background image

12. Liberalizacja prawa dewizowego i wpływ na działalność banków (strona internetowa 
– bankier.pl) 
W II połowie lat 90. nastąpiła liberalizacja przepisów prawa dewizowego. Podstawowe 
wprowadzone zmiany to: 
-brak dotychczas istniejących ograniczeń w przepływie kapitałów (można np. założyć za 
granicą konto bankowe, nabyć papiery wartościowe bądź jednostki uczestnictwa w 
funduszach inwestycyjnych oraz nieruchomości) 
-rezygnacja z nakazu odsprzedaży zagranicznych środków płatniczych przez podmioty 
gospodarujące i inne osoby krajowe 
-dopuszczenia swobodnego ustalania terminów płatności w obrotach zagranicznych 
dotyczących należności dla osób krajowych  
-otworem stanęły przed inwestorami największe giełdy świata, czyli nowojorska NYSE i 
Nasdaq, gdzie w sumie jest notowanych ponad 6 tys. Spółek 
-rachunek maklerski będzie można otworzyć u zagranicznego brokera 
Zdaniem specjalistów nie powodów do niepokoju, jeśli chodzi o odpływ środków z kraju 
macierzystego za granicę. Na przeszkodzie takim ruchom staną bariery językowe, duże koszty 
pośrednie oraz często atrakcyjniejsza oferta zysków na lokatach w kraju macierzystym. Stąd 
ze zmian skorzystają raczej osoby bogatsze, chcące ukryć część majątku przed fiskusem oraz 
osoby często odbywające podróże zagraniczne. Nie oczekuje się także widocznego wpływu 
liberalizacji prawa dewizowego na kształtowanie się kursu waluty krajowej. 
Liberalizacja prawa dewizowego dotyczy krajów należących do Unii Europejskiej oraz 
Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju. Liberalizacja jest obustronna, co oznacza, 
że nie tylko Polacy będą mogli inwestować swoje środki zagranicą, ale również obywatele 
krajów należących do wcześniej wymienionych organizacji będą mogli zainwestować bez 
problemu w Polsce. W pozostałych przypadkach (kraje nie należące do UE i ODCE)  
inwestycje i transakcje będą objęte dotychczasowymi ograniczeniami, tzn. wymagane będzie 
posiadanie indywidualnego pozwolenie dewizowego prezesa NBP. 
 
17. Zadłużenie sektora publicznego i wpływ na zarządzanie aktywami bankowymi 
(strona internetowa - www.wpia.uni.lodz.pl) 
W ramach całego budżetu dług publiczny występuje zawsze w związku z podjęciem decyzji 
dokonania wydatków publicznych w rozmiarze przekraczającym możliwości sfinansowania 
ich dochodami publicznymi. W jednostkach sektora finansów publicznych, dług powstaje na 
skutek zaciągania kredytów bankowych oraz decyzji inwestycyjnych bez pokrycia w planach 
finansowych. 
Szczegółowe Kompetencje Ministra Finansów w związku z zarządzaniem długiem Skarbu 
Państwa: 
-zaciąganie zobowiązań finansowych w imieniu Skarbu Państwa, w szczególności w drodze 
emisji papierów wartościowych oraz zaciągania pożyczek i kredytów na rynku krajowym i 
zagranicznym 
-spłata wyżej wymienionych zaciągniętych zobowiązań  
-przeprowadzanie innych operacji finansowych związanych z zarządzaniem długiem, w tym 
operacji związanych z finansowymi instrumentami pochodnymi 
Instrumenty realizacji zadań przysługujące Ministrowi Finansów w związku z zarządzaniem 
długiem publicznym to m.in. zarządzanie wolnymi środkami budżetu państwa, a także 
zarządzanie aktywami finansowymi Skarbu Państwa, w tym środkami publicznymi 
wyodrębnionymi w związku z zarządzaniem długiem Skarbu Państwa. 
Zarządzanie wolnymi środkami obejmuje w szczególności ich lokowanie na rynku 
finansowym, natomiast zarządzanie aktywami finansowymi obejmuje w szczególności 

