background image

1. Proszę prześledzić szkoły klasyczną, behawioralną, ilościową. 

Podejście systemowe, sytuacyjne, dynamicznego zaangażowania i 
określić, co które wnosi do nauki ( co jest dziś aktualne i znajduje 
zastosowanie).

Szkoła klasyczna została stworzona, aby ułatwić zarządzanie tak dużymi 
przedsiębiorstwami jak np. fabryki. Najbardziej znany teoretyk tej szkoły to
Henri Fayol, był on francuskim przemysłowcem. Zajmował się badaniem 
procesów kierowania. Stwierdził, że kierowanie jest umiejętnością i można 
się go nauczyć. Najważniejszym celem tej szkoły był wzrost wydajności 
czynników produkcji i poszczególnych robotników. Przede wszystkim jest 
on twórcą 14 zasad zarządzania:

1. Podział pracy – im bardziej się ludzie specjalizują w danej 

dziedzinie, tym bardziej sprawnie wykonują swoją pracę

2. Dyscyplina – która wynika z dobrego przewodzenia, ze 

sprawiedliwych układów oraz rozsądnie stosowanych kar za 
wykroczenia, to przede wszystkim stosowanie się do przepisów i 
ogólnych zasad w przedsiębiorstwie przez pracowników

3. Autorytet – czyli władza oparta na akceptacji przez tych, którzy jej 

podlegają. Można mówić tu o autorytecie formalnym (przez 
posiadane stanowisko), oraz autorytecie osobistym, wypracowanym 
przez długi okres czasu, który jest niezbędny gdyż autorytet 
formalny daje prawo rozkazodawstwa, ale nie zawsze zapewnia 
posłuszeństwo.

4. Jedność rozkazodawstwa – aby w przedsiębiorstwie był ład i 

porządek, pracownik powinien otrzymać polecenia dotyczące 
wykonania danego zadania od tylko jednej osoby, w innym wypadku 
może dojść do sprzeczności poleceń i załamania autorytetu 
kierownika.

5. Jedność kierowania – w każdym zespole powinien być jeden plan i 

jeden kierownik, który będzie pilnował realizacji danego założenia.

6. Podporządkowanie interesu osobistego interesowi ogółu – w 

żadnym przedsiębiorstwie interes osobisty pracownika nie powinien 
przeważać interesu całej organizacji. Najlepiej jest dążyć do 
pogodzenia tych obu interesów. 

7. Wynagrodzenie – powinno być sprawiedliwe i motywujące 

pracownika do dalszej pracy

8. Centralizacja – może być stanem lub procesem. Stan jest to 

sytuacja, w której większość decyzji podejmowane jest na 
najwyższych szczeblach. Proces - przyjmowanie uprawnień 
decyzyjnych szczebli niższych przez wyższe.

9. Hierarchia – jest drogą służbową, ściśle określa kolejność 

komunikowania się w „pionie”. Jej stosowanie jest niezbędne do 
zapewnienia jedności rozkazodawstwa.

10.Ład - każdy człowiek i każda rzecz powinien być na właściwym 

miejscu, we właściwym czasie, a co za tym idzie pracownicy powinni
być na stanowiskach dla nich najbardziej odpowiednich.

11.Odpowiednie traktowanie pracowników - 
12.Stabilność personelu - duża fluktuacja pracowników źle wpływa 

na sprawność funkcjonowania organizacji

13.Inicjatywa - przełożony powinien częściowo rezygnować ze swoich 

ambicji, aby jego podwładni mogli podejmować inicjatywę.

14.Poczucie przynależności do zespołu

background image

2. Organizacja i otoczenie ( zdefiniować organizację, otoczenie i 

zależności występujące między nimi)!

Czym jest dzisiejsza organizacja? Możnaby ją zdefiniować w trzech różnych
znaczeniach, a mianowicie: czynnościowym, rzeczowym i atrybutowym. 
Organizacja w znaczeniu czynnościowym jest procesem kształtowania 
struktur składników organizacji, jako rzecz zorganizowana stanowi grupę 
społeczną, która funkcjonuje według pewnych reguł i obowiązujących, 
przyjętych zasad, współpracującą ze sobą, w taki sposób, aby osiągnąć 
jasno określony wcześniej cel. Według Kotarbińskiego organizacja to 
Takie współdziałanie części, które przyczynia się do powodzenia 
całości
. W wydźwięku atrybutowym natomiast organizacja jest cechą 
mówiącą o stopniu zorganizowania przedsiębiorstwa czy instytucji. Istotą 
organizacji jest świadomość zasad, reguł, misji, celów oraz synergia 
(dopasowanie, wspomaganie działań innych).Fundamentalnymi celami 
organizacji są :

Celowość istnienia

Jej rozmyślny charakter

Złożoność i skomplikowanie

A także uleganie wpływom otoczenia, ale również i  jego 
kształtowanie.

Współczesne organizacje są systemami otwartymi, adaptującymi się, 
sformalizowanymi a także zróżnicowanymi (przede wszystkim odmiennymi 
systemami celów). Istnieje wiele typów organizacji w dzisiejszych czasach. 
Jako przykład można wymienić organizacje gospodarcze, nastawione 
przede wszystkim na osiąganie zysków, organizacje non-profit, czyli tzw. 
użyteczności publicznej, społeczne, np. partie polityczne czy 
stowarzyszenia, a także wiele innych. Każda organizacja posiada cel 
nadrzędny, przewodni tzw. misję przedsiębiorstwa; np. misją uczelni 
wyższej jest wykształcenie dobrej kadry pracowniczej, misją WOŚP – 
niesieni pomocy chorym dzieciom, misją fabryki mebli – dostarczenie 
klientom produktu o wysokiej jakości.

