej pracy.

Oceniając pracę uczniów nauczyciel powinien zwrócić uwagę na:

−

stosowanie poprawnego nazewnictwa,

−

rozpoznawanie wymagań bhp dotyczących pomieszczeń obróbki ślusarskiej,

−

umiejętność pracy w grupie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zorganizować stanowisko pracy,
2)  przygotować narzędzia i przyrządy do wykonania ćwiczenia,
3)  sprawdzić stan techniczny narzędzi przez ich wzrokowe oględziny,
4)  zapoznać się z dokumentacją techniczną,
5)  trasować uszczelkę zgodnie z dokumentacją,
6)  wykonać ćwiczenie zgodnie z zasadami bhp,
7)  zaprezentować efekt wykonanej pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

stół ślusarski,

−

materiały do trasowania,

−

dokumentacja techniczna,

−

narzędzia do trasowania ( rysik, punktak, młotek, przymiar kreskowy, cyrkiel).

Ćwiczenie 2

Wykonaj przecinanie rur piłą do metalu na wymiar wg rysunku.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i technikę wykonania oraz wyjaśnić uczniom zasady bezpiecznej pracy.

Oceniając pracę uczniów nauczyciel powinien zwrócić uwagę na:

−

stosowanie poprawnego nazewnictwa,

−

rozpoznawanie wymagań bhp dotyczących pomieszczeń obróbki ślusarskiej,

−

umiejętność pracy w grupie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zorganizować stanowisko do wykonywania ćwiczenia,
2)  przygotować narzędzia i przyrządy do wykonania ćwiczenia,
3)  wytrasować materiał do cięcia,
4)  prawidłowo założyć brzeszczot,
5)  prawidłowo zamocować przedmiot,
6)  wykonać ćwiczenie zgodnie z zasadami bhp,
7)  zaprezentować efekt wykonanej pracy,
8)  ocenić efekt wykonanej pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

stół ślusarski z imadłem do rur,

−

narzędzia do trasowania,

−

brzeszczoty pił ręcznych do metali,

−

piły ręczne do metali,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 3

Wykonaj gięcie rur w imadle według rysunku.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i technikę wykonania oraz wyjaśnić uczniom zasady bezpiecznej pracy.

Oceniając pracę uczniów nauczyciel powinien zwrócić uwagę na :

−

stosowanie poprawnego nazewnictwa,

−

rozpoznawanie wymagań bhp dotyczących pomieszczeń obróbki ślusarskiej,

−

umiejętność pracy w grupie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zorganizować stanowisko do wykonywania ćwiczenia,
2)  przygotować narzędzia i przyrządy do wykonania ćwiczenia,
3)  przygotować materiał do gięcia,
4)  prawidłowo zamocować materiał,
5)  wykonać ćwiczenie zgodnie z zasadami bhp,
6)  zaprezentować efekt wykonanej pracy,
7)  ocenić efekt wykonanej pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Środki dydaktyczne:

−

stół ślusarski z imadłem do rur,

−

narzędzia do trasowania,

−

piasek, korki,

−

urządzenie do gięcia,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 4

Wykonaj piłowanie powierzchni walcowych zaznaczonych w dokumentacji.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i technikę wykonania oraz wyjaśnić uczniom zasady bezpiecznej pracy.

Oceniając pracę uczniów nauczyciel powinien zwrócić uwagę na:

−

stosowanie poprawnego nazewnictwa,

−

rozpoznawanie wymagań bhp dotyczących pomieszczeń obróbki ślusarskiej,

−

umiejętność pracy w grupie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zorganizować stanowisko do wykonywania ćwiczenia,
2)  przygotować narzędzia do piłowania powierzchni kształtowych,
3)  prawidłowo zamocować materiał do piłowania,
4)  wykonać ćwiczenie zgodnie z zasadami bhp,
5)  zaprezentować efekt wykonanej pracy,
6)  ocenić efekt wykonanej pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

stół ślusarski z imadłem,

−

dokumentacja techniczna,

−

pilniki do powierzchni kształtowych,

−

materiał i surowce do ćwiczeń,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.2. Połączenia rur stalowych

5.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przygotuj stanowisko robocze do spawania gazowego.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i technikę wykonania oraz wyjaśnić uczniom zasady bezpiecznej pracy.

