„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

 

 
 
 
 

MINISTERSTWO EDUKACJI 
            NARODOWEJ 

 

 
 
 
 
Joanna Jakubowska - Wójcik 

 

 
 
 
 
 

Wykonywanie konserwacji i naprawy budowli wodnych 
712[03].Z1.11 

 
 
 
 
 

Poradnik dla nauczyciela 

 

 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy 
Radom 2007 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

1 

Recenzenci: 
mgr inŜ. Daniel Kózka, 
mgr inŜ. Lucja Zegadło 
 
 
 
Opracowanie redakcyjne: 
mgr inŜ. Joanna Jakubowska-Wójcik 
 
 
 
Konsultacja: 
mgr inŜ. Krzysztof Wojewoda 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  712[03].Z1.11 
„Wykonywanie konserwacji i naprawy budowli wodnych” zawartego w programie nauczania 
dla zawodu monter budownictwa wodnego. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

2 

SPIS TREŚCI

 

 

1.  Wprowadzenie 

3 

2.  Wymagania wstępne 

5 

3.  Cele kształcenia 

6 

4.  Przykładowe scenariusze zajęć 

7 

5.  Ćwiczenia 

  11 

    5.1. Zasady wykonywania przeglądów, konserwacji i remontów budowli wodnych 

11 

           5.1.1. Ćwiczenia 

11 

    5.2. Naprawa uszkodzeń konstrukcji budowli wodnych 

14 

           5.2.1. Ćwiczenia 

14 

    5.3. Zabezpieczenia antykorozyjne 

17 

           5.3.1. Ćwiczenia 

17 

    5.4. Zasady usuwania skutków awarii budowli hydrotechnicznych 

18 

            5.4.1. Ćwiczenia 

18 

6. Ewaluacja osiągnięć uczniów 

20 

7. Literatura 

34 

 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

3 

1. WPROWADZENIE 

 

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela ”Wykonywanie konserwacji i naprawy 

budowli  wodnych”,  który  będzie  pomocny  w  prowadzeniu  zajęć  dydaktycznych  w  szkole 
kształcącej w zawodzie monter budownictwa wodnego. 

W poradniku zamieszczono: 

−

 

wymagania wstępne, 

−

 

wykaz umiejętności, jakie uczeń opanuje podczas zajęć, 

−

 

przykładowe scenariusze zajęć, 

−

 

propozycje  ćwiczeń,  które  mają  na  celu  wykształcenie  u  uczniów  umiejętności 
praktycznych, 

−

 

wykaz literatury, z jakiej uczniowie mogą korzystać podczas nauki. 
Wskazane  jest,  aby  zajęcia  dydaktyczne  podczas  realizacji  programu  były  prowadzone 

z wykorzystaniem  metod  nauczania:  wykładu,  przypadków,  projektów  oraz  ćwiczeń 
praktycznych.  Ponadto  wskazane  jest  prezentowanie  filmów  dydaktycznych  dotyczących 
wykonywania i eksploatacji budowli wodnych oraz obiektów ochrony przeciwpowodziowej. 

Formy  organizacyjne  pracy  uczniów  mogą  być  zróŜnicowane,  począwszy  od 

samodzielnej pracy uczniów do pracy zespołowej. 

W  celu  przeprowadzenia  sprawdzianu  wiadomości  i  umiejętności  ucznia,  nauczyciel 

moŜe  posłuŜyć  się  zamieszczonym  w  rozdziale  6  zestawem  zadań  testowych,  zawierającym 
róŜnego rodzaju zadania. 
 

 
 
 

 
 

 
 
 
 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 
 
 
 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

4 

 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

 

Schemat układu jednostek modułowych 

 

712[03].Z1 

Technologia robót hydrotechnicznych 

712[03].Z1.01 

Organizowanie stanowiska pracy 

712[03].Z1.02 

Wykonywanie pomiarów zwi

ą

zanych z robotami 

hydrotechnicznymi 

712[03].Z1.03 

Wykonywanie robót melioracyjnych 

712[03].Z1.04 

Wykonywanie robót ziemnych  

i pogł

ę

biarskich  

712[03].Z1.05 

Wykonywanie budowli regulacyjnych 

712[03].Z1.06 

Zabudowa potoków górskich 

712[03].Z1.07 

Wykonywanie budowli pi

ę

trz

ą

cych 

712[03].Z1.08 

Wykonywanie zabezpiecze

ń

 przeciwpowodziowych 

712[03].Z1.09 

Wykonywanie sieci wodoci

ą

gowych i kanalizacyjnych 

712[03].Z1.10 

Obsługa urz

ą

dze

ń

 i obiektów 

hydrotechnicznych 

712[03].Z1.11 

Wykonywanie konserwacji  

i naprawy budowli wodnych 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

5 

2. WYMAGANIA WSTĘPNE 

 

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej  uczeń powinien umieć: 

−−−−

 

organizować stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami technologicznymi, 

−−−−

 

odczytywać stany wody górnej i dolnej na wodowskazie, 

−−−−

 

obsługiwać urządzenia automatycznego sterowania przepływami i stanami wody, 

−−−−

 

odczytywać i zarejestrować poziomy wody w piezometrach kontrolnych, 

−−−−

 

dokonywać  okresowego  przeglądu  umocnień  skarp  oraz  kontroli  stanu  brzegów 
naturalnych rzek i zbiorników wodnych, 

−−−−

 

określać 

zasady 

eksploatacji 

urządzeń 

na 

kanałach, 

rzekach 

i 

wałach 

przeciwpowodziowych, 

−−−−

 

określać warunki pracy i zasady eksploatacji zamknięć jazowych, 

−−−−

 

obsługiwać  urządzenia  stanowiące  wyposaŜenie  budowli  hydrotechnicznych  zgodnie 
z instrukcją eksploatacji, 

−−−−

 

określać  prawidłowość  pracy  mechanizmów  i  urządzeń  technicznych  stosowanych 
w obiektach hydrotechnicznych,  

−−−−

 

określać czynności związane z bezpiecznym przepływem wody wielkiej,  

−−−−

 

obsługiwać urządzenia umoŜliwiające utrzymanie określonego poziomu wody w rzekach 
i zbiornikach wodnych, 

−−−−

 

określać zasady eksploatacji budowli piętrzących, 

−−−−

 

posługiwać się instrukcją eksploatacyjną budowli wodnych, 

−−−−

 

wykonywać czynności niezbędne do zapewnienia sprawnej i bezpiecznej pracy budowli, 

−−−−

 

obsługiwać urządzenia regulujące przepływ wody w kanałach i rurociągach, 

−−−−

 

wykonywać prace związane z konserwacją kanałów i rurociągów, 

−−−−

 

określać zasady eksploatacji ujęć wód powierzchniowych i podziemnych, 

−−−−

 

wykonywać prace związane z obsługą pompowni, 

−−−−

 

wykonywać prace związane z obsługą urządzeń melioracyjnych,  

−−−−

 

dokonywać przeglądu stanu technicznego sieci drenarskiej, 

−−−−

 

obsługiwać urządzenia stosowane do mechanicznego nawadniania uŜytków rolnych,  

−−−−

 

stosować  przepisy  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy  oraz  ochrony  środowiska  podczas 
obsługi urządzeń i obiektów hydrotechnicznych. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

6 

3.

