background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 
 

 

 
 

MINISTERSTWO EDUKACJI 
            NARODOWEJ 

 

 
 
 
 
Marzena Rozborska 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wykonywanie  budynków    w  technologii  wielkoblokowej 
712[04].Z2.07 

 
 
 
 
 
 

Poradnik dla ucznia 
 
 
 

 
 
 

 
 
 
 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy 
Radom  2006 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

Recenzenci: 
dr inż. Ewelina Sadowska 
mgr inż. Grażyna Piontecka – Nowińska 
 

 

 

 

 

Opracowanie redakcyjne: 

mgr inż. Barbara Olech 

 

 

Konsultacja: 

mgr inż. Krzysztof Wojewoda 

 
 
 
 
Korekta: 

 
 

 
 
 
 
 
 
Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  712[04].Z2.07 
„Wykonywanie  budynków  w  technologii  wielkoblokowej”,  zawartego  w  modułowym 
programie nauczania dla zawodu monter konstrukcji budowlanych.  
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wydawca 

Instytut technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2006 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

SPIS TREŚCI 
 

1.  Wprowadzenie 

2.  Wymagania wstępne 

3.  Cele kształcenia 

4.  Materiał nauczania 

4.1. Zasady stosowania technologii wielkoblokowej 

   4.1.1. Materiał nauczania 

   4.1.2. Pytania sprawdzające 

   4.1.3. Ćwiczenia 

   4.1.4. Sprawdzian postępów 

10 

4.2. Elementy składowe konstrukcji wielkoblokowej 

11 

   4.2.1. Materiał nauczania 

11 

   4.2.2. Pytania sprawdzające 

15 

   4.2.3. Ćwiczenia 

15 

   4.2.4. Sprawdzian postępów 

16 

4.3. Przygotowanie i kontrola geodezyjna przy pracach montażowych 

17 

   4.3.1. Materiał nauczania 

17 

   4.3.2. Pytania sprawdzające 

18 

   4.3.3. Ćwiczenia 

18 

   4.3.4. Sprawdzian postępów 

19 

4.4. Zasady montażu prefabrykatów ściennych 

20 

   4.4.1. Materiał nauczania 

20 

   4.4.2. Pytania sprawdzające 

25 

   4.4.3. Ćwiczenia 

25 

   4.4.4. Sprawdzian postępów 

26 

4.5. Zasady montażu elementów stropowych i dachowych 

27 

   4.5.1. Materiał nauczania 

27 

   4.5.2. Pytania sprawdzające 

29 

   4.5.3. Ćwiczenia 

29 

   4.5.4. Sprawdzian postępów 

30 

4.6. Montaż spoczników, biegów schodowych i balkonów 

31 

   4.6.1. Materiał nauczania 

31 

   4.6.2. Pytania sprawdzające 

33 

   4.6.3. Ćwiczenia 

33 

   4.6.4. Sprawdzian postępów 

34 

4.7. BHP przy robotach montażowych 

35 

   4.7.1. Materiał nauczania 

35 

   4.7.2. Pytania sprawdzające 

41 

   4.7.3. Ćwiczenia 

41 

   4.7.4. Sprawdzian postępów 

42 

5. Sprawdzian osiągnięć 

43 

6. Literatura 

49 

 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

1.  WPROWADZENIE 

Poradnik będzie Ci pomocny w przyswajaniu wiedzy na temat zasad montażu budynków 

w technologii wielkoblokowej. 

Poradnik ten zawiera: 
1.  Wymagania  wstępne,  czyli  wykaz  niezbędnych  umiejętności  i  wiedzy,  które 

powinieneś mieć opanowane, aby przystąpić do realizacji tej jednostki modułowej. 

2.  Cele kształcenia tej jednostki modułowej. 
3.  Materiał  nauczania  (rozdział  4)  -  umożliwia  samodzielne  przygotowanie  się  do 

wykonania ćwiczeń i zaliczenia sprawdzianów. Do poszerzenia  wiedzy wykorzystaj 
wskazaną  literaturę  oraz  inne  źródła  informacji.  Materiał  obejmuje  również 
ćwiczenia, zawierające: 
-  pytania sprawdzające wiedzę niezbędną do wykonania ćwiczeń, 
-  polecenie i sposób wykonania ćwiczenia, 
-  wykaz materiałów, narzędzi i sprzętu potrzebnych do realizacji ćwiczenia, 
-  sprawdzian  postępów,    umożliwiający  sprawdzający  poziom  wiedzy  po 

wykonaniu ćwiczeń. 

4.  Sprawdzian osiągnięć, który umożliwi sprawdzenie wiadomości i umiejętności, jakie 

powinieneś  opanować  podczas  realizacji  programu  tej  jednostki  modułowej. 
Sprawdzian  osiągnięć  powinieneś  wykonać  według  instrukcji  załączonej 
w poradniku. 

Jeżeli  masz  trudności  ze  zrozumieniem  tematu  lub  ćwiczenia,  poproś  nauczyciela  lub 

instruktora  o  wyjaśnienie  i  ewentualne  sprawdzenie,  czy  dobrze  wykonujesz  zadanie.  Po 
przyswojeniu materiału zawartego w jednostce, sprawdź swoją wiedzę wykonując sprawdzian 
z zakresu całej jednostki modułowej. 

Jednostka  modułowa:  „Wykonywanie  budynków w  technologii  wielkoblokowej”, której 

treść teraz poznasz, jest częścią modułu „Technologia montażu konstrukcji żelbetowych”. 
 

Bezpieczeństwo i higiena pracy 

 

W  czasie  pobytu  w  pracowni  musisz  przestrzegać  regulaminów,  przepisów  bhp  oraz 

instrukcji  przeciwpożarowych,  wynikających  z  rodzaju  wykonywanych  prac.  Przepisy  te 
poznasz podczas trwania nauki. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Schemat układu jednostek modułowych 

712[04].Z1/2.03 

Wykonywanie rusztowań do robót budowlanych 

712[04].Z2 

Technologia montażu konstrukcji żelbetowych 

712[04].Z1/2.01 

Dobieranie narzędzi, sprzętu i maszyn do robót montażowych 

712[04].Z1/2.02 

Wykonywanie podstawowych pomiarów w robotach 

budowlanych 

712[04].Z2.14 

Wykonywanie prostych robót uzupełniających przy robotach 

montażowych: murarskich, ciesielskich, zbrojarskich, 

betoniarskich 

712[04].Z2.05 

Montaż wielokondygnacyjnych konstrukcji szkieletowych 

712[04].Z2.06 

Montaż budynków w technologii wielkopłytowej 

712[04].Z2.07 

Wykonywanie  budynków w technologii wielkoblokowej 

712[04].Z2.08 

Wykonywanie zbiorników i silosów 

712[04].Z2.09 

Montaż ścian oporowych 

712[04].Z2.04 

Montaż budynków halowych 

712[04].Z2.11 

Prowadzenie prac montażowych zimą 

712[04].Z1/2.12 

Rozliczanie robót montażowych 

712[04].Z2.10 

Montaż słupów elektroenergetycznych 

 

712[04].Z2.13 

Konserwacja i naprawa uszkodzonych konstrukcji 

żelbetowych 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

2. WYMAGANIA WSTĘPNE 

 
Przystępując  do  realizacji  programu  jednostki  modułowej  „Wykonywanie  budynków 

w technologii wielkoblokowej” 712[04].Z2.07 powinieneś umieć: 

 

stosować terminologię budowlaną, 

 

odczytywać i interpretować rysunki budowlane, 

 

posługiwać się dokumentacją budowlaną, 

 

korzystać z różnych źródeł informacji, 

 

rozróżniać podstawowe materiały zbrojarskie i ciesielskie, 

 

wykonywać czyszczenie, prostowanie i cięcie stali zbrojeniowej, 

 

wykonywać proste zbrojenie, 

 

wykonywać wieniec żelbetowy. 

 

 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

3. CELE KSZTAŁCENIA 

W  wyniku  realizacji  programu  jednostki  modułowej  ,,Wykonywanie  budynków 

w technologii wielkoblokowej”712[04].Z2.07 powinieneś umieć: 

 

scharakteryzować konstrukcje wielkoblokowe budynków, 

 

dobrać materiały do montażu, 

 

dobrać narzędzia i sprzęt do wykonania prac montażowych, 

 

zmontować bloki ścienne, 

 

wykonać złącza pionowe i poziome bloków ściennych, 

 

zmontować płyty stropowe, 

 

połączyć płyty stropowe, 

 

zmontować spoczniki i biegi klatki schodowej, 

 

zmontować płyty balkonowe, 

 

zmontować elementy dachowe, 

 

wykonać zbrojenie i betonować wieńce żelbetonowe, 

 

przetransportować elementy blokowe na stanowisko montażu, 

 

wykonać prace montażowe z zachowaniem zasad bhp, 

 

wykorzystać dokumentację techniczną. 

 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

4. MATERIAŁ NAUCZANIA   

 

4.1. Zasady stosowania technologii wielkoblokowej 
 

4.1.1. Materiał nauczania 

 
Budownictwo  wielkoblokowe  było  pierwszym  etapem  wprowadzenia  prefabrykatów 

wielkowymiarowych  w  Polsce.  Określenie  ,,wielki  blok’’  oznacza  element  budowlany, 
którego  ze  względu  na  dużą  masę  nie  można  wbudować  ręcznie.  Do  wykonania  ściany  lub 
przykrycia pomieszczenia trzeba użyć kilku takich bloków. 

Najpierw stosowano bloki ceglane, które miały następujące wady: 

  stosunkowo duży ciężar, 

  pracochłonne metody prefabrykacji, 

  wiele  rodzajów elementów. 

Następnie  wprowadzono  konstrukcje  z  prefabrykatów  betonowych  kanałowych 

określanych  jako  „cegła  żerańska”.  Budynki  w  systemie  wielkoblokowym  mogą  mieć 
podłużny (rys. 1a.) lub poprzeczny układ konstrukcyjny (rys. 1b.).  

 

 

Rys. 1. 

Ściany nośne z wielkich bloków o układzie: a) podłużnym, b) poprzecznym [6, s. 21] 

Ściany szczytowe są wykonane z bloków pełniących funkcje konstrukcyjną i osłonową. 