background image

wykonywanie operacji i działań na rynkach finansowych, które wpływają na zmianę struktury 
zadłużenia Skarbu Państwa, w celu: 
-zwiększenia bezpieczeństwa finansowego potrzeb pożyczkowych budżetu państwa 
-obniżenia ryzyka i kosztów obsługi długu Skarbu Państwa 
-realizacji innych celów zarządzania długiem Skarbu Państwa, określonych w strategii 
Dług Skarbu Państwa jest przeznaczony na sfinansowanie deficytu budżetu państwa. Ustawa 
o finansach publicznych stanowi jednak, że deficyt budżetu państwa może być pokryty 
przychodami pochodzącymi nie tylko ze sprzedaży skarbowych papierów wartościowych na 
rynku krajowym i zagranicznym oraz z kredytów zaciąganych w bankach krajowych i 
zagranicznych, lecz także z innych źródeł, w tym z: pożyczek, wpływów z prywatyzacji 
majątku Skarbu Państwa oraz z nadwyżki budżetu państwa z lat ubiegłych. 
 
18. Rozwój rynku instrumentów finansowych i wpływ na działalność banków (strona 
internetowa) 
W wąskim ujęciu przez instrumenty finansowe rozumie się dowody potwierdzające tytuł 
własności lub długu. Instrumentami finansowymi są np.: akcje, czeki, obligacje, certyfikaty 
depozytowe. Instrumenty finansowe są tu identyfikowane z papierami wartościowymi. 
Papiery wartościowe pełnią różne funkcje, zarówno w sensie ekonomicznym, jak i w sensie 
prawnym. Z punktu widzenia funkcji prawnych papiery wartościowe dzielą się na: 
- papiery wartościowe reprezentujące wierzytelności pieniężne, np. obligacje, czeki, weksle, 
losy loteryjne 
- papiery wartościowe uprawniające do zarządzania rzeczami, np. konosamenty w transporcie 
towarów 
- papiery wartościowe potwierdzające własność, np. udział w spółkach akcyjnych 
Instrumenty finansowe stanowią złożony zespół narzędzi pieniężnych wykorzystywanych 
przez różne podmioty do osiągania różnych celów, w różnych dziedzinach życia 
gospodarczego, społecznego, w ramach różnych stosunków gospodarczych.  
Dla wszystkich instrumentów finansowych – oprócz formy pieniężnej – charakterystyczne 
jest to, że ich wykorzystanie ma w ostateczności wpływać na sferę realną gospodarki. 
Przykładem tego może być zachowanie płynności poprzez odpowiedni dobór instrumentów 
finansowych, ale celem ostatecznym jest utrzymanie się podmiotu gospodarczego na rynku, 
jego rozwój. Dotyczy to także płynności i rozwoju banków. 

31) Regulacje 

płynności  banku  komercyjnego  za  pośrednictwem  rynku 

  międzybankowego. 

W celu zapewnienia płynności banki muszą synchronizować wpływy i wydatki pod kątem 
ich  wielkości  i  terminów.  Warunkiem  utrzymania  płynności  jest  zdolność  banku  do 
zgromadzenia  w  każdym  czasie  niezbędnych  środków  płynnych  (  pieniężnych).    Taką 
rezerwę  płynności  zapewniają  wzajemne  operacje  bierne  i  czynne  na  międzybankowym 
rynku  pieniężnym  w  postaci  zaciągania  krótkoterminowych  ,  nawet  kilkudniowych, 
kredytów  i  lokowania  nadwyżek.  Podobną  funkcję  mogą  pełnić  lokaty  w  skarbowych 
papierach  wartościowych,  wekslach  bankierskich,  a  także  innych  walorach,  które  mogą 
być natychmiast upłynnione.  ( Ksiazka, ale nie wiem o co w tym chodzi) 
albo 
Przyczyną powstania  rynku międzybankowego  była potrzeba zarządzania płynnością 
przez banki komercyjne. Banki pożyczają sobie wzajemnie płynne rezerwy, czyli środki 
znajdujące się na ich rachunkach bieżących w banku centralnym (rezerwa obowiązkowa 
oraz środki utrzymywane dobrowolnie). Tym samym rynek ten umożliwia przenoszenie 
środków pomiędzy bankami, które posiadają nadwyżkę płynności do tych, które 
odnotowują niedobór. Banki utrzymują środki na rachunku bieżącym w banku centralnym 
m.in. w celu regulowania płatności w ramach systemu rozliczeń SORBNET.  