 

CELE KSZTAŁCENIA

 

 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

−−−−

 

określić zasady eksploatacji budowli wodnych, 

−−−−

 

rozróŜnić rodzaje i elementy instrukcji eksploatacyjnej budowli wodnych, 

−−−−

 

określić zasady wykonywania przeglądów bieŜących i okresowych, 

−−−−

 

określić zakres i terminy wykonania robót konserwacyjnych, 

−−−−

 

dobrać materiały, narzędzia i sprzęt do konserwacji i naprawy budowli wodnych, 

−−−−

 

wykonać czynności związane z konserwacją obiektów budownictwa wodnego, 

−−−−

 

określić przyczyny uszkodzenia budowli wodnych, 

−−−−

 

rozpoznać rodzaj i określić stopień uszkodzenia budowli wodnych, 

−−−−

 

zdemontować uszkodzony element lub konstrukcję, 

−−−−

 

wykonać czynności związane z czyszczeniem elementów budowli, 

−−−−

 

dokonać konserwacji ruchomych części zamknięć i mechanizmów budowli wodnych, 

−−−−

 

uzupełnić umocnienia wokół budowli lub je wymienić, 

−−−−

 

dokonać  naprawy  części  konstrukcji  drewnianych  i  metalowych  oraz  mechanizmów 
wyciągowych, 

−−−−

 

rozpoznać przyczyny oraz rodzaj i stopień uszkodzenia konstrukcji Ŝelbetowych, 

−−−−

 

dokonać naprawy uszkodzonych powierzchni betonowych budowli wodnych, 

−−−−

 

wykonać prace związane z naprawą elementów budowli ziemnych, 

−−−−

 

dokonać naprawy budowli regulacyjnych, 

−−−−

 

usunąć  namuły  i  zanieczyszczenia  z  rowów  przyzaporowych,  rurociągów  filtracyjnych 
i studzienek kontrolnych, 

−−−−

 

dokonać naprawy umocnienia dna i skarp wykopów, 

−−−−

 

usunąć roślinność i zanieczyszczenia z rowów melioracyjnych, 

−−−−

 

zastosować chemiczne metody niszczenia roślinności, 

−−−−

 

dokonać konserwacji sieci drenarskiej, 

−−−−

 

dokonać konserwacji sieci wodociągowej i kanalizacyjnej, 

−−−−

 

oczyścić kraty ochronne na wlotach do urządzeń spustowych, 

−−−−

 

przepłukać rurociągi ciśnieniowe, 

−−−−

 

zabezpieczyć rurociągi przed korozją, 

−−−−

 

wykonać przedmiar i obmiar w zakresie wykonywanych robót, 

−−−−

 

zastosować  przepisy  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy,  ochrony  przeciwpoŜarowej  oraz 
ochrony środowiska. 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

7 

4.PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE LEKCJI 

 
Scenariusz zajęć 1 
 

Osoba prowadząca ………………………………………………. 
Modułowy program nauczania:  

Monter budownictwa wodnego 712[03] 

Moduł:    

 

 

Technologia robót hydrotechnicznych 712[03].Z1 

Jednostka modułowa:   

Wykonywanie konserwacji i naprawy budowli wodnych 
712[03].Z1.11 

Temat:     Projekt instrukcji eksploatacji zbiornika wodnego. 

Cel ogólny:   Ukształtowanie  umiejętności  planowania  i  organizacji  robót  związanych 

z utrzymaniem urządzeń i obiektów wodnych naleŜytym stanie technicznym. 

 

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

−

 

zdefiniować pojęcia: instrukcja, instrukcja eksploatacji i gospodarowania wodą, 

−

 

rozróŜnić poszczególne prace związane z utrzymaniem obiektu budowlanego. 

−

 

oszacować stopień wykonania konserwacji i przeprowadzania remontów. 

 
Metody nauczania–uczenia się:  

−

 

wykład, 

−

 

dyskusja dydaktyczna wielokrotna. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

−

 

praca indywidualna, 

−

 

praca w grupach. 

 
Środki dydaktyczne: 
–

 

plansze poglądowe, 

–

 

przykładowe instrukcje eksploatacji obiektów budowlanych, 

–

 

dokumentacja projektowa. 

 
Czas: 2 godziny dydaktyczne. 
 
Przebieg zajęć: 
1.

 

Czynności organizacyjne: sprawdzenie listy obecności, sprawdzenie gotowości do zajęć. 

2.

 

Wyjaśnienie temat zajęć, uświadomienie celu zajęć. 

3.

 

Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia. 

4.

 

Przypomnienie zasad bhp. 

5.

 

Realizacja tematu: 

−

 

nauczyciel  przeprowadza  wykład  informacyjny  na  temat  ogólnych  wiadomości 
dotyczących zasad eksploatacji i gospodarki wodnej budowli wodnych, 

−

 

nauczyciel  zadaje  pytanie:  „Jakie  są  zasady  obsługi  obiektu?”  oraz  „Jakie  osoby  
upowaŜnione  są  do  dokonywania  kontroli  i  kto  moŜe  być  w  składzie  komisji 
przegladowej?”, 

−

 

nauczyciel prosi uczniów o przygotowanie się do ćwiczeń. 

6.

 

Realizacja ćwiczenia: 

–

 

nauczyciel  wyjaśnia,  Ŝe  celem  ćwiczenia  jest  wykonanie  projektu  instrukcji 
eksploatacji obiektu, 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

8 

–

 

nauczyciel  dzieli  grupę  na  zespoły  2-3  osobowe.  KaŜda  z  grup  wybiera  swojego 
lidera, 

–

 

nauczyciel  wyznacza  kaŜdej  z  grup  inne  zadania  spośród  (kontrole  okresowe, 
przeglądy,  konserwacja,  remonty)  i  prosi  o  sporządzenie  notatki  na  przydzielony 
temat. 

 

Zakończenie zajęć 
1.

 

Poszczególni  liderzy  grup  przedstawiają  swoje  wyniki  a  nauczyciel  dokonuje  oceny 
prezentacji. 

2.

 

Omówienie wyników oraz wyciągnięcie wniosków. 

3.

 

Nauczyciel ocenia aktywność uczniów i dziękuje za zajęcia. 

 
Praca domowa 

Opracować szczegółowe zasady obsługi budowli piętrzącej w róŜnych warunkach 

eksploatacji (warunki powodziowe, zimowe, warunki awaryjne). 
 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

−

 

anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć  i  zdobytych 
umiejętności. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

9 

Scenariusz zajęć 2 
 

Osoba prowadząca ………………………………………………. 
Modułowy program nauczania:  

Monter budownictwa wodnego 712[03] 

Moduł:     

 

 

Technologia robót hydrotechnicznych 712[03].Z1 

Jednostka modułowa:  

Wykonywanie konserwacji i naprawy budowli wodnych 
712[03].Z1.11 

Temat:      Przyczyny uszkodzeń budowli wodnych. 

