Inne oznaczenia
Aldehyd kwasu mrówkowego, Aldehyd mrówkowy, Wodzian formylu, Formalina, Formol,
Lizoform, Metanal, Aldehyd metylu, Glikol metylu, Tlenek metylenu, Oksometan,
Oksymetylen, Paraform.

Opis materia∏u
Bezbarwny gaz o przenikliwym zapachu, w czystej formie sk∏onny do spontanicznej
polimeryzacji.

Zastosowanie
Formaldehyd jest jednym z bardzo wielostronnie stosowanych odczynników. S∏u˝y jako
materia∏ wyjÊciowy do ˝ywic syntetycznych, przede wszystkim do kondensatów moczni-
ka formaldehydowego, melaminowych ˝ywic do nasycania, szeÊciometylenocztero-
aminy, pentaerytrytu, z kwasami karbamowymi do ˝ywic uretanowych. W wodnym roz-
tworze jako Êrodek dezynfekcyjny. Jako materia∏ konserwujàcy w przemyÊle spo-
˝ywczym i kosmetycznym. Do preparowania zw∏ok. W po∏àczeniu z mocznikiem do
uzdatniania gruntów. W przemyÊle tekstylnym do wykoƒczenia przeciwmnàcego i jako
Êrodek pomocniczy. W przemyÊle materia∏ów wybuchowych przy produkcji barwników i
wiele innych.

Dane chemiczne i fizyczne

Wzór chemiczny:

CH

2

O

Masa czàsteczkowa:

30,03 g/mol

Wzgl´dna g´stoÊç pary:
(powietrze = 1)

1,067

Temperatura topnienia:

118 °C

LotnoÊç:

Temperatura wrzenia:

(eter = 1)

gaz

przy 1013 mbar:

19,2 °C

Temperatura samozap∏onu:

300 °C

G´stoÊç w -20 °C

0,8153 g/ml

Temperatura zap∏onu:

°C

w -80 °C

0,9172 g/ml

Granice wybuchowoÊci:

CiÊnienie pary:

dolna

7,0 % obj.

w -109,4 °C

1,27 mbar

górna

73 % obj.

w -89,1 °C

11,57 mbar

w -55,8 °C

148,0 mbar

RozpuszczalnoÊç w wodzie:

w 40,5 °C

355,4 mbar

w 20 °C

miesza si´

w -22,3 °C

885,5 mbar

w -19,3 °C

1013 mbar

RozpuszczalnoÊç w rozpuszczalnikach org.:

miesza si´ z alkoholami i innymi polar-

St´˝enie roztworu nasyconego:

nymi rozpuszczalnikami. Nie rozpuszcza

w 20 °C

gaz

si´ np. w w´glowodorach i w´glowodo-

w 30 °C

gaz

rach chlorowanych.

w 50 °C

gaz

Próg zapachu:

1,3-74 mg/m

3

Wspó∏czynniki przeliczeniowe:

1 mg/m

3

= 0,801 ml/m

3

1 ml/m

3

=1,25 mg/m

3

Formaldehyd (gaz)

Cz´Êç 8: Arkusze danych

Cz´Êç 8 Nr 1089/1 Strona 1

Grudzieƒ 1997

Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik

CAS-nr: 50-00-0

Index-nr: 605-001-00-5

EWG-nr: 200-001-8

1089/1 Formaldehyd (gaz)

Ogólne rady bezpieczeƒstwa

Zbiorniki, instalacja lub aparatura szczelnie zamkni´te. W miejscu wyp∏ywu lub pow-
stawania odsysaç. Dobra wentylacja pomieszczenia. Unikaç bezpoÊredniego kontaktu
z oczami, skórà lub odzie˝à. Nosiç szczelnà odzie˝ ochronnà. Przy ochronie dróg od-
dechowych: filtr gazowy typu B2 (np. przy powstawaniu aerozolu) w po∏àczeniu z filtrem
czàsteczkowym.
Znaki ostrzegawcze - znaki nakazu - znaki zakazu

Zagro˝enia dla zdrowia na stanowisku pracy

Graniczna wartoÊç powietrza wg TRGS 900: 0,5 ml/m

3

(ppm)

0,6 mg/m

3

Rodzaj/pochodzenie:

MAK (DFG)

Resorpcja skóry:

H

Ograniczenie szczytowe, kat.:

I

Uczulenie:

S

RakotwórczoÊç wg DFG

WartoÊç BAT:

—

ust´p III

B

Parametr:

—

RakotwórczoÊç wed∏ug EG

Materia∏ badany:

—

kategoria

3

Moment pobrania próbki:

—

Zmienia genomy wed∏ug DFG

grupa

—

Badania zapobiegawcze:

Zmienia genomy wed∏ug EG

pierwsze badanie kontrolne:

— mies.

kategoria

—

dalsze badania kontrolne:

— mies.