Zewnętrzne  ściany  podłużne  są  ścianami  osłonowymi  i  mogą  być  murowane  z  elementów 
drobnowymiarowych lub wznoszone z prefabrykatów.  

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

W  zależności  od  wysokości  bloków  na  jednej  kondygnacji  może  występować  jedna, 

dwie, trzy lub cztery warstwy prefabrykatów. Jeśli stosuje się bloki o wysokości kondygnacji, 
to o wytrzymałości ściany decyduje wytrzymałość bloku ustawionego na wieńcu stropowym. 
W  przypadku  stosowania  mniejszych  bloków,  wytrzymałość  ściany  zależy  także  od 
wytrzymałości spoin poziomych między warstwami bloków. Spoiny poziome łączące bloki są 
płaskie, spoiny pionowe natomiast mają zazębienie. Aby unikać przemarzania ściany, spoiny 
poziome  wypełnia  się  zaprawą  o  właściwościach  termoizolacyjnych  (zamiast  piasku  stosuje 
się  drobnoziarniste  kruszywo  lekkie)  albo  też  rozściela  się  ją  trzema  pasmami  z  pustką 
powietrzną  pomiędzy  nimi  (rys.  2a.).  Spoiny  pionowe  wypełnia  się  mieszanką  betonową, 
która tworzy zazębiony trzpień  i zapobiega przesunięciom  bloków w kierunku prostopadłym 
do płaszczyzny ściany (rys. 2b.). 

 

 

Rys. 2. 

Złącza wielkich bloków a) poziome ze szczelinami powietrznymi, b) pionowe z zazębieniami 

[1, s. 379]: 

Głównym  mankamentem  technologii  wielkoblokowej  jest  duży  zakres  robót 

wykończeniowych na placu budowy. 

Innym  rozwiązaniem  technologii  wielkoblokowej  jest  produkcja  wielkiego  bloku 

z gazobetonu  zbrojonego  w  postaci  tzw.  dyli  (rys.  3.)  o  różnej  wysokości  i  odmianach, 
a stałych wymiarach szerokości wynoszącej 60 cm, oraz grubości 24 cm. 

 

 

Rys. 3. 

Płyty stropodachowe z gazobetonu [6, s. 173] 

Ściany  zewnętrzne  z  bloków  gazobetonowych  posiadają  tę  zaletę,  że  bloki  dają  się 

obrabiać  mechanicznie  w  wytwórni,  dzięki  czemu  mogą  być  produkowane  z  dużą 
dokładnością.  Umożliwia  to  połączenie  powierzchni  stykowych  na  klej  (wtedy  szerokość 
spoiny wynosi  1-2  mm)  oraz  wykończenie powierzchni wewnętrznych  i zewnętrznych przez 
malowanie bez potrzeby tynkowania. W związku z tymi walorami, jak również korzystnymi 
cechami  fizycznymi  gazobetonów,  budownictwo  z  tego  materiału  posiada  perspektywy 
rozwoju.

  

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

Złącza w poszczególnych systemach wielkoblokowych różnią się między sobą sposobami 

rozwiązań, jednak wszędzie występuje podział na złącza poziome i pionowe (rys. 4.). 

 

Rys. 4. 

Przykłady połączeń prefabrykatów wielkoblokowych w ścianie zewnętrznej: a) połączenie bloków w 

poziomie stropu międzypiętrowego, b) i c) złącza pionowe, d) połączenie bloków w poziomie poddasza 

[2, s. 173] 

Doświadczenia budownictwa wielkoblokowego stały się podstawą do rozwoju systemów 

wielkopłytowych, których zasadniczą tendencję stanowiło podniesienie  stopnia wykończenia 
budynku w chwili montażu.

  

 

4.1.2. Pytania sprawdzające 

Odpowiadając na pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 

1.  Czym charakteryzuje się technologia wielkoblokowa? 
2.  Jakie układy konstrukcyjne mają ściany nośne w systemie wielkoblokowym? 
3.  Jaką zaletę posiadają bloki gazobetonowe? 

 

4.1.3. Ćwiczenia 

Ćwiczenie 1 

Plansze  przedstawiają  rzuty  aksonometryczne  budynków    wykonanych  w  technologii 

wielkoblokowej  z  zaznaczonymi  spoinami.  Rozpoznaj układy konstrukcyjne  tych  budynków 
i scharakteryzuj budowę ścian. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  zapoznać się z materiałem nauczania, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  ustalić czym różni się układ podłużny ścian od poprzecznego, 
4)  wybrać budynki o układzie podłużnym i scharakteryzować budowę ścian, 
5)  wybrać budynki o układzie poprzecznym i scharakteryzować budowę ścian, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

10 

6)  sporządzić notatkę, 
7)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
8)  dokonać oceny poprawności ćwiczenia. 

 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

 

  plansze z różnymi rozwiązaniami budynków wielkoblokowych, 

  przybory do pisania, 

  zeszyt do ćwiczeń, 

  literatura z rozdziału 6. 

 
Ćwiczenie 2 

Wymienić i uzasadnić zalety ścian zewnętrznych z bloków gazobetonowych.  

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  zapoznać się z materiałem nauczania, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  wypisać na arkuszu zalety ścian zewnętrznych z gazobetonu,  
4)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
5)  dokonać oceny poprawności i estetyki wykonanego ćwiczenia. 

 
Wyposażenie stanowiska pracy: 

 

papier kancelaryjny,  

 

przybory do pisania, 

 

literatura z rozdziału 6. 

 

4.3.1. Sprawdzian postępów 

Czy potrafisz: 
 

 

Tak 

 

Nie 

1)  scharakteryzować technologię wielkoblokową? 

 

 

2)  podać zalety ścian z bloków gazobetonowych?  

 

 

 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

11 

4.2. Elementy składowe konstrukcji wielkoblokowej 
 

4.2.1. Materiał nauczania 
 

Z  elementów„cegły  żerańskiej”  można  wznosić  budynki  mieszkalne,  użyteczności 

publicznej i inne. Najczęściej mają one układ konstrukcyjny poprzeczny. Rozpiętości stropów 
wynoszą: 240, 300, 360, 420, 480, 540 i 600 cm. 

Podstawowymi elementami konstrukcji budynków z cegły żerańskiej są: 

  bloki ścienne piwnic, 

  bloki ścienne kanałowe wewnętrzne i zewnętrzne, dla kondygnacji o wysokości 280, 300, 

330 i 350 cm, 

  bloki ścienne wewnętrzne drzwiowe oraz wentylacyjne i spalinowe, 

  płyty stropowe kanałowe, 

  elementy schodów (płyty spocznikowe i biegowe).  

Bloki ścienne piwniczne mają grubość 24 cm, szerokość 89, 119 i 149 cm oraz wysokość 

112 i 228 cm (rys. 5.). 

 

 

Rys. 5. 

 Bloki ścienne piwniczne.[6, s. 277] 

 
Wykonuje się je z betonu zwykłego klasy nie mniejszej niż B15. Fundamenty budynków 

wielkoblokowych wykonuje się jako ławy monolityczne zbrojone podłużnie. Złącza pionowe 
bloków w ścianach zewnętrznych zbroi się prętami ze stali klasy A-III, o średnicy co najmniej 
10 mm.  

Bloki  ścienne  kanałowe  wewnętrzne  i  zewnętrzne  dla  kondygnacji  o  wysokości  280 

i 300 cm przedstawiono na (rys. 6.). 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

12 

 

Rys. 6. 

 Bloki ścienne: a)wewnętrzne, b)zewnętrzne [6, s.280] 

 
 
Wysokości  bloków  wynoszą  112  i  252  cm  (kondygnacja  280  cm)  oraz  122  i  272  cm 

(kondygnacja 300 cm). Kanały mają średnicę 17,78cm, ich rozstaw wynosi 22 cm.  

Bloki wykonywane są z betonu zwykłego, klasy co najmniej B15. Ich zbrojenie stanowią 

wyłącznie  uchwyty  montażowe.  Bloki  ścienne  zewnętrzne  składają  się  z  elementu 
zasadniczego grubości 24 cm oraz ocieplenia z betonu komórkowego odmiany 05 o grubości 
12 lub 18cm. 

Produkuje  się  również  bloki  ścienne  drzwiowe  z  ościeżnicami  drewnianymi  lub 

stalowymi  dla  kondygnacji  o  wysokości  280  i  330  cm,  oraz  elementy  ścienne  z  szafkami 
licznikowymi  dla  kondygnacji  o  wysokości  280  cm.  Jako  elementy  ścian  nośnych 
szczytowych  oraz  ścian  izolacyjnych,  stosuje  się  też  bloki  z  keramazytobetonu  klasy  B7,5, 
o gęstości  objętościowej  1300  kg/m³,  z  gotową  fakturą  zewnętrzną.  Grubość  bloków  ścian 
nośnych  szczytowych  wynosi  40  cm,  a  ścian    izolacyjnych  35  cm.  Grubość  ścian 
zastosowanych w budynku mieszkalnym wynosi 34 cm.  

Płyty  stropowe  kanałowe,  wykonywane  są  o  wysokości  konstrukcji  h  =  24  cm 

i szerokości 89,119 i 149 cm (rys. 7.). 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

13 

 

Rys. 7. 

Przekroje porzeczne typowych płyt stropowych wielokanałowych. [6, s. 15] 

 

Są  one  dostosowane  do  wymiarów  modularnych: 90,  120  i  150  cm.  Najczęściej  stosuje 

się  płyty  szerokości  119  cm.  Otwory  płyt  mają  średnicę  19,4  cm.  Zbrojenie  płyt 
wielokanałowych  wykonuje  się  jako  siatki  zgrzewne  punktowo.  Zbrojenie  główne  dolne 
i górne  (przy  podporach)  wykonuje  się  ze  stali  klasy  A  –  III  (znak  34  GS),  montażowe  zaś 
(pręty  Ø  4,5  mm  i  uchwyty  montażowe  Ø  10  ÷  12  mm  )  ze  stali  klasy  A-  0  (znak 
St0S).W płytach małej rozpiętości również pręty główne są ze stali klasy A-0.  