Cel  ogólny:  Ukształtowanie  umiejętności  analizowania  przyczyn  uszkodzenia  budowli 

wodnej na podstawie opisu sytuacji. 

 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 

−

 

scharakteryzować rodzaje uszkodzeń budowli wodnych, 

−

 

określić stopień uszkodzenia budowli wodnej, 

−

 

dobrać materiały, narzędzia i sprzęt do konserwacji i naprawy budowli wodnych. 

 
Metody nauczania–uczenia się:  

−

 

ć

wiczenia, 

−

 

dyskusja dydaktyczna wielokrotna. 

 
Formy organizacyjne pracy uczniów: 

−

 

praca indywidualna, 

−

 

praca w grupach. 

 
Środki dydaktyczne: 

−

 

dokumentacja projektowa, 

−

 

film dydaktyczny dotyczący przyczyn uszkodzenia budowli wodnych. 

 

Czas: 1 godzina dydaktyczna. 
 
Przebieg zajęć: 
1.

 

Czynności organizacyjne: sprawdzenie listy obecności, sprawdzenie gotowości do zajęć. 

2.

 

Wyjaśnienie temat zajęć, uświadomienie celu zajęć. 

3.

 

Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia. 

4.

 

Realizacja tematu: 

−

 

nauczyciel przedstawia rolę  jaką waŜną pełnią budowle piętrzące wodę, 

−

 

nauczyciel  informuje  uczniów,  Ŝe  będą  oglądać  film  dydaktyczny  w  którym  zostaną 
pokazane przyczyny uszkodzeń budowli wodnych, 

−

 

nauczyciel  zadaje  pytanie  „Jak  naleŜy  postępować  aby  wyeliminować  przyczyny 
uszkodzeń  budowli  wodnych”?  oraz  w  „jaki  sposób  nie  dopuścić  do  awarii  lub 
katastrofy budowli wodnych’?. 

5.  Realizacja ćwiczeń 

−

 

nauczyciel dzieli uczniów na 3–4-osobowe grupy,  

−

 

wyjaśnia cel ćwiczenia, jego zakres i sposób wykonania, 

–

 

uczniowie  mają  zadanie  podczas  oglądania  filmu  sporządzać  notatki  na  wcześniej 
postawione pytania.  

–

 

po obejrzeniu filmu reprezentanci poszczególnych grup prezentują swoje prace. 

6.    Nauczyciel  obserwuje  pracę  uczniów,  udziela  rad  i  wskazówek  oraz  kontroluje,  czy 

uczniowie zrozumieli treść ćwiczeń i czy wykonują je prawidłowo. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

10 

Zakończenie zajęć 
1.

 

Uczniowie  wspólnie  z  nauczycielem  dokonują  oceny  wykonanych  ćwiczeń,  poddając 
ocenie  umiejętność  oddzielania  informacji  istotnych  od  mniej  waŜnych,  sposób  selekcji 
materiału, przejrzystość i jednoznaczność formułowania przedstawionych wydarzeń. 

2.

 

Nauczyciel ocenia aktywność uczniów i dziękuje za zajęcia. 

 
Praca domowa 

Zaplanować prace związane z utrzymaniem obiektu budowlanego. 

 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

−

 

anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć  i  zdobytych 
umiejętności. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

11 

5. ĆWICZENIA 

 
5.1.  Zasady  wykonywania  przeglądów,  konserwacji  i  remontów 

budowli wodnych 

 

 
5.1.1.   Ćwiczenia 
 

Ćwiczenie 1 

Określ  zasady  i  wymagania  dotyczące  wykonywania  przeglądów.  Swoje  spostrzeŜenia 

wpisz w tabelkę. 

 

 

Rodzaj przeglądu 

 

 

Zasady i wymagania 

 

Przegląd bieŜący 

 
 
 

 

 

Okresowa kontrola doroczna 

 
 

 

 

Okresowa kontrola wieloletnia 

 
 

 

 

Przeglądy awaryjne i poawaryjne 

 
 
 

 

 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

przeanalizować  zasady  prowadzenia  przeglądów,  konserwacji  i  remontów  budowli 
wodnych (materiał nauczania pkt.4.1.1), 

2)

 

określić zasady i wymagania przeprowadzania przeglądów, 

3)

 

uzupełnić tabelkę, 

4)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie. 

 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

12 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

dyskusji dydaktycznej, 

– 

ć

wiczeń praktycznych. 

 

Ś

rodki dydaktyczne 

–

 

przybory do pisania, 

–

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Ćwiczenie 2 
 

Zgodnie  z  wymaganiami  technicznymi,  oczyść  wylot  drenarski  lub  kratę  ochronną  na 

wlocie do urządzenia spustowego. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń  powinien: 

1)

 

przeanalizować  zasady  prowadzenia  przeglądów,  konserwacji  i  remontów  budowli 
wodnych (materiał nauczania pkt.4.1.1), 

2)

 

oczyścić wylot drenarski lub kratę ochronną na wylocie, 

3)

 

zaprezentować pracę na forum grupy. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

dyskusji dydaktycznej, 

– 

ć

wiczeń praktycznych. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

–

 

narzędzia do czyszczenia wylotów lub krat, 

–

 

normy i wymagania techniczne, 

–

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Ćwiczenie 3 
 

Sporządź  protokół  po  wykonaniu  sezonowego  przeglądu  stanu  technicznego  urządzeń 

melioracyjnych. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

przeanalizować  zasady  prowadzenia  przeglądów,  konserwacji  i  remontów  budowli 
wodnych (materiał nauczania pkt.4.1.1), 

2)

 

sporządzić  protokół  po  wykonaniu  sezonowego  przeglądu  stanu  technicznego  urządzeń   
melioracyjnych, 

3)

 

zaprezentować pracę na forum grupy. 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

13 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

dyskusji dydaktycznej, 

– 

ć

wiczenia. 

 

Ś

rodki dydaktyczne 

−

 

normy i wymagania techniczne, 

−

 

przybory do pisania, 

−

 

protokół, 

−

 

literatura z rozdziału 7. 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

14 

5.2. Naprawa uszkodzeń konstrukcji budowli wodnych   
 

5.2.1.   Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Na  podstawie  opisu  sytuacji  oraz  dokumentacji  technicznej  przeanalizuj  uszkodzenia 

budowli wodnej. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

przeanalizować opis i dokumentację techniczną, 

2)

 

określić przyczyny uszkodzeń budowli wodnej, 

3)

 

zaprezentować pracę na forum grupy. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

dyskusji dydaktycznej, 

– 

ć

wiczenia. 

 

Ś

rodki dydaktyczne 

–

 

przybory do pisania, 

–

 

dokumentacja techniczna, 

–

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Ćwiczenie 2 

Przygotuj  zdemontowany  element  budowli  wodnej,  a  następnie  oczyść  go  sposobem 

ręcznym i mechanicznym. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń  powinien: 

1)

 

przeanalizować  rodzaje  uszkodzeń  konstrukcji  budowli  wodnych  (materiał  nauczania 
pkt.4.2.1), 

2)

 

zdemontować element budowli wodnej, np. suwnicy, 

3)

 

zaprezentować pracę na forum grupy. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

dyskusji dydaktycznej, 

– 

ć

wiczeń praktycznych. 