Każda organizacja działa w pewnym otoczeniu, dlatego warto zastanowić 
się czym jest właściwie to otoczenie. Tak więc jest nim wszystko to co w 
jakiś sposób oddziałuje na organizację lub może na nią oddziaływać w 
przyszłości. Otoczenie możemy najogólniej podzielić na zewnętrze i na 
wewnętrzne. Zewnętrzne to wszystko znajdujące się poza granicami 
organizacji, co ma na nią jakiś wpływ, wewnętrzne natomiast to warunki 
panujące i siły działania wewnątrz organizacji. Środowisko wewnętrzne 
składa się przede wszystkim z zarządu, właściciela i zwykłych 
pracowników, natomiast otoczenie zewnętrzne dzieli się na dwie warstwy: 
ogólne i zadaniowe. 

Otoczenie ogólne organizacji obejmuje niezbyt wyraźnie określone wymiary
i siły, wśród których działa organizacja i które mogą wywierać wpływ na jej 
działania. Ogólne otoczenie większości organizacji ma wymiar 
ekonomiczny, techniczny, społeczno- kulturowy, polityczno- prawny i 
międzynarodowy. 

Wymiar ekonomiczny jest to ogólna kondycja i żywotność systemu 
gospodarczego, w którym działa organizacja. Do czynników 
ekonomicznych należą: ogólny wzrost gospodarczy, inflacja, stopy 

background image

procentowe i bezrobocie. Wymiar techniczny odnosi się do tych 
metod, które pozwalają przekształcić zasoby w produkty lub usługi.

Wymiar społeczno- kulturowy obejmuje obyczaje, nawyki, wartości i 
cechy demograficzne społeczeństwa, w którym funkcjonuje 
organizacja. Mają duże znaczenie gdyż określają jakie produkty i 
usługi społeczeństwo będzie ceniło najwyżej. Wymiar ten a też 
wpływ na to jak robotnicy myślą o swojej pracy w danym 
społeczeństwie.

Wymiar polityczno- prawny odnosi się do państwowej regulacji 
działalności gospodarczej i stosunków jakie panują między sferą 
gospodarczą a państwem.

Wymiar międzynarodowy czyli jest to zakres w jakim organizacja 
uczestniczy w działalności gospodarczej innych krajów lub pozostaje 
pod jej wpływem. 

    
Otoczenie zadaniowe składa się z konkretnych organizacji lub grup, które 
mogą wpływać na organizację. Ze względu na to, że wpływ ogólnego 
otoczenia jest często niejasny i długofalowy, większość organizacji 
koncentruje się raczej na otoczeniu zadaniowym. Chociaż jest ono również 
dość złożone, dostarcza więcej użytecznych informacji niż otoczenie 
ogólne, albowiem menedżer może rozpoznać czynniki otoczenia 
szczególnie interesujące organizację, a nie zajmować się bardziej 
abstrakcyjnymi wymiarami otoczenia ogólnego. Otoczenie zadaniowe 
może obejmować konkurentów, klientów, dostawców, regulatorów i 
sojuszników strategicznych.

Konkurenci są to inne organizacje, które konkurują z daną 
organizacja o zasoby, najcześciej o pieniądze klientów, siłę robocza 
wysokiej jakości.

Klienci jest to każdy kto płaci za nabycie dóbr lub usług 
wytworzonych przez organizację. Dostawcy to organizacje które 
dostarczają zasobów innym organizacjom.

Regulator to jednostka, która może kontrolować na drodze prawnej 
politykę i sposób działania organizacji lub w inny sposób 
oddziaływać na nią. Istnieją dwa typy regulatorów. Pierwsze to 
agencje regulacyjne powoływane przez rząd w celu regulacji 
działalności organizacyjnej, np. chroni prawa jednostek. Otoczenie 
regulacyjne nakłada na organizacje wiele ograniczeń. Drugi typ 
regulatora to grupa interesu.

Partnerzy strategiczni to grupa organizacji współpracujących ze 
sobą w ramach wspólnego przedsięwzięcia. Sojusze strategiczne 
pomagają firmom zdobywać doświadczenie, którego im brak, od 
innych firm. 

Organizacje i ich otocznie wpływają na siebie w różny sposób. Wpływ 
otocznia na organizację może się wyrażać w niepewności, siłach 
konkurencji ( zagrożenie ze strony nowych przedsiębiorstw wchodzących 
na rynek, rywalizacja ze strony konkurentów, zagrożenie substytutami, siła
nabywców i siła dostawców) i zaburzeniach (np. nieoczekiwany kryzys).

Z kolei organizacje przystosowują się do swego otoczenia wykorzystując 
zarządzanie informacją, reakcję strategiczną, fuzje, przejęcia, sojusze, 
elastyczność.
Wskaźnikiem pozwalającym ocenić jak radzi sobie organizacja z otoczeniem jest 
poziom skuteczności.

http://notatek.pl/podstawy-organizacji-i-zarzadzania-pyt
ania-na-egzamin-wraz-z-odpowiedziami?notatka