Najbardziej  rozpowszechnione  są  obiekty  o  wysokości  kondygnacji  H=280  cm 

i szerokości  traktów  240  i  300  cm.  Długości  modularne  klatek  w  takich  budynkach  mogą 
wynosić  540,  600  i  660  cm  (rys.  8.).  Klatki  schodowe  składają  się  z  płyt  biegowych 
i spocznikowych.  Płyty  biegowe  stanowią  pełne  płyty  żelbetowe  z  dziewięcioma  stopniami 
o wymiarach 15,55x28,5 cm. Płyty te mają grubość 8 cm. Występują dwa rodzaje tych płyt : 

  szerokości 108 cm i długości 271 cm, stosowane w klatkach o szerokości traktu 240 cm, 

  szerokości 128 cm i długości 271 cm, stosowane w klatkach o szerokości traktu 300 cm. 

Płyty  spocznikowe  mają  szerokość  127  i  187cm  oraz  długość  238  i  298  cm.  Są  to 

elementy kanałowe z ukrytym żebrem na krawędzi dłuższego boku, przyjmującym obciążenie 
od biegów. 

Bloki  ścienne  z  gazobetonu  posiadają  następujące wymiary: grubość: 24 cm, szerokość: 

60cm, długość: 60, 70, 75, 80, 85, 90, 95, 100, 105, 120, 150, 180, 210, 240, 243, 248, 253, 
258, 269, 279, 299, 320, 360, 420, 450, 480, 510, 540, 570, 600 cm. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

14 

Elementy  zbrojone,  nośne,  takie  jak  nadproża  i  wieńce  mają  następujące  wymiary: 

grubość: 24 cm, szerokość: 30 cm, długość: 180, 210, 240, 243, 248, 253, 258, 269, 279, 299, 
320 cm. 

Elementy  dachowe  również  zbrojone  wymiarowane  są  w  sposób  następujący:  grubość: 

12 cm, szerokość: 30, 60 cm, długość: 253, 269, 279, 290, 320 cm. 

 

 

Rys. 8. 

 Zestawienie elementów klatki schodowej [7, s. 128] 

 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

15 

4.2.2. Pytania sprawdzające 

 
Odpowiadając pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 

1.  Jakie  elementy  stosuje 

się  podczas  wznoszenia 

budynków  w  technologii 

wielkoblokowej? 

2.  Z jakich elementów konstrukcyjnych składa się klatka schodowa? 
 

4.2.3. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 

Na  przekrojach  poprzecznych  budynków  wzniesionych  w  technologii  wielkoblokowej, 

wskaż elementy stropów i ścian wewnętrznych. Wypisz grubości tych elementów. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  zapoznać się z materiałem nauczania, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  zapoznać się dokładnie z przedstawionymi przekrojami budynków, 
4)  wskazać elementy stropów i ścian wewnętrznych, 
5)  wypisać grubości wskazanych elementów, 
6)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
7)  dokonać oceny poprawności i estetyki wykonanego ćwiczenia. 

 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

  przekroje poprzeczne budynków wielkoblokowych,  

  przybory do pisania, 

  zeszyt do ćwiczeń, 

  literatura z rozdziału 6. 

 
Ćwiczenie 2 

Narysuj  rzut  klatki  schodowej  i  nazwij  elementy  prefabrykowane  występujące 

w konstrukcji schodów. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  zapoznać się z materiałem nauczania, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  narysować  na  arkuszu  rzut  poziomy  klatki  schodowej,  zaznaczając  nazwy  elementów 

prefabrykowanych w technologii wielkoblokowej, 

4)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
5)  dokonać oceny poprawności i estetyki wykonanego ćwiczenia. 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

  karton rysunkowy formatu A4,  

  ołówki różnej twardości (H, HB, B) 

  przybory kreślarskie, 

  gumka, 

  literatura z rozdziału 6. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

16 

4.2.4. Sprawdzian postępów 

 
Czy potrafisz: 
 

 
 

Tak 

 
 

Nie 

1)  rozróżnić  elementy  stropowe  i  ścienne  w  budynku  wzniesionym  w 

technologii wielkoblokowej? 

 

 

 

 

2)  rozróżnić elementy prefabrykowane klatki schodowej  

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

17 

4.3. Przygotowanie 

kontrola 

geodezyjna 

przy 

pracach 

montażowych 

 

4.3.1. Materiał nauczania 

 
Przed  przystąpieniem  do  prac  montażowych  na  budowie,  należy  wykonać  następujące 

roboty: 

 

ogrodzić teren, 

 

wyrównać  plac,  a  przed  rozpoczęciem  robót  montażowych  wykonać  zewnętrzne 
podziemne roboty instalacyjne oraz podłoża dróg stałych i torowisk, 

 

wyznaczyć i przygotować składowiska prefabrykatów, 

 

przygotować drogi dojazdowe na plac budowy, 

 

zapewnić  dostawę  energii  elektrycznej,  wody  oraz  zainstalować  odpowiednie 
oświetlenie, 

 

przygotować pomieszczenia socjalne dla pracowników.  
Przed przystąpieniem do prac  montażowych na danym obiekcie, należy  założyć osnowę 

geodezyjną  realizacji,  przygotować  maszyny  i  sprzęt  montażowy,  przygotować  sprzęt 
pomocniczy,  zgromadzić  zapas  prefabrykatów,  przeszkolić  pracowników  oraz  zapewnić 
dostawę materiałów uzupełniających.  
Przygotowanie  geodezyjne,  polega  na  założeniu  siatki  pomiarowo-kontrolnej    i  jest 
przeprowadzane  przez  służbę  geodezyjną  przedsiębiorstwa  lub  kierownika  montażu.  Siatkę 
przenosi  się  na  stropy  kolejnych  kondygnacji,  gdzie  punkty  siatki  służą  do  wyznaczenia 
krawędzi ustawienia elementów ściennych (rys.9).

 

 

 

Rys. 9. 

Schemat ilustrujący sposób wytyczenia osi pomocniczych oraz reperów: H - wysokość montowanego 

budynku, R – reper, S – świadki, b – domiar do osi [5, s. 509] 

 

Służy  ona  do  wytyczenia  osi  i  krawędzi  wbudowania  elementów  konstrukcji  budowli, 

przenoszenia ich śladów na kolejne kondygnacje, kontroli poziomów wbudowania itp. Pomiar 
niwelacji  przeprowadza  się  w  dwóch  punktach,  w  miejscu  ustawienia  każdego  bloku 
ściennego.  

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

18 

Dopuszczalne  wielkości  odchyłek  montażowych  zależą  od  systemu  budownictwa 

wielkoblokowego  i  sposobu  montażu.  Przy  montażu  swobodnym  odchyłki  te  są  zwykle 
większe  niż  przy  montażu  wymuszonym.  Wielkości  odchyłek  montażowych  podawane  są 
zwykle w dokumentacji technicznej.  

Usytuowanie  całej  konstrukcji  budynku  wyznaczają  śruby  rektyfikacyjne  osadzone 

w wieńcach  stropów  nad  piwnicami.  Z  tych  względów  wymagane  jest  bardzo  dokładne 
ustalenie  ich  położenia    odpowiadającego  dokładności  osadzenia  tulei  rektyfikacyjnych 
umieszczonych  w  dolnych  częściach  wsporczych  elementów  ściennych  kondygnacji 
powtarzalnej. Osadzenie śrub rektyfikacyjnych w wieńcach stropów, wykonuje się wciskając 
w  świeży  beton  wieńca  płytę  dolną  urządzenia  rektyfikacyjnego,  na  którą  nakłada  się  płytę 
górną  wyposażoną  w śrubę  rektyfikacyjną. Obie  części  urządzenia  rektyfikacyjnego  (otwory 
i trzpienie  śrub),  mają  odpowiednie  tolerancje  wymiarowe,  umożliwiające  precyzyjne  ich 
ustawienie przyrządami i metodami geodezyjnymi. 

Kontrolę  wyrywkową  prawidłowości  montażu  powinien  prowadzić  przez  cały  czas 

montażu  kierownik  robót.  Do  obowiązków  kierownika  robót  należy  również  prowadzenie, 
niezależnie  od  dziennika  robót,  dziennika  montażu  dla  każdego  realizowanego  obiektu. 
W dzienniku  montażu,  obok  danych  technicznych  obiektu  (nazwa,  wymiary,  liczba 
kondygnacji),  powinna  być  podana  liczba  działek  roboczych  na  poszczególnych 
kondygnacjach,  nazwisko  brygadzisty  i  nazwiska  członków  zespołu  montażowego,  kolejne 
zmiany  robocze.  Osobno  powinny  być  odnotowane  czynności  pomiarowe  odnoszące  się  do 
wyznaczenia osi i poziomów  śrub rektyfikacyjnych na każdej kondygnacji. 

Wykaz sprzętu geodezyjnego: 

  tyczki miernicze, 

  trójnogi do ustawiania tyczek na konstrukcjach stropów, 

  linka stalowa długości 50 m, 

  stalowa taśma miernicza długości 20 m i komplet szpilek, 

  teodolit  repetycyjny  ze  śrubą  zaciskową,  lunety  wraz  z  leniwką  i  libelą  rurkową  do 

mocowania lunety w po łożeniu poziomym, 

 

łata miernicza długości 3 m, 

  zawieszana łata miernicza podobna do pionu montażowego.  

 

4.3.2. Pytania sprawdzające 

Odpowiadając na pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 

1.  Na  czym polega założenie siatki pomiarowo-kontrolnej? 
2.  Jakie elementy obejmuje kontrola geodezyjna podczas robót montażowych? 

 

4.3.3. Ćwiczenia 

Ćwiczenie 1 

Wykonaj  osadzenie  śruby  rektyfikacyjnej    w  wyznaczonym  miejscu  wieńca  stropu  nad 

parterem. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  zapoznać się z materiałem nauczania, 

2)  wybrać śrubę rektyfikacyjną, 
3)  zamocować śrubę w wyznaczonym miejscu, 
4)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

19 

5)  dokonać oceny poprawności i estetyki wykonanego ćwiczenia. 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

–  odzież ochronna i sprzęt ochrony osobistej, 
–  śruby rektyfikacyjne, 
–  zaprawa cementowa, 
–  kielnia, 
–  literatura z rozdziału 6. 