 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

15 

Ś

rodki dydaktyczne 

–

 

narzędzia do cięcia metali, 

–

 

wyroby stalowe, 

–

 

narzędzia do czyszczenia metali, 

–

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Ćwiczenie 3 

Zgodnie z wymaganiami technicznymi wykonaj naprawy uszkodzonego powierzchniowo 

elementu betonowego przedstawionego na zdjęciu. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. 

 
 

 

Rys. do ćwiczenia 3 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

przeanalizować  rodzaje  uszkodzeń  konstrukcji  budowli  wodnych  (materiał  nauczania 
pkt.4.2.1), 

2)

 

wykonać naprawy uszkodzonego powierzchniowo elementu betonowego, 

3)

 

zaprezentować wykonane ćwiczenie. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

dyskusji dydaktycznej, 

– 

ć

wiczeń praktycznych. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

16 

Ś

rodki dydaktyczne 

–

 

plansze poglądowe dotyczące konserwacji i naprawy budowli wodnych, 

–

 

normy i wymagania techniczne, 

–

 

wyroby stalowe, 

–

 

narzędzia i sprzęt murarski, 

–

 

literatura z rozdziału 7. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

17 

5.3.   Zabezpieczenia antykorozyjne 

 

5.3.1. Ćwiczenia 
 

Ćwiczenie 1 

Opisz sposoby zabezpieczania przed korozją budowli wodnych. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

przeanalizować zabezpieczania antykorozyjne (materiał nauczania pkt.4.3.1), 

2)

 

opisać sposoby zabezpieczania przed korozją budowli wodnych, 

3)

 

zaprezentować wyniki pracy na forum grupy. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

dyskusji dydaktycznej, 

– 

ć

wiczenia. 

 

Ś

rodki dydaktyczne 

–

 

literatura z rozdziału 7 dotycząca zabezpieczenia przed korozją. 

 

Ćwiczenie 2 

Przedstaw w postaci schematu proces tworzenia filtracji w gruncie. 
 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

przeanalizować zabezpieczanie antykorozyjne (materiał nauczania pkt.4.3.1), 

2)

 

przedstawić schemat procesu tworzenia filtracji w gruncie, 

3)

 

zaprezentować wyniki pracy na forum grupy. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

dyskusji dydaktycznej, 

– 

ć

wiczenia. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

–

 

przybory do pisania, 

–

 

literatura z rozdziału 7. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

18 

5.4. Zasady usuwania skutków awarii budowli hydrotechnicznych

 

 

5.4.1. Ćwiczenia 

 

Ćwiczenie 1 
 

Zaproponuj  opracowanie  o  tytule  „Instrukcja  bhp  na  stanowisku  monter  budownictwa 

wodnego”. 
 

Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

przeanalizować  zasady  usuwania  skutków  awarii  budowli  hydrotechnicznych  (materiał 
nauczania pkt.4.4.1), 

2)

 

opracować Instrukcję bhp, 

3)

 

zaprezentować wyniki pracy na forum grupy. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

dyskusji dydaktycznej, 

– 

ć

wiczenia. 

 

Ś

rodki dydaktyczne 

–

 

przybory do pisania, 

–

 

literatura z rozdziału 7. 

 
Ćwiczenie 2 

Scharakteryzuj  i  zaprezentuj  zasady  postępowania  podczas  awarii  budowli 

hydrotechnicznych. 

 
Wskazówki do realizacji 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres 

i sposób wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia  
 
Uczeń powinien: 

1)

 

przeanalizować  zasady  usuwania  skutków  awarii  budowli  hydrotechnicznych  (materiał 
nauczania pkt.4.4.1), 

2)

 

scharakteryzować zasady postępowania podczas awarii budowli hydrotechnicznych, 

3)

 

zaprezentować wyniki pracy na forum grupy. 

 

Zalecane metody nauczania–uczenia się: 

– 

dyskusji dydaktycznej, 

– 

ć

wiczenia. 

 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

19 

Ś

rodki dydaktyczne 

–

 

przybory do pisania, 

−

 

literatura z rozdziału 7. 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

20 

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIÓW 
 

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego 

 

Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Wykonywanie  konserwacji 
i naprawy budowli wodnych” 
 

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

−

 

zadania 2, 3, 4, 5, 6, 7, 9, 11, 13, 14, 15, 16, 17, 18, 19, 20 są z poziomu podstawowego, 

−

 

zadania 1, 8, 10, 12 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt 

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

−

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,  

−

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego, 

−

 

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego, 

−

 

bardzo  dobry  –  za  rozwiązanie  18  zadań,  w  tym  co  najmniej  3  z  poziomu 

ponadpodstawowego. 

 

Klucz odpowiedzi: 1. a, 2. c, 3. a, 4. d, 5. d, 6. a, 7. c, 8. a, 9. a, 10. c, 11. a, 
12. a, 13. a, 14. c, 15. a, 16. a, 17. a, 18. d, 19. a, 20. a. 
 
Plan testu 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Nr 

zad. 

Cel operacyjny  

(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

1. 

Scharakteryzować podział przeglądów 
i okresowych kontroli 

C 

PP 

a 

2. 

Określić właściciela budowli 
hydrotechnicznej 

B 

P 

c 

3. 

Określić  termin przeprowadzanej 
okresowej dorocznej kontroli 

B 

P 

a 

4. 

Sklasyfikować materiały stosowane 
w budownictwie wodnym 

B 

P 

d 

5. 

Określić  maszyny stosowane 
w melioracjach  wodnych 

B 

P 

d 

6. 

Wyliczyć czynniki powodujące korozję 
elementów betonowych 

A 

P 

a 

7. 

Określić  czynności związane 
z rozbiórką maszyn i urządzeń na 
podzespoły 

A 

P 

c 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

21 

8. 

Scharakteryzować proces zachodzący 
pod wpływem chemicznej 
i elektrochemicznej reakcji materiału 
z otaczającym środowiskiem 

C 

PP 

a 

9. 

Określić podstawową cechę układu 
ochrony katodowej 

B 

PP 

a 

10. 

Przewidzieć przyczyny awarii oraz 
katastrofy budowli wodnych 

D 

P 

c 

11. 

Określić  nazwę komisji powoływanej  
w przypadku awarii budowli wodnej 

B 

P 

a 

12. 

Zastosować prawo budowlane 
w odniesieniu do uŜytkowania 
obiektów budowlanych 

C 

PP 

a 

13. 

Określić  termin wykonywania 
przeglądów bieŜących 

B 

P 

a 

14. 

Określić  specyfikację wykonywania 
odpowiednich robót 

B 

P 

c 

15. 

Określić  przyczyny uszkodzeń 
urządzeń melioracyjnych 

B 

P 

a 

16. 

RozróŜnić zabiegi regulujące stosunki 
powietrzno-wodne w glebie 

A 

P 

a 

17. 

Określić  termin przeprowadzania 
okresowych kontroli wieloletnich 

B 

P 

a 

18. 