Oceniając pracę uczniów nauczyciel powinien zwrócić uwagę na:

−

stosowanie poprawnego nazewnictwa,

−

rozpoznawanie wymagań bhp dotyczących pomieszczeń obróbki ślusarskiej,

−

umiejętność pracy w grupie.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Uczeń powinien:

1) ustawić butle z gazem w pozycji bezpiecznej ( pionowej, przymocowane do ściany lub

wózka),

2)  przed przystąpieniem do pracy oczyścić ręce z olejów lub smarów,
3)  sprawdzić czystość elementów sprzętu od olejów lub smarów,
4)  zabezpieczyć butle przed oddziaływaniem wysokich temperatur,
5)  oddzielić stanowisko robocze od otoczenia osłonami lub kotarami,
6)  sprawdzić działanie wyciągów wentylacyjnych,
7)  przygotować odzież ochronną,
8)  zgromadzić sprzęt ochrony osobistej.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

butle z gazem,

−

wózek do butli,

−

osłony lub kotary,

−

odzież ochronną,

−

sprzęt ochrony osobistej.

Ćwiczenie 2

Przedstaw sposób przygotowania krawędzi do spawania doczołowego dwóch rur ze stali

o wymiarach przekroju poprzecznego:

3,2. Wykonaj rysunek złącza

i oznacz spoiny.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i technikę wykonania oraz wyjaśnić uczniom zasady bezpiecznej pracy.

Oceniając pracę uczniów nauczyciel powinien zwrócić uwagę na:

−

stosowanie poprawnego nazewnictwa,

−

znajomość rodzajów spoin,

−

umiejętność pracy samodzielnej,

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:
Naszkicować w podziałce 1:1 rysunek połączenia spawanego na którym oznaczy:

−

sposób przygotowania krawędzi do spawania,

−

rodzaj spoiny,

−

wymiary przekroju poprzecznego spoiny,

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

normy dotyczące wymiarowania i przygotowania krawędzi do spawania,

−

kalkulator,

−

notatnik,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 3

Wykonaj połączenie gwintowe normalne rur według rysunku.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i technikę wykonania oraz wyjaśnić uczniom zasady bezpiecznej pracy.

Oceniając pracę uczniów nauczyciel powinien zwrócić uwagę na:

−

stosowanie poprawnego nazewnictwa,

−

rozpoznawanie wymagań bhp dotyczących wykonywania połączeń gwintowych,

−

umiejętność pracy w grupie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zorganizować stanowisko do wykonywania ćwiczenia,
2)  dobrać elementy połączenia,
3)  wykonać ćwiczenie zgodnie z zasadami bhp,
4)  zaprezentować efekt wykonanej pracy,
5)  ocenić efekt wykonanej pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

nagwintowane rury,

−

złączki,

−

dokumentacja techniczna,

−

materiał do uszczelnień,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Ćwiczenie 4

Wykonaj połączenie kołnierzowe rur według rysunku.

Wskazówki do realizacji:
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i technikę wykonania oraz wyjaśnić uczniom zasady bezpiecznej pracy.

Oceniając pracę uczniów nauczyciel powinien zwrócić uwagę na:

−

stosowanie poprawnego nazewnictwa,

−

rozpoznawanie wymagań bhp dotyczących wykonywania połączeń,

−

umiejętność pracy w grupie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zorganizować stanowisko do wykonywania ćwiczenia,
2)  dobrać kołnierze do rur,
3)  dobrać uszczelki i śruby,
4)  prawidłowo zamocować materiał do połączenia
5)  wykonać ćwiczenie zgodnie z zasadami bhp,
6)  zaprezentować efekt wykonanej pracy,
7)  ocenić efekt wykonanej pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

stół z imadłem do rur,

−

dokumentacja techniczna,

−

kołnierze do rur,

−

uszczelki,

−

śruby, literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5.3. Stalowe elementy instalacji sanitarnych

5.3.1

Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Rozpoznaj łączniki równoprzelotowe określ ich przeznaczenie.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i technikę wykonania oraz wyjaśnić uczniom zasady bezpiecznej pracy.

Oceniając pracę uczniów nauczyciel powinien zwrócić uwagę na:

−

stosowanie poprawnego nazewnictwa,

−

umiejętność pracy w grupie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zorganizować stanowisko pracy,
2)  dokonać szczegółowych oględzin zaprezentowanych złączek,
3)  zaprezentować efekt wykonanej pracy.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

pokaz z objaśnieniem,

−

ćwiczenia praktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

różne rodzaje złączek,

−

katalogi materiałów instalacyjnych,

−

literatura zgodna z punktem 7 poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Wykonaj połączenie rur instalacyjnych stalowych z sufitem pomieszczenia.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres

i technikę wykonania oraz wyjaśnić uczniom zasady bezpiecznej pracy.