background image

Banki, zaspokajając swoje potrzeby płynnościowe, zawierają między sobą transakcje. 
Popyt i podaż na płynne rezerwy kształtują cenę, jaką bank jest zobowiązany zapłacić za 
pożyczone na rynku lokat międzybankowych środki lub jaką otrzyma za przyjęty depozyt. 
Cena ta wyrażana jest poprzez stawki rynku pieniężnego WIBOR (gdy banki pożyczają 
pieniądze innym) i WIBID (gdy przyjmują lokaty).(Internet) 
40)  Rachunki bankowe dla osób fizycznych. Bankowość Capiga, wikipedia 

Dla osób fizycznych banki prowadzą: 

a)  rachunki  oszczędnościowe-  (  wkłady  oszczędnościowe  )  związane  z  książeczkami 

oszczędnościowymi,  wyżej  oprocentowane  od  ROR-  u  ,  ale  możliwość  realizacji 
wypłat tylko w oddziale banku, w którym został założony  rachunek. Rachunku tego 
nie można wykorzystywać do rozliczeń związanych z działalnością gospodarczą. 

b)  rachunki  oszczędnościowo-  rozliczeniowe- 

rachunek

 

bieżący  przeznaczony  dla  osób 

fizycznych,  na  który  mogą  być  przekazywane 

wynagrodzenia

, 

emerytury

, 

renty

 or

az  stałe 

dochody

 

z  innych  źródeł,  z  wyjątkiem  wpływów  z  tytułu  prowadzonej 

działalności 

gospodarczej

.

 

c)  r. terminowych lokat oszczędnościowych 
 

41) 

Rachunki bankowe dla przedsiębiorstw. internet 

1.  r.  bieżacy-

 

rodzaj 

rachunku  bankowego

 przeznaczonego  do  gromadzenia  środków 

pieniężnych oraz przeprowadzania rozliczeń pieniężnych przez 

jednostki gospodarcze

 

      2. r. pomocniczy-  służy przeprowadzaniu rozliczeń w innych bankach niż bank 
prowadzący rachunek bieżący. Operacje te ograniczają się zazwyczaj do ściśle określonych 
celów, jak np.: 
-wypłata wynagrodzeń w placówkach terenowych, 
-wypłata w skupie produktów rolnych, 
-wypłata zaliczek na wydatki administracyjno-gospodarcze. 
      3. r. lokat terminowych-  jest to umowa między 

bankiem

 a klientem dotycząca lokowania 

środków pieniężnych zawierana na 

czas

 określony. Bank zobowiązuje się wypłacić kapitał 

wraz z

odsetkami

 na koniec okresu umowy. 

Lokaty dzielą się na odnawialne i nieodnawialne. Przy pierwszej opcji po upływie terminu 
lokata jest automatycznie odnawiana. W przypadku tych drugich, po upływie terminu środki 
zostają zwrócone klientowi. 
 
 

1) 

Średnio-  i  długoterminowe  papiery  dłużne.????  Ksiazka  ,  nie  wiem  jak  to 

dokladnie skrocic o co tam chodzi 

Rynek  średnio-  i  długoterminowych  papierów  dłużnych  obejmuje  obroty  obligacjami 
emitowanymi przez jednostki prawa publicznego(skarb państwa, bank centralny, samorządy 
terytorialne) i jednostki prawa prywatnego, przede wszystkim spółki akcyjne. 
Obligacje  państwowe-  różnią  się  między  terminami  zwrotu  i  warunkami  oprocentowania( 
obligacje  o  stałej  i  zmiennej  stopie  procentowej,  obligacje  bezprocentowe(zero  kuponowe- 
zapewniają  inwestorom  wynagrodzenie  za  pożyczkę  udzielona  państwu  nie  w  postaci 
periodycznie wypłacanych odsetek, lecz jednorazowo przyznawanego przy zakupie obligacji 
dyskonta  od  jej  nominalnej  wartości));  Obligacje  indeksowane-  znaczna  wysokość  inflacji 
powoduje nadanie obligacjom zmiennej stopy procentowej 
Obligacje  skarbu  państwa  i  obligacje  niektórych  innych  jednostek  prawa  publicznego  w 
Polsce są traktowane w sposób uprzywilejowany od strony warunków emisji i obrotu nimi, z 
uwagi na to, że w ich przypadku nie zachodzi ryzyko niewypłacalności dłużnika (emitenta). 
 