Wyjaśnić zastosowanie powłoki 
ochronnej w praktyce 

B 

P 

d 

19. 

Określić  czynniki wpływające na 
proces korozji 

B 

P 

a 

20.  Wyjaśnić proces filtracji gruntu 

B 

P 

a 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

22 

Przebieg testowania 
 

Instrukcja dla nauczyciela 

1.

 

Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem,  co  najmniej 
jednotygodniowym. 

2.

 

Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 

3.

 

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 

4.

 

Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi). 

5.

 

Zapewnij uczniom moŜliwość samodzielnej pracy. 

6.

 

Rozdaj  uczniom  zestawy  zadań  testowych  i  karty  odpowiedzi,  podaj  czas  przeznaczony 
na udzielanie odpowiedzi. 

7.

 

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wyjaśnij ewentualne wątpliwości. 

8.

 

Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych. 

9.

 

Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego. 

 

Instrukcja dla ucznia 

1.

 

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 

2.

 

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 

3.

 

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 

4.

 

Test  zawiera  20  zadań  i  sprawdza  Twoje  wiadomości  z  zakresu  wykonywania 
konserwacji i naprawy budowli wodnych. Są to zadania wielokrotnego wyboru. 

5.

 

Udzielaj  odpowiedzi  tylko  na  załączonej  karcie  odpowiedzi,  stawiając  w  odpowiedniej 
rubryce  znak  X.  W  przypadku  pomyłki  naleŜy  błędną  odpowiedź  zaznaczyć  kółkiem, 
a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową. 

6.

 

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 

7.

 

Kiedy udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóŜ jego rozwiązanie 
na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny. 

8.

 

Na rozwiązanie testu masz 30 min. 

      Powodzenia 

 

Materiały dla ucznia: 

−

 

instrukcja, 

−

 

zestaw zadań testowych, 

−

 

karta odpowiedzi. 

    

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 
 

1.  Na obiektach hydrotechnicznych przeprowadzane są 

 

a)

 

przeglądy  bieŜące,  okresowe  kontrole  doroczne,  okresowe  kontrole  wieloletnie, 
przeglądy awaryjne i poawaryjne.  

b)

 

okresowe  kontrole  doroczne,  okresowe  kontrole  wieloletnie,  przeglądy  awaryjne 
i poawaryjne.  

c)

 

przeglądy bieŜące, okresowe kontrole doroczne, okresowe kontrole wieloletnie.  

d)

 

przeglądy  okresowe,  okresowe  kontrole  doroczne,  okresowe  kontrole  wieloletnie, 
przeglądy awaryjne i poawaryjne.  

 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

23 

2.  Osobą  odpowiedzialną  za  uŜytkowanie  obiektu  zgodnie  z  jego  przeznaczeniem, 

wymogami ochrony środowiska oraz za utrzymaniem go w naleŜytym stanie technicznym 
i estetycznym odpowiedzialny jest 

 

a) dzierŜawca. 

 

b) pracownik. 

 

c) właściciel lub zarządca obiektu.  

 

d) właściciel i dzierŜawca. 

 
3.  Okresową doroczną kontrolę stanu sprawności technicznej zbiornika i obiektów zaleca się 

przeprowadzać 

 

a) jesienią, po sezonie wegetacyjnym i obniŜeniu piętrzenia. 

 

b) wiosną, przed sezonem wegetacyjnym. 

 

c) latem, w sezonie wegetacyjnym. 

 

d) wiosną, przed sezonem wegetacyjnym i obniŜeniu piętrzenia.  

 
4.   Oprócz  geosyntetyków stosuje się  w budownictwie wodnym  takŜe 

a)

 

obudowy naturalne lub biologiczne, twarde, elastyczne okładziny. 

b)

 

obudowy naturalne, twarde, elastyczne okładziny, sztywne okładziny ochronne. 

c)

 

twarde, elastyczne okładziny, sztywne okładziny ochronne (np. lany beton). 

d)

 

obudowy  naturalne  lub  biologiczne,  elastyczne  okładziny,  sztywne  okładziny 
ochronne.  

 

5.   Do wykonywania rowów drenarskich uŜywane są następujące maszyny 

a)

 

pługi  drenarskie  o  stałej  głębokości  kopania,  pługi  drenarskie  o  regulowanej 
głębokości  kopania,  koparki  drenarskie  z  optyczną  regulacją  spadku  dna  rowka, 
koparki drenarskie z regulacją spadku dna rowka. 

b)

 

pługi drenarskie o stałej  głębokości kopania, koparki drenarskie z optyczną regulacją 
spadku dna rowka, koparki drenarskie z automatyczną regulacją spadku dna rowka. 

c)

 

pługi  drenarskie  o  regulowanej  głębokości  kopania,  koparki  drenarskie  z  optyczną 
regulacją spadku dna rowka, koparki drenarskie z automatyczną regulacją spadku dna 
rowka. 

d)

 

pługi  drenarskie  o  stałej  głębokości  kopania,  pługi  drenarskie  o  regulowanej 
głębokości  kopania,  koparki  drenarskie  z  optyczną  regulacją  spadku  dna  rowka, 
koparki drenarskie z automatyczną regulacją spadku dna rowka.  

 
6.   Czynniki powodujące korozję elementów betonowych Ŝelbetowych zaliczamy 

a)

 

zamraŜanie,  odmraŜanie,  oddziaływania  termiczne,  krystalizacja  soli,  skurcz,  erozja 
oraz ścieranie. 

b)

 

parowanie, oddziaływania termiczne, krystalizacja soli, skurcz, erozja oraz ścieranie. 

c)

 

zamraŜanie, odmraŜanie, parowanie, krystalizacja soli, skurcz, erozja oraz ścieranie. 

d)

 

parowanie,  zamraŜanie,  odmraŜanie,  oddziaływania  termiczne,  krystalizacja  soli, 
skurcz, erozja oraz ścieranie.  

 
 7.   Czynność związana z rozbiórką maszyn i urządzeń na zespoły, a następnie na części to 
 

a) montaŜ. 

 

b) badanie. 

 

c) demontaŜ.  

 

d) weryfikacja części. 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

24 

8.  Proces  zachodzący  pod  wpływem  chemicznej  i  elektrochemicznej  reakcji  materiału 

z otaczającym środowiskiem to 

 

a) jonoforeza. 

 

b) galwanizacja. 

 

c) antykorozja. 

 

d) korozja.  

 
9.  Układ ochrony katodowej składa się z następujących obwodów elektrycznych 

  

a) polaryzującego i kontrolnego. 

 

 

b) głównego i bocznego.  

 

c) ujemnego i dodatniego. 

 

d) zamkniętego i otwartego. 

 
10. 

Awarie  oraz  katastrofy  budowli  wodnych  powodujące  straty  i  zmiany  w środowisku 
naturalnym wywołane są 

 

a) sytuacjami ekstremalnymi. 

 

b) brakiem pieniędzy. 

 

c) niedostatecznym stanem technicznym budowli oraz sytuacjami ekstremalnymi.  

 

d) przez źle przeprowadzane kontrole. 