Szkodzi p∏odowi wed∏ug DFG

koƒcowe badanie kontrolne:

— mies.

grupa

C

Zagra˝a rozrodczoÊci wed∏ug EG

Podstawy bran˝owe: G 23, 24

kategoria

—

Choroba zawodowa: BK 4301, 5101

Reakcja z innymi materia∏ami

Formaldehyd jest materia∏em palnym i z powietrzem mo˝e tworzyç zdolne do wybuchu
mieszaniny. Gwa∏townie reaguje ze Êrodkami utleniajàcymi oraz z tlenkami azotu w pod-
wy˝szonych temperaturach (>180(C). Gwa∏towne reakcje z kwasem nadchlorowym.
W obecnoÊci aniliny, nitrometanu, w´glanu magnezowego i nadtlenku wodoru. Ze
st´˝onym kwasem siarkowym powstaje tlenek w´gla.

Dane toksykologiczne

LD

LO

(doustnie, m´˝czyzna)477 mg/kg

LD

LO

(ip., mysz)

16 mg/kg

LD

50

(doustnie, kobieta)

108 mg/kg

LD

50

(sc., mysz)

300 mg/kg

LD

50

(doustnie, szczur)

800 mg/kg

LD

LO

(sc., pies)

595 mg/kg

LD

50

(inhal., szczur)

590 mg/kg

LC

LO

(inhal., kot)

820 mg/m

3

(8 h)

LD

50

(sc., szczur)

420 mg/kg

LD

50

(skórnie, królik)

270 mg/kg

LD

50

(iv., szczur)

87 mg/kg

LD

LO

(sc., królik)

240 mg/kg

LD

50

(doustnie, mysz)

42 mg/kg

LD

50

(doustnie, Êw. morska)

260 mg/kg

LC

LO

(inhal., mysz) 900 mg/m

3

(2 h)

LC

50

(inhal., samiczka)

92 mg/m

3

Zagro˝enia dla Êrodowiska

Wskaênik oceny dla ostrej toksycznoÊci

wobec ssaków: 3
wobec ryb: 4,3
wobec bakterii: 4,9

Usuwanie ma∏ych iloÊci

Nieca∏kowicie opró˝nione zbiorniki zwróciç dostawcy. Niekontrolowanie wyp∏ywajàcy
gaz spaliç pochodnià lub skierowaç do naczynia z wodà. Ma∏e iloÊci (do 1 kg) roztworu
sp∏ukaç du˝à iloÊcià wody.

Formaldehyd (gaz)

Cz´Êç 8: Arkusze danych

Cz´Êç 8 Nr 1089/1 Strona 2

ALFA - WEKA Sp. z o. o.

Ostrze˝enie przed

niebezpieczeƒstwem

zatrucia substancjami

toksycznymi

Ostrze˝enie

przed substancjami

˝ràcymi

Nakaz stosowania

ochrony oczu

Nakaz stosowania

ochrony ràk

Palenie tytoniu

zabronione

Nieupowa˝nionym

wst´p wzbroniony

Oznaczenie do wprowadzenia do obrotu i manipulacji

T

substancja

toksyczna

Zestawy R
R 23/24/25 Toksyczny w przypadku wdychania, kontaktu ze skórà lub spo˝ycia
R 34

Wywo∏uje oparzenia

R 40

Ryzyko nieodwracalnych zmian w stanie zdrowia

R 43

Kontakt ze skórà mo˝e wywo∏ywaç uczulenia

Zestawy S
(S 1/2

Trzymaç pod zamkni´ciem w miejscu niedost´pnym dla dzieci)

S 26

W razie kontaktu z oczami dok∏adnie wyp∏ukaç oczy wodà i zasi´gnàç
porady lekarza

S 36/37

Podczas pracy nosiç odpowiednie r´kawice ochronne i odzie˝ ochronnà

S 45

W razie wypadku lub niedyspozycji natychmiast wezwaç lekarza (jeÊli to
mo˝liwe, pokazaç t´ etykiet´)

S 51

Stosowaç tylko w dobrze przewietrzanych obszarach

Klasyfikacja preparatów (mieszanin gazów)

Zakresy st´˝eƒ:

Cecha zagro˝enia: Zestawy R:

c

≥

5%

T R 23/24/25-34-40

1%

≤

c < 5%

Xn R 20/21/22/36/37/38-40

0,5%

≤

c < 1%

Xn R 20/21/22-36/37/38

Zakazy i ograniczenia

Wprowadzanie do obrotu: Rozporzàdzenie o zakazie chemikaliów za∏àcznik do § 1 nr 3, 5