 

Ćwiczenie 2 

Wypisz w punktach, jaki sprzęt geodezyjny powinien znajdować się na budowie w czasie 

montażu wielkoblokowych elementów prefabrykowanych. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  zapoznać się z materiałem nauczania, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  wypisać najważniejszy sprzęt geodezyjny potrzebny w czasie montażu, 
4)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
5)  dokonać oceny poprawności i estetyki wykonanego ćwiczenia. 

 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

  blok techniczny formatu A4,  

  przybory do pisania, 

  literatura z rozdziału 6. 

 

4.3.4. Sprawdzian postępów 
 

Czy potrafisz: 

 

Tak 

 

Nie 

1)  określić,  gdzie  prowadzimy  pomiar  niwelacji  przy  montażu  bloków 

ściennych? 

 

 

2)  określić  jakiego  sprzętu  geodezyjnego używa  się  na  budowie  podczas 

robót montażowych? 

 

 

 

 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

20 

4.4. Zasady montażu prefabrykatów ściennych 
 

4.4.1. Materiał nauczania 
 

Roboty  montażowe  budynków  wielkoblokowych  rozpoczyna  się  od  podzielenia  każdej 

kondygnacji  na  działki.  Montażem  ścian,  należy  wyprzedzić  montaż  stopów  o  co  najmniej 
jedną działkę (rys. 10). 

Prace przygotowawcze, na każdej kondygnacji są następujące: 

  przeniesienie śladów osi pomocniczych i wyznaczenie krawędzi wbudowania ścian,  

  wykonanie  niwelacji za pomocą  niwelatora powierzchni stropu w miejscach wstawienia 

elementów ściennych. 

 

Rys. 10.   Schemat ustalenia kolejności montażu ścian i stropów [4, s. 802] 

 

Kolejność wbudowania  jest ustalana w projekcie  technologii i organizacji  montażu  i  nie 

powinna być zmieniana. Na każdej działce powinien być wyznaczony tzw. element węzłowy, 
znajduje  się  on  w  pobliżu  środka  działki  i  charakteryzuje  się  łatwym  dostępem  
czterostronnym. Dalsze elementy montuje się następująco: 

  w pierwszej kolejności montuje się elementy najdalej usytuowane od żurawia, następnie 

coraz bliższe,  

  należy  zapewnić stateczność zmontowanych fragmentów konstrukcji, 

  kolejność  wbudowania  powinna  zapewniać  dogodne  i  jakościowo  dobre  wykonanie 

złączy i spoin.  
Narzędzia  montażowe  użytkowane  przy  robotach  montażowych  zestawiono  w  tabeli  1. 

Jest  to  sprzęt  używany  przy  montażu  konstrukcji  wielkoblokowych  i  innych  
z prefabrykatów betonowych. 

 
Tabela 1. 
Narzędzia montażowe [4, s.803] 

Rodzaj 

Rysunek 

1. Podbijak drewniany 

 1- rękojeść, 2-okucie 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

21 

2. Drążki montażowe 

 

 
 
 
 
 
 
3. Spoiniarka. 
 
 
1-równiak, 2-ograniczniki, 3- rękojeść,  
4-płytka gumowa. 
 
 
 
 

 

4. Uchwyty do napinania sznura. 
 
1 - uchwyt 2 - pierścień przecinki; 3 - śruba 
dociskowa; 
4 - kątownik; 5 - sznur; 6 - haczyk;  
7 - uchouchwyt; 8 - kółko balastowe. 

 

5. Pion montażowy. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

22 

Podczas  montażu  elementów  ściennych  piwnicy  najpierw  ustawia  się  bloki  narożne. 

Położenie  ich  wyznacza  się  pionem  wg  skrzyżowań  drutu.  Następnie  pod  sznur  ustawia  się 
bloki pośrednie (rys. 11.). 

 

 

Rys. 11.  Przykład ustawienia bloków ścian piwnicznych [1, s. 381] 

Montaż  ścian  parteru  i  pięter  zaczynamy  od  elementów  narożnych.  Po  ustawieniu  tych 

bloków rozpina się pomiędzy  nimi druty  na wysokości 0,3 - 2 m oraz na poziomie nadproży 
i wg tych drutów ustawia się dalsze bloki (rys. 12.) 

 

Rys. 12.  Ustawienie bloku ściennego: 1 – druty [1, s. 412] 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

23 

Ponieważ  wymiary  bloków  nie  są  idealnie  dokładne,  przed  ich  ustawieniem  na 

nadprożach  niższej  kondygnacji  zaznacza  się  kredą  miejsca,  w  których  powstaną  spoiny 
pionowe.  Bloki  ustawia  się  na  zaprawie  równo  rozesłanej.  Ustawienie  każdego  bloku 
rozpoczyna  się  od  postawienia  go  na  sucho  i  sprawdzenia,  czy  pasuje  do  już  ustawionego 
i czy  nie  wychodzi  poza  kreskę  zaznaczoną  na  nadprożu.  Zaznacza  się  na  bloku  wszystkie 
niedokładności i następnie daje sygnał dźwigowemu, aby uniósł blok i zostawił go w pobliżu 
na  stropie.  Następnie  ścina  z  bloku  ewentualne  zgrubienia,  rozkłada  zaprawę  w  spoinie 
poziomej i stawia ponownie blok już na stałe. Blok naprowadza się we właściwe położenie za 
pomocą drągów. 

Każdy  blok  ścienny  i  przewodowy  (kominowy)  wymaga  stężenia  montażowego  za 

pomocą odpowiedniego rodzaju sprzętu pomocniczego (rys.13). 

 

Rys. 13.  Urządzenia utrzymujące umożliwiające rektyfikację zamocowanego elementu: a) schemat urządzenia, 

b) sposób zamocowania do stropu z płytą wielokanałową (przekrój poprzeczny i podłużny) 1 - uchwyt 

montażowy,  2 - beleczka kratowa,  3 - hak,-  4 - nakrętka,  5 - beleczka dociskowa,  6 - zastrzały rurowe, 

7 - uchwyty ramowy (imadła),  8 - pręt stalowy wkładany do otworu w płycie, 9 - ogniwo do podwieszania pręta, 

10 - płyta stropowa [5, s. 503] 

Rektyfikacja  ustawienia  elementów  ściennych,  może  być  przeprowadzona  po 

uchwyceniu  górnej  części  elementu  odpowiednimi  urządzeniami,  zamocowanymi  w  sposób 
pewny  na  uprzednio  wbudowanych  i  stężonych  elementach.  Element  naprowadza  się  na 
krawędź  jego  wbudowania  za  pomocą  drążków  montażowych  (rys.  14.),  a  rektyfikacja 
ustawienia  pionowego odbywa  się  za  pomocą pionu  montażowego,  przez  podkręcanie  śrubą 
rzymską  (rys.  15,  16.)  zastrzału.  Wszystkie  elementy  ścienne  muszą  być  utrzymane  za 
pomocą  sprzętu  stężającego  do  czasu  uzyskania przez  beton  spoin  pionowych  odpowiedniej 
wytrzymałości.  

 

Rys. 14.   Zastrzał pojedynczy: 1 - rura 25 mm, 2 - rura 40 mm, 3 - zawleczka, 4 - końcówka zastrzału, 

5 - przetyczka, 6 - pręt stalowy, 7- nakrętka rzymska, 8 - pręt stalowy, 9 - uchwyt, 10 - ściąg, 11 – nakrętka 

[4, s. 808] 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

24 

Rys. 15.  Naprowadzanie bloków na krawędzie ich wbudowania.: 1 - zastrzał ze śrub ą rzymską, 2 - śruba, 

3 - beleczka przestrzenna [4, s. 809] 

 

Rys. 16.  Rektyfikacja pionowa ustawienia bloku ściennego [4, s. 809] 

Bloki  można  stawiać  bez  żadnych  zabezpieczeń.  Trzeba  jednak  tak  organizować  pracę, 

aby  brygada  w  przeciągu  jednego  dnia  ustawiła  cały  odcinek  i  przykryła  go  stropem,  który 
usztywnią poszczególne ściany. 

Po  ustawieniu  bloków  na  całym  odcinku  zalewa  się  spoiny  pionowe  betonem.  Spoiny 

przed zalaniem  należy uszczelnić. Niektóre spoiny wymagają przed zalaniem zastawienia od 
wewnątrz deską. Do zalewania używa się przeważnie betonu o kruszywie lekkim. 

Spoiny  zewnętrzne  wymagają  wykończenia  przez  spoinowanie.  Wykonuje  się  je  albo 

z rusztowań  drabinowych  stosowanych  do  tynkowania,  albo  ze  specjalnych  rusztowań 
podwieszonych na ustawionej kondygnacji (rys. 17.). 

 

Rys. 17.  Rusztowanie wiszące [1, s. 412] 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

25 

4.4.2. Pytania sprawdzające

 

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 

1.  Jaka jest kolejność  montażu ściennych elementów wielkoblokowych ? 
2.  Jakie narzędzia stosuje się przy montażu prefabrykatów ściennych? 
 

4.4.3. Ćwiczenia 

Ćwiczenie 1 

Wykonaj  rektyfikację  pionową  bloku  ściennego,  za  pomocą  zastrzału  i  pionu 

montażowego. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  zapoznać się z materiałem nauczania, 
2)  dobrać sprzęt potrzebny do rektyfikacji, 
3)  zamocować zastrzał i ustawić pion montażowy, 
4)  wykonać rektyfikację, 
5)  wykonać ostateczną stabilizację bloku ściennego, 
6)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
7)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 

 
Wyposażenie stanowiska pracy: 

  odzież ochronną i sprzęt ochrony osobistej, 

  komplet stężeń montażowych, 

  rozbierany model budynku w technologii wielkoblokowej, 

  urządzenie dźwigowe, 

  zawiesia, 

  pion montażowy, 

  drążki montażowe, 

  podbijak drewniany, 

  kielnia, 

  zaprawa, 

  literatura z rozdziału 6. 

 
Ćwiczenie 2 

Wykonaj montaż ściany w technologii wielkoblokowej z bloków „ cegły żerańskiej”. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  zapoznać się z materiałem nauczania, 
2)  organizować stanowisko pracy zgodnie z wymogami bhp i ergonomii pracy, 
3)  zgromadzić narzędzia potrzebne do montażu, 
4)  przygotować urządzenia mocujące, 
5)  wykonać montaż zgodnie z zasadami, 
6)  przygotować zaprawę, 
7)  wykonać spoinowanie, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

26 

8)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
9)  dokonać samooceny. 