Oceniając pracę uczniów nauczyciel powinien zwrócić uwagę na:

−

stosowanie poprawnego nazewnictwa,

−

rozpoznawanie wymagań bhp dotyczących pomieszczeń obróbki ślusarskiej,

−

umiejętność pracy w grupie.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)  zorganizować stanowisko pracy,
2)  przygotować narzędzia i przyrządy do wykonania ćwiczenia,
3)  zapoznać się z dokumentacją techniczną,
4)  dobrać elementy do podwieszenia rur,
5)  wykonać ćwiczenie zgodnie z zasadami bhp,
6)  zaprezentować efekt wykonanej pracy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Montaż instalacji z rur
stalowych”

Test składa się z 22 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 2,3,4,7,8,9,10,11,13,14,15,16,17,18,20,21,22 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 1,5,6,12,19 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający

−

za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego

−

dostateczny

−

za rozwiązanie co najmniej 14 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry

−

za rozwiązanie 17 zadań, w tym co najmniej 2 zadania z poziomu
ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry

−

za rozwiązanie 20 zadań, w tym co najmniej 4 zadań z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi 1. b, 2. c, 3. b, 4. a, 6. c, 7. c, 8. a, 9. b, 10. d, 11. a, 12. a,
13. c, 14. c, 15. a, 16. c, 17. a, 18. a, 19. b, 20. c, 21. b, 22. a.

Plan testu

zad

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1. Dobrać połączenie rur

Określać

warunki

stosowania

uszczelek

Wskazać wielkości
charakterystyczne narzędzi
pomiarowych

4. Określać przyrządy do gwintowania

5. Rozróżnić rodzaje trasowania

6. Dobrać techniki trasowania

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. Dobrać gazy do spawania

8. Rozpoznać narzędzia monterskie

9. Rozpoznać elementy instalacji

10.

Rozpoznać przyrządy i narzędzia do
gwintowania

11.

Określać przeznaczenie przyrządów
i narzędzi do piłowania

12.

Określać przeznaczenie urządzeń do
spawania gazowego

13. Rozróżnić rodzaje spoin

14. Dobrać metodę gięcia rur

15.

Określać warunki wykonywania
operacji na rurach

16. Dobrać metodę wiercenia

17.

Rozpoznać obrabiarkę do cięcia
metalu

18.

Rozpoznać technologie nacinania
gwintu

19.

Rozpoznać oznaczenia gazów
technicznych

20. Określić przeznaczenie materiałów

21.

Określić uprawnienia do
wykonywania prac

Bezpiecznie wykonać wiercenie

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1. Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z co najmniej jednotygodniowym

wyprzedzeniem.

2.  Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.
4.  Przeprowadź  z  uczniami  próbę  udzielania  odpowiedzi  na  takie  typy  zadań  testowych,

jakie będą w teście.

5.  Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi).
6.  Zapewnij uczniom możliwość samodzielnej pracy.
7.  Rozdaj  uczniom  zestawy  zadań  testowych  i  karty  odpowiedzi,  określ  czas  przeznaczony

na udzielanie odpowiedzi.

8. Stwórz odpowiednią atmosferę podczas przeprowadzania pomiaru dydaktycznego

(rozładuj niepokój, zachęć do sprawdzenia swoich możliwości).

9. Kilka minut przed zakończeniem sprawdzianu przypomnij uczniom o zbliżającym się

czasie zakończenia udzielania odpowiedzi.

10.  Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych.
11.  Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego.
12.  Przeprowadź  analizę  uzyskanych  wyników  sprawdzianu  i  wybierz  te  zadania,  które

sprawiły uczniom największe trudności.

13. Ustal przyczyny trudności uczniów w opanowaniu wiadomości i umiejętności.
14. Opracuj wnioski do dalszego postępowania, mającego na celu uniknięcie niepowodzeń

dydaktycznych – niskie wyniki przeprowadzonego sprawdzianu.

Instrukcja dla ucznia

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję.
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.
3.  Zapoznaj się z zestawem pytań testowych.
4.  Test  zawiera  22  pytania  dotyczących  wykonywania  podstawowych  operacji  montażu

instalacji z rur stalowych. Są to pytania wielokrotnego wyboru i tylko jedna odpowiedź
jest prawidłowa;

5. Udzielaj odpowiedzi tylko na załączonej karcie odpowiedzi:

−

pytaniach

wielokrotnego

wyboru

zaznacz

prawidłową

odpowiedź X

(w przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową),

6. Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.
7. Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż jego

rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8. Na rozwiązanie testu masz 45 min.