 
 

background image

58)  Interwencjonizm a mechanizm rynkowy w działalności banku. 

W  gospodarce  rynkowej  działania  instytucji  czuwających  nad  bezpieczeństwem  systemu 
bankowego  są  konieczne  i  powinny  być  podejmowane  z  poszanowaniem  zasady” 
najmniejszych kosztów”. Standardy bankowe mają ogromne znaczenie dla bezpieczeństwa i 
efektywności  systemu  bankowego,  ale  same  nie  są  w  stanie  zapewnić  stabilności  i 
efektywności.    Warunki  działalności  bankowej  wyznaczane  są  przez  przemiany 
instytucjonalne  (  wymuszone  przez  państwo)  i  przemiany  funkcjonalne  (wymuszone  przez 
rynek).  Mechanizm  rynkowy  postrzegany  jest  jako  bardziej  efektywny  od  oddziaływania 
administracyjnego, ale z drugiej strony zachowania rynkowe poszczególnych jednostek często 
są  zbyt  ryzykowne,  a  niekiedy  sprzeczne  z  dobrymi  zwyczajami  i  przepisami  prawnymi.  
Jednak  to  rynek  kreuje  określone  rozwiązania  i  tworzy  instrumenty  finansowe.  Dopiero  w 
drugiej  kolejności    instytucje  zewnętrzne  w  stosunku  do  banków  podejmują  prace  nad 
sposobem  regulowania  nowych  zachowań  kreowanych  przez  rynek.  To  rynek  wymusza 
zachowania instytucji, które w związku z tym mogą okazać się działaniami spóźnionymi. 
 
71. Operacje kasowo-skarbowe. 
Obsługę  rozliczeń  gotówkowych  prowadzą  zazwyczaj,  w  większych  oddziałach  banków, 
wydzielone  komórki  organizacyjne  składające  się  z  trzech  zespołów:  kas  (obsługiwane 
jednorazowo  przez  kasjerów),  sortowni  (w  przypadku  wielkich  obrotów  gotówkowych;  w 
sortowniach tzw. licznicy przeliczają i sortują banknoty wpłacone do banku na nadające się i 
nie nadające się do obiegu) oraz skarbca. W skarbcu bankowym przechowuje się banknoty i 
monety.  Skarbiec  jest  to  pomieszczenie  specjalnie  zabezpieczone,  obsługiwane  komisyjnie 
przez  dwóch  skarbników,  którzy  solidarnie  odpowiadają  za  jego  zawartość.  Najprostszą 
formą operacji gotówkowej jest dokonanie wpłaty gotówkowej do kasy dziennej banku przy 
użyciu  dowodu  wpłaty.  Wpłaty  gotówki  można  dokonać  także  w  innej  formie  np.  przez 
wrzucenie  pieniędzy  przez  całą  dobę  do  skarbców  nocnych.  Drugą  grupę  operacji 
gotówkowych  stanowią  wypłaty  dokonywane  przez  kasy  dzienne  banku.  W  większości 
banków    banknoty  i  monety  liczą  maszyny.  Pracę  kasjerów  zastępują  bankomaty.  Aby 
zapewnić  bezbłędność  rozliczeń  gotówkowych  wszystkie  banki  muszą  przestrzegać  wydane 
przez  NBP  zarządzenie  co  do  liczenia,  sortowania,  pakowania  banknotów  i  monet  oraz 
transportów  pieniężnych  między  bankami.  Mimo  rygorystycznych  zasad,  w  rozliczeniach 
transportów pieniężnych między bankami mogą wystąpić niezgodności, tzw. różnice kasowe. 
Podlegają one automatycznemu rozliczeniu między bankami, jeżeli stwierdzono je w terminie 
obowiązującym dla przeliczenia gotówki i po sporządzeniu protokołu. 
83. Finansowanie zagranicznych operacji bankowych. 
Finansowanie za pomocą akredytywy. 
Najbardziej znane formy finansowania za pomocą akredytywy to: 

-  dyskonto  akredytyw  dokumentowych-  akredytywa  może  być  dyskontowana  dzięki 

temu,  że  gwarantem  jej  wypłaty  jest  bank  importera.  Dyskontuje  się  akredytywy 
nieodwołalne,  z  odroczonym  terminem  płatności.  Dzięki  temu  eksporter  może 
otrzymać  swoje  pieniądze  natychmiast  po  przestawieniu  akredytywy  do  dyskonta,  a 
importer nadal zachowuje termin płatności 

