w w w. e l e k t r o . i n f o . p l

n r   6 / 2 0 0 5

n r   6 / 2 0 0 5

recenzja

92

komentarz do normy  

PN-EN 62040, systemy  

bezprzerwowego zasilania (UPS)

pod red. dr. inż. Stefana Januszewskiego

E

ksploatacja wielu urządzeń elektro-
nicznych wymaga zasilania wysokiej 

jakości energią elektryczną. Często jed-
nak  pozostawia  ona  wiele  do  życzenia, 
a liczne zakłócenia oraz przerwy 
w jej dostawie powodują koniecz-
ność budowy systemów zasila-
n i a  b ez pr z er wowe go.  Ich 
głównym  elementem  jest  za-
silacz UPS, który w ostatnim 
okresie ma powszechne zasto-
sowane. Na rynku obecnych jest 
wielu  producentów  tych  urzą-
dzeń,  jednak  ich  wyroby  róż-
nią się  między  sobą  wieloma 
parametrami. 

W celu  skodyfikowania wy-

magań  dla  UPS-ów  Komitet 
Techniczny IEC TC 22 „Układy 
i urządzenia energoelektronicz-
ne” opracował komplet postano-
wień dotyczących systemów za-
silania  bezprzerwowego,  który 
zaowocował powstaniem normy 
IEC 62040: „Systemy zasilania 
bezprzerwowego”. Postanowie-
nia te zostały w całości przyję-
te przez europejską komisję nor-
malizacyjną  CENELEC  i ozna-
czone  symbolem  EN  62040. 
W wyniku przyjętych pomiędzy 
IEC  a CENELEC  porozumień 
normy  te  decyzją  prezesa  Pol-
skiego Komitetu Naukowego zo-
stały  wprowadzone  do  zasobu 
Polsk ich  Nor m  ja ko  PN-E N 
62040:  „Systemy  bezprzerwo-
wego zasilania”, w której skład 
wchodzą:  PN-EN  62040-1-1: 
„Wymagania  ogólne.  Wymagania  doty-
czące bezpieczeństwa UPS-ów stosowa-
nych w miejscach dostępnych dla opera-
torów”, PN-EN 62040-1-2: „Wymagania 
ogólne.  Wymagania  dotyczące  bezpie-
czeństwa  UPS-ów  stosowanych  w miej-

scach o ograniczonym dostępie”, PN-EN 
62040-2: „Wymagania dotyczące kompa-
tybilności elektromagnetycznej”, PN-EN 
62040-3: „Metody określające właściwo-

ści i wymagania dotyczące badań”. Ko-

mentarz do norm serii PN-EN 62040 

to  także  owoc  porozumienia  zawartego 
pomiędzy  prezesami  PKN  i SEP  w spra-
wie opracowywania komentarzy do Pol-
skich Norm. W normach tych zawarto po-
nad 200 terminów i definicji związanych
z zasilaczami UPS. Określenia te stano-

wią podstawę porozumiewania się pomię-
dzy wytwórcami (dostawcami) i użytkow-
nikami tych układów.

Normy serii 62040 zawierają wymaga-

nia konstrukcyjne i bezpieczeństwa eks-
ploatacji UPS. Przedstawiono w nich rów-
nież  zakres  i metody  badań  końcowych 
UPS-ów prowadzonych w celu stwierdze-
nia zgodności deklarowanych parametrów 
z wymaganiami  zawartymi  w normach. 
Określono również sposób formułowania 
postulatów użytkowników wobec dostaw-
ców urządzeń oraz wiele innych informa-
cji  ułatwiających  korzystanie  z zapisów 
zawartych  w treści  normy.  Normy  serii 
PN-EN 62040 są tłumaczeniem z języka 

angielskiego, dlatego wiele 
sformułowań może być dość 
niejednoznacznych,  czasa-
mi wręcz niezrozumiałych 
dla  czytelnika.  Między  in-
nymi  dlatego  COSiW  SEP 
opublikował prezentowany 
komentarz, który opracował 
doświadczony zespół autor-
ski. W jego skład weszli pra-
cownicy Instytutu Elektro-
techniki w Warszawie, pod 
kierownictwem dr. inż. Ste-
fana Januszewskiego.

W prezentowanej  publi-

kacji zacytowano fragmen-
ty normy wraz z obszerny-
mi  wyjaśnieniami.  Zrozu-
mienie postanowień normy 
PN-EN 62040 z pewnością 
ułatwiają  liczne  rysunki. 
Ta ka  for ma  prezentacji 
(oryginalna  treść  plus  ko-
mentarz wyjaśniający zapi-
sy  normatywne)  pozwala 
uzasadnić poszczególne po-
stanowienia  normy  oraz 
w y ja śn ić  za m ieszczone 
wskazówki  dotyczące  pro-
jektowania, montażu i eks-
ploatacji zasilaczy UPS. To 
doskonały materiał pomoc-
n icz y  d la  projek t a ntów 

i wykonawców instalacji systemów zasi-
lania bezprzerwowego, który będzie do-
skonałą  pomocą  dla  producentów,  dys-
trybutorów, instalatorów oraz konstruk-
torów i serwisantów zasilaczy UPS.

mgr inż. Julian Wiatr

ZŁ z VAT

66