 
Wyposażenie stanowiska pracy: 

  odzież ochronną i sprzęt ochrony osobistej, 

  komplet stężeń montażowych, 

  rozbierany model budynku w technologii wielkoblokowej, 

  urządzenie dźwigowe, 

  zawiesia, 

  pion montażowy, 

  drążki montażowe trzy różne typy, 

  podbijak drewniany, 

  kielnia, 

  zaprawa, 

  literatura z rozdziału 6. 

 

4.4.4. Sprawdzian postępów 

Czy potrafisz: 

 

Tak 

 

Nie 

1)  wykonać rektyfikację pionową bloku ściennego? 

 

 

2)  wykonać montaż  płyt ściennych w technologii wielkoblokowej?  

 

 

3)  dobrać narzędzia potrzebne do montażu?  

 

 

4)  stosować przepisy bhp?  

 

 

 
 
 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

27 

4.5. Zasady montażu elementów stropowych i dachowych 

 
4.5.1. Materiał nauczania 

 
Montaż  otworowych  płyt  stropowych  w  budownictwie  wielkoblokowym  powinien  być 

przeprowadzony na urządzeniach pomocniczych nazywanych rygami (rys. 18.). Przemawiają 
za tym istotne względy: 

  dokładność  ułożenia  płyty  doprowadzającej  do  możliwości  stosowania  tzw.  stropów 

beztynkowych , których wykończenie po montażu polega wyłącznie na malowaniu, 

  zapewnienia  równomiernego  podparcia  płyt  na  całej  ich  płaszczyźnie  oporowej,  ze 

względu na możliwość równomiernego rozłożenia zaprawy, 

  bezpieczeństwo  pracy,  bowiem  konstrukcje  ryg  zapewniają  stateczność  ścianom 

i podtrzymują  płyty  stropowe  do czasu, gdy  beton  monolitycznych  wieńców  nie  uzyska 
wytrzymałości, pozwalającej na wprowadzenie konstrukcji do pracy. 
Płyty stropowe i dachowe, muszą być dokładnie układane za pomocą żurawia. Późniejsza 

ich  rektyfikacja  jest  niedozwolona.  Aby  zapewnić  właściwe  naprowadzenie  płyt  na 
projektowane  miejsce,  należy  w  ostatnim  momencie  opuszczania  elementu  posługiwać  się 
drążkami  montażowymi.  Płytę  opuszcza  się po  ich ostrzach.  Jeżeli płyta  nie  została  ułożona 
poprawnie,  należy  podnieść  ją  żurawiem  i  dokonać  ponownej  próby.  Wszystkie  procesy 
wymagające  pracy  ponad  poziomem  stropów  muszą  być  prowadzone  na  pomostach 
wolnostojących. 

 

 

Rys. 18.  Konstrukcja do montażu ryg. [4, s. 809] 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

28 

Płyty  stropowe  opiera  się  na  nośnych  ścianach  poprzecznych  na  głębokości  10  cm 

z każdej  strony.  Bloki  zewnętrznych  ścian  nośnych  mają  wypust, tworzący po  ułożeniu płyt 
stropowych  korytko,  w  którym  betonowany  jest  wieniec  żelbetowy  z  betonu  klasy  B15 
o przekroju  16x24  cm,  zbrojony  4  pętami  Ø12  mm.  Wieńce  wewnętrzne,  pomiędzy  płytami 
stropowymi  z  betonu  klasy  B15  mają  wysokość 24 cm,  szerokość  na dole  4,5  cm,  na  górze 
20 cm. Zbrojenie wieńca składa się z 2 prętów Ø 16 mm. 

Styki  (zamki)  między  płytami  na  ich  długości  wypełnia  się  zaprawą  cementową 

o wytrzymałości co najmniej 5 MPa (rys. 19.). 

 

 

Rys. 19.   Zamki w ścianach wewnętrznych [5, s. 282] 

Zastosowanie  dachów  z  płyt  gazobetonowych  jest  ograniczone.  Płyty  z  gazobetonu 

charakteryzuje  stosunkowo  duża  podatność  na  korozję  zbrojenia  i  z  tego  względu  płyt  tych 
nie  należy  stosować  w  pomieszczeniach  o  znacznej  wilgotności  względnej  powietrza 
(powyżej  70%)  i  w  pomieszczeniach,  w  których  powietrze  zawiera  składniki  agresywne. 
Warunki współpracy zbrojenia z gazobetonem są gorsze niż przy betonie zwykłym, unika się 
więc stosowania płyt gazobetonowych w obiektach narażonych na obciążenia dynamiczne. 

Płyty  gazobetonowe  są  stosunkowo  lekkie  i  mają  korzystny  współczynnik 

przewodności  cieplnej.  Zbrojenie  płyt  w  postaci  siatki  zgrzewanej  ze  stali  pospolitej 
gatunku St0S pokrywa się wstępnie powłoką antykorozyjną. 

Głębokość  oparcia  płyt  na  murze  nie  powinna  być  mniejsza  niż  7  cm,  a  na  belkach  - 

minimum 5 cm lub 1/80 rozpiętości w świetle podpór.  

Produkuje się obecnie dwa rodzaje płyt do łączenia: 

 

na zaprawę, 

 

na klej.  
Płyty  do  łączenia  zaprawą,  wzdłuż  dłuższego  boku  posiadają  od  wierzchu  wgłębienie, 

które po zsunięciu płyt formuje spoinę. 

W  przypadku  łączenia  klejem    płyty  muszą  mieć  regularny  kształt  i  gładką 

powierzchnię, dlatego ich boczne powierzchnie szlifuje się. 

Przy  układaniu  płyt  sklejanych  należy  zwracać  uwagę  na  strzałki  wskazujące 

położenie  zbrojenia  głównego.  Płyt  łączonych  zaprawą,  w  których  górne  naroża  są 
sfazowane  i  nie  ma  wątpliwości,  gdzie  jest  wierzch  a  gdzie  spód,  nie  oznacza  się 
strzałkami. 

Nowsze odmiany płyt gazobetonowych  są zbrojone  wkładkami  sprężonymi,  albo  mają 

warstwę  otulającą  zbrojenie  z  betonu  zwykłego  lub  zaprawy.  Stosować  można  również 
płyty dwuwarstwowe z żebrami z betonu żwirowego. 

 

 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

29 

4.5.2. Pytania sprawdzające 

Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.  

1.  Jaką funkcję podczas montażu pełnią rygi? 
2.  Jakiego sprzętu używa się przy montażu płyt stropowych i dachowych? 

 

4.5.3. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Wykonaj, nad piwnicą, montaż stropu z płyt otworowych. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  zapoznać się z materiałem nauczania, 
2)  zorganizować stanowisko pracy, zgodnie z wymogami bhp i ergonomii, 
3)  przygotować zaprawę zgodnie z recepturą, 
4)  wykonać ułożenie płyt stropowych otworowych, 
5)  wykonać zbrojenie wieńca, 
6)  wykonać spoinowanie, 
7)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
8)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 

 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

  odzież ochronna,  

  stanowisko z modelami, 

  zestaw prętów zbrojeniowych, 

  drążki montażowe trzy różne typy, 

  podbijak drewniany, 

  komplet ryg na jedną działkę, 

  urządzenie dźwigowe, 

  zawiesia, 

  poziomnica, 

  kielnia, 

  materiał na zaprawę, 

  literatura z rozdziału 6. 

 
Ćwiczenie 2 

Wykonaj stropodach z płyt gazobetonowych zbrojonych. 
 
Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  zapoznać się z materiałem nauczania, 
2)  zorganizować stanowisko pracy, zgodnie z wymogami bhp i ergonomii, 
3)  przygotować zaprawę zgodnie z recepturą, 
4)  wykonać montaż płyt stropowych otworowych, 
5)  wykonać spoinowanie, 
6)  zaprezentować efekty swojej pracy, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

30 

7)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 

 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

  odzież ochronna,  

  stanowisko z modelami, 

  drążki montażowe trzy różne typy, 

  podbijak drewniany, 

  komplet ryg na jedną działkę, 

  urządzenie dźwigowe, 

  zawiesia, 

  poziomnica, 

  kielnia, 

  materiał na zaprawę, 

  literatura z rozdziału 6. 

 

4.5.4. Sprawdzian postępów 

Czy potrafisz: 

 

Tak 

 

Nie 

1)  wykonać montaż płyt stropowych,? 

 

 

2)  wykonać montaż elementów dachu?  

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

31 

4.6. Montaż spoczników, biegów schodowych i balkonów 
 

4.6.1. Materiał nauczania 
 

W  budownictwie  uprzemysłowionym  z  elementów  wielkoblokowych,  konstrukcja 

prefabrykowana schodów składa się z dwóch podstawowych elementów: płyt spocznikowych 
i  płyt  biegowych.  W  poszczególnych  typach  tego  budownictwa  elementy  te  różnią  się 
kształtem i sposobem oparcia na ścianach.  

Pod  względem  konstrukcyjnym  płyty  spocznikowe  są  analogiczne  do  zwykłych  płyt 

stropowych,  przy  czym  na  jednej  krawędzi  płyty  ukształtowane  jest  oparcie  dla  płyty 
biegowej. Spoczniki konstruuje się   jako płyty pełne, otworowe lub panwiowe w nawiązaniu 
do stosowanego typu stropu.  

Oparcie płyty spocznika międzypiętrowego można rozwiązać stosując: 

  prefabrykaty ścienne o wysokości równej połowie wysokości kondygnacji, 

  płyty ścienne ze wspornikiem, 

  płyty ścienne z otworem. 

W  budynkach  wielkoblokowych  najczęściej  stosowane  jest  rozwiązanie  pierwsze.  Przy 

bardzo  cienkich  płytach  stropowych,  płyty  spocznikowe  muszą  być  pogrubione  dla 
wykształcenia prawidłowego oparcia biegów płytowych. Równy poziom stropów i podestów 
piętrowych uzyskuje się przez pogrubienie spoczników od spodu. Obydwa podesty piętrowy 
i międzypiętrowy  powinny  być  jednakowe.  W  budynkach  wysokich  o  układzie 
korytarzowym, klatki schodowe konstruuje się jako jednobiegowe. Podesty uzyskuje się przez 
odpowiednie  wycięcie  płyt  stropowych,  otrzymując  element  prawy  i  lewy.  W  klatce 
schodowej  jednobiegowej  nie  może  być  stosowana  płyta  konstrukcyjna  biegu  z  uwagi  na 
nadmierne  zużycie  betonu  i  stali.  Stosuje  się  konstrukcje  z  belkami  policzkowymi  lub 
w kształcie płyt panwiowych. 