-  akredytywa  z  czerwoną  klauzulą-  w  tej  akredytywie  istnieje  możliwość  wypłaty 

zaliczki beneficjentowi, zanim dojdzie do wysyłki towaru 

-  akredytywa  przenośna-  jest  możliwy  jej  transfer  na  rzecz  innego  beneficjenta.  Jeśli 

akredytywa nie stanowi inaczej, może być przeniesiona tylko raz 

-  akredytywa  back-to-back-  bank  awizujący  akredytywę  bazowa  (otworzoną  przez 

zleceniodawcę  pierwotnego,  czyli  ostatecznego  nabywcę  towaru)  otwiera  na  jej 
podstawie nową akredytywę, której zabezpieczeniem jest akredytywa bazowa 

-  88. Zasady i systemy zarządzania bankiem. 

background image

-  Uwzględniając  powszechnie  ogólne  zasady  działania  (powszechnie  uznane 

fundamentalne  sprawnego  działania  lub  rozsądnego  postępowania)  tworzone  są 
zasady  szczegółowe,  które  określają  sposób  lub  kierunek    działania  konkretnych 
organizacji.  Znajdują  one  wyraz  w  regulaminach  organizacyjnych,  instrukcjach 
służbowych, planach i programach działania. Tworzenie tego rodzaju uregulowań jest 
charakterystyczną cechą banków. Szczegółowe zasady są nieustannie weryfikowane i 
w  miarę  potrzeby  modyfikowane  lub  całkowicie  zmieniane.  Z  punktu  widzenia 
zarządzania bankiem dokonywane zmiany mają na celu sprawne zarządzanie bankiem 
w zmieniających się warunkach. 

-  System  zarządzania  jest  to  zbiór  zasad  połączonych  w  logiczną  całość,  które  mają 

ułatwić  sprawne  działanie  i  osiąganie  wyznaczonych  celów.  Bank  komercyjny,  jako 
instytucja  samodzielna,  tworzy  schematy  i  regulaminy  organizacyjne,  instrukcje  i 
plany  działania,  w  sposób  działania.  Banki  korzystają  jednak  w  praktyce  z 
doświadczeń  innych  banków  i  adaptują  wypróbowane  przez  innych  rozwiązania, 
przystosowując je do własnych potrzeb. 

-  Przykłady systemów zarządzania: 
-  Marketing  management-  (powstał  w  latach  70)  system  zarządzania  nastawiony  na 

przystosowanie  banku  do  nowej  sytuacji  na  rynku  i    zdobywania  w  trudnych 
warunkach klienteli. 

-  Controling  bankowy-  (lata  70/80)  zbiór  zasad  przyjmujących  za  cel  optymalizację 

zysku i zakładający wykorzystanie wszystkich środków dla realizacji tego celu. 

-  Obecni  zwraca  się  uwagę  na  przez  potrzebę  utrzymywania  konkurencyjności  przez 

zapewnienie  najwyższej  jakości  produktów  bankowych.  Określa  się  to  jako 
zarządzanie przez jakość. 

-  ?90.? Sprzedaż produktów bankowych, marketing-mix. 
-  Skuteczna  organizacja  sprzedaży  produktów  bankowych  wymaga  uwzględnienia  w 

zarządzaniu bankiem idei marketingu, czyli gdy przynajmniej jedna ze stron procesu 
wymiany  określa  cele  i  środki  osiągnięcia  pożądanych  reakcji  drugiej  strony.  Dla 
banków  przedmiotem  sprzedaży  są  instrumenty  finansowe,  a  więc  roszczenia 
dotyczące majątku, jednych podmiotów gospodarujących w stosunku do drugich. 

-  Marketing-mix określany jest jako mieszanka marketingowa lub zespół instrumentów 

marketingowych.  Instrumenty  marketingu-mix  nie  są  w  literaturze  jednoznacznie 
określane. N.Bordnen, który  wprowadził to  pojęcie, wskazał  na 12 instrumentów tej 
mieszanki, B.Booms i M.Bitner proponują 7 instrumentów, McCarthy ograniczył ich 
liczbę do czterech, spopularyzowanej w nauce marketingu, jako „4P” (product, price, 
palce, promotion) 

-