Zakaz samoobs∏ugi wed∏ug ( ChemVerbotsV:

tak

Produkcja i stosowanie: Rozporzàdzenie o niebezpiecznych materia∏ach za∏. IV nr —
Przechowywanie wed∏ug § 24 Rozporzàdzenia o niebezpiecznych materia∏ach:

tak

Klasyfikacja wed∏ug innych przepisów

Klasa zagro˝enia wód:

2

Rozporzàdzenie o zak∏óceniu z 1991 r.:

za∏àcznik II nr 169 (>50%)

Klasa zagro˝enia wed∏ug VbF:

—

za∏àcznik III cz´Êç 1 nr 18 (>50%)

(palny gaz)

za∏àcznik IV nr 2 (trujàce materia∏y)

TRGS:

150, 513, 514, 522, 900, 905

TA Luft:
Materia∏y organiczne

Klasyfikacja wed∏ug

klasa I:

GGVS kl. 8

cyfra 63b

Max. dopuszczalna emisja: 20 mg/m

3

GGVS kl.

cyfra

(strumieƒ masy

≥

0,1 kg/h)

Cyfra zagro˝enia: 83

Przepisy bran˝owe:

VBG —
ZH 1/296, 229, ZH 1/10 (EX-RL)
ZH 1/81 nr 26

Formaldehyd (gaz)

Cz´Êç 8: Arkusze danych

Cz´Êç 8 Nr 1089/1 Strona 3

Grudzieƒ 1997

Niebezpieczne substancje. Praktyczny poradnik

Nota B:

Dok∏adne st´˝enie podaç w %

Nota D:

Podaç, jeÊli nie jest stabilizowany

Ârodki techniczne

Pierwsze czynnoÊci w razie po˝aru

Zagro˝ony obszar odciàç w kierunku wiatru. Mo˝liwe uwalnianie si´ przenikliwych,
˝ràcych par. Zbiorniki ch∏odziç rozpylonà wodà.

Pierwsze czynnoÊci przy zagro˝eniu kontaminacjà

Powietrze:

Pary stràciç rozpylonym strumieniem. Niepowo∏ane osoby usunàç w kie-
runku przeciwnym do wiatru.

Woda:

Ostrzec odbiorców wody pitnej, ch∏odzàcej i u˝ytkowej. Ska˝onà wod´ ga-
Êniczà zabezpieczyç. Przy wp∏yni´ciu do kanalizacji niebezpieczeƒstwo
wybuchu.

Gleba:

Po wnikni´ciu wi´kszych iloÊci zebraç warstw´ gruntu i skierowaç do
unieszkodliwienia.

Wskazówki dla stra˝y po˝arnej

Po˝ary wi´kszej iloÊci substancji zwalczaç wodà lub odpornà na alkohol pianà. Ma∏e
po˝ary gasiç proszkiem, rozpylonà wodà, halonem, CO

2

. Prace przy unieszkodliwianiu

prowadziç w lekkiej odzie˝y ochronnej i z ochronà dróg oddechowych.

Ârodki medyczne

Pierwsza pomoc

Poszkodowanego przenieÊç na Êwie˝e powietrze, zanieczyszczone cz´Êci odzie˝y
usunàç, dotkni´te cz´Êci cia∏a starannie zmyç wodà z myd∏em (jeÊli jest: przemyç roz-
cieƒczonym roztworem amoniaku lub 1-procentowym roztworem karbaminianu
amonowego), Po kontakcie z oczami obfite p∏ukanie wodà (ewentualne soczewki kon-

taktowe zdjàç), okulista! Po wdychaniu natychmiast daç do inhalacji spray Pulmicort

®

.

Spokój, ciep∏o, le˝àcy transport do lekarza, w razie zaburzeƒ w oddychaniu w pó∏-
siedzàcej pozycji.

Wskazówki dla lekarza

Ze wzgl´du na bardzo przenikliwy, ostry zapach wdychanie wi´kszej iloÊci substancji
mo˝na podejrzewaç tylko u nieprzytomnego. W takim wypadku odpowiednia terapia
symptomatyczna jak przy toksycznym uszkodzeniu p∏uc (mo˝liwy obrz´k p∏uc). Poza
tym Êwie˝e powietrze i ewentualnie zwalczanie bodêca kaszlowego i podawanie tlenu.
Po po∏kni´ciu, z zachowaniem Êrodków ostro˝noÊci, wykonaç p∏ukanie ˝o∏àdka.
Nast´pnie podaç 2-procentowy roztwór karbaminianu amonowego (ok. 200-300 ml)
i w´giel aktywny; potem siarczan sodowy. Oprócz tego dalsze leczenie symptoma-
tyczne.

Formaldehyd (gaz)

Cz´Êç 8: Arkusze danych

Cz´Êç 8 Nr 1089/1 Strona 4

ALFA - WEKA Sp. z o.o.