 

Rys. 20.   Schemat kolejności montażu elementów schodów: 1 i 4-płyta spocznikowa kondygnacyjna, 2-płyta 

spocznikowa międzykondygnacyjna, 3 i 5-płyty biegowe[4, s. 812]. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

32 

Montaż  spoczników  i  biegów  klatki  schodowej  przeprowadza  się  jednocześnie 

z montażem  stropów  i  ścian.  Spoczniki  na  poziomie  kondygnacji  wbudowuje  się  przy 
montażu  stropów,  spoczniki  międzykondygnacyjne  w  czasie  montażu  ścian.  Przy  montażu 
ścian  montuje  się  element  biegu  dolnego.  Bieg  górny  wbudowuje  się  przy  montażu  stropu 
ponad kondygnacją, po wcześniejszym ułożeniu spocznika (rys. 20.). Biegi schodowe należy 
zawieszać  na  zawiesiach  zapewniających  im  pozycję  analogiczną  do  pozycji  wbudowania. 
Przy  montażu  zaangażowany  jest  pełny  zespół  3–osobowy:  dwóch  montażystów  przyjmuje 
bieg  schodowy  na  dolnym  spoczniku,  brygadzista  zaś  przyjmuje  go  na  spoczniku  górnym. 
Elementy schodowe nie  mogą podlegać późniejszej rektyfikacji, należy więc postępować jak 
przy montażu płyt stropowych (rys. 21.). 

 

 

Rys. 21.  Rozstawienie członków zespołu montażowego podczas wbudowywania biegu schodowego [4, s. 813]. 

Trudniejsze  jest  konstruowanie  balkonów  wzdłuż  ścian  podłużnych  budynków 

wielkoblokowych o układzie poprzecznym ze stropami otworowymi. Balkony ciągłe montuje 
się  na  wspornikach  zamocowanych  w  wieńcach  ścian  poprzecznych,  a  na  ścianach 
szczytowych  wypuszcza  się  płyty  stropowe  na  odpowiednią  długość.  Dla  poprawienia 
wyglądu  architektonicznego  stosuje  się  konstrukcję  balkonu  jako  wspornika  z  wieńca  (rys. 
22.).  W  ten  sposób  mogą  być  kształtowane dowolne  balkony,  ciągłe  i odcinkowe.  Elementy 
takie  obciążone  stropem  i  z  nim  zespawane  odciążają  częściowo  wieńce  od  pracy  na 
skręcanie. 

 

 

Rys. 22.  Balkon jako wspornik wychodzący z wieńca [6, s. 77] 

Niezależnie  od  powyższych  sposobów  konstruowania  balkonów,  mogą  być  one 

wykonywane  jako  oddzielne  prefabrykaty  i  łączone  przez  spawanie  ze  stropem  lub  tylko 
oparte na ścianie lub wieńcu i podwieszone przy pomocy ukośnych lub pionowych cięgien. 
 

80 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

33 

4.6.2. Pytania sprawdzające 

Odpowiadając na pytania sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 

1.  Z  jakich  elementów  składa  się  konstrukcja  prefabrykowanych  schodów  w  systemie 

budownictwa wielkoblokowego? 

2.  W jaki sposób przeprowadza się montaż elementów klatki schodowej? 
3.  Na czym polega montaż płyt balkonowych? 

 
4.6.3. Ćwiczenia 

Ćwiczenie 1 

Dobierz  zawiesia,  jakimi  można  transportować  element  prefabrykowany  biegu  klatki 

schodowej. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia. 

 

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  zapoznać się z materiałem nauczania, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  wybrać zawiesia do transportu płyty biegowej, 
4)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
5)  dokonać oceny poprawności i estetyki wykonanego ćwiczenia.  

 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

  schematy zawiesi, 

  papier kancelaryjny, 

  literatura z rozdziału 6. 

 
Ćwiczenie 2 

Wykonać 

montaż 

klatki 

schodowej 

dwubiegowej 

powrotnej 

elementów 

prefabrykowanych technologii wielkoblokowej. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia. 

 

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  zapoznać się z materiałem nauczania, 
2)  zapoznać się z dokumentacją techniczną, z technologią i organizacją montażu, 
3)  zorganizować  stanowisko  pracy  do  wykonania  montażu  z  zachowaniem  wymogów 

bezpieczeństwa i higieny pracy,  

4)  przygotować zaprawę, 
5)  wykonać montaż zgodnie z zasadami, 
6)  zaprezentować wykonane ćwiczenie, 
7)  dokonać oceny poprawności i estetyki wykonanego ćwiczenia. 
 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

  odzież ochronna i sprzęt ochrony osobistej, 

  komplet stężeń montażowych, 

  rozbierany model, 

  urządzenie dźwigowe, 

  zawiesia, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

34 

  pion montażowy, 

  drążki montażowe trzy różne typy, 

  podbijak drewniany, 

  kielnia, 

  zaprawa, 

  literatura z rozdziału 6. 

 

4.6.4. Sprawdzian postępów 
 

Czy potrafisz: 

 

Tak 

 

Nie 

1)  dobrać sprzęt do montażu elementów klatki schodowej? 

 

 

2)  wykonać montaż elementów klatki schodowej?  

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

35 

4.7. BHP przy robotach montażowych 
 

4.7.1. Materiał nauczania 

 
Personel techniczny i członkowie brygad montażowych wraz z operatorami powinni być 

wyszkoleni  w  zakresie  technologii  montażu  oraz  okresowo  przechodzić  wszechstronne 
przeszkolenie w zakresie bezpieczeństwa pracy przy robotach montażowych. 

Członkowie  brygad  montażowych,  muszą  znać  zasady  i  mieć  doświadczenie 

w zawieszaniu  i  podnoszeniu  elementów,  prowadzeniu  ich  linami,  ich  wbudowywaniu, 
stężaniu, weryfikacji, posługiwaniu się urządzeniami pomocniczymi itp. 

Spawacze  powinni  być  przeszkoleni  i  mieć  odpowiednie  dokumenty  uprawniające  do 

wykonywania spawania konstrukcyjnego, które powinny być regularnie sprawdzane. 

Przed  rozpoczęciem  montażu  należy  personel  techniczny  zatrudniony  przy  montażu 

i członków  brygady  montażowej  wraz  z  operatorami  dokładnie  zapoznać  z  technologią 
montażu  danego  obiektu  i  przepisami  bezpieczeństwa  pracy  (instrukcją  montażową)  oraz 
przyjętą sygnalizacją. Należy w tym zakresie przeprowadzić odpowiednie przeszkolenia. Fakt  
przeprowadzenia  przeszkolenia,  z  wyszczególnieniem  nazwisk  osób  przeszkolonych  należy 
ująć  w  odpowiednim  protokole,  załączonym  w  dzienniku    montażu.  Jeśli  zaprojektowana 
technologia nie była dotychczas stosowana przez brygadę  montażową, szkolenie teoretyczne 
musi być uzupełnione próbnym montażem i opanowaniem nieznanej metody. 

Kierownictwo  budowy  obowiązane  jest  zaopatrzyć  członków  brygady  montażowej 

w niezbędną  i  przewidzianą  przepisami  odzież  ochronną  i  sprzęt  ochrony  osobistej:  pas 
bezpieczeństwa,  aparat  bezpieczeństwa,  hełm  przeciwuderzeniowy  z  rondem  dla  brygady 
montażowej, hełm przeciwuderzeniowy z daszkiem dla brygady montażowej, kominiarka pod 
hełm,  tarcza  spawalnicza  fibrowa  odchylna,  tarcza  spawalnicza  ochronn,  ręczna,  okulary 
spawalnicze,  kombinezony  drelichowe  letnie  i  ubranie  oraz  kurtki  brezentowe 
przeciwdeszczowe  zimowe  dla  brygady  montażowej  i  spawalniczej,  fartuch  spawalniczy, 
obuwie  robocze  zimowe,  buty  gumowe,  buty  filcowe,  rękawice  drelichowe  pięciopalczaste, 
rękawice gumowe, torba do przechowywania drobnych narzędzi, apteczka. 

Montaż  nie  może  być  prowadzony  w  nieodpowiednich  warunkach  atmosferycznych. 

W okresie  od  wiosny  do  jesieni  przy  prędkości  wiatru  do  10  m/s  praca  może  odbywać  się 
normalnie, przy prędkości wiatru od 10 do 14 m/s należy zmniejszyć dopuszczalne obciążenie 
do 25 kg, przy prędkości powyżej 14 m/s prowadzenie montażu jest niedozwolone. Montażu 
obiektów z elementów wielkoblokowych odbywa się  z użyciem sygnalizacji  

Sygnał – znak umowny optyczny lub akustyczny, przeznaczony do porozumienia się lub 

ostrzeżenia. 

Sygnalizator  –  przyrząd  wytwarzający  dźwięk (buczek, dzwonek),  światło  lub  człowiek 

przekazujący sygnały optyczne. 

Rodzaje sygnałów: 

a) sygnały ostrzegawcze - sygnały dźwiękowe nadawane przez dźwigowego w przypadku: 

  rozpoczęcia podnoszenia − sygnał pojedynczy krótki, 

  rozpoczęcia jazdy dźwignicą (żurawiem) − sygnał pojedynczy długi, 

  jazdy z ciężarem zawieszonym nisko − sygnał kilkakrotnie przerywany. 

b) sygnały porozumiewawcze − sygnały optyczne. 

Rodzaje i sposoby przedstawione są w tabeli 2. 

 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

36 

Tabela 2. Sygnalizacja optyczna ruchu dźwignic budowlanych [4, s. 855] 
 

Czynność 

Opis 

Rysunek 

1. Podnosić 

Ramię  podniesione  w  górę,  ruch 
kolisty dłonią. 

 

2. Opuszczać 

Ramię  opuszczone  w  dół,  ruch 
kulisty dłonią. 