Powodzenia

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

zestaw zadań testowych,

−

karta odpowiedzi.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1. Połączenie rur na gwint długi stosujemy gdy:

a)  można obracać jedną z łączonych rur,
b)  nie można obracać rur,
c)  obie rury są ruchome,
d)  połączenie ma być nierozłączne.

2. Uszczelki tekturowe przekładane gumowymi stosujemy w połączeniach kołnierzowych do

temperatury:
a)  20 °C,
b)  30 °C,
c)  40 °C,
d)  50 °C.

3. Podziałka noniusza suwmiarki mierzącej z dokładnością do 0,1mm ma długość:

a) 10mm,
b) 9mm,
c) 1mm,
d) 15mm.

4. Gwintownice uniwersalne zaopatrzone są w:

a)   3 komplety narzynek,
b)  1 komplet narzynek,
c)  5 kompletów narzynek,
d)  4 komplety narzynek.

5. Rozróżnia się trasowanie:

a)  na płaszczyźnie i przestrzenne,
b)  zwykłe i kształtowe,
c)  normalne i uniwersalne,
d)  zwykłe i uniwersalne.

6. Pryzmę stosuje się podczas trasowania:

a)  punktowania wszystkich przecięć linii traserskich,
b)  wyznaczania głównych osi symetrii przedmiotu,
c)  przedmiotów okrągłych,
d)  punktowania najważniejszych elementów linii traserskich.

7. Do spawania gazowego używa się mieszaniny acetylenu i:

a)  argonu,
b)  dwutlenku węgla
c)  tlenu
d)  azotu

8. Rysunek obok przedstawia:

a)  klucz prosty,
b)  klucz francuski,
c)  szczypce nastawne,
d)  klucz skośny.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9. Manometr służy do pomiaru:

a)  kompensacji wydłużeń,
b)  ciśnienia,
c)  temperatury,
d)  średnicy rury.

10. Na rysunku została zaprezentowana:

a)  gwintownica mechaniczna,
b) narzynka okrągłą,
c)  gwinciarka przestawna,
d)  gwintownica ręczna.

11. Narzędzie przedstawione na rysunku to:

a)  obcinak chomątowy,
b)  piłka brzeszczotowa,
c)  piłka tarczowa,
d)  przecinak ręczny.

12. Urządzenie służące do zredukowania ciśnienia w butli do ciśnienia roboczego

i utrzymujące ciśnienie robocze na stałym poziomie to:

a)  reduktor.
b)  manometr.
c)  kryza.
d)  kołnierz.

13. Rysunek przedstawia spoinę:

a)  pachwinową,
b)  grzbietową,
c)  czołową,
d)  otworową.

14. Na zimno zgina się rury o średnicach mniejszych niż:

a)  25 mm,
b)  55 mm,
c)  75 mm,
d)  95 mm.

15. Rurę zasypuje się piaskiem w celu wykonania operacji:

a)  gięcia,
b)  spawania,
c)  przecinania,
d)  gwintowania.

16. Dwóch wierteł należy użyć przy wierceniu otworów powyżej:

a)  10 mm,
b)  15 mm,
c)  30 mm,
d)  60 mm.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17. Na rysunku przedstawiona jest piła:

a)  brzeszczotowa,
b)  taśmowa,
c)  tarczowa,
d)  taśmowa cierna.

18. Rysunek przedstawia stosowanie:

a)  narzynki dzielonej w oprawce,
b)  narzynki okrągłej w oprawce,
c)  gwintownika zdzieraka,
d)  gwintownika wykańczaka.

19. Butle z acetylenem oznacza się kolorem:

a)  niebieskim z czarnym napisem,
b)  żółtym z czarnym napisem,
c)  niebieskim z białym napisem,
d)  żółtym z niebieskim napisem.

20. Sznury teflonowe stosujemy w celu:

a)  izolacji cieplnej instalacji,
b)  podwieszenia elementów instalacji,
c)  uszczelnienia połączeń kołnierzowych,
d)  połączenia rozłącznego rur.

21. Prace spawalnicze może wykonywać pracownik:

a)  po przyuczeniu na spawacza,
b)  posiadający książeczkę spawacza,
c)  umiejący spawać,
d)  po instruktażu na stanowisku pracy.