 
11.   W  warunkach  awarii  niemoŜliwej  do  usunięcia  własnymi  środkami  naleŜy  powołać 

komisję przeglądu 

 

a) awaryjnego.  

 

b) okresowego. 

 

c) pokontrolnego. 

 

d) bieŜącego. 

 
12.  UŜytkowanie  obiektów  budowlanych  gospodarki  wodnej  powinno  być  prowadzone 

zgodnie z zasadami prawa  

 

a) budowlanego.  

 

b) wodnego. 

 

c) ochrony środowiska. 

 

d) ochrony środowiska i rolnictwa. 

 
13.  Przeglądy  bieŜące  wykonywane  przez  osobę  bezpośrednio  odpowiedzialną  za  obsługę 

i utrzymanie obiektu (konserwatora), co najmniej raz w 

 

a) miesiącu. 

 

b) tygodniu.  

 

c) na dwa miesiące. 

 

d) na kwartał. 

 
14.  Koszenie  trawy  dwa  razy  w  roku  na  skarpach,  koronie  zapory,  brzegach  zbiornika  oraz 

skarpach rowów przyzaporowych oraz odcinka rzeki poniŜej obiektu dotyczy wykonania 

 

a) naprawy. 

 

b) remontu. 

 

c) konserwacji. 

 

d) przeglądu.  

 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

25 

15.   Urządzenia melioracyjne ulegają zniszczeniu pod wpływem czynników  
 

a) naturalnych lub sztucznych.  

 

b) zewnętrznych lub wewnętrznych. 

 

c) chemicznych. 

 

d) biologicznych i fizycznych. 

 
16.  Do zabiegów regulujących stosunki powietrzno-wodne oraz cieplne gleby naleŜą 
  

a) odwadnianie, nawadnianie, iłowanie, piaskowanie, drenowanie krecie.  

 

b) piaskowanie. 

 

c) filtrowanie i iłowanie. 

 

d) filtrowanie, odwadnianie, nawadnianie, iłowanie, piaskowanie, drenowanie krecie. 

 
17. 

 

Okresowe kontrole wieloletnie przeprowadza się co najmniej raz na 

 

a)  5 lat. 

 

b) 10 lat. 

 

c)  2 lata. 

 

d) 15 lat. 

 
18.  Zastosowanie powłoki lub wykładziny ochronnej lub impregnację stosuje się w 
 

a) ochronie przed wnikaniem. 

 

b) ograniczaniem zawilgocenia. 

 

c) odbudowie elementu konstrukcji.  

 

d) odporności fizycznej. 

 
19.  Czynnikami wpływającymi na proces korozji są 

a)

 

zanieczyszczenia,  odczyn  środowiska,  zmiany  temperatury  i  ciśnienia,  napręŜenia 
materiału. 

b)

 

zmiany temperatury i ciśnienia, napręŜenia materiału. 

c)

 

zanieczyszczenia, odczyn środowiska oraz zmiany temperatury i ciśnienia. 

d)

 

zanieczyszczenia.  

 
20.  Efektem zmniejszenia stopnia zagęszczenia pod budowlą jest pogorszenie się 
 

a) mechanicznych właściwości gruntu.  

 

b) konstrukcji budowli. 

 

c) posadowienia budowli. 

 

d) chemicznych własności gruntu. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

26 

KARTA ODPOWIEDZI

 

 

Imię i nazwisko:…………………………………………………….. 

 
Wykonywanie konserwacji i naprawy budowli wodnych 
 

Zakreśl poprawną odpowiedź. 

 

Nr 

zadania 

Odpowiedź 

Punktacja 

1. 

a 

b 

c 

d 

 

2. 

a 

b 

c 

d 

 

3. 

a 

b 

c 

d 

 

4. 

a 

b 

c 

d 

 

5. 

a 

b 

c 

d 

 

6. 

a 

b 

c 

d 

 

7. 

a 

b 

c 

d 

 

8. 

a 

b 

c 

d 

 

9. 

a 

b 

c 

d 

 

10. 

a 

b 

c 

d 

 

11. 

a 

b 

c 

d 

 

12. 

a 

b 

c 

d 

 

13. 

a 

b 

c 

d 

 

14. 

a 

b 

c 

d 

 

15. 

a 

b 

c 

d 

 

16. 

a 

b 

c 

d 

 

17. 

a 

b 

c 

d 

 

18. 

a 

b 

c 

d 

 

19. 

a 

b 

c 

d 

 

20. 

a 

b 

c 

d 

 

Razem    

 
 
 
 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

27 

Test 2 
Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego 

 
Test  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Wykonywanie  konserwacji 
i naprawy budowli wodnych” 
 

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których: 

−

 

zadania 2, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 13, 14, 15,16, 17, 18, są z poziomu podstawowego, 

−

 

zadania 1, 3,

 

12, 19, 20 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań 0 lub 1 punkt 

Za kaŜdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak 

uczeń otrzymuje 0 punktów. 
 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

−

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 8 zadań z poziomu podstawowego,  

−

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego, 

−

 

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego, 

−

 

bardzo  dobry  –  za  rozwiązanie  18  zadań,  w  tym  co  najmniej  4  z  poziomu 

ponadpodstawowego. 

 

Klucz odpowiedzi: 1.  c, 2. a, 3.  a, 4. a, 5.  c, 6. a, 7.  a, 8. a, 9.  a, 10. d, 11.  a, 
12. a, 13. a, 14. c, 15. a, 16. d, 17. d, 18. a, 19. c, 20. a. 
 
Plan testu 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Nr 

zad. 

Cel operacyjny  

(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

1. 

Przewidzieć przyczyny awarii oraz 
katastrofy budowli wodnych 

D 

PP 

c 

2. 

Określić  nazwę komisji powoływanej  
w przypadku awarii budowli wodnej 

B 

P 

a 

3. 

Zastosować prawo budowlane 
w odniesieniu do uŜytkowania 
obiektów budowlanych 

C 

PP 

a 

4. 

Określić  termin wykonywania 
przeglądów bieŜących 

B 

P 

a 

5. 

Określić  specyfikację wykonywania 
odpowiednich robót 

B 

P 

c 

6. 

Określić  przyczyny uszkodzeń 
urządzeń melioracyjnych 

A 

P 

a 

7. 

RozróŜnić zabiegi regulujące stosunki 
powietrzno-wodne w glebie 

A 

P 

a 

8. 

Określić  termin przeprowadzania 

okresowych kontroli wieloletnich 

A 

P 

a 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

28 

9. 

Wyjaśnić  zastosowanie powłoki 
ochronnej w praktyce 

A 

P 

a 

10. 

Określić  czynniki wpływające na 
proces korozji 

B 

P 

d 

11.  Wyjaśnić proces filtracji gruntu 

B 

P 

a 

12. 

Scharakteryzować podział przeglądów 
i okresowych kontroli 

C 

PP 

a 

13. 

Określić właściciela budowli 
hydrotechnicznej 

B 

P 

a 

14. 

Określić  termin przeprowadzanej 
okresowej dorocznej kontroli 

B 

P 

c 

15. 

Sklasyfikować materiały stosowane 
w budownictwie wodnym 

B 

P 

a 

16. 