 

3. Podnosić powoli 

Ramię  podniesione  do  poziomu: 
ruchy  w  górę  i  w  dół  dłonią 
skierowane ku górze. 

 

4. Opuszczać powoli 

Ramię  podniesione  do  poziomu; 
ruchy  w  dół  i  w  górę  dłonią 
skierowaną ku dołowi. 

 

5. Podnosić wysięgnik 

Ramię  podniesione  w  górę,  dłoń 
zamknięta,  kciukiem  w  górę; 
ruchy dłonią w górę i w dół. 

 

6. Opuszczać 
wysięgnik 

Ramię  podniesione  do  poziomu, 
dłoń  zamknięta,  kciukiem  w  dół; 
ruchy dłonią w dół i w górę. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

37 

7. Podnosić wysięgnik 

powoli 

Ramiona 

zgięte: 

jedna 

dłoń 

otwarta  ku  dołowi,  nieruchoma, 
druga 

zamknięta, 

kciukiem 

skierowana  w  górę;  ruchy  dłonią 
zamkniętą  w  górę  i  dół  ku  dłoni 
otwartej 

 

8. Opuszczać 
wysięgnik powoli 

Ramiona 

zgięte: 

jedna 

dłoń 

otwarta  ku  górze,  nieruchoma, 
druga 

zamknięta, 

kciukiem, 

skierowana  w  dół;  ruchy  dłonią 
zamkniętą w dół i w górę ku dłoni 
otwartej 

 

9. Podnosić wysięgnik i 

trzymać ciężar 

Ramię  podniesione  w  górę  dłoń 
zamknięta,  kciukiem  skierowana 
w  górę  –  ruch dłonią  w górę   i  w 
dół;  drugie  ramię  niżej,  dłoń 
zamknięta 

 

10. Opuszczać 
wysięgnik i trzymać 
ciężar 

Ramię  podniesione  do  poziomu; 
jedno  wyżej,  dłoń  zamknięta, 
kciukiem skierowana w dół – ruch 
dłonią  w  dół  i  w  górę;  drugie 
niżej, dłoń zamknięta 

 

11. Podnosić wysięgnik 

i opuszczać ciężar 

Ramię  podniesione  w  górę,  dłoń 
zamknięta,  kciukiem  skierowana 
w  górę,  drugie  ramię  podniesione 
do  poziomu,  dłoń  otwarta  ku 
dołowi;  ruch  dłonią  zamkniętą  w 
górę i w dół 

 

12.  Opuszczać 
wysięgnik i podnosić 
ciężar 

Ramiona 

podniesione 

do 

poziomu: 

jedno 

wyżej, 

dłoń 

zamknięta,  kciukiem  skierowana 
w dół, ruch dłonią w dół i w górę; 
drugie  ramię  niżej  –  ruch  kolisty 
dłonią 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

38 

13. Obrócić wysięgnik 

w kierunku wskazanym 

Ramię  skazujące  podniesione  do 
poziomu 

 

14. Dobrze (stój) – 
dotyczy pracy 
(posadowienia) 

Obydwa  ramiona  podniesione  do 
poziomu, 

dłonie 

otwarte 

ku 

dołowi 

 

15. Otworzyć chwytak 

Ramię  podniesione  do  poziomu 
dłonią ku dołowi;  otwarcie dłoni 

 

16. Zamknąć chwytak 

Ramię  podniesione  do  poziomu 
dłonią  ku  dołowi;  zamknięcie 
dłoni 

 

17. Koniec pracy – 
wyłączyć wszystko 

Ramiona zgięte, dłonie złożone na 
krzyż 

 

18. Jazda dźwigiem w 

kierunku 

Obydwa  ramiona  podniesione: 
dłonie zwrócone w kierunku jazdy 
i ruchy ramion 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

39 

19. Stój – dotyczy 
jazdy. Dla żurawi 
wieżowych dotyczy 
jazdy wodzaka 

Ramię podniesione w górę 

 

20. Jazda wózkiem 
(wodzakiem) 

Ramię  podniesione  w  górę;  ruch 
dłonią  skierowaną  kciukiem  w 
kierunku jazdy 

 

21.Skręcać pojazdem w 

prawo 

Ramię  podniesione  w  górę,  dłoń 
zamknięta 

kciukiem 

wskazuje 

kierunek,  drugie  ramię  zgięte, 
dłoń  zamknięta  wykonuje  ruch 
kolisty 

 

22.Skręcać pojazdem w 

lewo 

Ramię  podniesione  w  górę,  dłoń 
zamknięta 

kciukiem 

wskazuje 

kierunek,  drugie  ramię  zgięte, 
dłoń  zamknięta  wykonuje  ruch 
kolisty 

 

 

Obowiązki członków brygad montażowych. 

Członkowie  brygad  montażowych,  w  tym  również  operatorzy  sprzętu  montażowego 

zobowiązani są do przestrzegania następujących zasad: 

  urządzenia  podnośne,  takie  jak  liny,  zblocza,  haki  i  pęta  muszą  być  codziennie 

przeglądane przez operatora, pod katem ich przydatności do pracy, 

  przed  rozpoczęciem  montażu  operator  powinien  sprawdzić  pracę  maszyny  montażowej, 

wykonując bez obciążenia ruchy robocze, 

  przekroczenia,  nawet  nieznaczne,  udźwigu  nominalnego  maszyny  montażowej  jest 

niedopuszczalne, 

  zmiana  zasięgu  wysięgnika,  przez  zmianę  konta  nachylenia  wysięgnika  żurawia  są 

niedopuszczalna przy zawieszonym na haku ciężarze, 

  przed  podniesieniem  elementu,  którego  ciężar  jest  zbliżony  do  wartości  dopuszczalnej 

udźwigu,  należy  dokonać  próbnego  podniesienia  elementu  na  wysokość  ok.30  cm 
i sprawdzić stateczność żurawia i prawidłowość pracy urządzeń dźwigowych,  

  podnoszenie elementu może odbywać się jedynie przy pionowym położeniu lin, 

  elementów  przewożonych  w  pozycji  poziomej,  a  wbudowanych  pionowo    nie  wolno 

pobierać bezpośrednio z jednostki transportowej do montażu, 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

40 

  sygnał  rozpoczęcia  ładowania    (przenoszenia  )  elementu  przekazuje  brygadzista 

starszemu  linowemu  wówczas,  gdy  przygotowano się  do  przyjęcia elementu na  miejscu 
jego wbudowania, 

  element  nie  może  być  podnoszony  przedwcześnie  i  utrzymywany  nad  robotnikami, 

którzy w tym czasie przygotowują miejsce, w którym ma być wbudowany, 

  nie  wolno  podnosić  elementów,  które    z  jakichkolwiek  powodów  nie  mogą  być 

swobodnie uniesione, 

  przemieszczanie  elementów  powinno  odbywać  się  spokojnie  i  płynnie,  bez  zrywów 

i szarpnięć, 

  w  pierwszej  fazie  podnoszenie  z  miejsca  pobierania  musi  być  dokonywane  bardzo 

ostrożnie  i  wolno;  zwiększenie  prędkości  podnoszenia  jest  dozwolone  wówczas,  gdy 
starszy robotnik linowy poda odpowiedni sygnał, 

  bezwzględnie zabronione jest podnoszenie elementu ze znajdującymi się na nim ludźmi, 

  w  czasie  podnoszenia  i  przemieszczania  elementu  zawieszonego  na  haku  maszyny 

montażowej  nikt  nie  może  znajdować  się  pod  wysięgnikiem,  a  odległość  w  rzucie 
poziomym  miejsca  przebywania  ludzi  od  zawieszonego  na  haku  ciężaru  musi  być  co 
najmniej równa wysokości, na jakiej się znajduje, 

  przed zaczepieniem haków zawiesia za ucha elementu, robotnicy linowi muszą sprawdzić 

czy nie uległy one uszkodzeniu, 

  elementy  zawieszone  na  haku  żurawia  powinny  być  przemieszczone  przynajmniej  na 

wysokość 1,50 m nad zamontowanymi fragmentami konstrukcji lub rusztowania, 

  należy  unikać  lub  ograniczać  do  minimum  przejazdy  maszyny  montażowej  z  ciężarem 

zawieszonym na haku, 

  w zasadzie każdy  z podnoszonych elementów musi  być zabezpieczony przed wahaniem 

się i kierowany za pomocą lin kierunkowych, 

  element  przeznaczony  do  wbudowania  powinien  być  podawany  w  stanie  nie 

wymagającym żadnych dodatkowych czynności na miejscu jego wbudowania, 

  robotnicy (montażyści) mogą zbliżać się do podawanego elementu w celu odpowiedniego 

nakierunkowania  go  tylko  wówczas,  gdy  zawiśnie  on  na  wysokości  najwyżej  0,5m  nad 
miejscem projektowanego wbudowania, 

  czynności  naprowadzania  elementu  mogą  być  dokonywane  z  uprzednio  zmontowanych 

płyt  konstrukcji  przykryć  lub  pomostów  roboczych;  przebywanie  i  praca  na  górnych 
powierzchniach ścian, belek, słupów itp. są niedopuszczalne, 

  nie  wolno  opierać  drabinek  montażowych  lub  innych  ciężkich  przedmiotów  o  element 

ustawiany, nie zamocowany na stałe. 
 
Obowiązki oraz odpowiedzialność kierownictwa budowy i kierowników montażu. 
Do  kierownictwa  budowy  i  kierowników  montażu  poza  licznymi  czynnościami 

i obowiązkami z zakresu bhp, należą jeszcze niżej podane obowiązki: 

  kierownictwo  budowy  obowiązane  jest  kontrolować  (ewentualnie    przy  udziale 

pracowników  z  bazy  sprzętu  przedsiębiorstwa  wykonawczego)  pracę  operatora  w 
zakresie przepisowej konserwacji maszyny montażowej, 

  przed  rozpoczęciem  montażu  kierownictwo  budowy  obowiązane  jest  zgłosić 

zapotrzebowanie 

dopilnować 

dostawy 

niezbędnego 

sprzętu 

montażowego, 

przewidzianego  w  projekcie  organizacji  i  w  przepisach  technologii  montażu  oraz 
dokonać  odbioru  wspomnianego  sprzętu  (drabinki,  zawiesia,  belki  montażowe,  kosze, 
odciągi, zastrzały itp.) pod względem jakości i zgodności z projektem.  