22. Ubiór pracownika podczas wiercenia nie powinien mieć:

a)  zwisających części, mankiety powinny być obcisłe, głowa nakryta,
b)  zwisających części, głowa nakryta,
c)  obcisłych mankietów, głowa nakryta,
d)  zwisających części, mankiety powinny być obcisłe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko ……………………………………………………..

Montaż instalacji z rur stalowych

Zakreśl poprawną odpowiedź, wpisz brakujące części zdania lub opisz.

zadania

Odpowiedź

Punkty

10.

11.

12.

13.

14.

15.

16.

17.

18.

19.

20.

21.

22.

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Zadanie nr 2

ZADANIE TYPU PRÓBA PRACY:

Wykonaj przedstawione na szkicu połączenie.

Załączony szkic, przedstawia odcinek rurociągu składający się z czterech

fragmentów rur 1” połączonych na gwint krótki.

a =1200 mm

b= 1450 mm

r= 250 mm

Na wykonanie zadania uczeń ma 180 minut

Materiały dla ucznia:

−

instrukcja,

−

stół monterski z imadłem do rur,

−

komplet narzędzi traserskich,

−

komplet narzędzi do cięcia rur,

−

komplet narzędzi do gięcia rur,

−

komplet narzędzi do gwintowania rur,

−

rury i złączki,

−

materiały i surowce.

Uczeń zaliczył zadanie, jeżeli wykonał 64% czynności określonych w arkuszu oceny pracy
ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

Arkusz oceny pracy ucznia

Czynności związane z pracami ślusarskimi

Uczeń

wykonał

0/1

Zorganizował stanowisko pracy – dobrał narzędzia niezbędne do
wykonania zadania.

Obliczył całkowitą długość użytych rur i ilość potrzebnych złączek.

Dobrał materiał zgodnie z wymiarami.

Przygotował materiał do trasowania.

Wytrasował elementy według szkicu.

Pociął rury na wymiar ręczną piłką do metalu.

Dobrał narzędzia do gięcia rur.

Wykonał gięcie zgodnie ze szkicem.

Dobrał narzędzia do gwintowania.

10.

Wykonał gwintowanie rur do połączenia na gwint krótki.

11.

Dobrał materiał uszczelniający.

12.

Wykonał kolejne połączenia gwintowane z uszczelnieniem.

13.

Sprawdził staranność wykonania połączenia.

14.

Uporządkował stanowisko pracy.

Ocenianie:

−

Dopuszczający

−

9 pkt

−

Dostateczny

−

10 pkt

−

Dobry

−

11 pkt

−

Bardzo dobry

−

od 12 pkt

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7. LITERATURA

1. Cieślowski S., Kryger K.: Technologia – Instalacje sanitarne cz. 1. WSiP, Warszawa

2001

2. Cieślowski S., Kryger K.: Technologia – Instalacje sanitarne cz. 2. WSiP, Warszawa

2001

3. Francuz W.: Dydaktyka w nowej szkole zawodowej. Wydawnictwo Politechniki

Krakowskiej, Kraków 2004.

4. Górecki A.: Technologia ogólna – podstawy technologii mechanicznych. WSiP,

Warszawa 1998

5. Górecki A, Grzegórski Z.: Technologia – Montaż, naprawa i eksploatacja maszyn

i urządzeń przemysłowych. WSiP, Warszawa 2001

6. Hillar J., Jarmoszuk S.: Technologia. Ślusarstwo i spawalnictwo. Warszawa: WSiP,1991.
7. Krogulec-Sobowiec

M.,

Rudziński

M.:

Poradnik

dla

autorów

pakietów

edukacyjnych. KOWEZiU, Warszawa 2003

8. Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia. WSiP, Warszawa 2004
9. Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. Instytut Technologii Eksploatacji,

Radom 2000.

10.  Rączkowski B.: BHP w praktyce. ODDK, Gdańsk 2002
11.  Solis H.: Technologia i eksploatacja maszyn. WSiP, Warszawa 1996
12.  Symela  K.:  Zarys  metodologii  konstruowania  modułowego  programu  nauczania

dla zawodu KOWEZiU Warszawa 2002

13. Szlosek F.: Wstęp do dydaktyki przedmiotów zawodowych. Wyższa Szkoła

Inżynierska, Radom 1995.

14.  Mały poradnik mechanika. WNT, Warszawa 1994
15.  www.messer.pl
16.  www.spawalnictwo.spawsc.pl
17.  www.thyssenkrupp-energostal.pl
18.  www.wychowanietechniczne.prv.pl
19.  www.tworzywasztuczne.pl