Określić  maszyny stosowane 
w melioracjach  wodnych 

A 

P 

d 

17. 

Określić  czynniki powodujące korozję 

elementów betonowych 

B 

P 

d 

18. 

Określić  czynności związane 
z rozbiórką maszyn i urządzeń na 
podzespoły 

B 

P 

a 

19. 

Scharakteryzować proces zachodzący 
pod wpływem chemicznej 
i elektrochemicznej reakcji materiału 
z otaczającym środowiskiem 

C 

PP 

c 

20. 

Scharakteryzować układ ochrony 
katodowej 

C 

PP 

a 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

29 

Przebieg testowania 
 

Instrukcja dla nauczyciela 

1.  Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem,  co  najmniej 

jednotygodniowym. 

2.  Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 
3.  Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania. 
4.  Omów z uczniami sposób udzielania odpowiedzi (karta odpowiedzi). 
5.  Zapewnij uczniom moŜliwość samodzielnej pracy. 
6.  Rozdaj  uczniom  zestawy  zadań  testowych  i  karty  odpowiedzi,  podaj  czas  przeznaczony 

na udzielanie odpowiedzi. 

7.  Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wyjaśnij ewentualne wątpliwości. 
8.  Zbierz karty odpowiedzi oraz zestawy zadań testowych. 
9.  Sprawdź wyniki i wpisz do arkusza zbiorczego. 
 

Instrukcja dla ucznia 

1.  Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 
2.  Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 
3.   Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 

     Test  zawiera  20  zadań  i  sprawdza  Twoje  wiadomości  z  zakresu  wykonywania 

konserwacji i  naprawy budowli wodnych. Są to zadania wielokrotnego wyboru. 

4.   Udzielaj  odpowiedzi  tylko  na  załączonej  karcie  odpowiedzi,  stawiając  w  odpowiedniej 

rubryce  znak  X.  W  przypadku  pomyłki  naleŜy  błędną  odpowiedź  zaznaczyć  kółkiem, 
a następnie ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową. 

5.   Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania. 
6.  Kiedy  udzielenie  odpowiedzi  będzie  Ci  sprawiało  trudność,  wtedy  odłóŜ  jego 

rozwiązanie na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci czas wolny. 

7.   Na rozwiązanie testu masz 30 min. 

      Powodzenia 

 
Materiały dla ucznia: 

−

 

instrukcja, 

−

 

zestaw zadań testowych, 

−

 

karta odpowiedzi. 

 
 

      

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

30 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 
 

1. 

Awarie i  katastrofy budowli wodnych spowodowane są  

 

a) sytuacjami ekstremalnymi. 

 

b) brakiem pieniędzy. 

 

c) niedostatecznym stanem technicznym budowli oraz sytuacjami ekstremalnymi.  

 

d) przez źle przeprowadzane kontrole. 

 
2.   W  warunkach  awarii  niemoŜliwej  do  usunięcia  własnymi  środkami  naleŜy  powołać 

komisję przeglądu 
a) awaryjnego.  
b) okresowego. 
c) pokontrolnego. 
d) bieŜącego. 

 
3.   UŜytkowanie  obiektów  budowlanych  gospodarki  wodnej  powinno  być  prowadzone 

zgodnie z zasadami rozdziału  

 

a) 6 prawa budowlanego.  

 

b) 2 prawa budowlanego. 

 

c) 4 prawa budowlanego. 

 

d) 10 prawa budowlanego. 

 
4.   Przeglądy bieŜące powinny być wykonywane przez konserwatora, co najmniej 
 

 a) raz w miesiącu. 

  

b) raz w tygodniu.                      

  

c) raz na dwa miesiące. 

  

d) raz na kwartał. 

 
5.   Koszenie  co  najmniej  dwa  razy  w  roku  trawy  na  skarpach  i  koronie  zapory,  brzegach 

zbiornika  oraz  skarpach  rowów  przyzaporowych  i  odcinka  rzeki  bezpośrednio  poniŜej 
obiektu dotyczy wykonania 

  

a) naprawy. 

 

b) remontu. 

 

c) konserwacji. 

 

d) przeglądu.  

    
6.  Urządzenia melioracyjne ulegają zniszczeniu pod wpływem czynników  
 

a) naturalnych lub sztucznych.  

 

b) zewnętrznych lub wewnętrznych. 

 

c) chemicznych. 

 

d) biologicznych i fizycznych. 

 
7 .   Do zabiegów regulujących stosunki powietrzno-wodne oraz cieplne gleby naleŜą 
 

a) odwadnianie, nawadnianie, iłowanie, piaskowanie, drenowanie krecie.  

 

b) piaskowanie. 

 

c) filtrowanie i iłowanie. 

 

d) filtrowanie, odwadnianie, nawadnianie, iłowanie, piaskowanie, drenowanie krecie. 

 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

31 

8 .  Okresowe kontrole wieloletnie przeprowadza się co najmniej raz na 
 

a) 5 lat. 

 

b) 10 lat. 

 

c) 2 lata. 

 

d) 15 lat. 

 
9.   Zastosowanie powłoki lub wykładziny ochronne lub impregnację stosuje się w 
 

a) ochronie przed wnikaniem. 

 

b) ograniczaniem zawilgocenia. 

 

c) odbudowie elementu konstrukcji.   

 

d) odporności fizycznej. 

 
10.  Czynnikami  wpływającymi na proces korozji są 

a)

 

zanieczyszczenia,  odczyn  środowiska,  zmiany  temperatury  i  ciśnienia,  napręŜenia 
materiału. 

b)

 

zmiany temperatury i ciśnienia, napręŜenia materiału. 

c)

 

zanieczyszczenia, odczyn środowiska oraz zmiany temperatury i ciśnienia. 

d)

 

zanieczyszczenia.  

 
11.  Efektem  zmniejszenia  stopnia  zagęszczenia  (rozluźnieniem)  pod  budowlą  jest 

pogorszenie się 

 

a) mechanicznych właściwości gruntu.  

 

b) konstrukcji budowli. 

 

c) posadowienia budowli. 

 

d) chemicznych własności gruntu. 

 
12.  Utrzymanie  obiektów  hydrotechnicznych  wymaga  przeprowadzania  przeglądów 

i okresowych kontroli, które dzielimy na

 

a)

 

przeglądy  bieŜące,  okresowe  kontrole  doroczne,  okresowe  kontrole  wieloletnie, 
przeglądy awaryjne i poawaryjne. 

 

b)

 

okresowe  kontrole  doroczne,  okresowe  kontrole  wieloletnie,  przeglądy  awaryjne 
i poawaryjne.  

c)

 

przeglądy bieŜące, okresowe kontrole doroczne, okresowe kontrole wieloletnie.           

d)

 

przeglądy  okresowe,  okresowe  kontrole  doroczne,  okresowe  kontrole  wieloletnie, 
przeglądy awaryjne i poawaryjne.   

                                         
13.  Za uŜytkowanie obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem i wymogami ochrony środowiska 

oraz za utrzymaniem w naleŜytym stanie technicznym i estetycznym odpowiedzialny jest 

 

a) dzierŜawca. 

 

b) pracownik. 