 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

41 

4.7.2. Pytania sprawdzające 

 
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń. 

1.  Jaka  odzież  i  sprzęt  ochrony  osobistej  obowiązuje  każdego  członka  brygady 

montażowej? 

2.  W jakich warunkach atmosferycznych nie można prowadzić montażu? 
3.  Jakie sygnały obowiązują w czasie montażu? 
4.  Jakie zasady bhp obowiązują członków brygad montażowych? 
 

4.7.3. Ćwiczenia 

Ćwiczenie 1 

Wypisz  w  jaką  odzież  ochronną  i  sprzęt  ochrony  osobistej  powinien  być  wyposażony, 

każdy członek brygady montażowej podczas prac w okresie zimowym. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  zapoznać się z materiałem nauczania, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  wypisać  na  arkuszu  odzież  ochronną  i  sprzęt  ochrony  osobistej  obowiązującą  brygadę 

montażową, 

4)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
5)  dokonać oceny poprawności wykonanego ćwiczenia. 

 

Wyposażenie stanowiska pracy: 

  przybory do pisania, 

  karton formatu A4, 

  gumka, 

  literatura z rozdziału 6. 

 
Ćwiczenie 2 

Zapisz  kolejne  etapy  sygnalizacji  optycznej  podczas  montażu  płyty  biegowej  od 

sprowadzenia  zawiesia  dźwigu  nad  element  poprzez  montaż  na  stanowisku  wbudowania  do 
powrotu zawiesia nad inny element. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Aby wykonać ćwiczenie powinieneś: 

1)  zapoznać się z materiałem nauczania, 
2)  zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
3)  wypisać na arkuszu kolejne etapy sygnalizacji optycznej, 
4)  zaprezentować efekty swojej pracy, 
5)  dokonać oceny poprawności i estetyki wykonanego ćwiczenia. 

 
Wyposażenie stanowiska pracy: 

  blok rysunkowy formatu A4, 

  przybory do pisania, 

  gumka, 

  literatura z rozdziału 6. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

42 

4.7.4. Sprawdzian postępów   

Czy potrafisz: 

 

Tak 

 

Nie 

1)  określić, jak powinieneś być ubrany w czasie montażu? 

 

 

2)  określić,  jaki  powinieneś  mieć  sprzęt  ochrony  osobistej  podczas 

montażu elementów wielkoblokowych ? 

 

 

3)  rozróżnić sygnały podczas montażu?  

 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

43 

5. SPARWDZIAN OSIĄGNIĘĆ 
 

INSTRUKCJA DLA UCZNIA 

1.  Przeczytaj uważnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.  Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 
4.  Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi. 
5.  Tekst  zawiera 20 zadań, są to zadania wielokrotnego wyboru oraz typu prawda – fałsz. 
6.  Udziel  odpowiedzi  tylko  na  załączonej  karcie  odpowiedzi,  stawiając  w  odpowiedniej 

rubryce  znak  X.  W  przypadku  pomyłki  należy  błędną  odpowiedź  zaznaczyć  kółkiem,  a 
następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową. 

7.  Test  składa  się  z  dwóch  części  o  różnym  stopniu  trudności:  I  część  –  poziom 

podstawowy, II część – poziom ponadpodstawowy. 

8.  Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
9.  Kiedy  udzielanie  odpowiedzi  będzie  Ci  sprawiało  trudności,  wtedy  odłóż  jego 

rozwiązanie. 

10.  Na rozwiązanie tekstu masz 45 minut. 

Powodzenia ! 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 

1.  Na rysunku przedstawione jest: 

a)  złącze pionowe ścian wewnętrznych, 

b)  złącze pionowe płyt stropowych,  

c)  złącze pionowe ścian zewnętrzną,  

d)  złącze pionowe płyty dachowych.  

 

2.  Na rysunku przedstawiono pojedynczy zastrzał, a numer 7 oznacza: 

a)  zawleczkę, 

b)  nakrętkę rzymską, 

c)  pręt stalowy, 

d)  rurę o średnicy 40mm. 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

44 

3.  Na  rysunku  poniżej  przedstawiono,  stosowany  w  budownictwie  wielkoblokowym,  układ 

konstrukcyjny: 

a)  mieszany, 

b)  krzyżowy, 

c)  podłużny, 

d)  poprzeczny. 

 

 

 

 

 

 

 

4.  Punkty geodezyjne można stabilizować palikami stalowymi wbitymi w grunt nazywanymi: 

a)  świadkami, 

b) zaznaczeniami, 

c)  znacznikami, 

d) wyznacznikami. 

5.  Usytuowanie całej konstrukcji budynku wyznacza się osadzając śruby rektyfikacyjne w: 

a)  narożach placu budowy, 

b) wieńcach stropów nad ostatnią kondygnację, 

c)  wieńcach stropów nad piwnicami, 

d) ścianach pierwszej kondygnacji. 

6.  Montaż budynków wielkoblokowych przeprowadza się metodą: 

a)  masową, 

b)  kompleksową, 

c)  rozdzielczą, 

d)  inwentarską.  

7.  W  technologii  wielkoblokowej  montaż  bloków  ściennych  rozpoczyna  się  od  ustawienia 

elementów: 

a)  od środka obiektu,  

b) z dowolnego końca obiektu, 

c)  od naroży obiektu, 

d) według wytycznych brygadzisty. 

8.  W czasie przenoszenia  i podawania elementów do wbudowania, sygnalizację operatorowi 

maszyny montażowej przekazuje:  

a)  osoba wskazana przez operatora, 

b)  robotnik przy linach odciągowych, 

c)  robotnik ustawiający płytę, 

d)  brygadzista. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

45 

9.  Prawidłowe  ustawienie  elementu  ściennego  i  jego  rektyfikacja,  należą  do  zakresu 

czynności zespołu: 

a)  spoinowania, 

b)  spawaczy, 

c)  linowego, 

d)  montażowego. 

10.  Rygi używane są jako sprzęt pomocniczy podczas montażu:  

a)  ścian działowych, 

b)  płyt biegowych, 

c)  płyt stropowych, 

d)  płyt ściennych. 

11.  Spoczniki międzykondygnacyjne montuje się: 

a)  przed montażem ścian, 

b)  równocześnie z montażem ścian, 

c)  po montażu  ścian, 

d)  wraz z montażem stropu. 

12.  Na rysunki przedstawiono płytę: 

a)  ścienną, 

b)  stropową, 

c)  biegową, 

d)  dachową. 

 

 

13.  Pion montażowy służy do rektyfikacji: 

a)  pionowej elementów ściennych, 

b)  poziomej elementów ściennych, 

c)  pionowej elementów stropowych, 

d)  poziomej  elementów stropowych. 

14.  Elementy  zawieszone  na  haku  żurawia,  powinny  być  przemieszczane  nad 

zamontowanymi fragmentami konstrukcji lub rusztowania na wysokości: 

1, 20 m, 

1,50 m, 

1,80 m, 

3,00 m. 

15.  Sygnał  rozpoczęcia  ładowania    (przenoszenia)  elementu  przekazuje  brygadzista 

starszemu linowemu wówczas, gdy:  

a)   założono łącznik imadłowy, 

b) zespół montażowy dotarł na miejsce wbudowania elementu, 

c)  przygotowano się do przyjęcia elementu na miejscu jego wbudowania, 

d) uważa to za stosowne. 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

46 

Część II. 

16.  Na rysunku przedstawiono sposób mocowania urządzenia utrzymująco-rektyfikacyjnego, 

a numer 2 oznacza: 

a)  ogniwo do podwieszania pręta, 

b) pręt stalowy, 

c)  beleczkę dociskową, 

d) hak. 

 

17.  Człowiek pokazany na rysunku sygnalizuje: 

a)  opuszczanie i trzymanie ciężaru, 

b)  podnoszenie, 

c)  koniec pracy, 

d)  otworzenie chwytaka. 

 

18.  Na rysunku przedstawiono sposób mocowania urządzenia utrzymująco-rektyfikacyjnego, 

a numer 9 oznacza: 

a)  ogniwo do podwieszania pręta, 

b) nakrętkę rzymską, 

c)  beleczkę dociskową, 

d) hak. 

 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

47 

19.  Brygadę montażową, należy zapoznać z technologią montażu i przepisami bhp: 

a)  przed rozpoczęciem montażu, 

b) przed wykonaniem prac przygotowawczych na placu budowy, 

c)  przed zagospodarowaniem placu budowy, 

d) przed rozpoczęciem inwestycji. 

20.  Na rysunku zastrzału podtrzymującego płytę numer 5 oznacza? 

a)  zastrzał rurowy, 

b) nakrętkę, 

c)  beleczkę dociskową, 

d) hak. 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

48 

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko …………………………………………………….. 

 
Montaż budynków w technologii wielkopłytowej 
 

 
Zakreśl poprawną odpowiedź.

 

 

Nr 

zadania 

Odpowiedź 

Punkty 

c  

 

c  

 

c  

 

c  

 

c  

 

c  

 

c  

 

c  

 

c  

 

10 

c  

 

11 

c  

 

12 

c  

 

13 

c  

 

14 

c  

 

15 

c  

 

16 

c  

 

17 

c  

 

18 

 

19 

 

20 

 

 

∑ punktów  

 

 

 

………………………………………… 

Ocena 

 

 
 
 
 

background image

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

49 

6. LITERATURA 
 

1.  Lenkiewicz W.: Budownictwo ogólne cz.2. WSiP, Warszawa 1995 
2.  Martyniak W.: Pieniążek J.: Technologia budownictwa 4. WSiP, Warszawa 1995 
3.  Mirski J. Z, Łącki K.: Budownictwo z technologią. cz. 2. WSiP, Warszawa 1995 
4.  Poradnik kierownika budowy – praca zbiorowa. FORUM, Poznań 2006 
5.  Poradnik majstra budowlanego – praca zbiorowa. Arkady, Warszawa 1985 
6.  Pyrak S.: Konstrukcje z betonu cz.2. WSiP, Warszawa 2004 
7.  Urban L.: Montaż budynków z wielkich płyt. ARKADY, Warszawa 1979 
8.  Żenczykowski W.: Budownictwo ogólne t. III. ARKADY Warszawa 1967