 

c) właściciel lub zarządca obiektu.  

 

d) właściciel i dzierŜawca. 

 
14.

  

Okresową  doroczną  kontrolę  stanu  sprawności  technicznej  zbiornika  i  obiektów  z  nim 
związanych zaleca się przeprowadzać 

 

a) jesienią, po sezonie wegetacyjnym i obniŜeniu piętrzenia. 

 

b) wiosną, przed sezonem wegetacyjnym. 

 

c) latem, w sezonie wegetacyjnym. 

 

d) wiosną, przed sezonem wegetacyjnym i obniŜeniu piętrzenia.    

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

32 

15.   Oprócz stosowania geosyntetyków stosuje się w budownictwie wodnym takŜe 

a)

 

obudowy  naturalne  lub  biologiczne  twarde,  elastyczne  okładziny,  narzut  kamienny, 
gabiony, bloki, płyty prefabrykowane). 

b)

 

obudowy  naturalne,  twarde,  elastyczne  okładziny  (  narzut  kamienny,  gabiony,  bloki, 
płyty prefabrykowane), sztywne okładziny ochronne( np. lany beton). 

c)

 

twarde, 

elastyczne 

okładziny 

(narzut 

kamienny, 

gabiony, 

bloki, 

płyty 

prefabrykowane), sztywne okładziny ochronne np. lany beton. 

d)

 

obudowy  naturalne  lub  biologiczne  (  roślinne  w  tym  trawiaste),  twarde,  elastyczne 
okładziny  (narzut  kamienny,  gabiony,  bloki,  płyty  prefabrykowane),  sztywne 
okładziny ochronne np. lany beton. 

 

16.   Do wykonywania rowów drenarskich uŜywane są następujące maszyny 

a)

 

pługi  drenarskie  o  stałej  głębokości  kopania,  pługi  drenarskie  o  regulowanej 
głębokości  kopania,  koparki  drenarskie  z  optyczną  regulacją  spadku  dna  rowka, 
koparki drenarskie z regulacją spadku dna rowka. 

b)

 

pługi drenarskie o stałej  głębokości kopania, koparki drenarskie z optyczną regulacją 
spadku dna rowka, koparki drenarskie z automatyczną regulacją spadku dna rowka. 

c)

 

pługi  drenarskie  o  regulowanej  głębokości  kopania,  koparki  drenarskie  z  optyczną 
regulacją spadku dna rowka, koparki drenarskie z automatyczną regulacją spadku dna 
rowka. 

d)

 

pługi  drenarskie  o  stałej  głębokości  kopania,  pługi  drenarskie  o  regulowanej 
głębokości  kopania,  koparki  drenarskie  z  optyczną  regulacją  spadku  dna  rowka, 
koparki drenarskie z automatyczną regulacją spadku dna rowka.  

  
17.  Do czynników powodujących korozję elementów betonowych Ŝelbetowych naleŜą  

a)

 

zamraŜanie,  odmraŜanie,  oddziaływania  termiczne,  krystalizacja  soli,  skurcz,  erozja 
oraz ścieranie. 

b)

 

parowanie, oddziaływania termiczne, krystalizacja soli, skurcz, erozja oraz ścieranie. 

c)

 

zamraŜanie, odmraŜanie, parowanie, krystalizacja soli, skurcz, erozja oraz ścieranie. 

d)

 

parowanie,  zamraŜanie,  odmraŜanie,  oddziaływania  termiczne,  krystalizacja  soli, 
skurcz, erozja oraz ścieranie.  

                         

18.  Czynność związana z rozbiórką maszyn i urządzeń na zespoły, a następnie na części to 
  

a) montaŜ 

  

b) badanie 

 

c) demontaŜ.  

  

d) weryfikacja części. 

 
19.  Proces  zachodzący  pod  wpływem  chemicznej  i  elektrochemicznej  reakcji  materiału 

z otaczającym środowiskiem to 

  

a) jonoforeza. 

   

b) galwanizacja. 

   

c) antykorozja. 

  

d) korozja.  

                       
20.  Układ ochrony katodowej składa się z dwóch obwodów elektrycznych 

      

a) polaryzującego i kontrolnego.  

        

b) głównego i bocznego.  

      

c) ujemnego i dodatniego. 

      

d) zamkniętego i otwartego. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

33 

KARTA ODPOWIEDZI

 

 

Imię i nazwisko …………………………………………………….. 

 
Wykonywanie konserwacji i naprawy budowli wodnych 
 

Zakreśl poprawną odpowiedź. 

 

Nr 

zadania 

Odpowiedź 

Punktacja 

1. 

a 

b 

c 

d 

 

2. 

a 

b 

c 

d 

 

3. 

a 

b 

c 

d 

 

4. 

a 

b 

c 

d 

 

5. 

a 

b 

c 

d 

 

6. 

a 

b 

c 

d 

 

7. 

a 

b 

c 

d 

 

8. 

a 

b 

c 

d 

 

9. 

a 

b 

c 

d 

 

10. 

a 

b 

c 

d 

 

11. 

a 

b 

c 

d 

 

12. 

a 

b 

c 

d 

 

13. 

a 

b 

c 

d 

 

14. 

a 

b 

c 

d 

 

15. 

a 

b 

c 

d 

 

16. 

a 

b 

c 

d 

 

17. 

a 

b 

c 

d 

 

18. 

a 

b 

c 

d 

 

19. 

a 

b 

c 

d 

 

20. 

a 

b 

c 

d 

 

Razem    

 
 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

34 

7. LITERATURA 

 

1.  Adamiec T.:Prawne podstawy działalności w budownictwie. WSiP, Warszawa 1998 
2.   Arkuszewski  A.,  Kiciński  T.,  Romańczyk  Cz.,  śbikowski  A.:  Budownictwo  wodne  cz. 

III, WSiP,  Warszawa 1991 

3.  Begemann  W.,  Schiechtl  H.:  InŜynieria  ekologiczna  w  budownictwie  wodnym 

i ziemnym. Arkady, Warszawa 1999 

4.  Ciepielowski A., Kiciński T.: Budownictwo wodne. Cz. I, WSiP, Warszawa 1991 
5.   Maj  T.:  Obiekty  w  środowisku  cz.  I.  Rozwój  techniki  budowlanej.  Budynki  WSiP, 

Warszawa 2003 

6.   Maj  T.:  Obiekty  w  środowisku.  Cz.  II.  Obiekty  inŜynierii  lądowej  i  wodnej.  Procesy 

urbanizacyjne.  WSiP, Warszawa 2004 

7.  Zawada E., śbikowski A.: Budownictwo wodne. Cz. II, WSiP, Warszawa 1991 
 
Literatura metodyczna 
1.

 

Dretkiewicz-Więch  J.:  ABC  nauczyciela  przedmiotów  zawodowych.  Operacyjne  cele 
kształcenia. Zeszyt 32. CODN, Warszawa 1994 

2.

 

Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000 

 
Akty prawne regulujące prawo budowlane. 

−

 

Prawo budowlane.  

 
Czasopisma:  

−

 

Gospodarka Wodna,  

−

 

Materiały budowlane.